Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi

    ൭. ഹേമകത്ഥേരഅപദാനം

    7. Hemakattheraapadānaṃ

    ൧൮൩.

    183.

    ‘‘പബ്ഭാരകൂടം നിസ്സായ, അനോമോ നാമ താപസോ;

    ‘‘Pabbhārakūṭaṃ nissāya, anomo nāma tāpaso;

    അസ്സമം സുകതം കത്വാ, പണ്ണസാലേ വസീ തദാ.

    Assamaṃ sukataṃ katvā, paṇṇasāle vasī tadā.

    ൧൮൪.

    184.

    ‘‘സിദ്ധം തസ്സ തപോ കമ്മം, സിദ്ധിപത്തോ സകേ ബലേ;

    ‘‘Siddhaṃ tassa tapo kammaṃ, siddhipatto sake bale;

    സകസാമഞ്ഞവിക്കന്തോ, ആതാപീ നിപകോ മുനി.

    Sakasāmaññavikkanto, ātāpī nipako muni.

    ൧൮൫.

    185.

    ‘‘വിസാരദോ സസമയേ, പരവാദേ ച കോവിദോ;

    ‘‘Visārado sasamaye, paravāde ca kovido;

    പട്ഠോ ഭൂമന്തലിക്ഖമ്ഹി, ഉപ്പാതമ്ഹി ച കോവിദോ.

    Paṭṭho bhūmantalikkhamhi, uppātamhi ca kovido.

    ൧൮൬.

    186.

    ‘‘വീതസോകോ നിരാരമ്ഭോ, അപ്പാഹാരോ അലോലുപോ;

    ‘‘Vītasoko nirārambho, appāhāro alolupo;

    ലാഭാലാഭേന സന്തുട്ഠോ, ഝായീ ഝാനരതോ മുനി.

    Lābhālābhena santuṭṭho, jhāyī jhānarato muni.

    ൧൮൭.

    187.

    ‘‘പിയദസ്സീ നാമ സമ്ബുദ്ധോ, അഗ്ഗോ കാരുണികോ മുനി;

    ‘‘Piyadassī nāma sambuddho, aggo kāruṇiko muni;

    സത്തേ താരേതുകാമോ സോ, കരുണായ ഫരീ തദാ.

    Satte tāretukāmo so, karuṇāya pharī tadā.

    ൧൮൮.

    188.

    ‘‘ബോധനേയ്യം ജനം ദിസ്വാ, പിയദസ്സീ മഹാമുനി;

    ‘‘Bodhaneyyaṃ janaṃ disvā, piyadassī mahāmuni;

    ചക്കവാളസഹസ്സമ്പി, ഗന്ത്വാ ഓവദതേ മുനി.

    Cakkavāḷasahassampi, gantvā ovadate muni.

    ൧൮൯.

    189.

    ‘‘മമുദ്ധരിതുകാമോ സോ, മമസ്സമമുപാഗമി;

    ‘‘Mamuddharitukāmo so, mamassamamupāgami;

    ന ദിട്ഠോ മേ ജിനോ പുബ്ബേ, ന സുതോപി ച കസ്സചി.

    Na diṭṭho me jino pubbe, na sutopi ca kassaci.

    ൧൯൦.

    190.

    ‘‘ഉപ്പാതാ സുപിനാ മയ്ഹം, ലക്ഖണാ സുപ്പകാസിതാ;

    ‘‘Uppātā supinā mayhaṃ, lakkhaṇā suppakāsitā;

    പട്ഠോ ഭൂമന്തലിക്ഖമ്ഹി, നക്ഖത്തപദകോവിദോ.

    Paṭṭho bhūmantalikkhamhi, nakkhattapadakovido.

    ൧൯൧.

    191.

    ‘‘സോഹം ബുദ്ധസ്സ സുത്വാന, തത്ഥ ചിത്തം പസാദയിം;

    ‘‘Sohaṃ buddhassa sutvāna, tattha cittaṃ pasādayiṃ;

    തിട്ഠന്തോ 1 വാ നിസിന്നോ വാ, സരാമി നിച്ചകാലികം.

    Tiṭṭhanto 2 vā nisinno vā, sarāmi niccakālikaṃ.

    ൧൯൨.

    192.

