Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിഭങ്ഗപാളി • Vibhaṅgapāḷi

    ൯. ഇദ്ധിപാദവിഭങ്ഗോ

    9. Iddhipādavibhaṅgo

    ൧. സുത്തന്തഭാജനീയം

    1. Suttantabhājanīyaṃ

    ൪൩൧. ചത്താരോ ഇദ്ധിപാദാ – ഇധ ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    431. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൧. ഛന്ദിദ്ധിപാദോ

    1. Chandiddhipādo

    ൪൩൨. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ഛന്ദം ചേ ഭിക്ഖു അധിപതിം കരിത്വാ ലഭതി സമാധിം, ലഭതി ചിത്തസ്സേകഗ്ഗതം 1 – അയം വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദസമാധി’’. സോ അനുപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അനുപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, ഉപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം പഹാനായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, അനുപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഉപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, ഉപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഠിതിയാ അസമ്മോസായ ഭിയ്യോഭാവായ വേപുല്ലായ ഭാവനായ പാരിപൂരിയാ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി. ഇമേ വുച്ചന്തി ‘‘പധാനസങ്ഖാരാ’’. ഇതി അയഞ്ച ഛന്ദസമാധി, ഇമേ ച പധാനസങ്ഖാരാ. തദേകജ്ഝം അഭിസഞ്ഞഹിത്വാ അഭിസങ്ഖിപിത്വാ ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരോത്വേവ സങ്ഖ്യം 2 ഗച്ഛതി.

    432. Kathañca bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Chandaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ, labhati cittassekaggataṃ 3 – ayaṃ vuccati ‘‘chandasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca chandasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā. Tadekajjhaṃ abhisaññahitvā abhisaṅkhipitvā chandasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ 4 gacchati.

    ൪൩൩. തത്ഥ കതമോ ഛന്ദോ? യോ ഛന്ദോ ഛന്ദികതാ കത്തുകമ്യതാ കുസലോ ധമ്മച്ഛന്ദോ – അയം വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദോ’’.

    433. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി അവട്ഠിതി അവിസാഹാരോ അവിക്ഖേപോ അവിസാഹടമാനസതാ സമഥോ സമാധിന്ദ്രിയം സമാധിബലം സമ്മാസമാധി – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ നിക്കമോ പരക്കമോ ഉയ്യാമോ വായാമോ ഉസ്സാഹോ ഉസ്സോള്ഹീ ഥാമോ ഠിതി അസിഥിലപരക്കമതാ അനിക്ഖിത്തഛന്ദതാ അനിക്ഖിത്തധുരതാ ധുരസമ്പഗ്ഗാഹോ വീരിയം വീരിയിന്ദ്രിയം വീരിയബലം സമ്മാവായാമോ – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച ഛന്ദേന, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി സമുപേതോ ഉപാഗതോ സമുപാഗതോ ഉപപന്നോ സമ്പന്നോ സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo ṭhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca chandena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൩൪. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    434. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ‘‘ഇദ്ധിപാദോ’’തി. തഥാഭൂതസ്സ വേദനാക്ഖന്ധോ, സഞ്ഞാക്ഖന്ധോ, സങ്ഖാരക്ഖന്ധോ, വിഞ്ഞാണക്ഖന്ധോ.

    ‘‘Iddhipādo’’ti. Tathābhūtassa vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho.

    ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    ‘‘Iddhipādaṃ bhāvetī’’ti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൨. വീരിയിദ്ധിപാദോ

    2. Vīriyiddhipādo

    ൪൩൫. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? വീരിയം ചേ ഭിക്ഖു അധിപതിം കരിത്വാ ലഭതി സമാധിം ലഭതി ചിത്തസ്സേകഗ്ഗതം – അയം വുച്ചതി ‘‘വീരിയസമാധി’’. സോ അനുപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അനുപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, ഉപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം പഹാനായ…പേ॰… അനുപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഉപ്പാദായ…പേ॰… ഉപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഠിതിയാ അസമ്മോസായ ഭിയ്യോഭാവായ വേപുല്ലായ ഭാവനായ പാരിപൂരിയാ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി. ഇമേ വുച്ചന്തി ‘‘പധാനസങ്ഖാരാ’’. ഇതി അയഞ്ച വീരിയസമാധി, ഇമേ ച പധാനസങ്ഖാരാ; തദേകജ്ഝം അഭിസഞ്ഞൂഹിത്വാ അഭിസങ്ഖിപിത്വാ വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരോത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി.

    435. Kathañca bhikkhu vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Vīriyaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīriyasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca vīriyasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā vīriyasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.

    ൪൩൬. തത്ഥ കതമം വീരിയം? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ – ഇദം വുച്ചതി ‘‘വീരിയം’’.

    436. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി അവട്ഠിതി അവിസാഹാരോ അവിക്ഖേപോ അവിസാഹടമാനസതാ സമഥോ സമാധിന്ദ്രിയം സമാധിബലം സമ്മാസമാധി – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച വീരിയേന, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca vīriyena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൩൭. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    437. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി. തഥാഭൂതസ്സ വേദനാക്ഖന്ധോ…പേ॰… വിഞ്ഞാണക്ഖന്ധോ.

    Iddhipādoti. Tathābhūtassa vedanākkhandho…pe… viññāṇakkhandho.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൩. ചിത്തിദ്ധിപാദോ

    3. Cittiddhipādo

    ൪൩൮. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ചിത്തം ചേ ഭിക്ഖു അധിപതിം കരിത്വാ ലഭതി സമാധിം ലഭതി ചിത്തസ്സേകഗ്ഗതം – അയം വുച്ചതി ‘‘ചിത്തസമാധി’’. സോ അനുപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അനുപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, ഉപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം പഹാനായ…പേ॰… അനുപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഉപ്പാദായ…പേ॰… ഉപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഠിതിയാ അസമ്മോസായ ഭിയ്യോഭാവായ വേപുല്ലായ ഭാവനായ പാരിപൂരിയാ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി. ഇമേ വുച്ചന്തി ‘‘പധാനസങ്ഖാരാ’’. ഇതി അയഞ്ച ചിത്തസമാധി, ഇമേ ച പധാനസങ്ഖാരാ; തദേകജ്ഝം അഭിസഞ്ഞൂഹിത്വാ അഭിസങ്ഖിപിത്വാ ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരോത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി.

    438. Kathañca bhikkhu cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Cittaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘cittasamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca cittasamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā cittasamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.

    ൪൩൯. തത്ഥ കതമം ചിത്തം? യം ചിത്തം മനോ മാനസം…പേ॰… തജ്ജാമനോവിഞ്ഞാണധാതു – ഇദം വുച്ചതി ‘‘ചിത്തം’’.

    439. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച ചിത്തേന, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca cittena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൪൦. ഇദ്ധീതി . യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    440. Iddhīti . Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി. തഥാഭൂതസ്സ വേദനാക്ഖന്ധോ…പേ॰… വിഞ്ഞാണക്ഖന്ധോ.

    Iddhipādoti. Tathābhūtassa vedanākkhandho…pe… viññāṇakkhandho.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൪. വീമംസിദ്ധിപാദോ

    4. Vīmaṃsiddhipādo

    ൪൪൧. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? വീമംസം ചേ ഭിക്ഖു അധിപതിം കരിത്വാ ലഭതി സമാധിം ലഭതി ചിത്തസ്സേകഗ്ഗതം – അയം വുച്ചതി ‘‘വീമംസാസമാധി’’. സോ അനുപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അനുപ്പാദായ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി, ഉപ്പന്നാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം പഹാനായ…പേ॰… അനുപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഉപ്പാദായ…പേ॰… ഉപ്പന്നാനം കുസലാനം ധമ്മാനം ഠിതിയാ അസമ്മോസായ ഭിയ്യോഭാവായ വേപുല്ലായ ഭാവനായ പാരിപൂരിയാ ഛന്ദം ജനേതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി ചിത്തം പഗ്ഗണ്ഹാതി പദഹതി. ഇമേ വുച്ചന്തി ‘‘പധാനസങ്ഖാരാ’’. ഇതി അയഞ്ച വീമംസാസമാധി, ഇമേ ച പധാനസങ്ഖാരാ; തദേകജ്ഝം അഭിസഞ്ഞൂഹിത്വാ അഭിസങ്ഖിപിത്വാ വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരോത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി.

    441. Kathañca bhikkhu vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Vīmaṃsaṃ ce bhikkhu adhipatiṃ karitvā labhati samādhiṃ labhati cittassekaggataṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhi’’. So anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ime vuccanti ‘‘padhānasaṅkhārā’’. Iti ayañca vīmaṃsāsamādhi, ime ca padhānasaṅkhārā; tadekajjhaṃ abhisaññūhitvā abhisaṅkhipitvā vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārotveva saṅkhyaṃ gacchati.

