| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๓. อิทฺธิปาทวาโร
3. Iddhipādavāro
๔๒. ‘‘‘อยํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท’ติ เม , ภิกฺขเว ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ ‘โส โข ปนายํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตโพฺพ’ติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ภาวิโตติ เม, ภิกฺขเว, ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ
42. ‘‘‘Ayaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo’ti me , bhikkhave pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. ‘So kho panāyaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabbo’ti me, bhikkhave…pe… bhāvitoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi.
‘‘อยํ วีริยสมาธิ…เป.… อยํ จิตฺตสมาธิ…เป.… อยํ วีมํสาสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ เม, ภิกฺขเว, ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ โส โข ปนายํ วีมํสาสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตโพฺพติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ภาวิโตติ เม, ภิกฺขเว, ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ’’ฯ
‘‘Ayaṃ vīriyasamādhi…pe… ayaṃ cittasamādhi…pe… ayaṃ vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. So kho panāyaṃ vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti me, bhikkhave…pe… bhāvitoti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi’’.
อยํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ…เป.… โส โข ปนายํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตโพฺพติ…เป.… ภาวิโตติ ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ, ญาณํ อุทปาทิ, ปญฺญา อุทปาทิ, วิชฺชา อุทปาทิ, อาโลโก อุทปาทิฯ
Ayaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… so kho panāyaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti…pe… bhāvitoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
จกฺขุํ อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? ญาณํ อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? ปญฺญา อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? วิชฺชา อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? อาโลโก อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? จกฺขุํ อุทปาทีติ – ทสฺสนเฎฺฐนฯ ญาณํ อุทปาทีติ – ญาตเฎฺฐนฯ ปญฺญา อุทปาทีติ – ปชานนเฎฺฐนฯ วิชฺชา อุทปาทีติ – ปฎิเวธเฎฺฐนฯ อาโลโก อุทปาทีติ – โอภาสเฎฺฐนฯ
Cakkhuṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Ñāṇaṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Paññā udapādīti – kenaṭṭhena? Vijjā udapādīti – kenaṭṭhena? Āloko udapādīti – kenaṭṭhena? Cakkhuṃ udapādīti – dassanaṭṭhena. Ñāṇaṃ udapādīti – ñātaṭṭhena. Paññāudapādīti – pajānanaṭṭhena. Vijjā udapādīti – paṭivedhaṭṭhena. Āloko udapādīti – obhāsaṭṭhena.
จกฺขุํ ธโมฺม, ทสฺสนโฎฺฐ อโตฺถฯ ญาณํ ธโมฺม, ญาตโฎฺฐ อโตฺถฯ ปญฺญา ธโมฺม, ปชานนโฎฺฐ อโตฺถฯ วิชฺชา ธโมฺม, ปฎิเวธโฎฺฐ อโตฺถฯ อาโลโก ธโมฺม, โอภาสโฎฺฐ อโตฺถฯ อิเม ปญฺจ ธมฺมา ปญฺจ อตฺถา ฉนฺทวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา อิทฺธิปาทารมฺมณา อิทฺธิปาทโคจรา อิทฺธิปาทสงฺคหิตา อิทฺธิปาทปริยาปนฺนา อิทฺธิปาเท สมุทาคตา อิทฺธิปาเท ฐิตา อิทฺธิปาเท ปติฎฺฐิตาฯ
Cakkhuṃ dhammo, dassanaṭṭho attho. Ñāṇaṃ dhammo, ñātaṭṭho attho. Paññā dhammo, pajānanaṭṭho attho. Vijjā dhammo, paṭivedhaṭṭho attho. Āloko dhammo, obhāsaṭṭho attho. Ime pañca dhammā pañca atthā chandavatthukā iddhipādavatthukā iddhipādārammaṇā iddhipādagocarā iddhipādasaṅgahitā iddhipādapariyāpannā iddhipāde samudāgatā iddhipāde ṭhitā iddhipāde patiṭṭhitā.
