| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၂. ဣဒ္ဓိကထာ
2. Iddhikathā
၉. ကာ ဣဒ္ဓိ? ကတိ ဣဒ္ဓိယော? ဣဒ္ဓိယာ ကတိ ဘူမိယော, ကတိ ပာဒာ, ကတိ ပဒာနိ, ကတိ မူလာနိ? ကာ ဣဒ္ဓီတိ? ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။ ကတိ ဣဒ္ဓိယောတိ? ဒသ ဣဒ္ဓိယော။ ဣဒ္ဓိယာ ကတိ ဘူမိယောတိ? ဣဒ္ဓိယာ စတသ္သော ဘူမိယော, စတ္တာရော ပာဒာ, အဋ္ဌ ပဒာနိ, သောဠသ မူလာနိ။
9. Kā iddhi? Kati iddhiyo? Iddhiyā kati bhūmiyo, kati pādā, kati padāni, kati mūlāni? Kā iddhīti? Ijjhanaṭṭhena iddhi. Kati iddhiyoti? Dasa iddhiyo. Iddhiyā kati bhūmiyoti? Iddhiyā catasso bhūmiyo, cattāro pādā, aṭṭha padāni, soḷasa mūlāni.
၁၀. ကတမာ ဒသ ဣဒ္ဓိယော? အဓိဋ္ဌာနာ ဣဒ္ဓိ, ဝိကုဗ္ဗနာ ဣဒ္ဓိ, မနောမယာ ဣဒ္ဓိ, ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, အရိယာ ဣဒ္ဓိ, ကမ္မဝိပာကဇာ ဣဒ္ဓိ, ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ, ဝိဇ္ဇာမယာ ဣဒ္ဓိ, တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ 1 ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။
10. Katamā dasa iddhiyo? Adhiṭṭhānā iddhi, vikubbanā iddhi, manomayā iddhi, ñāṇavipphārā iddhi, samādhivipphārā iddhi, ariyā iddhi, kammavipākajā iddhi, puññavato iddhi, vijjāmayā iddhi, tattha tattha sammā payogapaccayā 2 ijjhanaṭṭhena iddhi.
ဣဒ္ဓိယာ ကတမာ စတသ္သော ဘူမိယော? ဝိဝေကဇာဘူမိ ပဌမံ ဈာနံ, ပီတိသုခဘူမိ ဒုတိယံ ဈာနံ, ဥပေက္ခာသုခဘူမိ တတိယံ ဈာနံ, အဒုက္ခမသုခာဘူမိ စတုတ္ထံ ဈာနံ။ ဣဒ္ဓိယာ ဣမာ စတသ္သော ဘူမိယော ဣဒ္ဓိလာဘာယ ဣဒ္ဓိပဋိလာဘာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝသီဘာဝာယ ဣဒ္ဓိဝေသာရဇ္ဇာယ သံဝတ္တန္တီတိ။
Iddhiyā katamā catasso bhūmiyo? Vivekajābhūmi paṭhamaṃ jhānaṃ, pītisukhabhūmi dutiyaṃ jhānaṃ, upekkhāsukhabhūmi tatiyaṃ jhānaṃ, adukkhamasukhābhūmi catutthaṃ jhānaṃ. Iddhiyā imā catasso bhūmiyo iddhilābhāya iddhipaṭilābhāya iddhivikubbanatāya iddhivisavitāya iddhivasībhāvāya iddhivesārajjāya saṃvattantīti.
ဣဒ္ဓိယာ ကတမေ စတ္တာရော ပာဒာ? ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, စိတ္တသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, ဝီမံသာသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ။ ဣဒ္ဓိယာ ဣမေ စတ္တာရော ပာဒာ ဣဒ္ဓိလာဘာယ ဣဒ္ဓိပဋိလာဘာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝသီဘာဝာယ ဣဒ္ဓိဝေသာရဇ္ဇာယ သံဝတ္တန္တီတိ။
Iddhiyā katame cattāro pādā? Idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Iddhiyā ime cattāro pādā iddhilābhāya iddhipaṭilābhāya iddhivikubbanatāya iddhivisavitāya iddhivasībhāvāya iddhivesārajjāya saṃvattantīti.
ဣဒ္ဓိယာ ကတမာနိ အဋ္ဌ ပဒာနိ? ဆန္ဒံ စေ ဘိက္ခု နိသ္သာယ လဘတိ သမာဓိံ, လဘတိ စိတ္တသ္သ ဧကဂ္ဂတံ။ ဆန္ဒော န သမာဓိ, သမာဓိ န ဆန္ဒော။ အညော ဆန္ဒော, အညော သမာဓိ။ ဝီရိယံ စေ ဘိက္ခု နိသ္သာယ လဘတိ သမာဓိံ, လဘတိ စိတ္တသ္သ ဧကဂ္ဂတံ။ ဝီရိယံ န သမာဓိ, သမာဓိ န ဝီရိယံ။ အညံ ဝီရိယံ, အညော သမာဓိ။ စိတ္တံ စေ ဘိက္ခု နိသ္သာယ လဘတိ သမာဓိံ, လဘတိ စိတ္တသ္သ ဧကဂ္ဂတံ။ စိတ္တံ န သမာဓိ, သမာဓိ န စိတ္တံ။ အညံ စိတ္တံ, အညော သမာဓိ။ ဝီမံသံ စေ ဘိက္ခု နိသ္သာယ လဘတိ သမာဓိံ, လဘတိ စိတ္တသ္သ ဧကဂ္ဂတံ။ ဝီမံသာ န သမာဓိ, သမာဓိ န ဝီမံသာ။ အညာ ဝီမံသာ, အညော သမာဓိ။ ဣဒ္ဓိယာ ဣမာနိ အဋ္ဌ ပဒာနိ ဣဒ္ဓိလာဘာယ ဣဒ္ဓိပဋိလာဘာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝသီဘာဝာယ ဣဒ္ဓိဝေသာရဇ္ဇာယ သံဝတ္တန္တီတိ။
Iddhiyā katamāni aṭṭha padāni? Chandaṃ ce bhikkhu nissāya labhati samādhiṃ, labhati cittassa ekaggataṃ. Chando na samādhi, samādhi na chando. Añño chando, añño samādhi. Vīriyaṃ ce bhikkhu nissāya labhati samādhiṃ, labhati cittassa ekaggataṃ. Vīriyaṃ na samādhi, samādhi na vīriyaṃ. Aññaṃ vīriyaṃ, añño samādhi. Cittaṃ ce bhikkhu nissāya labhati samādhiṃ, labhati cittassa ekaggataṃ. Cittaṃ na samādhi, samādhi na cittaṃ. Aññaṃ cittaṃ, añño samādhi. Vīmaṃsaṃ ce bhikkhu nissāya labhati samādhiṃ, labhati cittassa ekaggataṃ. Vīmaṃsā na samādhi, samādhi na vīmaṃsā. Aññā vīmaṃsā, añño samādhi. Iddhiyā imāni aṭṭha padāni iddhilābhāya iddhipaṭilābhāya iddhivikubbanatāya iddhivisavitāya iddhivasībhāvāya iddhivesārajjāya saṃvattantīti.
ဣဒ္ဓိယာ ကတမာနိ သောဠသ မူလာနိ? အနောနတံ 3 စိတ္တံ ကောသဇ္ဇေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ အနုန္နတံ 4 စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ အနဘိနတံ စိတ္တံ ရာဂေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ အနပနတံ စိတ္တံ ဗ္ယာပာဒေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ အနိသ္သိတံ စိတ္တံ ဒိဋ္ဌိယာ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ အပ္ပဋိဗဒ္ဓံ စိတ္တံ ဆန္ဒရာဂေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဝိပ္ပမုတ္တံ စိတ္တံ ကာမရာဂေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ ။ ဝိသညုတ္တံ စိတ္တံ ကိလေသေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဝိမရိယာဒိကတံ စိတ္တံ ကိလေသမရိယာဒေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဧကတ္တဂတံ 5 စိတ္တံ နာနတ္တကိလေသေဟိ 6 န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ သဒ္ဓာယ ပရိဂ္ဂဟိတံ စိတ္တံ အသ္သဒ္ဓိယေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဝီရိယေန ပရိဂ္ဂဟိတံ စိတ္တံ ကောသဇ္ဇေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ သတိယာ ပရိဂ္ဂဟိတံ စိတ္တံ ပမာဒေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ သမာဓိနာ ပရိဂ္ဂဟိတံ စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ပညာယ ပရိဂ္ဂဟိတံ စိတ္တံ အဝိဇ္ဇာယ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဩဘာသဂတံ စိတ္တံ အဝိဇ္ဇန္ဓကာရေ န ဣဉ္ဇတီတိ – အာနေဉ္ဇံ။ ဣဒ္ဓိယာ ဣမာနိ သောဠသ မူလာနိ ဣဒ္ဓိလာဘာယ ဣဒ္ဓိပဋိလာဘာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝသီဘာဝာယ ဣဒ္ဓိဝေသာရဇ္ဇာယ သံဝတ္တန္တီတိ။
Iddhiyā katamāni soḷasa mūlāni? Anonataṃ 7 cittaṃ kosajje na iñjatīti – āneñjaṃ. Anunnataṃ 8 cittaṃ uddhacce na iñjatīti – āneñjaṃ. Anabhinataṃ cittaṃ rāge na iñjatīti – āneñjaṃ. Anapanataṃ cittaṃ byāpāde na iñjatīti – āneñjaṃ. Anissitaṃ cittaṃ diṭṭhiyā na iñjatīti – āneñjaṃ. Appaṭibaddhaṃ cittaṃ chandarāge na iñjatīti – āneñjaṃ. Vippamuttaṃ cittaṃ kāmarāge na iñjatīti – āneñjaṃ . Visaññuttaṃ cittaṃ kilese na iñjatīti – āneñjaṃ. Vimariyādikataṃ cittaṃ kilesamariyāde na iñjatīti – āneñjaṃ. Ekattagataṃ 9 cittaṃ nānattakilesehi 10 na iñjatīti – āneñjaṃ. Saddhāya pariggahitaṃ cittaṃ assaddhiye na iñjatīti – āneñjaṃ. Vīriyena pariggahitaṃ cittaṃ kosajje na iñjatīti – āneñjaṃ. Satiyā pariggahitaṃ cittaṃ pamāde na iñjatīti – āneñjaṃ. Samādhinā pariggahitaṃ cittaṃ uddhacce na iñjatīti – āneñjaṃ. Paññāya pariggahitaṃ cittaṃ avijjāya na iñjatīti – āneñjaṃ. Obhāsagataṃ cittaṃ avijjandhakāre na iñjatīti – āneñjaṃ. Iddhiyā imāni soḷasa mūlāni iddhilābhāya iddhipaṭilābhāya iddhivikubbanatāya iddhivisavitāya iddhivasībhāvāya iddhivesārajjāya saṃvattantīti.
ဒသဣဒ္ဓိနိဒ္ဒေသော
Dasaiddhiniddeso
၁၀. ကတမာ အဓိဋ္ဌာနာ ဣဒ္ဓိ? ဣဓ ဘိက္ခု အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောတိ – ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတိ, ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတိ; အာဝိဘာဝံ တိရောဘာဝံ; တိရောကုဋ္ဋံ တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အသဇ္ဇမာနော ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ အာကာသေ။ ပထဝိယာပိ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောတိ, သေယ္ယထာပိ ဥဒကေ။ ဥဒကေပိ အဘိဇ္ဇမာနေ 11 ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ ပထဝိယံ။ အာကာသေပိ ပလ္လင္ကေန ကမတိ, သေယ္ယထာပိ ပက္ခီ သကုဏော။ ဣမေပိ စန္ဒိမသူရိယေ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကေ ဧဝံမဟာနုဘာဝေ ပာဏိနာ ပရာမသတိ ပရိမဇ္ဇတိ။ ယာဝ ဗ္ရဟ္မလောကာပိ ကာယေန ဝသံ ဝတ္တေတီတိ။
10. Katamā adhiṭṭhānā iddhi? Idha bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpi ākāse. Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne 12 gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ. Ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇo. Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattetīti.
