Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi |
౧౬౯. హత్థిమంసాదిపటిక్ఖేపకథా
169. Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā
౨౮౧. తేన ఖో పన సమయేన రఞ్ఞో హత్థీ మరన్తి . మనుస్సా దుబ్భిక్ఖే హత్థిమంసం పరిభుఞ్జన్తి , భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం హత్థిమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ హత్థిమంసం పరిభుఞ్జన్తి. మనుస్సా ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి విపాచేన్తి – ‘‘కథఞ్హి నామ సమణా సక్యపుత్తియా హత్థిమంసం పరిభుఞ్జిస్సన్తి. రాజఙ్గం హత్థీ, సచే రాజా జానేయ్య, న నేసం అత్తమనో అస్సా’’తి. భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం. న, భిక్ఖవే, హత్థిమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి.
281. Tena kho pana samayena rañño hatthī maranti . Manussā dubbhikkhe hatthimaṃsaṃ paribhuñjanti , bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ hatthimaṃsaṃ denti. Bhikkhū hatthimaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā hatthimaṃsaṃ paribhuñjissanti. Rājaṅgaṃ hatthī, sace rājā jāneyya, na nesaṃ attamano assā’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, hatthimaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.
తేన ఖో పన సమయేన రఞ్ఞో అస్సా మరన్తి. మనుస్సా దుబ్భిక్ఖే అస్సమంసం పరిభుఞ్జన్తి, భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం అస్సమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ అస్సమంసం పరిభుఞ్జన్తి. మనుస్సా ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి విపాచేన్తి – ‘‘కథఞ్హి నామ సమణా సక్యపుత్తియా అస్సమంసం పరిభుఞ్జిస్సన్తి. రాజఙ్గం అస్సా, సచే రాజా జానేయ్య, న నేసం అత్తమనో అస్సా’’తి. భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం. న, భిక్ఖవే, అస్సమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి.
Tena kho pana samayena rañño assā maranti. Manussā dubbhikkhe assamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ assamaṃsaṃ denti. Bhikkhū assamaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā assamaṃsaṃ paribhuñjissanti. Rājaṅgaṃ assā, sace rājā jāneyya, na nesaṃ attamano assā’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, assamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.
తేన ఖో పన సమయేన మనుస్సా దుబ్భిక్ఖే సునఖమంసం పరిభుఞ్జన్తి, భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం సునఖమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ సునఖమంసం పరిభుఞ్జన్తి. మనుస్సా ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి విపాచేన్తి – ‘‘కథఞ్హి నామ సమణా సక్యపుత్తియా సునఖమంసం పరిభుఞ్జిస్సన్తి, జేగుచ్ఛో సునఖో పటికూలో’’తి. భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం. న, భిక్ఖవే, సునఖమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి.
Tena kho pana samayena manussā dubbhikkhe sunakhamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ sunakhamaṃsaṃ denti. Bhikkhū sunakhamaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā sunakhamaṃsaṃ paribhuñjissanti, jeguccho sunakho paṭikūlo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, sunakhamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.
తేన ఖో పన సమయేన మనుస్సా దుబ్భిక్ఖే అహిమంసం పరిభుఞ్జన్తి, భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం అహిమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ అహిమంసం పరిభుఞ్జన్తి. మనుస్సా ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి విపాచేన్తి – ‘‘కథఞ్హి నామ సమణా సక్యపుత్తియా అహిమంసం పరిభుఞ్జిస్సన్తి, జేగుచ్ఛో అహి పటికూలో’’తి. సుపస్సోపి 1 నాగరాజా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం అట్ఠాసి. ఏకమన్తం ఠితో ఖో సుపస్సో నాగరాజా భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘సన్తి, భన్తే, నాగా అస్సద్ధా అప్పసన్నా. తే అప్పమత్తకేహిపి భిక్ఖూ విహేఠేయ్యుం. సాధు, భన్తే, అయ్యా అహిమంసం న పరిభుఞ్జేయ్యు’’న్తి. అథ ఖో భగవా సుపస్సం నాగరాజానం ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేసి…పే॰… పదక్ఖిణం కత్వా పక్కామి. అథ ఖో భగవా ఏతస్మిం నిదానే ఏతస్మిం పకరణే ధమ్మిం కథం కత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘న, భిక్ఖవే, అహిమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సా’’తి.
Tena kho pana samayena manussā dubbhikkhe ahimaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ ahimaṃsaṃ denti. Bhikkhū ahimaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā ahimaṃsaṃ paribhuñjissanti, jeguccho ahi paṭikūlo’’ti. Supassopi 2 nāgarājā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho supasso nāgarājā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘santi, bhante, nāgā assaddhā appasannā. Te appamattakehipi bhikkhū viheṭheyyuṃ. Sādhu, bhante, ayyā ahimaṃsaṃ na paribhuñjeyyu’’nti. Atha kho bhagavā supassaṃ nāgarājānaṃ dhammiyā kathāya sandassesi…pe… padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, ahimaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
తేన ఖో పన సమయేన లుద్దకా సీహం హన్త్వా సీహమంసం 3 పరిభుఞ్జన్తి, భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం సీహమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ సీహమంసం పరిభుఞ్జిత్వా అరఞ్ఞే విహరన్తి. సీహా సీహమంసగన్ధేన భిక్ఖూ పరిపాతేన్తి. భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం. న, భిక్ఖవే, సీహమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి.
Tena kho pana samayena luddakā sīhaṃ hantvā sīhamaṃsaṃ 4 paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ sīhamaṃsaṃ denti. Bhikkhū sīhamaṃsaṃ paribhuñjitvā araññe viharanti. Sīhā sīhamaṃsagandhena bhikkhū paripātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, sīhamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.
తేన ఖో పన సమయేన లుద్దకా బ్యగ్ఘం హన్త్వా…పే॰… దీపిం హన్త్వా…పే॰… అచ్ఛం హన్త్వా…పే॰… తరచ్ఛం హన్త్వా తరచ్ఛమంసం పరిభుఞ్జన్తి, భిక్ఖూనం పిణ్డాయ చరన్తానం తరచ్ఛమంసం దేన్తి. భిక్ఖూ తరచ్ఛమంసం పరిభుఞ్జిత్వా అరఞ్ఞే విహరన్తి. తరచ్ఛా తరచ్ఛమంసగన్ధేన భిక్ఖూ పరిపాతేన్తి. భగవతో ఏతమత్థం ఆరోచేసుం. న, భిక్ఖవే, తరచ్ఛమంసం పరిభుఞ్జితబ్బం. యో పరిభుఞ్జేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి.
Tena kho pana samayena luddakā byagghaṃ hantvā…pe… dīpiṃ hantvā…pe… acchaṃ hantvā…pe… taracchaṃ hantvā taracchamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ taracchamaṃsaṃ denti. Bhikkhū taracchamaṃsaṃ paribhuñjitvā araññe viharanti. Taracchā taracchamaṃsagandhena bhikkhū paripātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, taracchamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.
హత్థిమంసాదిపటిక్ఖేపకథా నిట్ఠితా.
Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā niṭṭhitā.
సుప్పియభాణవారో నిట్ఠితో దుతియో.
Suppiyabhāṇavāro niṭṭhito dutiyo.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / హత్థిమంసాదిపటిక్ఖేపకథా • Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / హత్థిమంసాదిపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౬౯. హత్థిమంసాదిపటిక్ఖేపకథా • 169. Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā