Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๔. อิทฺธิกถาวณฺณนา
4. Iddhikathāvaṇṇanā
๘๘๓-๘๘๔. อิทานิ อิทฺธิกถา นาม โหติฯ ตตฺถ อิทฺธิ นาเมสา กตฺถจิ อิชฺฌติ, กตฺถจิ น อิชฺฌติ, อนิจฺจาทีนํ นิจฺจาทิกรเณ เอกเนฺตเนว น อิชฺฌติฯ สภาคสนฺตติํ ปน ปริวเตฺตตฺวา วิสภาคสนฺตติกรเณ วา สภาคสนฺตติวเสเนว จิรตรปฺปวตฺตเน วา เยสํ อตฺถาย กริยติ, เตสํ ปุญฺญาทีนิ การณานิ นิสฺสาย กตฺถจิ อิชฺฌติ, ภิกฺขูนํ อตฺถาย ปานียสฺส สปฺปิขีราทิกรเณ วิย มหาธาตุนิธาเน ทีปาทีนํ จิรสนฺตานปฺปวตฺตเน วิย จาติ อิทํ สกสมเย สนฺนิฎฺฐานํฯ ยํ ปน อายสฺมา ปิลินฺทวโจฺฉ รโญฺญ ปาสาทํ สุวณฺณเนฺตฺวว อธิมุจฺจิ, ตํ นิสฺสาย เยสํ ‘‘อตฺถิ อธิปฺปายอิทฺธี’’ติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ; เต สนฺธาย อตฺถิ อธิปฺปายอิทฺธีติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺสฯ ตตฺถ อธิปฺปายอิทฺธีติ อธิปฺปายอิทฺธิ, ยถาธิปฺปายํ อิชฺฌนอิทฺธีติ อโตฺถฯ อามนฺตาติ ลทฺธิมเตฺต ฐตฺวา ปฎิญฺญา ปรวาทิสฺสฯ อถ นํ อนิจฺจาทีนํ นิจฺจาทิตาย อนุยุญฺชิตุํ นิจฺจปณฺณา รุกฺขา โหนฺตูติอาทิมาหฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวฯ ลทฺธิปติฎฺฐาปเน สุวโณฺณ จ ปนาสีติ รโญฺญ ปุญฺญูปนิสฺสเยน อาสิ, น เกวลํ เถรสฺส อธิปฺปาเยเนวฯ ตสฺมา อสาธกเมตนฺติฯ
883-884. Idāni iddhikathā nāma hoti. Tattha iddhi nāmesā katthaci ijjhati, katthaci na ijjhati, aniccādīnaṃ niccādikaraṇe ekanteneva na ijjhati. Sabhāgasantatiṃ pana parivattetvā visabhāgasantatikaraṇe vā sabhāgasantativaseneva ciratarappavattane vā yesaṃ atthāya kariyati, tesaṃ puññādīni kāraṇāni nissāya katthaci ijjhati, bhikkhūnaṃ atthāya pānīyassa sappikhīrādikaraṇe viya mahādhātunidhāne dīpādīnaṃ cirasantānappavattane viya cāti idaṃ sakasamaye sanniṭṭhānaṃ. Yaṃ pana āyasmā pilindavaccho rañño pāsādaṃ suvaṇṇantveva adhimucci, taṃ nissāya yesaṃ ‘‘atthi adhippāyaiddhī’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya atthi adhippāyaiddhīti pucchā sakavādissa. Tattha adhippāyaiddhīti adhippāyaiddhi, yathādhippāyaṃ ijjhanaiddhīti attho. Āmantāti laddhimatte ṭhatvā paṭiññā paravādissa. Atha naṃ aniccādīnaṃ niccāditāya anuyuñjituṃ niccapaṇṇā rukkhā hontūtiādimāha. Sesamettha uttānatthameva. Laddhipatiṭṭhāpane suvaṇṇo ca panāsīti rañño puññūpanissayena āsi, na kevalaṃ therassa adhippāyeneva. Tasmā asādhakametanti.
อิทฺธิกถาวณฺณนาฯ
Iddhikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๒๐๓) ๔. อิทฺธิกถา • (203) 4. Iddhikathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๔. อิทฺธิกถาวณฺณนา • 4. Iddhikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๔. อิทฺธิกถาวณฺณนา • 4. Iddhikathāvaṇṇanā