ธมฺมจกฺกนฺติ เกนเฎฺฐน ธมฺมจกฺกํ? ธมฺมญฺจ ปวเตฺตติ จกฺกญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ จกฺกญฺจ ปวเตฺตติ ธมฺมญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺมน ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมจริยาย ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ฐิโต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ปติฎฺฐิโต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ปติฎฺฐาเปโนฺต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม วสิปฺปโตฺต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม วสิํ ปาเปโนฺต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ปารมิปฺปโตฺต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ปารมิํ ปาเปโนฺต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… ธมฺมํ อปจายมาโน ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมทฺธโช ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมเกตุ ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมาธิปเตโยฺย ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ตํ โข ปน ธมฺมจกฺกํ อปฺปฎิวตฺติยํ สมเณน วา พฺราหฺมเณน วา เทเวน วา มาเรน วา พฺรหฺมุนา วา เกนจิ วา โลกสฺมินฺติ – ธมฺมจกฺกํฯ
Dhammacakkanti kenaṭṭhena dhammacakkaṃ? Dhammañca pavatteti cakkañcāti – dhammacakkaṃ. Cakkañca pavatteti dhammañcāti – dhammacakkaṃ. Dhammena pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammacariyāya pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme ṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme vasippatto pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme vasiṃ pāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme pāramippatto pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme pāramiṃ pāpento pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… dhammaṃ apacāyamāno pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammaddhajo pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammaketu pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammādhipateyyo pavattetīti – dhammacakkaṃ. Taṃ kho pana dhammacakkaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasminti – dhammacakkaṃ.
สทฺธินฺทฺริยํ ธโมฺมฯ ตํ ธมฺมํ ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… อมโตคธํ นิพฺพานํ ปริโยสานเฎฺฐน ธโมฺมฯ ตํ ธมฺมํ ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ
Saddhindriyaṃ dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkaṃ.
อยํ วีริยสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ…เป.… โส โข ปนายํ วีริยสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตโพฺพติ…เป.… ภาวิโตติ ปุเพฺพ อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ
Ayaṃ vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… so kho panāyaṃ vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato iddhipādo bhāvetabboti…pe… bhāvitoti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi.
จกฺขุํ อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน…เป.… อาโลโก อุทปาทีติ – เกนเฎฺฐน? จกฺขุํ อุทปาทีติ – ทสฺสนเฎฺฐน…เป.… อาโลโก อุทปาทีติ – โอภาสเฎฺฐนฯ
Cakkhuṃ udapādīti – kenaṭṭhena…pe… āloko udapādīti – kenaṭṭhena? Cakkhuṃ udapādīti – dassanaṭṭhena…pe… āloko udapādīti – obhāsaṭṭhena.
จกฺขุํ ธโมฺม, ทสฺสนโฎฺฐ อโตฺถ…เป.… อาโลโก ธโมฺม, โอภาสโฎฺฐ อโตฺถฯ อิเม ปญฺจ ธมฺมา ปญฺจ อตฺถา วีริยวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา…เป.… จิตฺตวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา… วีมํสาวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา อิทฺธิปาทารมฺมณา อิทฺธิปาทโคจรา อิทฺธิปาทสงฺคหิตา อิทฺธิปาทปริยาปนฺนา อิทฺธิปาเท สมุทาคตา อิทฺธิปาเท ฐิตา อิทฺธิปาเท ปติฎฺฐิตา ฯ
Cakkhuṃ dhammo, dassanaṭṭho attho…pe… āloko dhammo, obhāsaṭṭho attho. Ime pañca dhammā pañca atthā vīriyavatthukā iddhipādavatthukā…pe… cittavatthukā iddhipādavatthukā… vīmaṃsāvatthukā iddhipādavatthukā iddhipādārammaṇā iddhipādagocarā iddhipādasaṅgahitā iddhipādapariyāpannā iddhipāde samudāgatā iddhipāde ṭhitā iddhipāde patiṭṭhitā .
ธมฺมจกฺกนฺติ เกนเฎฺฐน ธมฺมจกฺกํ? ธมฺมญฺจ ปวเตฺตติ จกฺกญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ จกฺกญฺจ ปวเตฺตติ ธมฺมญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺมน ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมจริยาย ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ฐิโต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธเมฺม ปติฎฺฐิโต ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… อมโตคธํ นิพฺพานํ ปริโยสานเฎฺฐน ธโมฺมฯ ตํ ธมฺมํ ปวเตฺตตีติ – ธมฺมจกฺกนฺติฯ
Dhammacakkanti kenaṭṭhena dhammacakkaṃ? Dhammañca pavatteti cakkañcāti – dhammacakkaṃ. Cakkañca pavatteti dhammañcāti – dhammacakkaṃ. Dhammena pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhammacariyāya pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme ṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ. Dhamme patiṭṭhito pavattetīti – dhammacakkaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena dhammo. Taṃ dhammaṃ pavattetīti – dhammacakkanti.
ธมฺมจกฺกกถา นิฎฺฐิตาฯ
Dhammacakkakathā niṭṭhitā.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ๒-๓. สติปฎฺฐานวาราทิวณฺณนา • 2-3. Satipaṭṭhānavārādivaṇṇanā
