| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Hatthakasuttavaṇṇanā
೩೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಆಳವಿಯನ್ತಿ ಆಳವಿರಟ್ಠೇ, ನ ಆಳವಿನಗರೇ। ತೇನಾಹ ‘‘ಆಳವಿಯನ್ತಿ ಆಳವಿರಟ್ಠೇ’’ತಿ। ಅಥಾತಿ ಅವಿಚ್ಛೇದತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ತತ್ಥ ಭಗವತೋ ನಿಸಜ್ಜಾಯ ಅವಿಚ್ಛಿನ್ನಾಯ ಏವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಏವ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಹತ್ಥತೋ ಹತ್ಥಂ ಗತತ್ತಾತಿ ಆಳವಕಸ್ಸ ಯಕ್ಖಸ್ಸ ಹತ್ಥತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಹತ್ಥಂ, ತತೋ ರಾಜಪುರಿಸಾನಂ ಹತ್ಥಂ ಗತತ್ತಾ।
35. Pañcame āḷaviyanti āḷaviraṭṭhe, na āḷavinagare. Tenāha ‘‘āḷaviyanti āḷaviraṭṭhe’’ti. Athāti avicchedatthe nipāto. Tattha bhagavato nisajjāya avicchinnāya evāti attho. Tenāha ‘‘eva’’ntiādi. Hatthato hatthaṃ gatattāti āḷavakassa yakkhassa hatthato sammāsambuddhassa hatthaṃ, tato rājapurisānaṃ hatthaṃ gatattā.
ಮಾಘಸ್ಸಾತಿ ಮಾಘಮಾಸಸ್ಸ। ಏವಂ ಫಗ್ಗುನಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ಖುರನ್ತರೇಹಿ ಕದ್ದಮೋ ಉಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಕದ್ದಮೋ ಖುರನ್ತರೇಹಿ ಉಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ। ಚತೂಹಿ ದಿಸಾಹಿ ವಾಯನ್ತೋ ವಾತೋ ವೇರಮ್ಭೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ ವೇರಮ್ಭವಾತಸದಿಸತ್ತಾ।
Māghassāti māghamāsassa. Evaṃ phaggunassāti etthāpi. Khurantarehi kaddamo uggantvā tiṭṭhatīti kaddamo khurantarehi uggantvā tiṭṭhati. Catūhi disāhi vāyanto vāto verambhoti vuccati verambhavātasadisattā.
ಪಞ್ಚದ್ವಾರಕಾಯನ್ತಿ ಪಞ್ಚದ್ವಾರಾನುಸಾರೇನ ಪವತ್ತಂ ವಿಞ್ಞಾಣಕಾಯಂ। ಖೋಭಯಮಾನಾತಿ ಕಿಲೇಸಖೋಭವಸೇನ ಖೋಭಯಮಾನಾ ಚಿತ್ತಂ ಸಙ್ಖೋಭಂ ಕರೋನ್ತಾ। ಚೇತಸಿಕಾತಿ ಮನೋದ್ವಾರಿಕಚಿತ್ತಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಮನೋದ್ವಾರಂ ಖೋಭಯಮಾನಾ’’ತಿ। ಸೋ ರಾಗೋತಿ ತಂಸದಿಸೋ ರಾಗೋ। ಭವತಿ ಹಿ ತಂಸದಿಸೇ ತಬ್ಬೋಹಾರೋ ಯಥಾ ‘‘ಸಾ ಏವ ತಿತ್ತಿರಿಕಾ, ತಾನಿ ಏವ ಓಸಧಾನೀ’’ತಿ। ಯಾದಿಸೋ ಹಿ ಏಕಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕರಾಗೋ, ತಾದಿಸೋ ಏವ ತತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ರಾಗಭಾವಸಾಮಞ್ಞತೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ತಥಾರೂಪೋ ರಾಗೋ’’ತಿಆದಿ। ಇಚ್ಛಿತಾಲಾಭೇನ ರಜನೀಯೇಸು ವಾ ನಿರುದ್ಧೇಸು ವತ್ಥೂಸು ದೋಮನಸ್ಸುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ದೋಸಪರಿಳಾಹಾನಂ ಸಮ್ಭವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Pañcadvārakāyanti pañcadvārānusārena pavattaṃ viññāṇakāyaṃ. Khobhayamānāti kilesakhobhavasena khobhayamānā cittaṃ saṅkhobhaṃ karontā. Cetasikāti manodvārikacittasannissitā. Tenāha ‘‘manodvāraṃ khobhayamānā’’ti. So rāgoti taṃsadiso rāgo. Bhavati hi taṃsadise tabbohāro yathā ‘‘sā eva tittirikā, tāni eva osadhānī’’ti. Yādiso hi ekassa puggalassa uppajjanakarāgo, tādiso eva tato aññassa rāgabhāvasāmaññato. Tena vuttaṃ ‘‘tathārūporāgo’’tiādi. Icchitālābhena rajanīyesu vā niruddhesu vatthūsu domanassuppattiyā dosapariḷāhānaṃ sambhavo veditabbo.
ನ ಲಿಮ್ಪತಿ ಅನುಪಲಿತ್ತಚಿತ್ತತ್ತಾ। ಸೀತಿಭೂತೋ ನಿಬ್ಬುತಸಬ್ಬಪರಿಳಾಹತ್ತಾ। ಆಸತ್ತಿಯೋ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ತಣ್ಹಾಯೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಆಸಞ್ಜನಟ್ಠೇನ। ದರಥನ್ತಿ ಪರಿಳಾಹಜಾತಂ। ಚೇತಸೋತಿ ಸಾಮಿವಚನಂ।
Na limpati anupalittacittattā. Sītibhūto nibbutasabbapariḷāhattā. Āsattiyo vuccanti taṇhāyo tattha tattha āsañjanaṭṭhena. Darathanti pariḷāhajātaṃ. Cetasoti sāmivacanaṃ.
ಹತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Hatthakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತಂ • 5. Hatthakasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Hatthakasuttavaṇṇanā
