| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Vibhaṅgapāḷi |
੯. ਇਦ੍ਧਿਪਾਦવਿਭਙ੍ਗੋ
9. Iddhipādavibhaṅgo
੧. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯਂ
1. Suttantabhājanīyaṃ
੪੩੧. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ – ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
431. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੧. ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
1. Chandiddhipādo
੪੩੨. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਛਨ੍ਦਂ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਲਭਤਿ ਸਮਾਧਿਂ, ਲਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਂ 1 – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿ’’। ਸੋ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਇਮੇ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ’’। ਇਤਿ ਅਯਞ੍ਚ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿ, ਇਮੇ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ। ਤਦੇਕਜ੍ਝਂ ਅਭਿਸਞ੍ਞਹਿਤ੍વਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ 2 ਗਚ੍ਛਤਿ।
432. Kathañca bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Chandaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ, labhati cittassekaggataṃ 3 – ayaṃ vuccati ‘‘chandasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca chandasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā. Tadekajjhaṃ abhisaññahitvā abhisaṅkhipitvā chandasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ 4 gacchati.
੪੩੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ ਛਨ੍ਦੋ ਛਨ੍ਦਿਕਤਾ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦੋ’’।
433. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਠਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਛਨ੍ਦੇਨ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ ਸਮੁਪੇਤੋ ਉਪਾਗਤੋ ਸਮੁਪਾਗਤੋ ਉਪਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo ṭhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca chandena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੩੪. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
434. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋ’’ਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ।
‘‘Iddhipādo’’ti. Tathābhūtassa vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho.
‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Iddhipādaṃ bhāvetī’’ti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੨. વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
2. Vīriyiddhipādo
੪੩੫. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? વੀਰਿਯਂ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਲਭਤਿ ਸਮਾਧਿਂ ਲਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਸਮਾਧਿ’’। ਸੋ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ…ਪੇ॰… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਇਮੇ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ’’। ਇਤਿ ਅਯਞ੍ਚ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿ, ਇਮੇ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ; ਤਦੇਕਜ੍ਝਂ ਅਭਿਸਞ੍ਞੂਹਿਤ੍વਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
435. Kathañca bhikkhu vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Vīriyaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīriyasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca vīriyasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā vīriyasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.
੪੩੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ વੀਰਿਯਂ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਂ’’।
436. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ વੀਰਿਯੇਨ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca vīriyena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੩੭. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
437. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ…ਪੇ॰… વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ।
Iddhipādoti. Tathābhūtassa vedanākkhandho…pe… viññāṇakkhandho.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੩. ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
3. Cittiddhipādo
੪੩੮. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਚਿਤ੍ਤਂ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਲਭਤਿ ਸਮਾਧਿਂ ਲਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿ’’। ਸੋ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ…ਪੇ॰… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਇਮੇ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ’’। ਇਤਿ ਅਯਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿ, ਇਮੇ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ; ਤਦੇਕਜ੍ਝਂ ਅਭਿਸਞ੍ਞੂਹਿਤ੍વਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
438. Kathañca bhikkhu cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Cittaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘cittasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca cittasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā cittasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.
੪੩੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ…ਪੇ॰… ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਂ’’।
439. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਨ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca cittena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੪੦. ਇਦ੍ਧੀਤਿ । ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
440. Iddhīti . Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ…ਪੇ॰… વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ।
Iddhipādoti. Tathābhūtassa vedanākkhandho…pe… viññāṇakkhandho.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੪. વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
4. Vīmaṃsiddhipādo
੪੪੧. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? વੀਮਂਸਂ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਲਭਤਿ ਸਮਾਧਿਂ ਲਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿ’’। ਸੋ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ…ਪੇ॰… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਇਮੇ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ’’। ਇਤਿ ਅਯਞ੍ਚ વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿ, ਇਮੇ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਾ; ਤਦੇਕਜ੍ਝਂ ਅਭਿਸਞ੍ਞੂਹਿਤ੍વਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
441. Kathañca bhikkhu vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Vīmaṃsaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca vīmaṃsāsamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.
੪੪੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਾ’’।
442. Tattha katamā vīmaṃsā? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsā’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ …ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਾਯ ਚ વੀਮਂਸਾਯ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti imāya ca vīmaṃsāya, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੪੩. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
443. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ । ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਖਨ੍ਧੋ।
Iddhipādoti . Tathābhūtassa vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakhandho.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯਂ।
Suttantabhājanīyaṃ.
੨. ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯਂ
2. Abhidhammabhājanīyaṃ
੪੪੪. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ – ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
444. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੧. ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
1. Chandiddhipādo
੪੪੫. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
445. Kathañca bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੪੪੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ ਛਨ੍ਦੋ ਛਨ੍ਦਿਕਤਾ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦੋ’’।
446. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਛਨ੍ਦੇਨ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca chandena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੪੭. ਇਦ੍ਧੀਤਿ । ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
447. Iddhīti . Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ । ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਫਸ੍ਸੋ…ਪੇ॰… ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।
Iddhipādoti . Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੨. વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
2. Vīriyiddhipādo
੪੪੮. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
448. Kathañca bhikkhu vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੪੪੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ વੀਰਿਯਂ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਂ’’।
449. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ વੀਰਿਯੇਨ , ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca vīriyena , iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੫੦. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
450. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ ਫਸ੍ਸੋ…ਪੇ॰… ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।
Iddhipādoti. Tathābhūtasa phasso…pe… paggāho avikkhepo.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੩. ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
3. Cittiddhipādo
੪੫੧. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
451. Kathañca bhikkhu cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੪੫੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ…ਪੇ॰… ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਂ’’।
452. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਨ , ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ।
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca cittena , iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.
੪੫੩. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
453. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਫਸ੍ਸੋ…ਪੇ॰… ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।
Iddhipādoti. Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੪. વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ
4. Vīmaṃsiddhipādo
੪੫੪. ਕਥਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
454. Kathañca bhikkhu vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੪੫੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਾ’’।
455. Tattha katamā vīmaṃsā? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsā’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਾਧਿ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਸਮਾਧਿ’’।
Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੋ’’। ਇਤਿ ਇਮਾਯ ਚ વੀਮਂਸਾਯ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਮਾਧਿਨਾ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ ਸਮੁਪੇਤੋ ਉਪਾਗਤੋ ਸਮੁਪਾਗਤੋ ਉਪਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ
Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti imāya ca vīmaṃsāya, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti
੪੫੬. ਇਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਜ੍ਝਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਾ ਲਾਭੋ ਪਟਿਲਾਭੋ ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਫੁਸਨਾ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
456. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋਤਿ। ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਫਸ੍ਸੋ…ਪੇ॰… ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।
Iddhipādoti. Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ। ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ।
Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.
੪੫੭. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ – ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ, વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ, વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ।
457. Cattāro iddhipādā – chandiddhipādo, vīriyiddhipādo, cittiddhipādo, vīmaṃsiddhipādo.
੪੫੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਛਨ੍ਦੋ ਛਨ੍ਦਿਕਤਾ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ’’। ਅવਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ ਛਨ੍ਦਿਦ੍ਧਿਪਾਦਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ।
458. Tattha katamo chandiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chandiddhipādo’’. Avasesā dhammā chandiddhipādasampayuttā.
੪੫੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ’’। ਅવਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ વੀਰਿਯਿਦ੍ਧਿਪਾਦਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ।
459. Tattha katamo vīriyiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīriyiddhipādo’’. Avasesā dhammā vīriyiddhipādasampayuttā.
੪੬੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ …ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ…ਪੇ॰… ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ’’। ਅવਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ।
460. Tattha katamo cittiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi …pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ vuccati ‘‘cittiddhipādo’’. Avasesā dhammā cittiddhipādasampayuttā.
੪੬੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਝਾਨਂ ਭਾવੇਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਠਮਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਂ, ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ’’। ਅવਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ।
461. Tattha katamo vīmaṃsiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsiddhipādo’’. Avasesā dhammā vīmaṃsiddhipādasampayuttā.
ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯਂ।
Abhidhammabhājanīyaṃ.
੩. ਪਞ੍ਹਾਪੁਚ੍ਛਕਂ
3. Pañhāpucchakaṃ
੪੬੨. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ – ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮਾਧਿ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿ…ਪੇ॰… વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ।
462. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
੪੬੩. ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾਨਂ ਕਤਿ ਕੁਸਲਾ, ਕਤਿ ਅਕੁਸਲਾ, ਕਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ…ਪੇ॰… ਕਤਿ ਸਰਣਾ, ਕਤਿ ਅਰਣਾ?