ဣဓာတိ ဣမိသ္သာ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမိသ္သာ ခန္တိယာ ဣမိသ္သာ ရုစိယာ ဣမသ္မိံ အာဒာယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မေ ဣမသ္မိံ ဝိနယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဣမသ္မိံ ပာဝစနေ ဣမသ္မိံ ဗ္ရဟ္မစရိယေ ဣမသ္မိံ သတ္ထုသာသနေ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘ဣဓာ’’တိ။ ဘိက္ခူတိ ပုထုဇ္ဇနကလ္ယာဏကော ဝာ ဟောတိ ဘိက္ခု သေခော ဝာ အရဟာ ဝာ အကုပ္ပဓမ္မော။ အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောတီတိ နာနပ္ပကာရံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောတိ။ ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတီတိ ပကတိယာ ဧကော ဗဟုကံ အာဝဇ္ဇတိ, သတံ ဝာ သဟသ္သံ ဝာ သတသဟသ္သံ ဝာ အာဝဇ္ဇတိ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဗဟုလော ဟောမီ’’တိ 13။ ဗဟုလော ဟောတိ။ ယထာယသ္မာ စူဠပန္ထကော 14 ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတိ။ ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတီတိ ပကတိယာ ဗဟုကော ဧကံ အာဝဇ္ဇတိ; အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဧကော ဟောမီ’’တိ။ ဧကော ဟောတိ။ ယထာယသ္မာ စူဠပန္ထကော ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတိ။
Idhāti imissā diṭṭhiyā imissā khantiyā imissā ruciyā imasmiṃ ādāye imasmiṃ dhamme imasmiṃ vinaye imasmiṃ dhammavinaye imasmiṃ pāvacane imasmiṃ brahmacariye imasmiṃ satthusāsane. Tena vuccati – ‘‘idhā’’ti. Bhikkhūti puthujjanakalyāṇako vā hoti bhikkhu sekho vā arahā vā akuppadhammo. Anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhotīti nānappakāraṃ iddhividhaṃ paccanubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hotīti pakatiyā eko bahukaṃ āvajjati, sataṃ vā sahassaṃ vā satasahassaṃ vā āvajjati. Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘bahulo homī’’ti 15. Bahulo hoti. Yathāyasmā cūḷapanthako 16 ekopi hutvā bahudhā hoti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto ekopi hutvā bahudhā hoti. Bahudhāpi hutvā eko hotīti pakatiyā bahuko ekaṃ āvajjati; āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘eko homī’’ti. Eko hoti. Yathāyasmā cūḷapanthako bahudhāpi hutvā eko hoti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto bahudhāpi hutvā eko hoti.
၁၁. အာဝိဘာဝန္တိ ကေနစိ အနာဝဋံ ဟောတိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ ဝိဝဋံ ပာကဋံ။ တိရောဘာဝန္တိ ကေနစိ အာဝဋံ ဟောတိ ပဋိစ္ဆန္နံ ပိဟိတံ ပဋိကုဇ္ဇိတံ။ တိရောကုဋ္ဋံ တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အသဇ္ဇမာနော ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ အာကာသေတိ ပကတိယာ အာကာသကသိဏသမာပတ္တိယာ လာဘီ ဟောတိ။ တိရောကုဋ္ဋံ တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အာဝဇ္ဇတိ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘အာကာသော ဟောတူ’’တိ။ အာကာသော ဟောတိ။ တိရောကုဋ္ဋံ တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အသဇ္ဇမာနော ဂစ္ဆတိ။ ယထာ မနုသ္သာ ပကတိယာ အနိဒ္ဓိမန္တော ကေနစိ အနာဝဋေ အပရိက္ခိတ္တေ အသဇ္ဇမာနာ ဂစ္ဆန္တိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော တိရောကုဋ္ဋံ တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အသဇ္ဇမာနော ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ အာကာသေ။
11.Āvibhāvanti kenaci anāvaṭaṃ hoti appaṭicchannaṃ vivaṭaṃ pākaṭaṃ. Tirobhāvanti kenaci āvaṭaṃ hoti paṭicchannaṃ pihitaṃ paṭikujjitaṃ. Tirokuṭṭaṃtiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpiākāseti pakatiyā ākāsakasiṇasamāpattiyā lābhī hoti. Tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ āvajjati. Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘ākāso hotū’’ti. Ākāso hoti. Tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati. Yathā manussā pakatiyā aniddhimanto kenaci anāvaṭe aparikkhitte asajjamānā gacchanti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpi ākāse.
ပထဝိယာပိ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောတိ, သေယ္ယထာပိ ဥဒကေတိ ပကတိယာ အာပောကသိဏသမာပတ္တိယာ လာဘီ ဟောတိ။ ပထဝိံ အာဝဇ္ဇတိ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဥဒကံ ဟောတူ’’တိ။ ဥဒကံ ဟောတိ။ သော ပထဝိယာ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောတိ။ ယထာ မနုသ္သာ ပကတိယာ အနိဒ္ဓိမန္တော ဥဒကေ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောန္တိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော ပထဝိယာ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောတိ, သေယ္ယထာပိ ဥဒကေ။
Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udaketi pakatiyā āpokasiṇasamāpattiyā lābhī hoti. Pathaviṃ āvajjati. Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘udakaṃ hotū’’ti. Udakaṃ hoti. So pathaviyā ummujjanimujjaṃ karoti. Yathā manussā pakatiyā aniddhimanto udake ummujjanimujjaṃ karonti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto pathaviyā ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake.
ဥဒကေပိ အဘိဇ္ဇမာနေ ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ ပထဝိယန္တိ ပကတိယာ ပထဝီကသိဏသမာပတ္တိယာ လာဘီ ဟောတိ။ ဥဒကံ အာဝဇ္ဇတိ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ပထဝီ ဟောတူ’’တိ။ ပထဝီ ဟောတိ။ သော အဘိဇ္ဇမာနေ ဥဒကေ ဂစ္ဆတိ။ ယထာ မနုသ္သာ ပကတိယာ အနိဒ္ဓိမန္တော အဘိဇ္ဇမာနာယ ပထဝိယာ ဂစ္ဆန္တိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော အဘိဇ္ဇမာနေ ဥဒကေ ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ ပထဝိယံ။
Udakepiabhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyanti pakatiyā pathavīkasiṇasamāpattiyā lābhī hoti. Udakaṃ āvajjati. Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘pathavī hotū’’ti. Pathavī hoti. So abhijjamāne udake gacchati. Yathā manussā pakatiyā aniddhimanto abhijjamānāya pathaviyā gacchanti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto abhijjamāne udake gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ.
အာကာသေပိ ပလ္လင္ကေန ကမတိ, သေယ္ယထာပိ ပက္ခီ သကုဏောတိ ပကတိယာ ပထဝီကသိဏသမာပတ္တိယာ လာဘီ ဟောတိ။ အာကာသံ အာဝဇ္ဇတိ ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ပထဝီ ဟောတူ’’တိ။ ပထဝီ ဟောတိ။ သော အာကာသေ အန္တလိက္ခေ စင္ကမတိပိ တိဋ္ဌတိပိ နိသီဒတိပိ သေယ္ယမ္ပိ ကပ္ပေတိ။ ယထာ မနုသ္သာ ပကတိယာ အနိဒ္ဓိမန္တော ပထဝိယာ စင္ကမန္တိပိ တိဋ္ဌန္တိပိ နိသီဒန္တိပိ သေယ္ယမ္ပိ ကပ္ပေန္တိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော အာကာသေ အန္တလိက္ခေ စင္ကမတိပိ တိဋ္ဌတိပိ နိသီဒတိပိ သေယ္ယမ္ပိ ကပ္ပေတိ, သေယ္ယထာပိ ပက္ခီ သကုဏော။
Ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇoti pakatiyā pathavīkasiṇasamāpattiyā lābhī hoti. Ākāsaṃ āvajjati . Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘pathavī hotū’’ti. Pathavī hoti. So ākāse antalikkhe caṅkamatipi tiṭṭhatipi nisīdatipi seyyampi kappeti. Yathā manussā pakatiyā aniddhimanto pathaviyā caṅkamantipi tiṭṭhantipi nisīdantipi seyyampi kappenti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto ākāse antalikkhe caṅkamatipi tiṭṭhatipi nisīdatipi seyyampi kappeti, seyyathāpi pakkhī sakuṇo.
၁၂. ဣမေပိ စန္ဒိမသူရိယေ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကေ ဧဝံမဟာနုဘာဝေ ပာဏိနာ ပရာမသတိ ပရိမဇ္ဇတီတိ ဣဓ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော နိသိန္နကော ဝာ နိပန္နကော ဝာ စန္ဒိမသူရိယေ အာဝဇ္ဇတိ။ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဟတ္ထပာသေ ဟောတူ’’တိ။ ဟတ္ထပာသေ ဟောတိ။ သော နိသိန္နကော ဝာ နိပန္နကော ဝာ စန္ဒိမသူရိယေ ပာဏိနာ အာမသတိ ပရာမသတိ ပရိမဇ္ဇတိ။ ယထာ မနုသ္သာ ပကတိယာ အနိဒ္ဓိမန္တော ကိဉ္စိဒေဝ ရူပဂတံ ဟတ္ထပာသေ အာမသန္တိ ပရာမသန္တိ ပရိမဇ္ဇန္တိ, ဧဝမေဝံ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော နိသိန္နကော ဝာ နိပန္နကော ဝာ စန္ဒိမသူရိယေ ပာဏိနာ အာမသတိ ပရာမသတိ ပရိမဇ္ဇတိ။
12.Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjatīti idha so iddhimā cetovasippatto nisinnako vā nipannako vā candimasūriye āvajjati. Āvajjitvā ñāṇena adhiṭṭhāti – ‘‘hatthapāse hotū’’ti. Hatthapāse hoti. So nisinnako vā nipannako vā candimasūriye pāṇinā āmasati parāmasati parimajjati. Yathā manussā pakatiyā aniddhimanto kiñcideva rūpagataṃ hatthapāse āmasanti parāmasanti parimajjanti, evamevaṃ so iddhimā cetovasippatto nisinnako vā nipannako vā candimasūriye pāṇinā āmasati parāmasati parimajjati.
ယာဝ ဗ္ရဟ္မလောကာပိ ကာယေန ဝသံ ဝတ္တေတီတိ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော ဗ္ရဟ္မလောကံ ဂန္တုကာမော ဟောတိ, ဒူရေပိ သန္တိကေ အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘သန္တိကေ ဟောတူ’’တိ။ သန္တိကေ ဟောတိ။ သန္တိကေပိ ဒူရေ အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဒူရေ ဟောတူ’’တိ။ ဒူရေ ဟောတိ။ ဗဟုကမ္ပိ ထောကံ အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ထောကံ ဟောတူ’’တိ။ ထောကံ ဟောတိ။ ထောကမ္ပိ ဗဟုကံ အဓိဋ္ဌာတိ – ‘‘ဗဟုကံ ဟောတူ’’တိ။ ဗဟုကံ ဟောတိ။ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ တသ္သ ဗ္ရဟ္မုနော ရူပံ ပသ္သတိ။ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ တသ္သ ဗ္ရဟ္မုနော သဒ္ဒံ သုဏာတိ။ စေတောပရိယဉာဏေန တသ္သ ဗ္ရဟ္မုနော စိတ္တံ ပဇာနာတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော ဒိသ္သမာနေန ကာယေန ဗ္ရဟ္မလောကံ ဂန္တုကာမော ဟောတိ, ကာယဝသေန စိတ္တံ ပရိဏာမေတိ, ကာယဝသေန စိတ္တံ အဓိဋ္ဌာတိ။ ကာယဝသေန စိတ္တံ ပရိဏာမေတ္ဝာ, ကာယဝသေန စိတ္တံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ, သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စ ဩက္ကမိတ္ဝာ ဒိသ္သမာနေန ကာယေန ဗ္ရဟ္မလောကံ ဂစ္ဆတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ စေတောဝသိပ္ပတ္တော အဒိသ္သမာနေန ကာယေန ဗ္ရဟ္မလောကံ ဂန္တုကာမော ဟောတိ, စိတ္တဝသေန ကာယံ ပရိဏာမေတိ, စိတ္တဝသေန ကာယံ အဓိဋ္ဌာတိ။ စိတ္တဝသေန ကာယံ ပရိဏာမေတ္ဝာ, စိတ္တဝသေန ကာယံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စ ဩက္ကမိတ္ဝာ အဒိသ္သမာနေန ကာယေန ဗ္ရဟ္မလောကံ ဂစ္ဆတိ။ သော တသ္သ ဗ္ရဟ္မုနော ပုရတော ရူပိံ 17 အဘိနိမ္မိနာတိ မနောမယံ သဗ္ဗင္ဂပစ္စင္ဂိံ 18 အဟီနိန္ဒ္ရိယံ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ စင္ကမတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ စင္ကမတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ တိဋ္ဌတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ တိဋ္ဌတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ နိသီဒတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ နိသီဒတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ သေယ္ယံ ကပ္ပေတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ သေယ္ယံ ကပ္ပေတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ ဓူမာယတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ ဓူမာယတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ ပဇ္ဇလတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ ပဇ္ဇလတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ ဓမ္မံ ဘာသတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ ဓမ္မံ ဘာသတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌော ဝိသဇ္ဇေတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌော ဝိသဇ္ဇေတိ။ သစေ သော ဣဒ္ဓိမာ တေန ဗ္ရဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သန္တိဋ္ဌတိ သလ္လပတိ သာကစ္ဆံ သမာပဇ္ဇတိ, နိမ္မိတောပိ တတ္ထ တေန ဗ္ရဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သန္တိဋ္ဌတိ သလ္လပတိ သာကစ္ဆံ သမာပဇ္ဇတိ။ ယညဒေဝ သော ဣဒ္ဓိမာ ကရောတိ, တံ တဒေဝ ဟိ သော နိမ္မိတော ကရောတီတိ – အယံ အဓိဋ္ဌာနာ ဣဒ္ဓိ။
Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattetīti sace so iddhimā cetovasippatto brahmalokaṃ gantukāmo hoti, dūrepi santike adhiṭṭhāti – ‘‘santike hotū’’ti. Santike hoti. Santikepi dūre adhiṭṭhāti – ‘‘dūre hotū’’ti. Dūre hoti. Bahukampi thokaṃ adhiṭṭhāti – ‘‘thokaṃ hotū’’ti. Thokaṃ hoti. Thokampi bahukaṃ adhiṭṭhāti – ‘‘bahukaṃ hotū’’ti. Bahukaṃ hoti. Dibbena cakkhunā tassa brahmuno rūpaṃ passati. Dibbāya sotadhātuyā tassa brahmuno saddaṃ suṇāti. Cetopariyañāṇena tassa brahmuno cittaṃ pajānāti. Sace so iddhimā cetovasippatto dissamānena kāyena brahmalokaṃ gantukāmo hoti, kāyavasena cittaṃ pariṇāmeti, kāyavasena cittaṃ adhiṭṭhāti. Kāyavasena cittaṃ pariṇāmetvā, kāyavasena cittaṃ adhiṭṭhahitvā, sukhasaññañca lahusaññañca okkamitvā dissamānena kāyena brahmalokaṃ gacchati. Sace so iddhimā cetovasippatto adissamānena kāyena brahmalokaṃ gantukāmo hoti, cittavasena kāyaṃ pariṇāmeti, cittavasena kāyaṃ adhiṭṭhāti. Cittavasena kāyaṃ pariṇāmetvā, cittavasena kāyaṃ adhiṭṭhahitvā sukhasaññañca lahusaññañca okkamitvā adissamānena kāyena brahmalokaṃ gacchati. So tassa brahmuno purato rūpiṃ 19 abhinimmināti manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ 20 ahīnindriyaṃ. Sace so iddhimā caṅkamati, nimmitopi tattha caṅkamati. Sace so iddhimā tiṭṭhati, nimmitopi tattha tiṭṭhati. Sace so iddhimā nisīdati, nimmitopi tattha nisīdati. Sace so iddhimā seyyaṃ kappeti, nimmitopi tattha seyyaṃ kappeti. Sace so iddhimā dhūmāyati, nimmitopi tattha dhūmāyati. Sace so iddhimā pajjalati, nimmitopi tattha pajjalati. Sace so iddhimā dhammaṃ bhāsati, nimmitopi tattha dhammaṃ bhāsati. Sace so iddhimā pañhaṃ pucchati, nimmitopi tattha pañhaṃ pucchati. Sace so iddhimā pañhaṃ puṭṭho visajjeti, nimmitopi tattha pañhaṃ puṭṭho visajjeti. Sace so iddhimā tena brahmunā saddhiṃ santiṭṭhati sallapati sākacchaṃ samāpajjati, nimmitopi tattha tena brahmunā saddhiṃ santiṭṭhati sallapati sākacchaṃ samāpajjati. Yaññadeva so iddhimā karoti, taṃ tadeva hi so nimmito karotīti – ayaṃ adhiṭṭhānā iddhi.
၁၃. ကတမာ ဝိကုဗ္ဗနာ ဣဒ္ဓိ? သိခိသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဘိဘူ နာမ သာဝကော ဗ္ရဟ္မလောကေ ဌိတော သဟသ္သိလောကဓာတုံ 21 သရေန ဝိညာပေသိ။ သော ဒိသ္သမာနေနပိ ကာယေန ဓမ္မံ ဒေသေသိ; အဒိသ္သမာနေနပိ ကာယေန ဓမ္မံ ဒေသေသိ; ဒိသ္သမာနေနပိ ဟေဋ္ဌိမေန ဥပဍ္ဎကာယေန အဒိသ္သမာနေနပိ ဥပရိမေန ဥပဍ္ဎကာယေန ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ ဒိသ္သမာနေနပိ ဥပရိမေန ဥပဍ္ဎကာယေန, အဒိသ္သမာနေနပိ ဟေဋ္ဌိမေန ဥပဍ္ဎကာယေန ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ သော ပကတိဝဏ္ဏံ ဝိဇဟိတ္ဝာ ကုမာရကဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, နာဂဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, သုပဏ္ဏဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ယက္ခဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ဣန္ဒဝဏ္ဏံ ဝာ 22 ဒသ္သေတိ, ဒေဝဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ , ဗ္ရဟ္မဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, သမုဒ္ဒဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ပဗ္ဗတဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ဝနဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, သီဟဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ဗ္ယဂ္ဃဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ဒီပိဝဏ္ဏံ ဝာ ဒသ္သေတိ, ဟတ္ထိမ္ပိ ဒသ္သေတိ, အသ္သမ္ပိ ဒသ္သေတိ, ရထမ္ပိ ဒသ္သေတိ, ပတ္တိမ္ပိ ဒသ္သေတိ, ဝိဝိဓမ္ပိ သေနာဗ္ယူဟံ ဒသ္သေတီတိ – အယံ ဝိကုဗ္ဗနာ ဣဒ္ဓိ။
13. Katamā vikubbanā iddhi? Sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa abhibhū nāma sāvako brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ 23 sarena viññāpesi. So dissamānenapi kāyena dhammaṃ desesi; adissamānenapi kāyena dhammaṃ desesi; dissamānenapi heṭṭhimena upaḍḍhakāyena adissamānenapi uparimena upaḍḍhakāyena dhammaṃ desesi. Dissamānenapi uparimena upaḍḍhakāyena, adissamānenapi heṭṭhimena upaḍḍhakāyena dhammaṃ desesi. So pakativaṇṇaṃ vijahitvā kumārakavaṇṇaṃ vā dasseti, nāgavaṇṇaṃ vā dasseti, supaṇṇavaṇṇaṃ vā dasseti, yakkhavaṇṇaṃ vā dasseti, indavaṇṇaṃ vā 24 dasseti, devavaṇṇaṃ vā dasseti , brahmavaṇṇaṃ vā dasseti, samuddavaṇṇaṃ vā dasseti, pabbatavaṇṇaṃ vā dasseti, vanavaṇṇaṃ vā dasseti, sīhavaṇṇaṃ vā dasseti, byagghavaṇṇaṃ vā dasseti, dīpivaṇṇaṃ vā dasseti, hatthimpi dasseti, assampi dasseti, rathampi dasseti, pattimpi dasseti, vividhampi senābyūhaṃ dassetīti – ayaṃ vikubbanā iddhi.
၁၄. ကတမာ မနောမယာ ဣဒ္ဓိ? ဣဓ ဘိက္ခု ဣမမ္ဟာ ကာယာ အညံ ကာယံ အဘိနိမ္မိနာတိ ရူပိံ မနောမယံ သဗ္ဗင္ဂပစ္စင္ဂိံ အဟီနိန္ဒ္ရိယံ။ သေယ္ယထာပိ ပုရိသော မုဉ္ဇမ္ဟာ ဤသိကံ ပဝာဟေယ္ယ။ တသ္သ ဧဝမသ္သ – ‘‘အယံ မုဉ္ဇော, အယံ ဤသိကာ။ အညော မုဉ္ဇော, အညာ ဤသိကာ။ မုဉ္ဇမ္ဟာ တ္ဝေဝ ဤသိကာ ပဝာဠ္ဟာ’’တိ။ သေယ္ယထာ ဝာ ပန ပုရိသော အသိံ ကောသိယာ ပဝာဟေယ္ယ။ တသ္သ ဧဝမသ္သ – ‘‘အယံ အသိ, အယံ ကောသိ။ အညော အသိ, အညာ ကောသိ။ ကောသိယာ တ္ဝေဝ အသိ ပဝာဠ္ဟော’’တိ။ သေယ္ယထာ ဝာ ပန ပုရိသော အဟိံ ကရဏ္ဍာ ဥဒ္ဓရေယ္ယ။ တသ္သ ဧဝမသ္သ – ‘‘အယံ အဟိ, အယံ ကရဏ္ဍော။ အညော အဟိ, အညော ကရဏ္ဍော။ ကရဏ္ဍာ တ္ဝေဝ အဟိ ဥဗ္ဘတော’’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘိက္ခု ဣမမ္ဟာ ကာယာ အညံ ကာယံ အဘိနိမ္မိနာတိ ရူပိံ မနောမယံ သဗ္ဗင္ဂပစ္စင္ဂိံ အဟီနိန္ဒ္ရိယံ။ အယံ မနောမယာ ဣဒ္ဓိ။
14. Katamā manomayā iddhi? Idha bhikkhu imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimmināti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ. Seyyathāpi puriso muñjamhā īsikaṃ pavāheyya. Tassa evamassa – ‘‘ayaṃ muñjo, ayaṃ īsikā. Añño muñjo, aññā īsikā. Muñjamhā tveva īsikā pavāḷhā’’ti. Seyyathā vā pana puriso asiṃ kosiyā pavāheyya. Tassa evamassa – ‘‘ayaṃ asi, ayaṃ kosi. Añño asi, aññā kosi. Kosiyā tveva asi pavāḷho’’ti. Seyyathā vā pana puriso ahiṃ karaṇḍā uddhareyya. Tassa evamassa – ‘‘ayaṃ ahi, ayaṃ karaṇḍo. Añño ahi, añño karaṇḍo. Karaṇḍā tveva ahi ubbhato’’ti. Evamevaṃ bhikkhu imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimmināti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ. Ayaṃ manomayā iddhi.
၁၅. ကတမာ ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ? အနိစ္စာနုပသ္သနာ နိစ္စသညာယ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ ဒုက္ခာနုပသ္သနာ သုခသညာယ။ အနတ္တာနုပသ္သနာ အတ္တသညာယ။ နိဗ္ဗိဒာနုပသ္သနာယ နန္ဒိယာ။ ဝိရာဂာနုပသ္သနာယ ရာဂသ္သ။ နိရောဓာနုပသ္သနာယ သမုဒယသ္သ။ ပဋိနိသ္သဂ္ဂာနုပသ္သနာယ အာဒာနသ္သ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ အာယသ္မတော ဗာကုလသ္သ ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, အာယသ္မတော သံကိစ္စသ္သ ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, အာယသ္မတော ဘူတပာလသ္သ ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ အယံ ဉာဏဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။
15. Katamā ñāṇavipphārā iddhi? Aniccānupassanā niccasaññāya pahānaṭṭho ijjhatīti – ñāṇavipphārā iddhi. Dukkhānupassanā sukhasaññāya… anattānupassanā attasaññāya… nibbidānupassanāya nandiyā… virāgānupassanāya rāgassa… nirodhānupassanāya samudayassa… paṭinissaggānupassanāya ādānassa pahānaṭṭho ijjhatīti – ñāṇavipphārā iddhi. Āyasmato bākulassa ñāṇavipphārā iddhi, āyasmato saṃkiccassa ñāṇavipphārā iddhi, āyasmato bhūtapālassa ñāṇavipphārā iddhi. Ayaṃ ñāṇavipphārā iddhi.
၁၆. ကတမာ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ? ပဌမေန ဈာနေန နီဝရဏာနံ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ ဒုတိယေန ဈာနေန ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ တတိယေန ဈာနေန ပီတိယာ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ။ပေ.။ စတုတ္ထေန ဈာနေန သုခဒုက္ခာနံ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ။ပေ.။ အာကာသာနဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ ရူပသညာယ ပဋိဃသညာယ နာနတ္တသညာယ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ။ပေ.။ ဝိညာဏဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ အာကာသာနဉ္စာယတနသညာယ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ။ပေ.။ အာကိဉ္စညာယတနသမာပတ္တိယာ ဝိညာဏဉ္စာယတနသညာယ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ အာကိဉ္စညာယတနသညာယ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, အာယသ္မတော သဉ္ဇီဝသ္သ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ , အာယသ္မတော ခာဏုကောဏ္ဍညသ္သ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, ဥတ္တရာယ ဥပာသိကာယ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ, သာမာဝတိယာ ဥပာသိကာယ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။ အယံ သမာဓိဝိပ္ဖာရာ ဣဒ္ဓိ။
16. Katamā samādhivipphārā iddhi? Paṭhamena jhānena nīvaraṇānaṃ pahānaṭṭho ijjhatīti – samādhivipphārā iddhi. Dutiyena jhānena vitakkavicārānaṃ pahānaṭṭho ijjhatīti – samādhivipphārā iddhi. Tatiyena jhānena pītiyā pahānaṭṭho ijjhatīti…pe… catutthena jhānena sukhadukkhānaṃ pahānaṭṭho ijjhatīti…pe… ākāsānañcāyatanasamāpattiyā rūpasaññāya paṭighasaññāya nānattasaññāya pahānaṭṭho ijjhatīti…pe… viññāṇañcāyatanasamāpattiyā ākāsānañcāyatanasaññāya pahānaṭṭho ijjhatīti…pe… ākiñcaññāyatanasamāpattiyā viññāṇañcāyatanasaññāya pahānaṭṭho ijjhatīti…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā ākiñcaññāyatanasaññāya pahānaṭṭho ijjhatīti – samādhivipphārā iddhi. Āyasmato sāriputtassa samādhivipphārā iddhi, āyasmato sañjīvassa samādhivipphārā iddhi , āyasmato khāṇukoṇḍaññassa samādhivipphārā iddhi, uttarāya upāsikāya samādhivipphārā iddhi, sāmāvatiyā upāsikāya samādhivipphārā iddhi. Ayaṃ samādhivipphārā iddhi.
၁၇. ကတမာ အရိယာ ဣဒ္ဓိ? ဣဓ ဘိက္ခု 25 သစေ အာကင္ခတိ – ‘‘ပဋိကူလေ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရေယ္ယ’’န္တိ, အပ္ပဋိကူလသညီ တတ္ထ ဝိဟရတိ။ သစေ အာကင္ခတိ – ‘‘အပ္ပဋိကူလေ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရေယ္ယ’’န္တိ, ပဋိကူလသညီ တတ္ထ ဝိဟရတိ။ သစေ အာကင္ခတိ – ‘‘ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရေယ္ယ’’န္တိ, အပ္ပဋိကူလသညီ တတ္ထ ဝိဟရတိ။ သစေ အာကင္ခတိ – ‘‘အပ္ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရေယ္ယ’’န္တိ, ပဋိကူလသညီ တတ္ထ ဝိဟရတိ။ သစေ အာကင္ခတိ – ‘‘ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ တဒုဘယံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ ဥပေက္ခကော ဝိဟရေယ္ယံ သတော သမ္ပဇာနော’’တိ, ဥပေက္ခကော တတ္ထ ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။
17. Katamā ariyā iddhi? Idha bhikkhu 26 sace ākaṅkhati – ‘‘paṭikūle appaṭikūlasaññī vihareyya’’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘‘appaṭikūle paṭikūlasaññī vihareyya’’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘‘paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī vihareyya’’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘‘appaṭikūle ca paṭikūle ca paṭikūlasaññī vihareyya’’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘‘paṭikūle ca appaṭikūle ca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako vihareyyaṃ sato sampajāno’’ti, upekkhako tattha viharati sato sampajāno.
ကထံ ပဋိကူလေ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ? အနိဋ္ဌသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ မေတ္တာယ ဝာ ဖရတိ, ဓာတုတော ဝာ ဥပသံဟရတိ။ ဧဝံ ပဋိကူလေ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ။
Kathaṃ paṭikūle appaṭikūlasaññī viharati? Aniṭṭhasmiṃ vatthusmiṃ mettāya vā pharati, dhātuto vā upasaṃharati. Evaṃ paṭikūle appaṭikūlasaññī viharati.
ကထံ အပ္ပဋိကူလေ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ? ဣဋ္ဌသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ အသုဘာယ ဝာ ဖရတိ, အနိစ္စတော ဝာ ဥပသံဟရတိ။ ဧဝံ အပ္ပဋိကူလေ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ။
Kathaṃ appaṭikūle paṭikūlasaññī viharati? Iṭṭhasmiṃ vatthusmiṃ asubhāya vā pharati, aniccato vā upasaṃharati. Evaṃ appaṭikūle paṭikūlasaññī viharati.
ကထံ ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ? အနိဋ္ဌသ္မိဉ္စ ဣဋ္ဌသ္မိဉ္စ ဝတ္ထုသ္မိံ မေတ္တာယ ဝာ ဖရတိ, ဓာတုတော ဝာ ဥပသံဟရတိ။ ဧဝံ ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ ။
Kathaṃ paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī viharati? Aniṭṭhasmiñca iṭṭhasmiñca vatthusmiṃ mettāya vā pharati, dhātuto vā upasaṃharati. Evaṃ paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī viharati .
ကထံ အပ္ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ? ဣဋ္ဌသ္မိဉ္စ အနိဋ္ဌသ္မိဉ္စ ဝတ္ထုသ္မိံ အသုဘာယ ဝာ ဖရတိ, အနိစ္စတော ဝာ ဥပသံဟရတိ။ ဧဝံ အပ္ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလေ စ ပဋိကူလသညီ ဝိဟရတိ။
Kathaṃ appaṭikūle ca paṭikūle ca paṭikūlasaññī viharati? Iṭṭhasmiñca aniṭṭhasmiñca vatthusmiṃ asubhāya vā pharati, aniccato vā upasaṃharati. Evaṃ appaṭikūle ca paṭikūle ca paṭikūlasaññī viharati.
ကထံ ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ တဒုဘယံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော? ဣဓ ဘိက္ခု စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသ္ဝာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော, ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ။ပေ.။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတ္ဝာ။ ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယိတ္ဝာ။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတ္ဝာ။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော, ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ ဧဝံ ပဋိကူလေ စ အပ္ပဋိကူလေ စ တဒုဘယံ အဘိနိဝဇ္ဇေတ္ဝာ ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ အယံ အရိယာ ဣဒ္ဓိ။
Kathaṃ paṭikūle ca appaṭikūle ca tadubhayaṃ abhinivajjetvāupekkhako viharati sato sampajāno? Idha bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti na dummano, upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya neva sumano hoti na dummano, upekkhako viharati sato sampajāno. Evaṃ paṭikūle ca appaṭikūle ca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako viharati sato sampajāno. Ayaṃ ariyā iddhi.
၁၈. ကတမာ ကမ္မဝိပာကဇာ ဣဒ္ဓိ? သဗ္ဗေသံ ပက္ခီနံ, သဗ္ဗေသံ ဒေဝာနံ, ဧကစ္စာနံ မနုသ္သာနံ, ဧကစ္စာနံ ဝိနိပာတိကာနံ။ အယံ ကမ္မဝိပာကဇာ ဣဒ္ဓိ။
18. Katamā kammavipākajā iddhi? Sabbesaṃ pakkhīnaṃ, sabbesaṃ devānaṃ, ekaccānaṃ manussānaṃ, ekaccānaṃ vinipātikānaṃ. Ayaṃ kammavipākajā iddhi.
ကတမာ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ? ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ 27 ဝေဟာသံ ဂစ္ဆတိ သဒ္ဓိံ စတုရင္ဂိနိယာ သေနာယ, အန္တမသော အသ္သဗန္ဓဂောပုရိသေ 28 ဥပာဒာယ။ ဇောတိကသ္သ ဂဟပတိသ္သ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ, ဇဋိလသ္သ ဂဟပတိသ္သ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ, မေဏ္ဍကသ္သ ဂဟပတိသ္သ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ, ဃောသိတသ္သ ဂဟပတိသ္သ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ, ပဉ္စန္နံ မဟာပုညာနံ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ။ အယံ ပုညဝတော ဣဒ္ဓိ။
Katamā puññavato iddhi? Rājā cakkavattī 29 vehāsaṃ gacchati saddhiṃ caturaṅginiyā senāya, antamaso assabandhagopurise 30 upādāya. Jotikassa gahapatissa puññavato iddhi, jaṭilassa gahapatissa puññavato iddhi, meṇḍakassa gahapatissa puññavato iddhi, ghositassa gahapatissa puññavato iddhi, pañcannaṃ mahāpuññānaṃ puññavato iddhi. Ayaṃ puññavato iddhi.
ကတမာ ဝိဇ္ဇာမယာ ဣဒ္ဓိ? ဝိဇ္ဇာဓရာ ဝိဇ္ဇံ ပရိဇပ္ပေတ္ဝာ ဝေဟာသံ ဂစ္ဆန္တိ, အာကာသေ အန္တလိက္ခေ ဟတ္ထိမ္ပိ ဒသ္သေန္တိ, အသ္သမ္ပိ ဒသ္သေန္တိ, ရထမ္ပိ ဒသ္သေန္တိ, ပတ္တိမ္ပိ ဒသ္သေန္တိ, ဝိဝိဓမ္ပိ သေနာဗ္ယူဟံ ဒသ္သေန္တိ။ အယံ ဝိဇ္ဇာမယာ ဣဒ္ဓိ။
Katamā vijjāmayā iddhi? Vijjādharā vijjaṃ parijappetvā vehāsaṃ gacchanti, ākāse antalikkhe hatthimpi dassenti, assampi dassenti, rathampi dassenti, pattimpi dassenti, vividhampi senābyūhaṃ dassenti. Ayaṃ vijjāmayā iddhi.
ကထံ တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ? နေက္ခမ္မေန ကာမစ္ဆန္ဒသ္သ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။ အဗ္ယာပာဒေန ဗ္ယာပာဒသ္သ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။ပေ.။ အရဟတ္တမဂ္ဂေန သဗ္ဗကိလေသာနံ ပဟာနဋ္ဌော ဣဇ္ဈတီတိ – တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။ ဧဝံ တတ္ထ တတ္ထ သမ္မာ ပယောဂပစ္စယာ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိ။ ဣမာ ဒသ ဣဒ္ဓိယော။
Kathaṃ tattha tattha sammā payogapaccayā ijjhanaṭṭhena iddhi? Nekkhammena kāmacchandassa pahānaṭṭho ijjhatīti – tattha tattha sammā payogapaccayā ijjhanaṭṭhena iddhi. Abyāpādena byāpādassa pahānaṭṭho ijjhatīti – tattha tattha sammā payogapaccayā ijjhanaṭṭhena iddhi…pe… arahattamaggena sabbakilesānaṃ pahānaṭṭho ijjhatīti – tattha tattha sammā payogapaccayā ijjhanaṭṭhena iddhi. Evaṃ tattha tattha sammā payogapaccayā ijjhanaṭṭhena iddhi. Imā dasa iddhiyo.
ဣဒ္ဓိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Iddhikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ဣဒ္ဓိကထာဝဏ္ဏနာ • Iddhikathāvaṇṇanā
