| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៧. ហេតុសុត្តវណ្ណនា
7. Hetusuttavaṇṇanā
២១២. ឧភយេនាតិ ហេតុបច្ចយបដិសេធវចនេន។ សំកិលេសបច្ចយន្តិ សំកិលិសនស្ស មលីនភាវស្ស ការណំ។ វិសុទ្ធិបច្ចយន្តិ សំកិលេសតោ វិសុទ្ធិយា វោទានស្ស ការណំ។ នត្ថិ ពលន្តិ សត្តានំ ទិដ្ឋធម្មិកសម្បរាយិកនិព្ពានសម្បត្តិអាវហំ ពលំ នាម កិញ្ចិ នត្ថិ។ តេនាហ ‘‘យម្ហី’’តិអាទិ។ និទស្សនមត្តញ្ចេតំ, សំកិលេសិកម្បិ ចាយំ បដិក្ខិបតេវ។ អញ្ញមញ្ញវេវចនានីតិ តស្សា តស្សា កិរិយាយ ឧស្សន្នដ្ឋេន ពលំ, សូរវីរភាវាវហដ្ឋេន វីរិយំ, តមេវ ទឡ្ហគ្គាហភាវតោ បោរិសំ ធុរំ វហន្តេន បវត្តេតព្ពតោ បុរិសថាមោ, បរំ បរំ ឋានំ អក្កមនប្បវត្តិយា បុរិសបរក្កមោតិ វុត្តោតិ វេទិតព្ពំ។
212.Ubhayenāti hetupaccayapaṭisedhavacanena. Saṃkilesapaccayanti saṃkilisanassa malīnabhāvassa kāraṇaṃ. Visuddhipaccayanti saṃkilesato visuddhiyā vodānassa kāraṇaṃ. Natthi balanti sattānaṃ diṭṭhadhammikasamparāyikanibbānasampattiāvahaṃ balaṃ nāma kiñci natthi. Tenāha ‘‘yamhī’’tiādi. Nidassanamattañcetaṃ, saṃkilesikampi cāyaṃ paṭikkhipateva. Aññamaññavevacanānīti tassā tassā kiriyāya ussannaṭṭhena balaṃ, sūravīrabhāvāvahaṭṭhena vīriyaṃ, tameva daḷhaggāhabhāvato porisaṃ dhuraṃ vahantena pavattetabbato purisathāmo, paraṃ paraṃ ṭhānaṃ akkamanappavattiyā purisaparakkamoti vuttoti veditabbaṃ.
សត្វយោគតោ, រូបាទីសុ វា សត្តតាយ សត្តា, បាណនតោ អស្សាសនបស្សាសនវសេន បវត្តិយា បាណា, តេ បន សោ ឯកិន្ទ្រិយាទិវសេន វិភជិត្វា វទតីតិ អាហ ‘‘ឯកិន្ទ្រិយោ’’តិអាទិ។ អណ្ឌកោសាទីសុ ភវនតោ ភូតាតិ វុច្ចន្តីតិ អាហ ‘‘អណ្ឌ…បេ.… វទន្តី’’តិ។ ជីវនតោ បាណំ ធារេន្តា វិយ វឌ្ឍនតោ ជីវាតិ សាលិយវាទិកេ វទន្តិ។ នត្ថិ ឯតេសំ សំកិលេសវិសុទ្ធីសុ វសោតិ អវសា។ នត្ថិ តេសំ ពលំ វីរិយន្តិ អពលា អវីរិយា។ និយតតាតិ អច្ឆេជ្ជសុត្តាវុតាភេជ្ជមណិនោ វិយ និយតប្បវត្តិតាយ គតិជាតិពន្ធាបវគ្គវសេន និយមោ។ តត្ថ តត្ថ គមនន្តិ ឆន្នំ អភិជាតីនំ វសេន តាសុ តាសុ គតីសុ ឧបគមនំ។ សមវាយេន សមាគមោ សង្គតិ។ សភាវោយេវាតិ យថា កណ្ដកស្ស តិក្ខតា, កបិត្ថផលានំ បរិមណ្ឌលតា , មិគបក្ខីនំ វិចិត្តាការតា, ឯវំ សព្ពស្សបិ លោកស្ស ហេតុបច្ចយេហិ វិនា តថា តថា បរិណាមោ, អយំ សភាវោ ឯវ អកិត្តិមោ ឯវ។ តេនាហ ‘‘យេន ហី’’តិអាទិ។ ឆឡភិជាតិយោ បរតោ វិត្ថារីយន្តិ។ សុខញ្ច ទុក្ខញ្ច បដិសំវេទេន្តីតិ វទន្តា អទុក្ខមសុខភូភិំ សព្ពេន សព្ពំ ន ជានន្តីតិ ឧល្លិង្គេន្តោ ‘‘អញ្ញា សុខទុក្ខភូមិ នត្ថីតិ ទស្សេន្តី’’តិ អាហ។
Satvayogato, rūpādīsu vā sattatāya sattā, pāṇanato assāsanapassāsanavasena pavattiyā pāṇā, te pana so ekindriyādivasena vibhajitvā vadatīti āha ‘‘ekindriyo’’tiādi. Aṇḍakosādīsu bhavanato bhūtāti vuccantīti āha ‘‘aṇḍa…pe… vadantī’’ti. Jīvanato pāṇaṃ dhārentā viya vaḍḍhanato jīvāti sāliyavādike vadanti. Natthi etesaṃ saṃkilesavisuddhīsu vasoti avasā. Natthi tesaṃ balaṃ vīriyanti abalā avīriyā. Niyatatāti acchejjasuttāvutābhejjamaṇino viya niyatappavattitāya gatijātibandhāpavaggavasena niyamo. Tattha tattha gamananti channaṃ abhijātīnaṃ vasena tāsu tāsu gatīsu upagamanaṃ. Samavāyena samāgamo saṅgati. Sabhāvoyevāti yathā kaṇṭakassa tikkhatā, kapitthaphalānaṃ parimaṇḍalatā , migapakkhīnaṃ vicittākāratā, evaṃ sabbassapi lokassa hetupaccayehi vinā tathā tathā pariṇāmo, ayaṃ sabhāvo eva akittimo eva. Tenāha ‘‘yena hī’’tiādi. Chaḷabhijātiyo parato vitthārīyanti. Sukhañca dukkhañca paṭisaṃvedentīti vadantā adukkhamasukhabhūbhiṃ sabbena sabbaṃ na jānantīti ulliṅgento ‘‘aññā sukhadukkhabhūmi natthīti dassentī’’ti āha.
ហេតុសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Hetusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. ហេតុសុត្តំ • 7. Hetusuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៧. ហេតុសុត្តវណ្ណនា • 7. Hetusuttavaṇṇanā
