| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៣-៦. ឥណសុត្តាទិវណ្ណនា
3-6. Iṇasuttādivaṇṇanā
៤៥-៤៨. តតិយេ ទលិទ្ទោ នាម ទុគ្គតោ, តស្ស ភាវោ ទាលិទ្ទិយំ។ ន ឯតស្ស សកំ សាបតេយ្យន្តិ អស្សកោ, អសាបតេយ្យោ។ តេនាហ ‘‘អត្តនោ សន្តកេន រហិតោ’’តិ។ ‘‘ពុទ្ធោ ធម្មោ សង្ឃោ’’តិ វុត្តេ ‘‘សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា, ស្វាក្ខាតោ ធម្មោ, សុប្បដិបន្នោ សង្ឃោ’’តិ កេនចិ អកម្បិយភាវេន ឱកប្បនំ រតនត្តយគុណេ ឱគាហេត្វា កប្បនំ ឱកប្បនសទ្ធា នាម។ ‘‘ឥទំ អកុសលំ កម្មំ នោ សកំ, ឥទំ បន កម្មំ សក’’ន្តិ ឯវំ ព្យតិរេកតោ អន្វយតោ ច កម្មស្សកតជាននបញ្ញា កម្មស្សកតបញ្ញា។ តិវិធញ្ហិ ទុច្ចរិតំ អត្តនា កតម្បិ សកកម្មំ នាម ន ហោតិ អត្ថភញ្ជនតោ។ សុចរិតំ សកកម្មំ នាម អត្ថជននតោ។ ឥណាទានស្មិន្តិ បច្ចត្តវចនត្ថេ ឯតំ ភុម្មន្តិ អាហ ‘‘ឥណគ្គហណំ វទាមី’’តិ។
45-48. Tatiye daliddo nāma duggato, tassa bhāvo dāliddiyaṃ. Na etassa sakaṃ sāpateyyanti assako, asāpateyyo. Tenāha ‘‘attano santakena rahito’’ti. ‘‘Buddho dhammo saṅgho’’ti vutte ‘‘sammāsambuddho bhagavā, svākkhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’’ti kenaci akampiyabhāvena okappanaṃ ratanattayaguṇe ogāhetvā kappanaṃ okappanasaddhā nāma. ‘‘Idaṃ akusalaṃ kammaṃ no sakaṃ, idaṃ pana kammaṃ saka’’nti evaṃ byatirekato anvayato ca kammassakatajānanapaññā kammassakatapaññā. Tividhañhi duccaritaṃ attanā katampi sakakammaṃ nāma na hoti atthabhañjanato. Sucaritaṃ sakakammaṃ nāma atthajananato. Iṇādānasminti paccattavacanatthe etaṃ bhummanti āha ‘‘iṇaggahaṇaṃ vadāmī’’ti.
កដគ្គាហោតិ កតំ សព្ពសោ សិទ្ធមេវ កត្វា គហណំ។ សោ បន វិជយលាភោ ហោតីតិ អាហ ‘‘ជយគ្គាហោ’’តិ។ ហិរិមនោ ឯតស្សាតិ ហិរិមនោតិ អាហ ‘‘ហិរិសម្បយុត្តចិត្តោ’’តិ, បាបជិគុច្ឆនលក្ខណាយ ហិរិយា សម្បយុត្តចិត្តោតិ អត្ថោ។ ឱត្តប្បតិ ឧព្ពិជ្ជតិ ភាយតិ សីលេនាតិ ឱត្តប្បី, ឱត្តប្បេន សមន្នាគតោ។ និរាមិសំ សុខន្តិ តតិយជ្ឈានសុខំ ទូរសមុស្សារិតកាមាមិសត្តា។ ឧបេក្ខន្តិ ចតុត្ថជ្ឈានុបេក្ខំ, ន យំ កិញ្ចិ ឧបេក្ខាវេទនន្តិ អាហ ‘‘ចតុត្ថជ្ឈានុបេក្ខ’’ន្តិ។ អារទ្ធវីរិយោតិ បគ្គហិតបរិបុណ្ណកាយិកចេតសិកវីរិយោតិ អត្ថោ។ យោ គណសង្គណិកំ វិនោទេត្វា ចតូសុ ឥរិយាបថេសុ អដ្ឋអារម្ភវត្ថុវសេន ឯកកោ ហោតិ, តស្ស កាយិកំ វីរិយំ អារទ្ធំ នាម ហោតិ។ ចិត្តសង្គណិកំ វិនោទេត្វា អដ្ឋសមាបត្តិវសេន ឯកកោ ហោតិ។ គមនេ ឧប្បន្នកិលេសស្ស ឋានំ បាបុណិតុំ ន ទេតិ, ឋានេ ឧប្បន្នកិលេសស្ស និសជ្ជំ, និសជ្ជាយ ឧប្បន្នកិលេសស្ស សយនំ បាបុណិតុំ ន ទេតិ, ឧប្បន្នដ្ឋានេយេវ កិលេសេ និគ្គណ្ហាតិ។ អយំ ចេតសិកំ វីរិយំ អារទ្ធំ នាម ហោតិ។ បដិបក្ខទូរីភាវេន សេដ្ឋដ្ឋេន ច ឯកោ ឧទេតីតិ ឯកោទិ, ឯកគ្គតា។ តស្ស យោគតោ ឯកគ្គចិត្តោ ឥធ ឯកោទិ។ បដិបក្ខតោ អត្តានំ និបាតិ, តំ វា និបយតិ វិសោសេតីតិ និបកោ។ អញ្ញតរំ កាយាទិភេទំ អារម្មណំ សាតិសយាយ សតិយា សរតីតិ សតោ។ តេនាហ ‘‘ឯកគ្គចិត្តោ’’តិអាទិ។