    ‘‘മയി ഏവം സരന്തമ്ഹി, ഭഗവാപി അനുസ്സരി;

    ‘‘Mayi evaṃ sarantamhi, bhagavāpi anussari;

    ബുദ്ധം അനുസ്സരന്തസ്സ, പീതി മേ ഹോതി താവദേ.

    Buddhaṃ anussarantassa, pīti me hoti tāvade.

    ൧൯൩.

    193.

    ‘‘കാലഞ്ച പുനരാഗമ്മ, ഉപേസി മം മഹാമുനി;

    ‘‘Kālañca punarāgamma, upesi maṃ mahāmuni;

    സമ്പത്തേപി ന ജാനാമി, അയം ബുദ്ധോ മഹാമുനി.

    Sampattepi na jānāmi, ayaṃ buddho mahāmuni.

    ൧൯൪.

    194.

    ‘‘അനുകമ്പകോ കാരുണികോ, പിയദസ്സീ മഹാമുനി;

    ‘‘Anukampako kāruṇiko, piyadassī mahāmuni;

    സഞ്ജാനാപേസി അത്താനം, ‘അഹം ബുദ്ധോ സദേവകേ’.

    Sañjānāpesi attānaṃ, ‘ahaṃ buddho sadevake’.

    ൧൯൫.

    195.

    ‘‘സഞ്ജാനിത്വാന സമ്ബുദ്ധം, പിയദസ്സിം മഹാമുനിം;

    ‘‘Sañjānitvāna sambuddhaṃ, piyadassiṃ mahāmuniṃ;

    സകം ചിത്തം പസാദേത്വാ, ഇദം വചനമബ്രവിം.

    Sakaṃ cittaṃ pasādetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.

    ൧൯൬.

    196.

    ‘‘‘അഞ്ഞേ 3 പീഠേ ച പല്ലങ്കേ, ആസന്ദീസു നിസീദരേ;

    ‘‘‘Aññe 4 pīṭhe ca pallaṅke, āsandīsu nisīdare;

    തുവമ്പി സബ്ബദസ്സാവീ, നിസീദ രതനാസനേ’.

    Tuvampi sabbadassāvī, nisīda ratanāsane’.

    ൧൯൭.

    197.

    ‘‘സബ്ബരതനമയം പീഠം, നിമ്മിനിത്വാന താവദേ;

    ‘‘Sabbaratanamayaṃ pīṭhaṃ, nimminitvāna tāvade;

    പിയദസ്സിസ്സ മുനിനോ, അദാസിം ഇദ്ധിനിമ്മിതം.

    Piyadassissa munino, adāsiṃ iddhinimmitaṃ.

    ൧൯൮.

    198.

    ‘‘രതനേ ച നിസിന്നസ്സ, പീഠകേ ഇദ്ധിനിമ്മിതേ;

    ‘‘Ratane ca nisinnassa, pīṭhake iddhinimmite;

    കുമ്ഭമത്തം ജമ്ബുഫലം, അദാസിം താവദേ അഹം.

    Kumbhamattaṃ jambuphalaṃ, adāsiṃ tāvade ahaṃ.

    ൧൯൯.

    199.

    ‘‘മമ ഹാസം ജനേത്വാന, പരിഭുഞ്ജി മഹാമുനി;

    ‘‘Mama hāsaṃ janetvāna, paribhuñji mahāmuni;

    തദാ ചിത്തം പസാദേത്വാ, സത്ഥാരം അഭിവാദയിം.

    Tadā cittaṃ pasādetvā, satthāraṃ abhivādayiṃ.

    ൨൦൦.

    200.

    ‘‘പിയദസ്സീ തു ഭഗവാ, ലോകജേട്ഠോ നരാസഭോ;

    ‘‘Piyadassī tu bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

    രതനാസനമാസീനോ, ഇമാ ഗാഥാ അഭാസഥ.

    Ratanāsanamāsīno, imā gāthā abhāsatha.

    ൨൦൧.

    201.

    ‘‘‘യോ മേ രതനമയം പീഠം, അമതഞ്ച ഫലം അദാ;

    ‘‘‘Yo me ratanamayaṃ pīṭhaṃ, amatañca phalaṃ adā;

    തമഹം കിത്തയിസ്സാമി, സുണാഥ മമ ഭാസതോ.

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    ൨൦൨.

    202.

    ‘‘‘സത്തസത്തതി കപ്പാനി, ദേവലോകേ രമിസ്സതി;

    ‘‘‘Sattasattati kappāni, devaloke ramissati;

    പഞ്ചസത്തതിക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ ഭവിസ്സതി.

    Pañcasattatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati.

    ൨൦൩.

    203.

    ‘‘‘ദ്വത്തിംസക്ഖത്തും ദേവിന്ദോ, ദേവരജ്ജം കരിസ്സതി;

    ‘‘‘Dvattiṃsakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati;

    പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ൨൦൪.

    204.

    ‘‘‘സോണ്ണമയം രൂപിമയം, പല്ലങ്കം സുകതം ബഹും;

    ‘‘‘Soṇṇamayaṃ rūpimayaṃ, pallaṅkaṃ sukataṃ bahuṃ;

    ലോഹിതങ്ഗമയഞ്ചേവ, ലച്ഛതി രതനാമയം.

    Lohitaṅgamayañceva, lacchati ratanāmayaṃ.

    ൨൦൫.

    205.

    ‘‘‘ചങ്കമന്തമ്പി മനുജം, പുഞ്ഞകമ്മസമങ്ഗിനം;

    ‘‘‘Caṅkamantampi manujaṃ, puññakammasamaṅginaṃ;

    പല്ലങ്കാനി അനേകാനി, പരിവാരേസ്സരേ തദാ.

    Pallaṅkāni anekāni, parivāressare tadā.

    ൨൦൬.

    206.

    ‘‘‘കൂടാഗാരാ ച പാസാദാ, സയനഞ്ച മഹാരഹം;

    ‘‘‘Kūṭāgārā ca pāsādā, sayanañca mahārahaṃ;

    ഇമസ്സ ചിത്തമഞ്ഞായ, നിബ്ബത്തിസ്സന്തി താവദേ.

    Imassa cittamaññāya, nibbattissanti tāvade.

    ൨൦൭.

    207.

    ‘‘‘സട്ഠി നാഗസഹസ്സാനി, സബ്ബാലങ്കാരഭൂസിതാ;

    ‘‘‘Saṭṭhi nāgasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;

    സുവണ്ണകച്ഛാ മാതങ്ഗാ, ഹേമകപ്പനവാസസാ 5.

    Suvaṇṇakacchā mātaṅgā, hemakappanavāsasā 6.

    ൨൦൮.

    208.

    ‘‘‘ആരൂള്ഹാ ഗാമണീയേഹി, തോമരങ്കുസപാണിഭി;

    ‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, tomaraṅkusapāṇibhi;

    ഇമം പരിചരിസ്സന്തി, രത്നപീഠസ്സിദം ഫലം.

    Imaṃ paricarissanti, ratnapīṭhassidaṃ phalaṃ.

    ൨൦൯.

    209.

    ‘‘‘സട്ഠി അസ്സസഹസ്സാനി, സബ്ബാലങ്കാരഭൂസിതാ;

    ‘‘‘Saṭṭhi assasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;

    ആജാനീയാവ ജാതിയാ, സിന്ധവാ സീഘവാഹിനോ.

    Ājānīyāva jātiyā, sindhavā sīghavāhino.

    ൨൧൦.

    210.

    ‘‘‘ആരൂള്ഹാ ഗാമണീയേഹി, ഇല്ലിയാചാപധാരിഭി;

    ‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, illiyācāpadhāribhi;

    തേപിമം പരിചരിസ്സന്തി, രത്നപീഠസ്സിദം ഫലം.

    Tepimaṃ paricarissanti, ratnapīṭhassidaṃ phalaṃ.

    ൨൧൧.

    211.

    ‘‘‘സട്ഠി രഥസഹസ്സാനി, സബ്ബാലങ്കാരഭൂസിതാ;

    ‘‘‘Saṭṭhi rathasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;

    ദീപാ അഥോപി വേയഗ്ഘാ, സന്നദ്ധാ ഉസ്സിതദ്ധജാ.

    Dīpā athopi veyagghā, sannaddhā ussitaddhajā.

    ൨൧൨.

    212.

    ‘‘‘ആരൂള്ഹാ ഗാമണീയേഹി, ചാപഹത്ഥേഹി വമ്മിഭി;

    ‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, cāpahatthehi vammibhi;

    പരിവാരേസ്സന്തിമം നിച്ചം, രത്നപീഠസ്സിദം ഫലം.

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, ratnapīṭhassidaṃ phalaṃ.

    ൨൧൩.

    213.

    ‘‘‘സട്ഠി ധേനുസഹസ്സാനി, ദോഹഞ്ഞാ പുങ്ഗവൂസഭേ;

    ‘‘‘Saṭṭhi dhenusahassāni, dohaññā puṅgavūsabhe;

    വച്ഛകേ ജനയിസ്സന്തി, രത്നപീഠസ്സിദം ഫലം.

    Vacchake janayissanti, ratnapīṭhassidaṃ phalaṃ.

    ൨൧൪.

    214.

    ‘‘‘സോളസിത്ഥിസഹസ്സാനി, സബ്ബാലങ്കാരഭൂസിതാ;

    ‘‘‘Soḷasitthisahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;

    വിചിത്തവത്ഥാഭരണാ, ആമുക്കമണികുണ്ഡലാ.

    Vicittavatthābharaṇā, āmukkamaṇikuṇḍalā.

    ൨൧൫.

    215.

    ‘‘‘അളാരപമ്ഹാ ഹസുലാ, സുസഞ്ഞാ തനുമജ്ഝിമാ;

    ‘‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;

    പരിവാരേസ്സന്തിമം നിച്ചം, രത്നപീഠസ്സിദം ഫലം.

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, ratnapīṭhassidaṃ phalaṃ.

    ൨൧൬.

    216.

    ‘‘‘അട്ഠാരസേ കപ്പസതേ, ഗോതമോ നാമ ചക്ഖുമാ;

    ‘‘‘Aṭṭhārase kappasate, gotamo nāma cakkhumā;

    തമന്ധകാരം വിധമിത്വാ, ബുദ്ധോ ലോകേ ഭവിസ്സതി.

    Tamandhakāraṃ vidhamitvā, buddho loke bhavissati.

    ൨൧൭.

    217.

    ‘‘‘തസ്സ ദസ്സനമാഗമ്മ, പബ്ബജിസ്സതികിഞ്ചനോ;

    ‘‘‘Tassa dassanamāgamma, pabbajissatikiñcano;

    തോസയിത്വാന സത്ഥാരം, സാസനേഭിരമിസ്സതി.

    Tosayitvāna satthāraṃ, sāsanebhiramissati.

    ൨൧൮.

    218.

    ‘‘‘തസ്സ ധമ്മം സുണിത്വാന, കിലേസേ ഘാതയിസ്സതി;

    ‘‘‘Tassa dhammaṃ suṇitvāna, kilese ghātayissati;

    സബ്ബാസവേ പരിഞ്ഞായ, നിബ്ബായിസ്സതിനാസവോ’.

    Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo’.

    ൨൧൯.

    219.

    ‘‘വീരിയം മേ ധുരധോരയ്ഹം, യോഗക്ഖേമാധിവാഹനം;

    ‘‘Vīriyaṃ me dhuradhorayhaṃ, yogakkhemādhivāhanaṃ;

    ഉത്തമത്ഥം പത്ഥയന്തോ, സാസനേ വിഹരാമഹം.

    Uttamatthaṃ patthayanto, sāsane viharāmahaṃ.

    ൨൨൦.

    220.

    ‘‘ഇദം പച്ഛിമകം മയ്ഹം, ചരിമോ വത്തതേ ഭവോ;

    ‘‘Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ, carimo vattate bhavo;

    സബ്ബാസവാ പരിക്ഖീണാ, നത്ഥി ദാനി പുനബ്ഭവോ.

    Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.

    ൨൨൧.

    221.

    ‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ൨൨൨.

    222.

    ‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ൨൨൩.

    223.

    ‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഹേമകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി;

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā hemako thero imā gāthāyo abhāsitthāti;

    ഹേമകത്ഥേരസ്സാപദാനം സത്തമം.

    Hemakattherassāpadānaṃ sattamaṃ.

    സത്തരസമം ഭാണവാരം.

    Sattarasamaṃ bhāṇavāraṃ.







    Footnotes:
    1. ഭുഞ്ജന്തോ (സീ॰ പീ॰ ക॰)
    2. bhuñjanto (sī. pī. ka.)
    3. സബ്ബേ (സ്യാ॰)
    4. sabbe (syā.)
    5. ഹേമകപ്പനിവാസനാ (സീ॰ സ്യാ॰), ഹേമകപ്പനിവാസസാ (ക॰)
    6. hemakappanivāsanā (sī. syā.), hemakappanivāsasā (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൨. പുണ്ണകത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 2. Puṇṇakattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact