| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
6. ஹத்தி²ஸாரிபுத்தஸுத்தவண்ணனா
6. Hatthisāriputtasuttavaṇṇanā
60. ச²ட்டே² ஹத்தி²ங் ஸாரேதீதி ஹத்தி²ஸாரீ, தஸ்ஸ புத்தோதி ஹத்தி²ஸாரிபுத்தோ. ஸோ கிர ஸாவத்தி²யங் ஹத்தி²ஆசரியஸ்ஸ புத்தோ ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா தீணி பிடகானி உக்³க³ஹெத்வா ஸுகு²மேஸு க²ந்த⁴தா⁴துஆயதனாதீ³ஸு அத்த²ந்தரேஸு குஸலோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘தே²ரானங் பி⁴க்கூ²னங் அபி⁴த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தானங் அந்தரந்தரா கத²ங் ஓபாதேதீ’’தி. தத்த² அந்தரந்தரா கத²ங் ஓபாதேதீதி தே²ரேஹி வுச்சமானஸ்ஸ கதா²பப³ந்த⁴ஸ்ஸ அந்தரே அந்தரே அத்தனோ கத²ங் பவேஸேதீதி அத்தோ². பஞ்சஹி ஸங்ஸக்³கே³ஹீதி ஸவனஸங்ஸக்³கோ³, த³ஸ்ஸனஸங்ஸக்³கோ³, ஸமுல்லாபஸங்ஸக்³கோ³, ஸம்போ⁴க³ஸங்ஸக்³கோ³, காயஸங்ஸக்³கோ³தி இமேஹி பஞ்சஹி ஸங்ஸக்³கே³ஹி. கிட்ட²கா²த³கோதி கிட்ட²ட்டா²னே உப்பன்னஸஸ்ஸஞ்ஹி கிட்ட²ந்தி வுத்தங் காரணூபசாரேன. ஸிப்பியோ ஸுத்தியோ. ஸம்பு³காதி ஸங்க²மாஹ.
60. Chaṭṭhe hatthiṃ sāretīti hatthisārī, tassa puttoti hatthisāriputto. So kira sāvatthiyaṃ hatthiācariyassa putto bhagavato santike pabbajitvā tīṇi piṭakāni uggahetvā sukhumesu khandhadhātuāyatanādīsu atthantaresu kusalo ahosi. Tena vuttaṃ – ‘‘therānaṃ bhikkhūnaṃ abhidhammakathaṃ kathentānaṃ antarantarā kathaṃ opātetī’’ti. Tattha antarantarā kathaṃ opātetīti therehi vuccamānassa kathāpabandhassa antare antare attano kathaṃ pavesetīti attho. Pañcahi saṃsaggehīti savanasaṃsaggo, dassanasaṃsaggo, samullāpasaṃsaggo, sambhogasaṃsaggo, kāyasaṃsaggoti imehi pañcahi saṃsaggehi. Kiṭṭhakhādakoti kiṭṭhaṭṭhāne uppannasassañhi kiṭṭhanti vuttaṃ kāraṇūpacārena. Sippiyo suttiyo. Sambukāti saṅkhamāha.
கி³ஹிபா⁴வே வண்ணங் கதே²ஸீதி (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.422) கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ கிர ஸாஸனே த்³வே ஸஹாயகா அஹேஸுங், அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸமக்³கா³ ஏகதோவ ஸஜ்ஜா²யந்தி. தேஸு ஏகோ அனபி⁴ரதோ கி³ஹிபா⁴வே சித்தங் உப்பாதெ³த்வா இதரஸ்ஸ ஆரோசேஸி. ஸோ கி³ஹிபா⁴வே ஆதீ³னவங், பப்³ப³ஜ்ஜாய ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா ஓவதி³. ஸோ தங் ஸுத்வா அபி⁴ரமித்வா புன ஏகதி³வஸங் தாதி³ஸே சித்தே உப்பன்னே தங் ஏதத³வோச – ‘‘மய்ஹங், ஆவுஸோ, ஏவரூபங் சித்தங் உப்பஜ்ஜதி, இமாஹங் பத்தசீவரங் துய்ஹங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ பத்தசீவரலோபே⁴ன தஸ்ஸ கி³ஹிபா⁴வே ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா பப்³ப³ஜ்ஜாய ஆதீ³னவங் கதே²ஸி. தஸ்ஸ தங் ஸுத்வாவ கி³ஹிபா⁴வதோ சித்தங் நிவத்தெத்வா பப்³ப³ஜ்ஜாயமேவ அபி⁴ரமி. ஏவமேஸ ததா³ ஸீலவந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ கி³ஹிபா⁴வே ஆனிஸங்ஸகதா²ய கதி²தத்தா இதா³னி ச² வாரே விப்³ப⁴மித்வா ஸத்தமவாரே பப்³ப³ஜித்வா மஹாமொக்³க³ல்லானஸ்ஸ மஹாகொட்டி²கத்தே²ரஸ்ஸ ச அபி⁴த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தானங் அந்தரந்தரா கத²ங் ஓபாதேஸி. அத² நங் மஹாகொட்டி²கத்தே²ரோ அபஸாதே³ஸி. ஸோ மஹாஸாவகஸ்ஸ கதி²தே பதிட்டா²துங் அஸக்கொந்தோ விப்³ப⁴மித்வா கி³ஹி ஜாதோ. பொட்ட²பாத³ஸ்ஸ பனாயங் கி³ஹிஸஹாயகோ அஹோஸி, தஸ்மா விப்³ப⁴மித்வா த்³வீஹதீஹச்சயேன பொட்ட²பாத³ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³தோ. அத² நங் ஸோ தி³ஸ்வா – ‘‘ஸம்ம, கிங் தயா கதங், ஏவரூபஸ்ஸ நாம ஸத்து² ஸாஸனா அபஸக்கந்தோஸி, ஏஹி பப்³ப³ஜிதுங் தா³னி தே வட்டதீ’’தி தங் க³ஹெத்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³மாஸி. தஸ்மிங் டா²னே பப்³ப³ஜித்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் ‘‘ஸத்தமே வாரே பப்³ப³ஜித்வா அரஹத்தங் பாபுணீ’’தி.
Gihibhāve vaṇṇaṃ kathesīti (dī. ni. aṭṭha. 1.422) kassapasammāsambuddhassa kira sāsane dve sahāyakā ahesuṃ, aññamaññaṃ samaggā ekatova sajjhāyanti. Tesu eko anabhirato gihibhāve cittaṃ uppādetvā itarassa ārocesi. So gihibhāve ādīnavaṃ, pabbajjāya ānisaṃsaṃ dassetvā ovadi. So taṃ sutvā abhiramitvā puna ekadivasaṃ tādise citte uppanne taṃ etadavoca – ‘‘mayhaṃ, āvuso, evarūpaṃ cittaṃ uppajjati, imāhaṃ pattacīvaraṃ tuyhaṃ dassāmī’’ti. So pattacīvaralobhena tassa gihibhāve ānisaṃsaṃ dassetvā pabbajjāya ādīnavaṃ kathesi. Tassa taṃ sutvāva gihibhāvato cittaṃ nivattetvā pabbajjāyameva abhirami. Evamesa tadā sīlavantassa bhikkhuno gihibhāve ānisaṃsakathāya kathitattā idāni cha vāre vibbhamitvā sattamavāre pabbajitvā mahāmoggallānassa mahākoṭṭhikattherassa ca abhidhammakathaṃ kathentānaṃ antarantarā kathaṃ opātesi. Atha naṃ mahākoṭṭhikatthero apasādesi. So mahāsāvakassa kathite patiṭṭhātuṃ asakkonto vibbhamitvā gihi jāto. Poṭṭhapādassa panāyaṃ gihisahāyako ahosi, tasmā vibbhamitvā dvīhatīhaccayena poṭṭhapādassa santikaṃ gato. Atha naṃ so disvā – ‘‘samma, kiṃ tayā kataṃ, evarūpassa nāma satthu sāsanā apasakkantosi, ehi pabbajituṃ dāni te vaṭṭatī’’ti taṃ gahetvā bhagavato santikaṃ agamāsi. Tasmiṃ ṭhāne pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ ‘‘sattame vāre pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇī’’ti.
ஹத்தி²ஸாரிபுத்தஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Hatthisāriputtasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 6. ஹத்தி²ஸாரிபுத்தஸுத்தங் • 6. Hatthisāriputtasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 6. ஹத்தி²ஸாரிபுத்தஸுத்தவண்ணனா • 6. Hatthisāriputtasuttavaṇṇanā
