Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၅၀. ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏနိဒ္ဒေသော
50. Iddhividhañāṇaniddeso
၁၀၁. ကထံ ကာယမ္ပိ စိတ္တမ္ပိ ဧကဝဝတ္ထာနတာ သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စ အဓိဋ္ဌာနဝသေန ဣဇ္ဈနဋ္ဌေ ပညာ ဣဒ္ဓိဝိဓေ ဉာဏံ? ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, စိတ္တသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ, ဝီမံသာသမာဓိပဓာနသင္ခာရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပာဒံ ဘာဝေတိ။ သော ဣမေသု စတူသု ဣဒ္ဓိပာဒေသု စိတ္တံ ပရိဘာဝေတိ ပရိဒမေတိ, မုဒုံ ကရောတိ ကမ္မနိယံ။ သော ဣမေသု စတူသု ဣဒ္ဓိပာဒေသု စိတ္တံ ပရိဘာဝေတ္ဝာ ပရိဒမေတ္ဝာ မုဒုံ ကရိတ္ဝာ ကမ္မနိယံ ကာယမ္ပိ စိတ္တေ သမောဒဟတိ, စိတ္တမ္ပိ ကာယေ သမောဒဟတိ, ကာယဝသေန စိတ္တံ ပရိဏာမေတိ, စိတ္တဝသေန ကာယံ ပရိဏာမေတိ, ကာယဝသေန စိတ္တံ အဓိဋ္ဌာတိ, စိတ္တဝသေန ကာယံ အဓိဋ္ဌာတိ; ကာယဝသေန စိတ္တံ ပရိဏာမေတ္ဝာ စိတ္တဝသေန ကာယံ ပရိဏာမေတ္ဝာ ကာယဝသေန စိတ္တံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ စိတ္တဝသေန ကာယံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စ ကာယေ ဩက္ကမိတ္ဝာ ဝိဟရတိ။ သော တထာဘာဝိတေန စိတ္တေန ပရိသုဒ္ဓေန ပရိယောဒာတေန ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနီဟရတိ အဘိနိန္နာမေတိ။ သော အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောတိ။
101. Kathaṃ kāyampi cittampi ekavavatthānatā sukhasaññañca lahusaññañca adhiṭṭhānavasena ijjhanaṭṭhe paññā iddhividhe ñāṇaṃ? Idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. So imesu catūsu iddhipādesu cittaṃ paribhāveti paridameti, muduṃ karoti kammaniyaṃ. So imesu catūsu iddhipādesu cittaṃ paribhāvetvā paridametvā muduṃ karitvā kammaniyaṃ kāyampi citte samodahati, cittampi kāye samodahati, kāyavasena cittaṃ pariṇāmeti, cittavasena kāyaṃ pariṇāmeti, kāyavasena cittaṃ adhiṭṭhāti, cittavasena kāyaṃ adhiṭṭhāti; kāyavasena cittaṃ pariṇāmetvā cittavasena kāyaṃ pariṇāmetvā kāyavasena cittaṃ adhiṭṭhahitvā cittavasena kāyaṃ adhiṭṭhahitvā sukhasaññañca lahusaññañca kāye okkamitvā viharati. So tathābhāvitena cittena parisuddhena pariyodātena iddhividhañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti.
၁၀၂. ဧကောပိ ဟုတ္ဝာ ဗဟုဓာ ဟောတိ, ဗဟုဓာပိ ဟုတ္ဝာ ဧကော ဟောတိ; အာဝိဘာဝံ တိရောဘာဝံ; တိရောကုဋ္ဋံ 1 တိရောပာကာရံ တိရောပဗ္ဗတံ အသဇ္ဇမာနော ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ အာကာသေ; ပထဝိယာပိ ဥမ္မုဇ္ဇနိမုဇ္ဇံ ကရောတိ, သေယ္ယထာပိ ဥဒကေ; ဥဒကေပိ အဘိဇ္ဇမာနေ ဂစ္ဆတိ, သေယ္ယထာပိ ပထဝိယံ ; အာကာသေပိ ပလ္လင္ကေန ကမတိ 2 သေယ္ယထာပိ ပက္ခီ သကုဏော ဣမေပိ စန္ဒိမသူရိယေ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကေ ဧဝံမဟာနုဘာဝေ ပာဏိနာ ပရာမသတိ 3 ပရိမဇ္ဇတိ; ယာဝ ဗ္ရဟ္မလောကာပိ ကာယေန ဝသံ ဝတ္တေတိ။ တံ ဉာတဋ္ဌေန ဉာဏံ, ပဇာနနဋ္ဌေန ပညာ။ တေန ဝုစ္စတိ – ‘‘ကာယမ္ပိ စိတ္တမ္ပိ ဧကဝဝတ္ထာနတာ သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စ အဓိဋ္ဌာနဝသေန ဣဇ္ဈနဋ္ဌေ ပညာ ဣဒ္ဓိဝိဓေ ဉာဏံ’’။
102. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ 4 tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ ; ākāsepi pallaṅkena kamati 5 seyyathāpi pakkhī sakuṇo imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati 6 parimajjati; yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘kāyampi cittampi ekavavatthānatā sukhasaññañca lahusaññañca adhiṭṭhānavasena ijjhanaṭṭhe paññā iddhividhe ñāṇaṃ’’.
ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏနိဒ္ဒေသော ပညာသမော။
Iddhividhañāṇaniddeso paññāsamo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ၅၀. ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 50. Iddhividhañāṇaniddesavaṇṇanā