Kaṭaggāhoti kataṃ sabbaso siddhameva katvā gahaṇaṃ. So pana vijayalābho hotīti āha ‘‘jayaggāho’’ti. Hirimano etassāti hirimanoti āha ‘‘hirisampayuttacitto’’ti, pāpajigucchanalakkhaṇāya hiriyā sampayuttacittoti attho. Ottappati ubbijjati bhāyati sīlenāti ottappī, ottappena samannāgato. Nirāmisaṃ sukhanti tatiyajjhānasukhaṃ dūrasamussāritakāmāmisattā. Upekkhanti catutthajjhānupekkhaṃ, na yaṃ kiñci upekkhāvedananti āha ‘‘catutthajjhānupekkha’’nti. Āraddhavīriyoti paggahitaparipuṇṇakāyikacetasikavīriyoti attho. Yo gaṇasaṅgaṇikaṃ vinodetvā catūsu iriyāpathesu aṭṭhaārambhavatthuvasena ekako hoti, tassa kāyikaṃ vīriyaṃ āraddhaṃ nāma hoti. Cittasaṅgaṇikaṃ vinodetvā aṭṭhasamāpattivasena ekako hoti. Gamane uppannakilesassa ṭhānaṃ pāpuṇituṃ na deti, ṭhāne uppannakilesassa nisajjaṃ, nisajjāya uppannakilesassa sayanaṃ pāpuṇituṃ na deti, uppannaṭṭhāneyeva kilese niggaṇhāti. Ayaṃ cetasikaṃ vīriyaṃ āraddhaṃ nāma hoti. Paṭipakkhadūrībhāvena seṭṭhaṭṭhena ca eko udetīti ekodi, ekaggatā. Tassa yogato ekaggacitto idha ekodi. Paṭipakkhato attānaṃ nipāti, taṃ vā nipayati visosetīti nipako. Aññataraṃ kāyādibhedaṃ ārammaṇaṃ sātisayāya satiyā saratīti sato. Tenāha ‘‘ekaggacitto’’tiādi.
អកុប្បា មេ វិមុត្តីតិ មយ្ហំ អរហត្តផលវិមុត្តិ អកុប្បតាយ អកុប្បារម្មណតាយ ច អកុប្បា។ សា ហិ រាគាទីហិ ន កុប្បតីតិ អកុប្បតាយបិ អកុប្បា ។ អកុប្បំ និព្ពានមស្សា អារម្មណន្តិ អកុប្បារម្មណតាយបិ អកុប្បា។ តេនេវាហ ‘‘អកុប្បារម្មណត្តា’’តិអាទិ។ ភវសំយោជនានន្តិ កាមរាគបដិឃមានទិដ្ឋិវិចិកិច្ឆាសីលព្ពតបរាមាសភវរាគឥស្សាមច្ឆរិយ- អវិជ្ជាសង្ខាតានំ ទសន្នំ សំយោជនានំ។ ឥមានិ ហិ សត្តេ ភវេសុ សំយោជេន្តិ ឧបនិពន្ធន្តិ ភវាភវេន សំយោជេន្តិ, តស្មា ភវសំយោជនានីតិ វុច្ចន្តិ។ ខីណាសវោ ឧត្តមអណណោ កិលេសឥណានំ អភាវតោ។ អញ្ញេ ហិ សត្តា យាវ ន កិលេសា បហីយន្តិ, តាវ សឥណា នាម អសេរិវិហារភាវតោ។ ចតុត្ថាទីនិ ឧត្តានត្ថានិ។
Akuppāme vimuttīti mayhaṃ arahattaphalavimutti akuppatāya akuppārammaṇatāya ca akuppā. Sā hi rāgādīhi na kuppatīti akuppatāyapi akuppā . Akuppaṃ nibbānamassā ārammaṇanti akuppārammaṇatāyapi akuppā. Tenevāha ‘‘akuppārammaṇattā’’tiādi. Bhavasaṃyojanānanti kāmarāgapaṭighamānadiṭṭhivicikicchāsīlabbataparāmāsabhavarāgaissāmacchariya- avijjāsaṅkhātānaṃ dasannaṃ saṃyojanānaṃ. Imāni hi satte bhavesu saṃyojenti upanibandhanti bhavābhavena saṃyojenti, tasmā bhavasaṃyojanānīti vuccanti. Khīṇāsavo uttamaaṇaṇo kilesaiṇānaṃ abhāvato. Aññe hi sattā yāva na kilesā pahīyanti, tāva saiṇā nāma aserivihārabhāvato. Catutthādīni uttānatthāni.
ឥណសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Iṇasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៣. ឥណសុត្តំ • 3. Iṇasuttaṃ
៤. មហាចុន្ទសុត្តំ • 4. Mahācundasuttaṃ
៥. បឋមសន្ទិដ្ឋិកសុត្តំ • 5. Paṭhamasandiṭṭhikasuttaṃ
៦. ទុតិយសន្ទិដ្ឋិកសុត្តំ • 6. Dutiyasandiṭṭhikasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៣. ឥណសុត្តវណ្ណនា • 3. Iṇasuttavaṇṇanā
៤. មហាចុន្ទសុត្តវណ្ណនា • 4. Mahācundasuttavaṇṇanā
៥-៦. សន្ទិដ្ឋិកសុត្តទ្វយវណ្ណនា • 5-6. Sandiṭṭhikasuttadvayavaṇṇanā
