| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๒. ทุติยวโคฺค
2. Dutiyavaggo
๑. อิจฺฉานงฺคลสุตฺตํ
1. Icchānaṅgalasuttaṃ
๙๘๗. เอกํ สมยํ ภควา อิจฺฉานงฺคเล วิหรติ อิจฺฉานงฺคลวนสเณฺฑฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘อิจฺฉามหํ, ภิกฺขเว, เตมาสํ ปฎิสลฺลียิตุํฯ นามฺหิ เกนจิ อุปสงฺกมิตโพฺพ, อญฺญตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกนา’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภเนฺต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปฎิสฺสุตฺวา นาสฺสุธ โกจิ ภควนฺตํ อุปสงฺกมติ, อญฺญตฺร เอเกน ปิณฺฑปาตนีหารเกนฯ
987. Ekaṃ samayaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘icchāmahaṃ, bhikkhave, temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Nāmhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena.
อถ โข ภควา ตสฺส เตมาสสฺส อจฺจเยน ปฎิสลฺลานา วุฎฺฐิโต ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘สเจ โข, ภิกฺขเว, อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวํ ปุเจฺฉยฺยุํ – ‘กตเมนาวุโส, วิหาเรน สมโณ โคตโม วสฺสาวาสํ พหุลํ วิหาสี’ติ, เอวํ ปุฎฺฐา ตุเมฺห, ภิกฺขเว, เตสํ อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ เอวํ พฺยากเรยฺยาถ – ‘อานาปานสฺสติสมาธินา โข, อาวุโส, ภควา วสฺสาวาสํ พหุลํ วิหาสี’ติฯ อิธาหํ, ภิกฺขเว, สโต อสฺสสามิ, สโต ปสฺสสามิฯ ทีฆํ อสฺสสโนฺต ‘ทีฆํ อสฺสสามี’ติ ปชานามิ, ทีฆํ ปสฺสสโนฺต ‘ทีฆํ ปสฺสสามี’ติ ปชานามิ; รสฺสํ อสฺสสโนฺต ‘รสฺสํ อสฺสสามี’ติ ปชานามิ, รสฺสํ ปสฺสสโนฺต ‘รสฺสํ ปสฺสสามี’ติ ปชานามิ; ‘สพฺพกายปฺปฎิสํเวที อสฺสสิสฺสามี’ติ ปชานามิ…เป.… ‘ปฎินิสฺสคฺคานุปสฺสี อสฺสสิสฺสามี’ติ ปชานามิ, ‘ปฎินิสฺสคฺคานุปสฺสี ปสฺสสิสฺสามี’ติ ปชานามิ’’ฯ
Atha kho bhagavā tassa temāsassa accayena paṭisallānā vuṭṭhito bhikkhū āmantesi – ‘‘sace kho, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ – ‘katamenāvuso, vihārena samaṇo gotamo vassāvāsaṃ bahulaṃ vihāsī’ti, evaṃ puṭṭhā tumhe, bhikkhave, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyātha – ‘ānāpānassatisamādhinā kho, āvuso, bhagavā vassāvāsaṃ bahulaṃ vihāsī’ti. Idhāhaṃ, bhikkhave, sato assasāmi, sato passasāmi. Dīghaṃ assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāmi, dīghaṃ passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāmi; rassaṃ assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāmi, rassaṃ passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāmi; ‘sabbakāyappaṭisaṃvedī assasissāmī’ti pajānāmi…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti pajānāmi, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti pajānāmi’’.
‘‘ยญฺหิ ตํ, ภิกฺขเว, สมฺมา วทมาโน วเทยฺย – ‘อริยวิหาโร’ อิติปิ, ‘พฺรหฺมวิหาโร’ อิติปิ, ‘ตถาคตวิหาโร’ อิติปิฯ อานาปานสฺสติสมาธิํ สมฺมา วทมาโน วเทยฺย – ‘อริยวิหาโร’ อิติปิ, ‘พฺรหฺมวิหาโร’ อิติปิ, ‘ตถาคตวิหาโร’ อิติปิฯ เย เต, ภิกฺขเว, ภิกฺขู เสขา อปฺปตฺตมานสา อนุตฺตรํ โยคเกฺขมํ ปตฺถยมานา วิหรนฺติ เตสํ อานาปานสฺสติสมาธิ ภาวิโต พหุลีกโต อาสวานํ ขยาย สํวตฺตติฯ เย จ โข เต, ภิกฺขเว, ภิกฺขู อรหโนฺต ขีณาสวา วุสิตวโนฺต กตกรณียา โอหิตภารา อนุปฺปตฺตสทตฺถา ปริกฺขีณภวสํโยชนา สมฺมทญฺญา วิมุตฺตา เตสํ อานาปานสฺสติสมาธิ ภาวิโต พหุลีกโต ทิฎฺฐธมฺมสุขวิหาราย เจว สํวตฺตติ สติสมฺปชญฺญาย จฯ
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ‘ariyavihāro’ itipi, ‘brahmavihāro’ itipi, ‘tathāgatavihāro’ itipi. Ānāpānassatisamādhiṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘ariyavihāro’ itipi, ‘brahmavihāro’ itipi, ‘tathāgatavihāro’ itipi. Ye te, bhikkhave, bhikkhū sekhā appattamānasā anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānā viharanti tesaṃ ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato āsavānaṃ khayāya saṃvattati. Ye ca kho te, bhikkhave, bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā tesaṃ ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato diṭṭhadhammasukhavihārāya ceva saṃvattati satisampajaññāya ca.
‘‘ยญฺหิ ตํ, ภิกฺขเว, สมฺมา วทมาโน วเทยฺย – ‘อริยวิหาโร’ อิติปิ, ‘พฺรหฺมวิหาโร’ อิติปิ, ‘ตถาคตวิหาโร’ อิติปิฯ อานาปานสฺสติสมาธิํ สมฺมา วทมาโน วเทยฺย – ‘อริยวิหาโร’ อิติปิ, ‘พฺรหฺมวิหาโร’ อิติปิ, ‘ตถาคตวิหาโร’ อิติปี’’ติฯ ปฐมํฯ
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ‘ariyavihāro’ itipi, ‘brahmavihāro’ itipi, ‘tathāgatavihāro’ itipi. Ānāpānassatisamādhiṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘ariyavihāro’ itipi, ‘brahmavihāro’ itipi, ‘tathāgatavihāro’ itipī’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑-๒. อิจฺฉานงฺคลสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-2. Icchānaṅgalasuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑-๒. อิจฺฉานงฺคลสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-2. Icchānaṅgalasuttādivaṇṇanā