    ൪൪൨. തത്ഥ കതമാ വീമംസാ? യാ പഞ്ഞാ പജാനനാ…പേ॰… അമോഹോ ധമ്മവിചയോ സമ്മാദിട്ഠി – അയം വുച്ചതി ‘‘വീമംസാ’’.

    442. Tattha katamā vīmaṃsā? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsā’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ …പേ॰… സമ്മാവായാമോ – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമായ ച വീമംസായ, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti imāya ca vīmaṃsāya, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൪൩. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    443. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി . തഥാഭൂതസ്സ വേദനാക്ഖന്ധോ, സഞ്ഞാക്ഖന്ധോ, സങ്ഖാരക്ഖന്ധോ, വിഞ്ഞാണഖന്ധോ.

    Iddhipādoti . Tathābhūtassa vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakhandho.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    സുത്തന്തഭാജനീയം.

    Suttantabhājanīyaṃ.

    ൨. അഭിധമ്മഭാജനീയം

    2. Abhidhammabhājanīyaṃ

    ൪൪൪. ചത്താരോ ഇദ്ധിപാദാ – ഇധ ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    444. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൧. ഛന്ദിദ്ധിപാദോ

    1. Chandiddhipādo

    ൪൪൫. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, തസ്മിം സമയേ ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    445. Kathañca bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൪൪൬. തത്ഥ കതമോ ഛന്ദോ? യോ ഛന്ദോ ഛന്ദികതാ കത്തുകമ്യതാ കുസലോ ധമ്മച്ഛന്ദോ – അയം വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദോ’’.

    446. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച ഛന്ദേന, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca chandena, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൪൭. ഇദ്ധീതി . യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    447. Iddhīti . Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി . തഥാഭൂതസ്സ ഫസ്സോ…പേ॰… പഗ്ഗാഹോ അവിക്ഖേപോ.

    Iddhipādoti . Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൨. വീരിയിദ്ധിപാദോ

    2. Vīriyiddhipādo

    ൪൪൮. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, തസ്മിം സമയേ വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    448. Kathañca bhikkhu vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൪൪൯. തത്ഥ കതമം വീരിയം? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – ഇദം വുച്ചതി ‘‘വീരിയം’’.

    449. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച വീരിയേന , ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘വീരിയസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca vīriyena , iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൫൦. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    450. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി. തഥാഭൂതസ ഫസ്സോ…പേ॰… പഗ്ഗാഹോ അവിക്ഖേപോ.

    Iddhipādoti. Tathābhūtasa phasso…pe… paggāho avikkhepo.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൩. ചിത്തിദ്ധിപാദോ

    3. Cittiddhipādo

    ൪൫൧. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, തസ്മിം സമയേ ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    451. Kathañca bhikkhu cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൪൫൨. തത്ഥ കതമം ചിത്തം? യം ചിത്തം മനോ മാനസം…പേ॰… തജ്ജാമനോവിഞ്ഞാണധാതു – ഇദം വുച്ചതി ‘‘ചിത്തം’’.

    452. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമിനാ ച ചിത്തേന , ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി…പേ॰… സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘ചിത്തസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി.

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti iminā ca cittena , iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti.

    ൪൫൩. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    453. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി. തഥാഭൂതസ്സ ഫസ്സോ…പേ॰… പഗ്ഗാഹോ അവിക്ഖേപോ.

    Iddhipādoti. Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൪. വീമംസിദ്ധിപാദോ

    4. Vīmaṃsiddhipādo

    ൪൫൪. കഥഞ്ച ഭിക്ഖു വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, തസ്മിം സമയേ വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    454. Kathañca bhikkhu vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൪൫൫. തത്ഥ കതമാ വീമംസാ? യാ പഞ്ഞാ പജാനനാ…പേ॰… അമോഹോ ധമ്മവിചയോ സമ്മാദിട്ഠി ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘വീമംസാ’’.

    455. Tattha katamā vīmaṃsā? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsā’’.

    തത്ഥ കതമോ സമാധി? യാ ചിത്തസ്സ ഠിതി സണ്ഠിതി…പേ॰… സമ്മാസമാധി സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘സമാധി’’.

    Tattha katamo samādhi? Yā cittassa ṭhiti saṇṭhiti…pe… sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘samādhi’’.

    തത്ഥ കതമോ പധാനസങ്ഖാരോ? യോ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘പധാനസങ്ഖാരോ’’. ഇതി ഇമായ ച വീമംസായ, ഇമിനാ ച സമാധിനാ, ഇമിനാ ച പധാനസങ്ഖാരേന ഉപേതോ ഹോതി സമുപേതോ ഉപാഗതോ സമുപാഗതോ ഉപപന്നോ സമ്പന്നോ സമന്നാഗതോ. തേന വുച്ചതി ‘‘വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതോ’’തി

    Tattha katamo padhānasaṅkhāro? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘padhānasaṅkhāro’’. Iti imāya ca vīmaṃsāya, iminā ca samādhinā, iminā ca padhānasaṅkhārena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgato’’ti

    ൪൫൬. ഇദ്ധീതി. യാ തേസം ധമ്മാനം ഇദ്ധി സമിദ്ധി ഇജ്ഝനാ സമിജ്ഝനാ ലാഭോ പടിലാഭോ പത്തി സമ്പത്തി ഫുസനാ സച്ഛികിരിയാ ഉപസമ്പദാ.

    456. Iddhīti. Yā tesaṃ dhammānaṃ iddhi samiddhi ijjhanā samijjhanā lābho paṭilābho patti sampatti phusanā sacchikiriyā upasampadā.

    ഇദ്ധിപാദോതി. തഥാഭൂതസ്സ ഫസ്സോ…പേ॰… പഗ്ഗാഹോ അവിക്ഖേപോ.

    Iddhipādoti. Tathābhūtassa phasso…pe… paggāho avikkhepo.

    ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീതി. തേ ധമ്മേ ആസേവതി ഭാവേതി ബഹുലീകരോതി. തേന വുച്ചതി ‘‘ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതീ’’തി.

    Iddhipādaṃ bhāvetīti. Te dhamme āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘iddhipādaṃ bhāvetī’’ti.

    ൪൫൭. ചത്താരോ ഇദ്ധിപാദാ – ഛന്ദിദ്ധിപാദോ, വീരിയിദ്ധിപാദോ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ, വീമംസിദ്ധിപാദോ.

    457. Cattāro iddhipādā – chandiddhipādo, vīriyiddhipādo, cittiddhipādo, vīmaṃsiddhipādo.

    ൪൫൮. തത്ഥ കതമോ ഛന്ദിദ്ധിപാദോ? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, യോ തസ്മിം സമയേ ഛന്ദോ ഛന്ദികതാ കത്തുകമ്യതാ കുസലോ ധമ്മച്ഛന്ദോ – അയം വുച്ചതി ‘‘ഛന്ദിദ്ധിപാദോ’’. അവസേസാ ധമ്മാ ഛന്ദിദ്ധിപാദസമ്പയുത്താ.

    458. Tattha katamo chandiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chandiddhipādo’’. Avasesā dhammā chandiddhipādasampayuttā.

    ൪൫൯. തത്ഥ കതമോ വീരിയിദ്ധിപാദോ? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, യോ തസ്മിം സമയേ ചേതസികോ വീരിയാരമ്ഭോ…പേ॰… സമ്മാവായാമോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘വീരിയിദ്ധിപാദോ’’. അവസേസാ ധമ്മാ വീരിയിദ്ധിപാദസമ്പയുത്താ.

    459. Tattha katamo vīriyiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīriyiddhipādo’’. Avasesā dhammā vīriyiddhipādasampayuttā.

    ൪൬൦. തത്ഥ കതമോ ചിത്തിദ്ധിപാദോ? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി …പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, യം തസ്മിം സമയേ ചിത്തം മനോ മാനസം…പേ॰… തജ്ജാമനോവിഞ്ഞാണധാതു – അയം വുച്ചതി ‘‘ചിത്തിദ്ധിപാദോ’’. അവസേസാ ധമ്മാ ചിത്തിദ്ധിപാദസമ്പയുത്താ.

    460. Tattha katamo cittiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi …pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ vuccati ‘‘cittiddhipādo’’. Avasesā dhammā cittiddhipādasampayuttā.

    ൪൬൧. തത്ഥ കതമോ വീമംസിദ്ധിപാദോ? ഇധ ഭിക്ഖു യസ്മിം സമയേ ലോകുത്തരം ഝാനം ഭാവേതി നിയ്യാനികം അപചയഗാമിം ദിട്ഠിഗതാനം പഹാനായ പഠമായ ഭൂമിയാ പത്തിയാ വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി ദുക്ഖപടിപദം ദന്ധാഭിഞ്ഞം, യാ തസ്മിം സമയേ പഞ്ഞാ പജാനനാ…പേ॰… അമോഹോ ധമ്മവിചയോ സമ്മാദിട്ഠി ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്നം – അയം വുച്ചതി ‘‘വീമംസിദ്ധിപാദോ’’. അവസേസാ ധമ്മാ വീമംസിദ്ധിപാദസമ്പയുത്താ.

    461. Tattha katamo vīmaṃsiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vīmaṃsiddhipādo’’. Avasesā dhammā vīmaṃsiddhipādasampayuttā.

    അഭിധമ്മഭാജനീയം.

    Abhidhammabhājanīyaṃ.

    ൩. പഞ്ഹാപുച്ഛകം

    3. Pañhāpucchakaṃ

    ൪൬൨. ചത്താരോ ഇദ്ധിപാദാ – ഇധ ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീരിയസമാധി…പേ॰… ചിത്തസമാധി…പേ॰… വീമംസാസമാധിപധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി.

    462. Cattāro iddhipādā – idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.

    ൪൬൩. ചതുന്നം ഇദ്ധിപാദാനം കതി കുസലാ, കതി അകുസലാ, കതി അബ്യാകതാ…പേ॰… കതി സരണാ, കതി അരണാ?

    463. Catunnaṃ iddhipādānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā…pe… kati saraṇā, kati araṇā?

    ൧. തികം

    1. Tikaṃ

    ൪൬൪. കുസലായേവ. സിയാ സുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്താ, സിയാ അദുക്ഖമസുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്താ. വിപാകധമ്മധമ്മാ. അനുപാദിന്നഅനുപാദാനിയാ. അസംകിലിട്ഠഅസംകിലേസികാ. സിയാ സവിതക്കസവിചാരാ, സിയാ അവിതക്കവിചാരമത്താ , സിയാ അവിതക്കഅവിചാരാ. സിയാ പീതിസഹഗതാ, സിയാ സുഖസഹഗതാ, സിയാ ഉപേക്ഖാസഹഗതാ. നേവ ദസ്സനേന ന ഭാവനായ പഹാതബ്ബാ. നേവ ദസ്സനേന ന ഭാവനായ പഹാതബ്ബഹേതുകാ. അപചയഗാമിനോ. സേക്ഖാ. അപ്പമാണാ. അപ്പമാണാരമ്മണാ. പണീതാ. സമ്മത്തനിയതാ. ന മഗ്ഗാരമ്മണാ, മഗ്ഗഹേതുകാ, ന മഗ്ഗാധിപതിനോ. സിയാ ഉപ്പന്നാ, സിയാ അനുപ്പന്നാ, ന വത്തബ്ബാ ഉപ്പാദിനോതി. സിയാ അതീതാ, സിയാ അനാഗതാ, സിയാ പച്ചുപ്പന്നാ. ന വത്തബ്ബാ അതീതാരമ്മണാതിപി, അനാഗതാരമ്മണാതിപി , പച്ചുപ്പന്നാരമ്മണാതിപി. സിയാ അജ്ഝത്താ, സിയാ ബഹിദ്ധാ, സിയാ അജ്ഝത്തബഹിദ്ധാ. ബഹിദ്ധാരമ്മണാ. അനിദസ്സനഅപ്പടിഘാ.

    464. Kusalāyeva. Siyā sukhāya vedanāya sampayuttā, siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā. Vipākadhammadhammā. Anupādinnaanupādāniyā. Asaṃkiliṭṭhaasaṃkilesikā. Siyā savitakkasavicārā, siyā avitakkavicāramattā , siyā avitakkaavicārā. Siyā pītisahagatā, siyā sukhasahagatā, siyā upekkhāsahagatā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbahetukā. Apacayagāmino. Sekkhā. Appamāṇā. Appamāṇārammaṇā. Paṇītā. Sammattaniyatā. Na maggārammaṇā, maggahetukā, na maggādhipatino. Siyā uppannā, siyā anuppannā, na vattabbā uppādinoti. Siyā atītā, siyā anāgatā, siyā paccuppannā. Na vattabbā atītārammaṇātipi, anāgatārammaṇātipi , paccuppannārammaṇātipi. Siyā ajjhattā, siyā bahiddhā, siyā ajjhattabahiddhā. Bahiddhārammaṇā. Anidassanaappaṭighā.

    ൨. ദുകം

    2. Dukaṃ

    ൪൬൫. വീമംസിദ്ധിപാദോ ഹേതു, തയോ ഇദ്ധിപാദാ ന ഹേതൂ. സഹേതുകാ. ഹേതുസമ്പയുത്താ. വീമംസിദ്ധിപാദോ ഹേതു ചേവ സഹേതുകോ ച, തയോ ഇദ്ധിപാദാ ന വത്തബ്ബാ ഹേതൂ ചേവ സഹേതുകാ ചാതി, സഹേതുകാ ചേവ ന ച ഹേതൂ. വീമംസിദ്ധിപാദോ ഹേതു ചേവ ഹേതുസമ്പയുത്തോ ച, തയോ ഇദ്ധിപാദാ ന വത്തബ്ബാ ഹേതൂ ചേവ ഹേതുസമ്പയുത്താ ചാതി, ഹേതുസമ്പയുത്താ ചേവ ന ച ഹേതൂ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ന ഹേതൂ സഹേതുകാ, വീമംസിദ്ധിപാദോ ന വത്തബ്ബോ ന ഹേതു സഹേതുകോതിപി, ന ഹേതു അഹേതുകോതിപി. സപ്പച്ചയാ. സങ്ഖതാ. അനിദസ്സനാ. അപ്പടിഘാ. അരൂപാ. ലോകുത്തരാ. കേനചി വിഞ്ഞേയ്യാ, കേനചി ന വിഞ്ഞേയ്യാ. നോ ആസവാ. അനാസവാ. ആസവവിപ്പയുത്താ. ന വത്തബ്ബാ ആസവാ ചേവ സാസവാ ചാതിപി, സാസവാ ചേവ നോ ച ആസവാതിപി. ന വത്തബ്ബാ ആസവാ ചേവ ആസവസമ്പയുത്താ ചാതിപി, ആസവസമ്പയുത്താ ചേവ നോ ച ആസവാതിപി. ആസവവിപ്പയുത്താ. അനാസവാ.

    465. Vīmaṃsiddhipādo hetu, tayo iddhipādā na hetū. Sahetukā. Hetusampayuttā. Vīmaṃsiddhipādo hetu ceva sahetuko ca, tayo iddhipādā na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti, sahetukā ceva na ca hetū. Vīmaṃsiddhipādo hetu ceva hetusampayutto ca, tayo iddhipādā na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti, hetusampayuttā ceva na ca hetū. Tayo iddhipādā na hetū sahetukā, vīmaṃsiddhipādo na vattabbo na hetu sahetukotipi, na hetu ahetukotipi. Sappaccayā. Saṅkhatā. Anidassanā. Appaṭighā. Arūpā. Lokuttarā. Kenaci viññeyyā, kenaci na viññeyyā. No āsavā. Anāsavā. Āsavavippayuttā. Na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi, sāsavā ceva no ca āsavātipi. Na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi, āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi. Āsavavippayuttā. Anāsavā.

    നോ സംയോജനാ…പേ॰… നോ ഗന്ഥാ…പേ॰… നോ ഓഘാ…പേ॰… നോ യോഗാ…പേ॰… നോ നീവരണാ…പേ॰… നോ പരാമാസാ…പേ॰… സാരമ്മണാ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ നോ ചിത്താ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ ചിത്തം. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചേതസികാ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ അചേതസികോ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസമ്പയുത്താ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ ന വത്തബ്ബോ ചിത്തേന സമ്പയുത്തോതിപി, ചിത്തേന വിപ്പയുത്തോതിപി. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസംസട്ഠാ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ ന വത്തബ്ബോ ചിത്തേന സംസട്ഠോതിപി, ചിത്തേന വിസംസട്ഠോതിപി. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസമുട്ഠാനാ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്തസമുട്ഠാനോ . തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസഹഭുനോ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്തസഹഭൂ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്താനുപരിവത്തിനോ , ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്താനുപരിവത്തി. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനാ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനോ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനസഹഭുനോ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനസഹഭൂ. തയോ ഇദ്ധിപാദാ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനാനുപരിവത്തിനോ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ നോ ചിത്തസംസട്ഠസമുട്ഠാനാനുപരിവത്തി.

