Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    ൫. ഹത്ഥകസുത്തവണ്ണനാ

    5. Hatthakasuttavaṇṇanā

    ൩൫. പഞ്ചമേ ആളവിയന്തി ആളവിരട്ഠേ. ഗോമഗ്ഗേതി ഗുന്നം ഗമനമഗ്ഗേ. പണ്ണസന്ഥരേതി സയം പതിതപണ്ണസന്ഥരേ. അഥാതി ഏവം ഗുന്നം ഗമനമഗ്ഗം ഉജും മഹാപഥം നിസ്സായ സിംസപാവനേ സയം പതിതപണ്ണാനി സങ്കഡ്ഢിത്വാ കതസന്ഥരേ സുഗതമഹാചീവരം പത്ഥരിത്വാ പല്ലങ്കം ആഭുജിത്വാ നിസിന്നേ തഥാഗതേ. ഹത്ഥകോ ആളവകോതി ഹത്ഥതോ ഹത്ഥം ഗതത്താ ഏവംലദ്ധനാമോ ആളവകോ രാജപുത്തോ. ഏതദവോചാതി ഏതം ‘‘കച്ചി, ഭന്തേ , ഭഗവാ’’തിആദിവചനം അവോച. കസ്മാ പന സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ തം ഠാനം ഗന്ത്വാ നിസിന്നോ, കസ്മാ രാജകുമാരോ തത്ഥ ഗതോതി? സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ താവ അട്ഠുപ്പത്തികായ ധമ്മദേസനായ സമുട്ഠാനം ദിസ്വാ തത്ഥ നിസിന്നോ, രാജകുമാരോപി പാതോവ ഉട്ഠായ പഞ്ചഹി ഉപാസകസതേഹി പരിവുതോ ബുദ്ധുപട്ഠാനം ഗച്ഛന്തോ മഹാമഗ്ഗാ ഓക്കമ്മ ഗോപഥം ഗഹേത്വാ ‘‘ബുദ്ധാനം പൂജനത്ഥായ മിസ്സകമാലം ഓചിനിസ്സാമീ’’തി ഗച്ഛന്തോ സത്ഥാരം ദിസ്വാ ഉപസങ്കമിത്വാ വന്ദിത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി, ഏവം സോ തത്ഥ ഗതോതി. സുഖമസയിത്ഥാതി സുഖം സയിത്ഥ.

    35. Pañcame āḷaviyanti āḷaviraṭṭhe. Gomaggeti gunnaṃ gamanamagge. Paṇṇasanthareti sayaṃ patitapaṇṇasanthare. Athāti evaṃ gunnaṃ gamanamaggaṃ ujuṃ mahāpathaṃ nissāya siṃsapāvane sayaṃ patitapaṇṇāni saṅkaḍḍhitvā katasanthare sugatamahācīvaraṃ pattharitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinne tathāgate. Hatthako āḷavakoti hatthato hatthaṃ gatattā evaṃladdhanāmo āḷavako rājaputto. Etadavocāti etaṃ ‘‘kacci, bhante , bhagavā’’tiādivacanaṃ avoca. Kasmā pana sammāsambuddho taṃ ṭhānaṃ gantvā nisinno, kasmā rājakumāro tattha gatoti? Sammāsambuddho tāva aṭṭhuppattikāya dhammadesanāya samuṭṭhānaṃ disvā tattha nisinno, rājakumāropi pātova uṭṭhāya pañcahi upāsakasatehi parivuto buddhupaṭṭhānaṃ gacchanto mahāmaggā okkamma gopathaṃ gahetvā ‘‘buddhānaṃ pūjanatthāya missakamālaṃ ocinissāmī’’ti gacchanto satthāraṃ disvā upasaṅkamitvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi, evaṃ so tattha gatoti. Sukhamasayitthāti sukhaṃ sayittha.

    അന്തരട്ഠകോതി മാഘഫഗ്ഗുണാനം അന്തരേ അട്ഠദിവസപരിമാണോ കാലോ. മാഘസ്സ ഹി അവസാനേ ചത്താരോ ദിവസാ, ഫഗ്ഗുണസ്സ ആദിമ്ഹി ചത്താരോതി അയം ‘‘അന്തരട്ഠകോ’’തി വുച്ചതി. ഹിമപാതസമയോതി ഹിമസ്സ പതനസമയോ. ഖരാതി ഫരുസാ കക്ഖളാ വാ. ഗോകണ്ടകഹതാതി നവവുട്ഠേ ദേവേ ഗാവീനം അക്കന്തക്കന്തട്ഠാനേ ഖുരന്തരേഹി കദ്ദമോ ഉഗ്ഗന്ത്വാ തിട്ഠതി, സോ വാതാതപേന സുക്ഖോ കകചദന്തസദിസോ ഹോതി ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ. തം സന്ധായാഹ – ‘‘ഗോകണ്ടകഹതാ ഭൂമീ’’തി. ഗുന്നം ഖുരന്തരേഹി ഛിന്നാതിപി അത്ഥോ. വേരമ്ഭോ വാതോ വായതീതി ചതൂഹി ദിസാഹി വായന്തോ വാതോ വായതി. ഏകായ ദിസായ വാ ദ്വീഹി വാ ദിസാഹി തീഹി വാ ദിസാഹി വായന്തോ വാതോ വേരമ്ഭോതി ന വുച്ചതി.

    Antaraṭṭhakoti māghaphagguṇānaṃ antare aṭṭhadivasaparimāṇo kālo. Māghassa hi avasāne cattāro divasā, phagguṇassa ādimhi cattāroti ayaṃ ‘‘antaraṭṭhako’’ti vuccati. Himapātasamayoti himassa patanasamayo. Kharāti pharusā kakkhaḷā vā. Gokaṇṭakahatāti navavuṭṭhe deve gāvīnaṃ akkantakkantaṭṭhāne khurantarehi kaddamo uggantvā tiṭṭhati, so vātātapena sukkho kakacadantasadiso hoti dukkhasamphasso. Taṃ sandhāyāha – ‘‘gokaṇṭakahatā bhūmī’’ti. Gunnaṃ khurantarehi chinnātipi attho. Verambho vāto vāyatīti catūhi disāhi vāyanto vāto vāyati. Ekāya disāya vā dvīhi vā disāhi tīhi vā disāhi vāyanto vāto verambhoti na vuccati.

    തേന ഹി രാജകുമാരാതി ഇദം സത്ഥാ ‘‘അയം രാജകുമാരോ ലോകസ്മിം നേവ സുഖവാസിനോ, ന ദുക്ഖവാസിനോ ജാനാതി, ജാനാപേസ്സാമി ന’’ന്തി ഉപരി ദേസനം വഡ്ഢേന്തോ ആഹ. തത്ഥ യഥാ തേ ഖമേയ്യാതി യഥാ തുയ്ഹം രുച്ചേയ്യ. ഇധസ്സാതി ഇമസ്മിം ലോകേ അസ്സ. ഗോനകത്ഥതോതി ചതുരങ്ഗുലാധികലോമേന കാളകോജവേന അത്ഥതോ. പടികത്ഥതോതി ഉണ്ണാമയേന സേതത്ഥരണേന അത്ഥതോ. പടലികത്ഥതോതി ഘനപുപ്ഫേന ഉണ്ണാമയഅത്ഥരണേന അത്ഥതോ. കദലിമിഗപവരപച്ചത്ഥരണോതി കദലിമിഗചമ്മമയേന ഉത്തമപച്ചത്ഥരണേന അത്ഥതോ. തം കിര പച്ചത്ഥരണം സേതവത്ഥസ്സ ഉപരി കദലിമിഗചമ്മം അത്ഥരിത്വാ സിബ്ബിത്വാ കരോന്തി. സഉത്തരച്ഛദോതി സഹ ഉത്തരച്ഛദേന, ഉപരി ബദ്ധേന രത്തവിതാനേന സദ്ധിന്തി അത്ഥോ. ഉഭതോലോഹിതകൂപധാനോതി സീസൂപധാനഞ്ച പാദൂപധാനഞ്ചാതി പല്ലങ്കസ്സ ഉഭതോ ഠപിതലോഹിതകൂപധാനോ. പജാപതിയോതി ഭരിയായോ. മനാപേന പച്ചുപട്ഠിതാ അസ്സൂതി മനാപേന ഉപട്ഠാനവിധാനേന പച്ചുപട്ഠിതാ ഭവേയ്യും.

    Tena hi rājakumārāti idaṃ satthā ‘‘ayaṃ rājakumāro lokasmiṃ neva sukhavāsino, na dukkhavāsino jānāti, jānāpessāmi na’’nti upari desanaṃ vaḍḍhento āha. Tattha yathā te khameyyāti yathā tuyhaṃ rucceyya. Idhassāti imasmiṃ loke assa. Gonakatthatoti caturaṅgulādhikalomena kāḷakojavena atthato. Paṭikatthatoti uṇṇāmayena setattharaṇena atthato. Paṭalikatthatoti ghanapupphena uṇṇāmayaattharaṇena atthato. Kadalimigapavarapaccattharaṇoti kadalimigacammamayena uttamapaccattharaṇena atthato. Taṃ kira paccattharaṇaṃ setavatthassa upari kadalimigacammaṃ attharitvā sibbitvā karonti. Sauttaracchadoti saha uttaracchadena, upari baddhena rattavitānena saddhinti attho. Ubhatolohitakūpadhānoti sīsūpadhānañca pādūpadhānañcāti pallaṅkassa ubhato ṭhapitalohitakūpadhāno. Pajāpatiyoti bhariyāyo. Manāpenapaccupaṭṭhitā assūti manāpena upaṭṭhānavidhānena paccupaṭṭhitā bhaveyyuṃ.

    കായികാതി പഞ്ചദ്വാരകായം ഖോഭയമാനാ. ചേതസികാതി മനോദ്വാരം ഖോഭയമാനാ. സോ രാഗോ തഥാഗതസ്സ പഹീനോതി തഥാരൂപോ രാഗോ തഥാഗതസ്സ പഹീനോതി അത്ഥോ. യോ പന തസ്സ രാഗോ, ന സോ തഥാഗതസ്സ പഹീനോ നാമ. ദോസമോഹേസുപി ഏസേവ നയോ.

    Kāyikāti pañcadvārakāyaṃ khobhayamānā. Cetasikāti manodvāraṃ khobhayamānā. So rāgo tathāgatassa pahīnoti tathārūpo rāgo tathāgatassa pahīnoti attho. Yo pana tassa rāgo, na so tathāgatassa pahīno nāma. Dosamohesupi eseva nayo.

    ബ്രാഹ്മണോതി ബാഹിതപാപോ ഖീണാസവബ്രാഹ്മണോ. പരിനിബ്ബുതോതി കിലേസപരിനിബ്ബാനേന പരിനിബ്ബുതോ . ന ലിമ്പതി കാമേസൂതി വത്ഥുകാമേസു ച കിലേസകാമേസു ച തണ്ഹാദിട്ഠിലേപേഹി ന ലിമ്പതി. സീതിഭൂതോതി അബ്ഭന്തരേ താപനകിലേസാനം അഭാവേന സീതിഭൂതോ. നിരൂപധീതി കിലേസൂപധീനം അഭാവേന നിരൂപധി. സബ്ബാ ആസത്തിയോ ഛേത്വാതി ആസത്തിയോ വുച്ചന്തി തണ്ഹായോ, താ സബ്ബാപി രൂപാദീസു ആരമ്മണേസു ആസത്തവിസത്താ ആസത്തിയോ ഛിന്ദിത്വാ. വിനേയ്യ ഹദയേ ദരന്തി ഹദയനിസ്സിതം ദരഥം വിനയിത്വാ വൂപസമേത്വാ. സന്തിം പപ്പുയ്യ ചേതസോതി ചിത്തസ്സ കിലേസനിബ്ബാനം പാപുണിത്വാ. കരണവചനം വാ ഏതം ‘‘സബ്ബചേതസോ സമന്നാഹരിത്വാ’’തിആദീസു വിയ, ചേതസാ നിബ്ബാനം പാപുണിത്വാതി അത്ഥോ.

    Brāhmaṇoti bāhitapāpo khīṇāsavabrāhmaṇo. Parinibbutoti kilesaparinibbānena parinibbuto . Na limpati kāmesūti vatthukāmesu ca kilesakāmesu ca taṇhādiṭṭhilepehi na limpati. Sītibhūtoti abbhantare tāpanakilesānaṃ abhāvena sītibhūto. Nirūpadhīti kilesūpadhīnaṃ abhāvena nirūpadhi. Sabbā āsattiyo chetvāti āsattiyo vuccanti taṇhāyo, tā sabbāpi rūpādīsu ārammaṇesu āsattavisattā āsattiyo chinditvā. Vineyya hadaye daranti hadayanissitaṃ darathaṃ vinayitvā vūpasametvā. Santiṃ pappuyya cetasoti cittassa kilesanibbānaṃ pāpuṇitvā. Karaṇavacanaṃ vā etaṃ ‘‘sabbacetaso samannāharitvā’’tiādīsu viya, cetasā nibbānaṃ pāpuṇitvāti attho.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൫. ഹത്ഥകസുത്തം • 5. Hatthakasuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൫. ഹത്ഥകസുത്തവണ്ണനാ • 5. Hatthakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact