Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౯. హేవత్థికథావణ్ణనా
9. Hevatthikathāvaṇṇanā
౩౦౪. ఇదాని హేవత్థికథా నామ హోతి. తత్థ యేసం ‘‘సబ్బేపి అతీతాదిభేదా ధమ్మా రూపాదివసేన అత్థి, అతీతం అనాగతపచ్చుప్పన్నవసేన, అనాగతపచ్చుప్పన్నాని వా అతీతాదివసేన నత్థి; తస్మా సబ్బమేవిదం ఏవం అత్థి ఏవం నత్థీ’’తి లద్ధి, సేయ్యథాపి ఏతరహి వుత్తప్పభేదానం అన్ధకానం; తే సన్ధాయ అతీతం అత్థీతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స. హేవత్థి హేవ నత్థీతి విస్సజ్జనం పరవాదిస్స. తత్థ హేవాతి ఏవం . అథ నం సకవాదీ ‘‘యది అతీతోవ ఏవం అత్థి, ఏవం నత్థీతి లద్ధి, ఏవం సన్తే సోయేవ అత్థి, సోయేవ నత్థి నామా’’తి పుచ్ఛన్తో సేవత్థి, సేవ నత్థీతి ఆహ. ఇతరో తేనేవ సభావేన అత్థితం, తేనేవ నత్థితం సన్ధాయ పటిక్ఖిపతి. దుతియం పుట్ఠో సకభావేనేవ అత్థితం, పరభావేనేవ నత్థితం సన్ధాయ పటిజానాతి. తతో పరం అత్థట్ఠో నత్థట్ఠోతి అత్థిసభావో నత్థిసభావో నామ హోతీతి పుచ్ఛతి. ఇమినావుపాయేన సబ్బవారేసు అత్థో వేదితబ్బో. పరియోసానే పన ‘‘తేన హి అతీతం హేవత్థి, హేవ నత్థీ’’తి చ ‘‘తేన హి రూపం హేవత్థి, హేవ నత్థీ’’తి చాతిఆదీని వత్వా కిఞ్చాపి పరవాదినా లద్ధి పతిట్ఠాపితా, అయోనిసో పతిట్ఠాపితత్తా పనేసా అప్పతిట్ఠాపితాయేవాతి.
304. Idāni hevatthikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘sabbepi atītādibhedā dhammā rūpādivasena atthi, atītaṃ anāgatapaccuppannavasena, anāgatapaccuppannāni vā atītādivasena natthi; tasmā sabbamevidaṃ evaṃ atthi evaṃ natthī’’ti laddhi, seyyathāpi etarahi vuttappabhedānaṃ andhakānaṃ; te sandhāya atītaṃ atthīti pucchā sakavādissa. Hevatthi heva natthīti vissajjanaṃ paravādissa. Tattha hevāti evaṃ . Atha naṃ sakavādī ‘‘yadi atītova evaṃ atthi, evaṃ natthīti laddhi, evaṃ sante soyeva atthi, soyeva natthi nāmā’’ti pucchanto sevatthi, seva natthīti āha. Itaro teneva sabhāvena atthitaṃ, teneva natthitaṃ sandhāya paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho sakabhāveneva atthitaṃ, parabhāveneva natthitaṃ sandhāya paṭijānāti. Tato paraṃ atthaṭṭho natthaṭṭhoti atthisabhāvo natthisabhāvo nāma hotīti pucchati. Imināvupāyena sabbavāresu attho veditabbo. Pariyosāne pana ‘‘tena hi atītaṃ hevatthi, heva natthī’’ti ca ‘‘tena hi rūpaṃ hevatthi, heva natthī’’ti cātiādīni vatvā kiñcāpi paravādinā laddhi patiṭṭhāpitā, ayoniso patiṭṭhāpitattā panesā appatiṭṭhāpitāyevāti.
హేవత్థికథావణ్ణనా.
Hevatthikathāvaṇṇanā.
మహావగ్గో నిట్ఠితో.
Mahāvaggo niṭṭhito.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / ౯. హేవత్థికథా • 9. Hevatthikathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౯. హేవత్థికథావణ్ణనా • 9. Hevatthikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౯. హేవత్థికథావణ్ణనా • 9. Hevatthikathāvaṇṇanā