| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
५०९. हत्थिपालजातकं (१३)
509. Hatthipālajātakaṃ (13)
३३७.
337.
चिरस्सं वत पस्साम, ब्राह्मणं देववण्णिनं।
Cirassaṃ vata passāma, brāhmaṇaṃ devavaṇṇinaṃ;
३३८.
338.
चिरस्सं वत पस्साम, इसिं धम्मगुणे रतं।
Cirassaṃ vata passāma, isiṃ dhammaguṇe rataṃ;
कासायवत्थवसनं, वाकचीरं पटिच्छदं॥
Kāsāyavatthavasanaṃ, vākacīraṃ paṭicchadaṃ.
३३९.
339.
आसनं उदकं पज्जं, पटिगण्हातु नो भवं।
Āsanaṃ udakaṃ pajjaṃ, paṭigaṇhātu no bhavaṃ;
अग्घे भवन्तं पुच्छाम, अग्घं कुरुतु नो भवं॥
Agghe bhavantaṃ pucchāma, agghaṃ kurutu no bhavaṃ.
३४०.
340.
अधिच्च वेदे परियेस वित्तं, पुत्ते गहे 3 तात पतिट्ठपेत्वा।
Adhicca vede pariyesa vittaṃ, putte gahe 4 tāta patiṭṭhapetvā;
गन्धे रसे पच्चनुभुय्य 5 सब्बं, अरञ्ञं साधु मुनि सो पसत्थो॥
Gandhe rase paccanubhuyya 6 sabbaṃ, araññaṃ sādhu muni so pasattho.
३४१.
341.
वेदा न सच्चा न च वित्तलाभो, न पुत्तलाभेन जरं विहन्ति।
Vedā na saccā na ca vittalābho, na puttalābhena jaraṃ vihanti;
३४२.
342.
अद्धा हि सच्चं वचनं तवेतं, सकम्मुना होति फलूपपत्ति।
Addhā hi saccaṃ vacanaṃ tavetaṃ, sakammunā hoti phalūpapatti;
३४३.
343.
यस्सस्स सक्खी मरणेन राज, जराय मेत्ती नरवीरसेट्ठ।
Yassassa sakkhī maraṇena rāja, jarāya mettī naravīraseṭṭha;
यो चापि जञ्ञा न मरिस्सं कदाचि, पस्सेय्युं तं वस्ससतं अरोगं॥
Yo cāpi jaññā na marissaṃ kadāci, passeyyuṃ taṃ vassasataṃ arogaṃ.
३४४.
344.
यथापि नावं पुरिसो दकम्हि, एरेति चे नं उपनेति तीरं।
Yathāpi nāvaṃ puriso dakamhi, ereti ce naṃ upaneti tīraṃ;
एवम्पि ब्याधी सततं जरा च, उपनेति मच्चं 15 वसमन्तकस्स॥
Evampi byādhī satataṃ jarā ca, upaneti maccaṃ 16 vasamantakassa.
३४५.
345.
पङ्को च कामा पलिपो च कामा, मनोहरा दुत्तरा मच्चुधेय्या।
Paṅko ca kāmā palipo ca kāmā, manoharā duttarā maccudheyyā;
एतस्मिं पङ्के पलिपे ब्यसन्ना 17, हीनत्तरूपा न तरन्ति पारं॥
Etasmiṃ paṅke palipe byasannā 18, hīnattarūpā na taranti pāraṃ.
३४६.
346.
अयं पुरे लुद्दमकासि कम्मं, स्वायं गहीतो न हि मोक्खितो मे।
Ayaṃ pure luddamakāsi kammaṃ, svāyaṃ gahīto na hi mokkhito me;
ओरुन्धिया नं परिरक्खिस्सामि, मायं पुन लुद्दमकासि कम्मं॥
Orundhiyā naṃ parirakkhissāmi, māyaṃ puna luddamakāsi kammaṃ.
३४७.
347.
एवं नट्ठो एसुकारी ममत्थो, सोहं कथं न गवेसेय्यं राज॥
Evaṃ naṭṭho esukārī mamattho, sohaṃ kathaṃ na gaveseyyaṃ rāja.
३४८.
348.
अनागतं नेतमत्थीति ञत्वा, उप्पन्नछन्दं को पनुदेय्य धीरो॥
Anāgataṃ netamatthīti ñatvā, uppannachandaṃ ko panudeyya dhīro.
३४९.
349.
पस्सामि वोहं दहरं 25 कुमारिं, मत्तूपमं केतकपुप्फनेत्तं।
Passāmi vohaṃ daharaṃ 26 kumāriṃ, mattūpamaṃ ketakapupphanettaṃ;
अभुत्तभोगे 27 पठमे वयस्मिं, आदाय मच्चु वजते कुमारिं॥
Abhuttabhoge 28 paṭhame vayasmiṃ, ādāya maccu vajate kumāriṃ.
३५०.
350.
युवा सुजातो सुमुखो सुदस्सनो, सामो कुसुम्भपरिकिण्णमस्सु।
Yuvā sujāto sumukho sudassano, sāmo kusumbhaparikiṇṇamassu;
हित्वान कामे पटिकच्च 29 गेहं, अनुजान मं पब्बजिस्सामि देव॥
Hitvāna kāme paṭikacca 30 gehaṃ, anujāna maṃ pabbajissāmi deva.
३५१.
351.
साखाहि रुक्खो लभते समञ्ञं, पहीनसाखं पन खाणुमाहु।
Sākhāhi rukkho labhate samaññaṃ, pahīnasākhaṃ pana khāṇumāhu;
पहीनपुत्तस्स ममज्ज भोति, वासेट्ठि भिक्खाचरियाय कालो॥
Pahīnaputtassa mamajja bhoti, vāseṭṭhi bhikkhācariyāya kālo.
३५२.
352.
गच्छन्ति पुत्ता च पती च मय्हं, साहं कथं नानुवजे पजानं॥
Gacchanti puttā ca patī ca mayhaṃ, sāhaṃ kathaṃ nānuvaje pajānaṃ.
३५३.
353.
एते भुत्वा वमित्वा च, पक्कमन्ति विहङ्गमा।
Ete bhutvā vamitvā ca, pakkamanti vihaṅgamā;
३५४.
354.
वन्तादो पुरिसो राज, न सो होति पसंसियो॥
Vantādo puriso rāja, na so hoti pasaṃsiyo.
३५५.
355.
पङ्के च 39 पोसं पलिपे ब्यसन्नं, बली यथा दुब्बलमुद्धरेय्य।
Paṅke ca 40 posaṃ palipe byasannaṃ, balī yathā dubbalamuddhareyya;
एवम्पि मं त्वं उदतारि भोति, पञ्चालि गाथाहि सुभासिताहि॥
Evampi maṃ tvaṃ udatāri bhoti, pañcāli gāthāhi subhāsitāhi.
३५६.
356.
इदं वत्वा महाराजा, एसुकारी दिसम्पति।
Idaṃ vatvā mahārājā, esukārī disampati;
रट्ठं हित्वान पब्बजि, नागो छेत्वाव बन्धनं॥
Raṭṭhaṃ hitvāna pabbaji, nāgo chetvāva bandhanaṃ.
३५७.
357.
राजा च पब्बज्जमरोचयित्थ, रट्ठं पहाय नरवीरसेट्ठो।
Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;
तुवम्पि नो होति यथेव राजा, अम्हेहि गुत्ता अनुसास रज्जं॥
Tuvampi no hoti yatheva rājā, amhehi guttā anusāsa rajjaṃ.
३५८.
358.
राजा च पब्बज्जमरोचयित्थ, रट्ठं पहाय नरवीरसेट्ठो।
Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;
अहम्पि एका 41 चरिस्सामि लोके, हित्वान कामानि मनोरमानि॥
Ahampi ekā 42 carissāmi loke, hitvāna kāmāni manoramāni.
३५९.
359.
राजा च पब्बज्जमरोचयित्थ, रट्ठं पहाय नरवीरसेट्ठो।
Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;
अहम्पि एका चरिस्सामि लोके, हित्वान कामानि यथोधिकानि॥
Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni yathodhikāni.
३६०.
360.
अच्चेन्ति काला तरयन्ति रत्तियो, वयोगुणा अनुपुब्बं जहन्ति।
Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;
अहम्पि एका चरिस्सामि लोके, हित्वान कामानि मनोरमानि॥
Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni manoramāni.
३६१.
361.
अच्चेन्ति काला तरयन्ति रत्तियो, वयोगुणा अनुपुब्बं जहन्ति।
Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;
अहम्पि एका चरिस्सामि लोके, हित्वान कामानि यथोधिकानि॥
Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni yathodhikāni.
३६२.
362.
अच्चेन्ति काला तरयन्ति रत्तियो, वयोगुणा अनुपुब्बं जहन्ति।
Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;
अहम्पि एका चरिस्सामि लोके, सीतिभूता 43 सब्बमतिच्च सङ्गन्ति॥
Ahampi ekā carissāmi loke, sītibhūtā 44 sabbamaticca saṅganti.
हत्थिपालजातकं तेरसमं।
Hatthipālajātakaṃ terasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [५०९] १३. हत्थिपालजातकवण्णना • [509] 13. Hatthipālajātakavaṇṇanā