    No saṃyojanā…pe… no ganthā…pe… no oghā…pe… no yogā…pe… no nīvaraṇā…pe… no parāmāsā…pe… sārammaṇā. Tayo iddhipādā no cittā, cittiddhipādo cittaṃ. Tayo iddhipādā cetasikā, cittiddhipādo acetasiko. Tayo iddhipādā cittasampayuttā, cittiddhipādo na vattabbo cittena sampayuttotipi, cittena vippayuttotipi. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhā, cittiddhipādo na vattabbo cittena saṃsaṭṭhotipi, cittena visaṃsaṭṭhotipi. Tayo iddhipādā cittasamuṭṭhānā, cittiddhipādo no cittasamuṭṭhāno . Tayo iddhipādā cittasahabhuno, cittiddhipādo no cittasahabhū. Tayo iddhipādā cittānuparivattino , cittiddhipādo no cittānuparivatti. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhāno. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhū. Tayo iddhipādā cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino, cittiddhipādo no cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivatti.

    തയോ ഇദ്ധിപാദാ ബാഹിരാ, ചിത്തിദ്ധിപാദോ അജ്ഝത്തികോ. നോ ഉപാദാ. അനുപാദിന്നാ. നോ ഉപാദാനാ…പേ॰… നോ കിലേസാ…പേ॰… ന ദസ്സനേന പഹാതബ്ബാ. ന ഭാവനായ പഹാതബ്ബാ. ന ദസ്സനേന പഹാതബ്ബഹേതുകാ. ന ഭാവനായ പഹാതബ്ബഹേതുകാ. സിയാ സവിതക്കാ, സിയാ അവിതക്കാ. സിയാ സവിചാരാ, സിയാ അവിചാരാ . സിയാ സപ്പീതികാ, സിയാ അപ്പീതികാ. സിയാ പീതിസഹഗതാ, സിയാ ന പീതിസഹഗതാ. സിയാ സുഖസഹഗതാ, സിയാ ന സുഖസഹഗതാ. സിയാ ഉപേക്ഖാസഹഗതാ, സിയാ ന ഉപേക്ഖാസഹഗതാ. ന കാമാവചരാ . ന രൂപാവചരാ. ന അരൂപാവചരാ. അപരിയാപന്നാ. നിയ്യാനികാ. നിയതാ. അനുത്തരാ. അരണാതി.

    Tayo iddhipādā bāhirā, cittiddhipādo ajjhattiko. No upādā. Anupādinnā. No upādānā…pe… no kilesā…pe… na dassanena pahātabbā. Na bhāvanāya pahātabbā. Na dassanena pahātabbahetukā. Na bhāvanāya pahātabbahetukā. Siyā savitakkā, siyā avitakkā. Siyā savicārā, siyā avicārā . Siyā sappītikā, siyā appītikā. Siyā pītisahagatā, siyā na pītisahagatā. Siyā sukhasahagatā, siyā na sukhasahagatā. Siyā upekkhāsahagatā, siyā na upekkhāsahagatā. Na kāmāvacarā . Na rūpāvacarā. Na arūpāvacarā. Apariyāpannā. Niyyānikā. Niyatā. Anuttarā. Araṇāti.

    പഞ്ഹാപുച്ഛകം.

    Pañhāpucchakaṃ.

    ഇദ്ധിപാദവിഭങ്ഗോ നിട്ഠിതോ.

    Iddhipādavibhaṅgo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. ചിത്തസ്സ ഏകഗ്ഗതം (സീ॰ സ്യാ॰)
    2. സങ്ഖം (സീ॰)
    3. cittassa ekaggataṃ (sī. syā.)
    4. saṅkhaṃ (sī.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / സമ്മോഹവിനോദനീ-അട്ഠകഥാ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā
    ൧. സുത്തന്തഭാജനീയവണ്ണനാ • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
    ൨. അഭിധമ്മഭാജനീയവണ്ണനാ • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
    ൩. പഞ്ഹാപുച്ഛകവണ്ണനാ • 3. Pañhāpucchakavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / വിഭങ്ഗ-മൂലടീകാ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ൯. ഇദ്ധിപാദവിഭങ്ഗോ • 9. Iddhipādavibhaṅgo

    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / വിഭങ്ഗ-അനുടീകാ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ൯. ഇദ്ധിപാദവിഭങ്ഗോ • 9. Iddhipādavibhaṅgo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact