| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
३. इद्धिपादवारो
3. Iddhipādavāro
४२. ‘‘‘अयं छन्दसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादो’ति मे , भिक्खवे पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि। ‘सो खो पनायं छन्दसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादो भावेतब्बो’ति मे, भिक्खवे…पे॰… भावितोति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि।
42. ‘‘‘Ayaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo’ti me , bhikkhave pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. ‘So kho panāyaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabbo’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi.
‘‘अयं वीरियसमाधि…पे॰… अयं चित्तसमाधि…पे॰… अयं वीमंसासमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादोति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि। सो खो पनायं वीमंसासमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादो भावेतब्बोति मे, भिक्खवे…पे॰… भावितोति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि’’।
‘‘Ayaṃ vīriyasamādhi…pe… ayaṃ cittasamādhi…pe… ayaṃ vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. So kho panāyaṃ vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti me, bhikkhave…pe… bhāvitoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi’’.
अयं छन्दसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादोति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि…पे॰… सो खो पनायं छन्दसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादो भावेतब्बोति…पे॰… भावितोति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि, ञाणं उदपादि, पञ्ञा उदपादि, विज्जा उदपादि, आलोको उदपादि।
Ayaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… so kho panāyaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti…pe… bhāvitoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
चक्खुं उदपादीति – केनट्ठेन? ञाणं उदपादीति – केनट्ठेन? पञ्ञा उदपादीति – केनट्ठेन? विज्जा उदपादीति – केनट्ठेन? आलोको उदपादीति – केनट्ठेन? चक्खुं उदपादीति – दस्सनट्ठेन। ञाणं उदपादीति – ञातट्ठेन। पञ्ञा उदपादीति – पजाननट्ठेन। विज्जा उदपादीति – पटिवेधट्ठेन। आलोको उदपादीति – ओभासट्ठेन।
Cakkhuṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Ñāṇaṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Paññā udapādīti – kenaṭṭhena? Vijjā udapādīti – kenaṭṭhena? Āloko udapādīti – kenaṭṭhena? Cakkhuṃ udapādīti – dassanaṭṭhena. Ñāṇaṃ udapādīti – ñātaṭṭhena. Paññāudapādīti – pajānanaṭṭhena. Vijjā udapādīti – paṭivedhaṭṭhena. Āloko udapādīti – obhāsaṭṭhena.
चक्खुं धम्मो, दस्सनट्ठो अत्थो। ञाणं धम्मो, ञातट्ठो अत्थो। पञ्ञा धम्मो, पजाननट्ठो अत्थो। विज्जा धम्मो, पटिवेधट्ठो अत्थो। आलोको धम्मो, ओभासट्ठो अत्थो। इमे पञ्च धम्मा पञ्च अत्था छन्दवत्थुका इद्धिपादवत्थुका इद्धिपादारम्मणा इद्धिपादगोचरा इद्धिपादसङ्गहिता इद्धिपादपरियापन्ना इद्धिपादे समुदागता इद्धिपादे ठिता इद्धिपादे पतिट्ठिता।
Cakkhuṃ dhammo, dassanaṭṭho attho. Ñāṇaṃ dhammo, ñātaṭṭho attho. Paññā dhammo, pajānanaṭṭho attho. Vijjā dhammo, paṭivedhaṭṭho attho. Āloko dhammo, obhāsaṭṭho attho. Ime pañca dhammā pañca atthā chandavatthukā iddhipādavatthukā iddhipādārammaṇā iddhipādagocarā iddhipādasaṅgahitā iddhipādapariyāpannā iddhipāde samudāgatā iddhipāde ṭhitā iddhipāde patiṭṭhitā.
धम्मचक्कन्ति केनट्ठेन धम्मचक्कं? धम्मञ्च पवत्तेति चक्कञ्चाति – धम्मचक्कं। चक्कञ्च पवत्तेति धम्मञ्चाति – धम्मचक्कं। धम्मेन पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मचरियाय पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे ठितो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे पतिट्ठितो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे पतिट्ठापेन्तो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे वसिप्पत्तो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे वसिं पापेन्तो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे पारमिप्पत्तो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे पारमिं पापेन्तो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं…पे॰… धम्मं अपचायमानो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मद्धजो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मकेतु पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्माधिपतेय्यो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। तं खो पन धम्मचक्कं अप्पटिवत्तियं समणेन वा ब्राह्मणेन वा देवेन वा मारेन वा ब्रह्मुना वा केनचि वा लोकस्मिन्ति – धम्मचक्कं।
Dhammacakkanti kenaṭṭhena dhammacakkaṃ? Dhammañca pavatteti cakkañcāti – dhammacakkaṃ. Cakkañca pavatteti dhammañcāti – dhammacakkaṃ. Dhammena pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammacariyāya pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme ṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme vasippatto pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme vasiṃ pāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme pāramippatto pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme pāramiṃ pāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… dhammaṃ apacāyamāno pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammaddhajo pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammaketu pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammādhipateyyo pavattetīti – dhammacakkaṃ. Taṃ kho pana dhammacakkaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasminti – dhammacakkaṃ.
सद्धिन्द्रियं धम्मो। तं धम्मं पवत्तेतीति – धम्मचक्कं…पे॰… अमतोगधं निब्बानं परियोसानट्ठेन धम्मो। तं धम्मं पवत्तेतीति – धम्मचक्कं।
Saddhindriyaṃ dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkaṃ.
अयं वीरियसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादोति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि…पे॰… सो खो पनायं वीरियसमाधिपधानसङ्खारसमन्नागतो इद्धिपादो भावेतब्बोति…पे॰… भावितोति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि।
Ayaṃ vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… so kho panāyaṃ vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti…pe… bhāvitoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi.
चक्खुं उदपादीति – केनट्ठेन…पे॰… आलोको उदपादीति – केनट्ठेन? चक्खुं उदपादीति – दस्सनट्ठेन…पे॰… आलोको उदपादीति – ओभासट्ठेन।
Cakkhuṃ udapādīti – kenaṭṭhena…pe… āloko udapādīti – kenaṭṭhena? Cakkhuṃ udapādīti – dassanaṭṭhena…pe… āloko udapādīti – obhāsaṭṭhena.
चक्खुं धम्मो, दस्सनट्ठो अत्थो…पे॰… आलोको धम्मो, ओभासट्ठो अत्थो। इमे पञ्च धम्मा पञ्च अत्था वीरियवत्थुका इद्धिपादवत्थुका…पे॰… चित्तवत्थुका इद्धिपादवत्थुका… वीमंसावत्थुका इद्धिपादवत्थुका इद्धिपादारम्मणा इद्धिपादगोचरा इद्धिपादसङ्गहिता इद्धिपादपरियापन्ना इद्धिपादे समुदागता इद्धिपादे ठिता इद्धिपादे पतिट्ठिता ।
Cakkhuṃ dhammo, dassanaṭṭho attho…pe… āloko dhammo, obhāsaṭṭho attho. Ime pañca dhammā pañca atthā vīriyavatthukā iddhipādavatthukā…pe… cittavatthukā iddhipādavatthukā… vīmaṃsāvatthukā iddhipādavatthukā iddhipādārammaṇā iddhipādagocarā iddhipādasaṅgahitā iddhipādapariyāpannā iddhipāde samudāgatā iddhipāde ṭhitā iddhipāde patiṭṭhitā .
धम्मचक्कन्ति केनट्ठेन धम्मचक्कं? धम्मञ्च पवत्तेति चक्कञ्चाति – धम्मचक्कं। चक्कञ्च पवत्तेति धम्मञ्चाति – धम्मचक्कं। धम्मेन पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मचरियाय पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे ठितो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं। धम्मे पतिट्ठितो पवत्तेतीति – धम्मचक्कं…पे॰… अमतोगधं निब्बानं परियोसानट्ठेन धम्मो। तं धम्मं पवत्तेतीति – धम्मचक्कन्ति।
Dhammacakkanti kenaṭṭhena dhammacakkaṃ? Dhammañca pavatteti cakkañcāti – dhammacakkaṃ. Cakkañca pavatteti dhammañcāti – dhammacakkaṃ. Dhammena pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammacariyāya pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme ṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkanti.
धम्मचक्ककथा निट्ठिता।
Dhammacakkakathā niṭṭhitā.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / २-३. सतिपट्ठानवारादिवण्णना • 2-3. Satipaṭṭhānavārādivaṇṇanā
