| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๔. หิมวนฺตสุตฺตวณฺณนา
4. Himavantasuttavaṇṇanā
๒๔. จตุเตฺถ สมาปตฺติกุสโล โหตีติ สมาปชฺชนกุสโล โหติฯ เตนาห ‘‘สมาปชฺชิตุํ กุสโล’’ติฯ ตตฺถ อโนฺตคตเหตุอโตฺถ ฐิติ-สโทฺท, ตสฺมา ฐปนกุสโลติ อโตฺถติ อาห ‘‘สมาธิํ ฐเปตุํ สโกฺกตีติ อโตฺถ’’ติฯ ตตฺถ ฐเปตุํ สโกฺกตีติ สตฺตฎฺฐอจฺฉรามตฺตํ ขณํ ฌานํ ฐเปตุํ สโกฺกติ อธิฎฺฐานวสิภาวสฺส นิปฺผาทิตตฺตาฯ ยถาปริเจฺฉเทนาติ ยถาปริจฺฉินฺนกาเลนฯ วุฎฺฐาตุํ สโกฺกติ วุฎฺฐานวสิภาวสฺส นิปฺผาทิตตฺตาฯ กลฺลํ สญฺชาตํ อสฺสาติ กลฺลิตํ, ตสฺมิํ กลฺลิเต กลฺลิตภาเว กุสโล กลฺลิตกุสโลฯ หาเสตุํ โตเสตุํ สมฺปหํเสตุํฯ กลฺลํ กาตุนฺติ สมาธานสฺส ปฎิปกฺขธมฺมานํ ทูรีกรเณน สหการีการณานญฺจ สมปฺปธาเนน สมาปชฺชเน จิตฺตํ สมตฺถํ กาตุํฯ สมาธิสฺส โคจรกุสโลติ สมาธิสฺมิํ นิปฺผาเทตเพฺพ ตสฺส โคจเร กมฺมฎฺฐานสญฺญิเต ปวตฺติฎฺฐาเน ภิกฺขาจารโคจเร สติสมฺปชญฺญโยคโต กุสโล เฉโกฯ เตนาห ‘‘สมาธิสฺส อสปฺปาเย อนุปการเก ธเมฺม วเชฺชตฺวา’’ติอาทิฯ ปฐมชฺฌานาทิสมาธิํ อภินีหริตุนฺติ ปฐมชฺฌานาทิสมาธิํ วิเสสภาคิยตาย อภินีหริตุํ อุปเนตุํฯ
24. Catutthe samāpattikusalo hotīti samāpajjanakusalo hoti. Tenāha ‘‘samāpajjituṃ kusalo’’ti. Tattha antogatahetuattho ṭhiti-saddo, tasmā ṭhapanakusaloti atthoti āha ‘‘samādhiṃ ṭhapetuṃ sakkotīti attho’’ti. Tattha ṭhapetuṃ sakkotīti sattaṭṭhaaccharāmattaṃ khaṇaṃ jhānaṃ ṭhapetuṃ sakkoti adhiṭṭhānavasibhāvassa nipphāditattā. Yathāparicchedenāti yathāparicchinnakālena. Vuṭṭhātuṃ sakkoti vuṭṭhānavasibhāvassa nipphāditattā. Kallaṃ sañjātaṃ assāti kallitaṃ, tasmiṃ kallite kallitabhāve kusalo kallitakusalo. Hāsetuṃ tosetuṃ sampahaṃsetuṃ. Kallaṃ kātunti samādhānassa paṭipakkhadhammānaṃ dūrīkaraṇena sahakārīkāraṇānañca samappadhānena samāpajjane cittaṃ samatthaṃ kātuṃ. Samādhissa gocarakusaloti samādhismiṃ nipphādetabbe tassa gocare kammaṭṭhānasaññite pavattiṭṭhāne bhikkhācāragocare satisampajaññayogato kusalo cheko. Tenāha ‘‘samādhissa asappāye anupakārake dhamme vajjetvā’’tiādi. Paṭhamajjhānādisamādhiṃ abhinīharitunti paṭhamajjhānādisamādhiṃ visesabhāgiyatāya abhinīharituṃ upanetuṃ.
หิมวนฺตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Himavantasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๔. หิมวนฺตสุตฺตํ • 4. Himavantasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๔. หิมวนฺตสุตฺตวณฺณนา • 4. Himavantasuttavaṇṇanā