463. Catunnaṃ iddhipādānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā…pe… kati saraṇā, kati araṇā?
੧. ਤਿਕਂ
1. Tikaṃ
੪੬੪. ਕੁਸਲਾਯੇવ। ਸਿਯਾ ਸੁਖਾਯ વੇਦਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਸਿਯਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾਯ વੇਦਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ। વਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਾ। ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਅਨੁਪਾਦਾਨਿਯਾ। ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਅਸਂਕਿਲੇਸਿਕਾ। ਸਿਯਾ ਸવਿਤਕ੍ਕਸવਿਚਾਰਾ, ਸਿਯਾ ਅવਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਮਤ੍ਤਾ , ਸਿਯਾ ਅવਿਤਕ੍ਕਅવਿਚਾਰਾ। ਸਿਯਾ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਸੁਖਸਹਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ। ਨੇવ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਨੇવ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਹੇਤੁਕਾ। ਅਪਚਯਗਾਮਿਨੋ। ਸੇਕ੍ਖਾ। ਅਪ੍ਪਮਾਣਾ। ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਰਮ੍ਮਣਾ। ਪਣੀਤਾ। ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਤਾ। ਨ ਮਗ੍ਗਾਰਮ੍ਮਣਾ, ਮਗ੍ਗਹੇਤੁਕਾ, ਨ ਮਗ੍ਗਾਧਿਪਤਿਨੋ। ਸਿਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਸਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਨੋਤਿ। ਸਿਯਾ ਅਤੀਤਾ, ਸਿਯਾ ਅਨਾਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ। ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਅਤੀਤਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿਪਿ, ਅਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿਪਿ , ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿਪਿ। ਸਿਯਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਾ, ਸਿਯਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ, ਸਿਯਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਬਹਿਦ੍ਧਾ। ਬਹਿਦ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਾ। ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਅਪ੍ਪਟਿਘਾ।
464. Kusalāyeva. Siyā sukhāya vedanāya sampayuttā, siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā. Vipākadhammadhammā. Anupādinnaanupādāniyā. Asaṃkiliṭṭhaasaṃkilesikā. Siyā savitakkasavicārā, siyā avitakkavicāramattā , siyā avitakkaavicārā. Siyā pītisahagatā, siyā sukhasahagatā, siyā upekkhāsahagatā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbahetukā. Apacayagāmino. Sekkhā. Appamāṇā. Appamāṇārammaṇā. Paṇītā. Sammattaniyatā. Na maggārammaṇā, maggahetukā, na maggādhipatino. Siyā uppannā, siyā anuppannā, na vattabbā uppādinoti. Siyā atītā, siyā anāgatā, siyā paccuppannā. Na vattabbā atītārammaṇātipi, anāgatārammaṇātipi , paccuppannārammaṇātipi. Siyā ajjhattā, siyā bahiddhā, siyā ajjhattabahiddhā. Bahiddhārammaṇā. Anidassanaappaṭighā.
੨. ਦੁਕਂ
2. Dukaṃ
੪੬੫. વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਹੇਤੁ, ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਨ ਹੇਤੂ। ਸਹੇਤੁਕਾ। ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ। વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਹੇਤੁ ਚੇવ ਸਹੇਤੁਕੋ ਚ, ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਹੇਤੂ ਚੇવ ਸਹੇਤੁਕਾ ਚਾਤਿ, ਸਹੇਤੁਕਾ ਚੇવ ਨ ਚ ਹੇਤੂ। વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਹੇਤੁ ਚੇવ ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਚ, ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਹੇਤੂ ਚੇવ ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚਾਤਿ, ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚੇવ ਨ ਚ ਹੇਤੂ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਨ ਹੇਤੂ ਸਹੇਤੁਕਾ, વੀਮਂਸਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਨ ਹੇਤੁ ਸਹੇਤੁਕੋਤਿਪਿ, ਨ ਹੇਤੁ ਅਹੇਤੁਕੋਤਿਪਿ। ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ। ਸਙ੍ਖਤਾ। ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਾ। ਅਪ੍ਪਟਿਘਾ। ਅਰੂਪਾ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ। ਕੇਨਚਿ વਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ, ਕੇਨਚਿ ਨ વਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਨੋ ਆਸવਾ। ਅਨਾਸવਾ। ਆਸવવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ। ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਆਸવਾ ਚੇવ ਸਾਸવਾ ਚਾਤਿਪਿ, ਸਾਸવਾ ਚੇવ ਨੋ ਚ ਆਸવਾਤਿਪਿ। ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਆਸવਾ ਚੇવ ਆਸવਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚਾਤਿਪਿ, ਆਸવਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚੇવ ਨੋ ਚ ਆਸવਾਤਿਪਿ। ਆਸવવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ। ਅਨਾਸવਾ।
465. Vīmaṃsiddhipādo hetu, tayo iddhipādā na hetū. Sahetukā. Hetusampayuttā. Vīmaṃsiddhipādo hetu ceva sahetuko ca, tayo iddhipādā na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti, sahetukā ceva na ca hetū. Vīmaṃsiddhipādo hetu ceva hetusampayutto ca, tayo iddhipādā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti, hetusampayuttā ceva na ca hetū. Tayo iddhipādā na hetū sahetukā, vīmaṃsiddhipādo na vattabbo na hetu sahetukotipi, na hetu ahetukotipi. Sappaccayā. Saṅkhatā. Anidassanā. Appaṭighā. Arūpā. Lokuttarā. Kenaci viññeyyā, kenaci na viññeyyā. No āsavā. Anāsavā. Āsavavippayuttā. Na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi, sāsavā ceva no ca āsavātipi. Na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi, āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi. Āsavavippayuttā. Anāsavā.
ਨੋ ਸਂਯੋਜਨਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਗਨ੍ਥਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਓਘਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਯੋਗਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਨੀવਰਣਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਪਰਾਮਾਸਾ…ਪੇ॰… ਸਾਰਮ੍ਮਣਾ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਂ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚੇਤਸਿਕਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਅਚੇਤਸਿਕੋ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿਪਿ, ਚਿਤ੍ਤੇਨ વਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿਪਿ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋਤਿਪਿ, ਚਿਤ੍ਤੇਨ વਿਸਂਸਟ੍ਠੋਤਿਪਿ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋ । ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਹਭੁਨੋ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਹਭੂ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਰਿવਤ੍ਤਿਨੋ , ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਰਿવਤ੍ਤਿ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸਹਭੁਨੋ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸਹਭੂ। ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨੁਪਰਿવਤ੍ਤਿਨੋ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨੁਪਰਿવਤ੍ਤਿ।
No saṃyojanā…pe… no ganthā…pe… no oghā…pe… no yogā…pe… no nīvaraṇā…pe… no parāmāsā…pe… sārammaṇā. Tayo iddhipādā no cittā, cittiddhipādo cittaṃ. Tayo iddhipādā cetasikā, cittiddhipādo acetasiko. Tayo iddhipādā cittasampayuttā, cittiddhipādo na vattabbo cittena sampayuttotipi, cittena vippayuttotipi. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhā, cittiddhipādo na vattabbo cittena saṃsaṭṭhotipi, cittena visaṃsaṭṭhotipi. Tayo iddhipādā cittasamuṭṭhānā, cittiddhipādo no cittasamuṭṭhāno . Tayo iddhipādā cittasahabhuno, cittiddhipādo no cittasahabhū. Tayo iddhipādā cittānuparivattino , cittiddhipādo no cittānuparivatti. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhāno. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti.
ਤਯੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਬਾਹਿਰਾ, ਚਿਤ੍ਤਿਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕੋ। ਨੋ ਉਪਾਦਾ। ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਾ। ਨੋ ਉਪਾਦਾਨਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਕਿਲੇਸਾ…ਪੇ॰… ਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਨ ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਹੇਤੁਕਾ। ਨ ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਹੇਤੁਕਾ। ਸਿਯਾ ਸવਿਤਕ੍ਕਾ, ਸਿਯਾ ਅવਿਤਕ੍ਕਾ। ਸਿਯਾ ਸવਿਚਾਰਾ, ਸਿਯਾ ਅવਿਚਾਰਾ । ਸਿਯਾ ਸਪ੍ਪੀਤਿਕਾ, ਸਿਯਾ ਅਪ੍ਪੀਤਿਕਾ। ਸਿਯਾ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਨ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ। ਸਿਯਾ ਸੁਖਸਹਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਨ ਸੁਖਸਹਗਤਾ। ਸਿਯਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ, ਸਿਯਾ ਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ। ਨ ਕਾਮਾવਚਰਾ । ਨ ਰੂਪਾવਚਰਾ। ਨ ਅਰੂਪਾવਚਰਾ। ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ। ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ। ਨਿਯਤਾ। ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ। ਅਰਣਾਤਿ।
Tayo iddhipādā bāhirā, cittiddhipādo ajjhattiko. No upādā. Anupādinnā. No upādānā…pe… no kilesā…pe… na dassanena pahātabbā. Na bhāvanāya pahātabbā. Na dassanena pahātabbahetukā. Na bhāvanāya pahātabbahetukā. Siyā savitakkā, siyā avitakkā. Siyā savicārā, siyā avicārā . Siyā sappītikā, siyā appītikā. Siyā pītisahagatā, siyā na pītisahagatā. Siyā sukhasahagatā, siyā na sukhasahagatā. Siyā upekkhāsahagatā, siyā na upekkhāsahagatā. Na kāmāvacarā . Na rūpāvacarā. Na arūpāvacarā. Apariyāpannā. Niyyānikā. Niyatā. Anuttarā. Araṇāti.
ਪਞ੍ਹਾਪੁਚ੍ਛਕਂ।
Pañhāpucchakaṃ.
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦવਿਭਙ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Iddhipādavibhaṅgo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਮ੍ਮੋਹવਿਨੋਦਨੀ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā
੧. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
੨. ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
੩. ਪਞ੍ਹਾਪੁਚ੍ਛਕવਣ੍ਣਨਾ • 3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ੯. ਇਦ੍ਧਿਪਾਦવਿਭਙ੍ਗੋ • 9. Iddhipādavibhaṅgo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ੯. ਇਦ੍ਧਿਪਾਦવਿਭਙ੍ਗੋ • 9. Iddhipādavibhaṅgo
