Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၀. ဣဒ္ဓိဗလဒသ္သနပဉ္ဟော
10. Iddhibaladassanapañho
၁၀. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ ဘဂဝတာ ‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ ယာနီကတာ ဝတ္ထုကတာ အနုဋ္ဌိတာ ပရိစိတာ သုသမာရဒ္ဓာ, သော အာကင္ခမာနော, အာနန္ဒ, တထာဂတော ကပ္ပံ ဝာ တိဋ္ဌေယ္ယ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ။ ပုန စ ဘဏိတံ ‘ဣတော တိဏ္ဏံ မာသာနံ အစ္စယေန တထာဂတော ပရိနိဗ္ဗာယိသ္သတီ’တိ။ ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဘဂဝတာ ဘဏိတံ ‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ။ပေ.။ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ, တေန ဟိ တေမာသပရိစ္ဆေဒော မိစ္ဆာ။ ယဒိ, ဘန္တေ, တထာဂတေန ဘဏိတံ ‘ဣတော တိဏ္ဏံ မာသာနံ အစ္စယေန တထာဂတော ပရိနိဗ္ဗာယိသ္သတီ’တိ, တေန ဟိ ‘‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ။ပေ.။ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ တမ္ပိ ဝစနံ မိစ္ဆာ။ နတ္ထိ တထာဂတာနံ အဋ္ဌာနေ ဂဇ္ဇိတံ။ အမောဃဝစနာ ဗုဒ္ဓာ ဘဂဝန္တော တထဝစနာ အဒ္ဝေဇ္ဈဝစနာ။ အယမ္ပိ ဥဘတော ကောဋိကော ပဉ္ဟော ဂမ္ဘီရော သုနိပုဏော ဒုန္နိဇ္ဈာပယော တဝာနုပ္ပတ္တော, ဘိန္ဒေတံ ဒိဋ္ဌိဇာလံ, ဧကံသေ ဌပယ, ဘိန္ဒ ပရဝာဒ’’န္တိ။
10. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, so ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā’ti. Puna ca bhaṇitaṃ ‘ito tiṇṇaṃ māsānaṃ accayena tathāgato parinibbāyissatī’ti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā…pe… kappāvasesaṃ vā’ti, tena hi temāsaparicchedo micchā. Yadi, bhante, tathāgatena bhaṇitaṃ ‘ito tiṇṇaṃ māsānaṃ accayena tathāgato parinibbāyissatī’ti, tena hi ‘‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā…pe… kappāvasesaṃ vā’ti tampi vacanaṃ micchā. Natthi tathāgatānaṃ aṭṭhāne gajjitaṃ. Amoghavacanā buddhā bhagavanto tathavacanā advejjhavacanā. Ayampi ubhato koṭiko pañho gambhīro sunipuṇo dunnijjhāpayo tavānuppatto, bhindetaṃ diṭṭhijālaṃ, ekaṃse ṭhapaya, bhinda paravāda’’nti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ။ပေ.။ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ, တေမာသပရိစ္ဆေဒော စ ဘဏိတော, သော စ ပန ကပ္ပော အာယုကပ္ပော ဝုစ္စတိ။ န, မဟာရာဇ, ဘဂဝာ အတ္တနော ဗလံ ကိတ္တယမာနော ဧဝမာဟ, ဣဒ္ဓိဗလံ ပန မဟာရာဇ, ဘဂဝာ ပရိကိတ္တယမာနော ဧဝမာဟ ‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ။ပေ.။ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ။
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā…pe… kappāvasesaṃ vā’ti, temāsaparicchedo ca bhaṇito, so ca pana kappo āyukappo vuccati. Na, mahārāja, bhagavā attano balaṃ kittayamāno evamāha, iddhibalaṃ pana mahārāja, bhagavā parikittayamāno evamāha ‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā…pe… kappāvasesaṃ vā’ti.
‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ရညော အသ္သာဇာနီယော ဘဝေယ္ယ သီဃဂတိ အနိလဇဝော, တသ္သ ရာဇာ ဇဝဗလံ ပရိကိတ္တယန္တော သနေဂမဇာနပဒဘဋဗလဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကအမစ္စဇနမဇ္ဈေ ဧဝံ ဝဒေယ္ယ ‘အာကင္ခမာနော မေ, ဘော, အယံ ဟယဝရော သာဂရဇလပရိယန္တံ မဟိံ အနုဝိစရိတ္ဝာ ခဏေန ဣဓာဂစ္ဆေယ္ယာ’တိ, န စ တံ ဇဝဂတိံ တသ္သံ ပရိသာယံ ဒသ္သေယ္ယ, ဝိဇ္ဇတိ စ သော ဇဝော တသ္သ, သမတ္ထော စ သော ခဏေန သာဂရဇလပရိယန္တံ မဟိံ အနုဝိစရိတုံ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ဘဂဝာ အတ္တနော ဣဒ္ဓိဗလံ ပရိကိတ္တယမာနော ဧဝမာဟ, တမ္ပိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဆဠဘိညာနံ အရဟန္တာနံ ဝိမလခီဏာသဝာနံ ဒေဝမနုသ္သာနဉ္စ မဇ္ဈေ နိသီဒိတ္ဝာ ဘဏိတံ ‘တထာဂတသ္သ ခော, အာနန္ဒ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ ယာနီကတာ ဝတ္ထုကတာ အနုဋ္ဌိတာ ပရိစိတာ သုသမာရဒ္ဓာ, သော အာကင္ခမာနော, အာနန္ဒ, တထာဂတော ကပ္ပံ ဝာ တိဋ္ဌေယ္ယ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ’တိ။ ဝိဇ္ဇတိ စ တံ, မဟာရာဇ, ဣဒ္ဓိဗလံ ဘဂဝတော, သမတ္ထော စ ဘဂဝာ ဣဒ္ဓိဗလေန ကပ္ပံ ဝာ ဌာတုံ ကပ္ပာဝသေသံ ဝာ, န စ ဘဂဝာ တံ ဣဒ္ဓိဗလံ တသ္သံ ပရိသာယံ ဒသ္သေတိ, အနတ္ထိကော, မဟာရာဇ, ဘဂဝာ သဗ္ဗဘဝေဟိ, ဂရဟိတာ စ တထာဂတသ္သ သဗ္ဗဘဝာ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပမတ္တကောပိ ဂူထော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ ။ ဧဝမေဝ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပမတ္တကမ္ပိ ဘဝံ န ဝဏ္ဏေမိ အန္တမသော အစ္ဆရာသင္ဃာတမတ္တမ္ပီ’တိ အပိ နု ခော, မဟာရာဇ, ဘဂဝာ သဗ္ဗဘဝဂတိယောနိယော ဂူထသမံ ဒိသ္ဝာ ဣဒ္ဓိဗလံ နိသ္သာယ ဘဝေသု ဆန္ဒရာဂံ ကရေယ္ယာ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, မဟာရာဇ, ဘဂဝာ ဣဒ္ဓိဗလံ ပရိကိတ္တယမာနော ဧဝရူပံ ဗုဒ္ဓသီဟနာဒမဘိနဒီ’’တိ။ ‘‘သာဓု, ဘန္တေ နာဂသေန, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Yathā, mahārāja, rañño assājānīyo bhaveyya sīghagati anilajavo, tassa rājā javabalaṃ parikittayanto sanegamajānapadabhaṭabalabrāhmaṇagahapatikaamaccajanamajjhe evaṃ vadeyya ‘ākaṅkhamāno me, bho, ayaṃ hayavaro sāgarajalapariyantaṃ mahiṃ anuvicaritvā khaṇena idhāgaccheyyā’ti, na ca taṃ javagatiṃ tassaṃ parisāyaṃ dasseyya, vijjati ca so javo tassa, samattho ca so khaṇena sāgarajalapariyantaṃ mahiṃ anuvicarituṃ. Evameva kho, mahārāja, bhagavā attano iddhibalaṃ parikittayamāno evamāha, tampi tevijjānaṃ chaḷabhiññānaṃ arahantānaṃ vimalakhīṇāsavānaṃ devamanussānañca majjhe nisīditvā bhaṇitaṃ ‘tathāgatassa kho, ānanda, cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, so ākaṅkhamāno, ānanda, tathāgato kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā’ti. Vijjati ca taṃ, mahārāja, iddhibalaṃ bhagavato, samattho ca bhagavā iddhibalena kappaṃ vā ṭhātuṃ kappāvasesaṃ vā, na ca bhagavā taṃ iddhibalaṃ tassaṃ parisāyaṃ dasseti, anatthiko, mahārāja, bhagavā sabbabhavehi, garahitā ca tathāgatassa sabbabhavā. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘seyyathāpi, bhikkhave, appamattakopi gūtho duggandho hoti . Evameva kho ahaṃ, bhikkhave, appamattakampi bhavaṃ na vaṇṇemi antamaso accharāsaṅghātamattampī’ti api nu kho, mahārāja, bhagavā sabbabhavagatiyoniyo gūthasamaṃ disvā iddhibalaṃ nissāya bhavesu chandarāgaṃ kareyyā’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, bhagavā iddhibalaṃ parikittayamāno evarūpaṃ buddhasīhanādamabhinadī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဣဒ္ဓိဗလဒသ္သနပဉ္ဟော ဒသမော။
Iddhibaladassanapañho dasamo.
ဣဒ္ဓိဗလဝဂ္ဂော ပဌမော။
Iddhibalavaggo paṭhamo.
ဣမသ္မိံ ဝဂ္ဂေ ဒသ ပဉ္ဟာ။
Imasmiṃ vagge dasa pañhā.