Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౩. ఇణసుత్తం
3. Iṇasuttaṃ
౪౫. ‘‘దాలిద్దియం 1, భిక్ఖవే, దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘యమ్పి, భిక్ఖవే, దలిద్దో 2 అస్సకో అనాళ్హికో 3 ఇణం ఆదియతి, ఇణాదానమ్పి, భిక్ఖవే, దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘యమ్పి, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో ఇణం ఆదియిత్వా వడ్ఢిం పటిస్సుణాతి, వడ్ఢిపి, భిక్ఖవే, దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘యమ్పి, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో వడ్ఢిం పటిస్సుణిత్వా కాలాభతం 4 వడ్ఢిం న దేతి, చోదేన్తిపి నం; చోదనాపి, భిక్ఖవే, దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘యమ్పి, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో చోదియమానో న దేతి, అనుచరన్తిపి నం; అనుచరియాపి, భిక్ఖవే, దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘యమ్పి, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో అనుచరియమానో న దేతి, బన్ధన్తిపి నం; బన్ధనమ్పి, భిక్ఖవే, దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో’’తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’.
45. ‘‘Dāliddiyaṃ 5, bhikkhave, dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yampi, bhikkhave, daliddo 6 assako anāḷhiko 7 iṇaṃ ādiyati, iṇādānampi, bhikkhave, dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yampi, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko iṇaṃ ādiyitvā vaḍḍhiṃ paṭissuṇāti, vaḍḍhipi, bhikkhave, dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yampi, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko vaḍḍhiṃ paṭissuṇitvā kālābhataṃ 8 vaḍḍhiṃ na deti, codentipi naṃ; codanāpi, bhikkhave, dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yampi, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko codiyamāno na deti, anucarantipi naṃ; anucariyāpi, bhikkhave, dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yampi, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko anucariyamāno na deti, bandhantipi naṃ; bandhanampi, bhikkhave, dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘ఇతి ఖో, భిక్ఖవే, దాలిద్దియమ్పి దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో, ఇణాదానమ్పి దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో, వడ్ఢిపి దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో, చోదనాపి దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో, అనుచరియాపి దుక్ఖా లోకస్మిం కామభోగినో, బన్ధనమ్పి దుక్ఖం లోకస్మిం కామభోగినో; ఏవమేవం ఖో, భిక్ఖవే , యస్స కస్సచి సద్ధా నత్థి కుసలేసు ధమ్మేసు, హిరీ నత్థి కుసలేసు ధమ్మేసు, ఓత్తప్పం నత్థి కుసలేసు ధమ్మేసు, వీరియం నత్థి కుసలేసు ధమ్మేసు, పఞ్ఞా నత్థి కుసలేసు ధమ్మేసు – అయం వుచ్చతి, భిక్ఖవే, అరియస్స వినయే దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో.
‘‘Iti kho, bhikkhave, dāliddiyampi dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino, iṇādānampi dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino, vaḍḍhipi dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino, codanāpi dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino, anucariyāpi dukkhā lokasmiṃ kāmabhogino, bandhanampi dukkhaṃ lokasmiṃ kāmabhogino; evamevaṃ kho, bhikkhave , yassa kassaci saddhā natthi kusalesu dhammesu, hirī natthi kusalesu dhammesu, ottappaṃ natthi kusalesu dhammesu, vīriyaṃ natthi kusalesu dhammesu, paññā natthi kusalesu dhammesu – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyassa vinaye daliddo assako anāḷhiko.
‘‘స ఖో సో, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో సద్ధాయ అసతి కుసలేసు ధమ్మేసు, హిరియా అసతి కుసలేసు ధమ్మేసు, ఓత్తప్పే అసతి కుసలేసు ధమ్మేసు, వీరియే అసతి కుసలేసు ధమ్మేసు, పఞ్ఞాయ అసతి కుసలేసు ధమ్మేసు, కాయేన దుచ్చరితం చరతి, వాచాయ దుచ్చరితం చరతి, మనసా దుచ్చరితం చరతి. ఇదమస్స ఇణాదానస్మిం వదామి.
‘‘Sa kho so, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko saddhāya asati kusalesu dhammesu, hiriyā asati kusalesu dhammesu, ottappe asati kusalesu dhammesu, vīriye asati kusalesu dhammesu, paññāya asati kusalesu dhammesu, kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. Idamassa iṇādānasmiṃ vadāmi.
‘‘సో తస్స కాయదుచ్చరితస్స పటిచ్ఛాదనహేతు పాపికం ఇచ్ఛం పణిదహతి 9. ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి ఇచ్ఛతి, ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి సఙ్కప్పతి , ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి వాచం భాసతి, ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి కాయేన పరక్కమతి. సో తస్స వచీదుచ్చరితస్స పటిచ్ఛాదనహేతు…పే॰… సో తస్స మనోదుచ్చరితస్స పటిచ్ఛాదనహేతు…పే॰… ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి కాయేన పరక్కమతి. ఇదమస్స వడ్ఢియా వదామి.
‘‘So tassa kāyaduccaritassa paṭicchādanahetu pāpikaṃ icchaṃ paṇidahati 10. ‘Mā maṃ jaññū’ti icchati, ‘mā maṃ jaññū’ti saṅkappati , ‘mā maṃ jaññū’ti vācaṃ bhāsati, ‘mā maṃ jaññū’ti kāyena parakkamati. So tassa vacīduccaritassa paṭicchādanahetu…pe… so tassa manoduccaritassa paṭicchādanahetu…pe… ‘mā maṃ jaññū’ti kāyena parakkamati. Idamassa vaḍḍhiyā vadāmi.
‘‘తమేనం పేసలా సబ్రహ్మచారీ ఏవమాహంసు – ‘అయఞ్చ సో ఆయస్మా ఏవంకారీ ఏవంసమాచారో’తి. ఇదమస్స చోదనాయ వదామి.
‘‘Tamenaṃ pesalā sabrahmacārī evamāhaṃsu – ‘ayañca so āyasmā evaṃkārī evaṃsamācāro’ti. Idamassa codanāya vadāmi.
‘‘తమేనం అరఞ్ఞగతం వా రుక్ఖమూలగతం వా సుఞ్ఞాగారగతం వా విప్పటిసారసహగతా పాపకా అకుసలవితక్కా సముదాచరన్తి. ఇదమస్స అనుచరియాయ వదామి.
‘‘Tamenaṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā vippaṭisārasahagatā pāpakā akusalavitakkā samudācaranti. Idamassa anucariyāya vadāmi.
‘‘స ఖో సో, భిక్ఖవే, దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా నిరయబన్ధనే వా బజ్ఝతి తిరచ్ఛానయోనిబన్ధనే వా. నాహం, భిక్ఖవే, అఞ్ఞం ఏకబన్ధనమ్పి సమనుపస్సామి ఏవందారుణం ఏవంకటుకం 11 ఏవంఅన్తరాయకరం అనుత్తరస్స యోగక్ఖేమస్స అధిగమాయ, యథయిదం, భిక్ఖవే, నిరయబన్ధనం వా తిరచ్ఛానయోనిబన్ధనం వా’’తి.
‘‘Sa kho so, bhikkhave, daliddo assako anāḷhiko kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā nirayabandhane vā bajjhati tiracchānayonibandhane vā. Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekabandhanampi samanupassāmi evaṃdāruṇaṃ evaṃkaṭukaṃ 12 evaṃantarāyakaraṃ anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya, yathayidaṃ, bhikkhave, nirayabandhanaṃ vā tiracchānayonibandhanaṃ vā’’ti.
‘‘దాలిద్దియం దుక్ఖం లోకే, ఇణాదానఞ్చ వుచ్చతి;
‘‘Dāliddiyaṃ dukkhaṃ loke, iṇādānañca vuccati;
దలిద్దో ఇణమాదాయ, భుఞ్జమానో విహఞ్ఞతి.
Daliddo iṇamādāya, bhuñjamāno vihaññati.
‘‘తతో అనుచరన్తి నం, బన్ధనమ్పి నిగచ్ఛతి;
‘‘Tato anucaranti naṃ, bandhanampi nigacchati;
ఏతఞ్హి బన్ధనం దుక్ఖం, కామలాభాభిజప్పినం.
Etañhi bandhanaṃ dukkhaṃ, kāmalābhābhijappinaṃ.
‘‘తథేవ అరియవినయే, సద్ధా యస్స న విజ్జతి;
‘‘Tatheva ariyavinaye, saddhā yassa na vijjati;
అహిరీకో అనోత్తప్పీ, పాపకమ్మవినిబ్బయో.
Ahirīko anottappī, pāpakammavinibbayo.
‘‘కాయదుచ్చరితం కత్వా, వచీదుచ్చరితాని చ;
‘‘Kāyaduccaritaṃ katvā, vacīduccaritāni ca;
మనోదుచ్చరితం కత్వా, ‘మా మం జఞ్ఞూ’తి ఇచ్ఛతి.
Manoduccaritaṃ katvā, ‘mā maṃ jaññū’ti icchati.
పాపకమ్మం పవడ్ఢేన్తో, తత్థ తత్థ పునప్పునం.
Pāpakammaṃ pavaḍḍhento, tattha tattha punappunaṃ.
‘‘సో పాపకమ్మో దుమ్మేధో, జానం దుక్కటమత్తనో;
‘‘So pāpakammo dummedho, jānaṃ dukkaṭamattano;
దలిద్దో ఇణమాదాయ, భుఞ్జమానో విహఞ్ఞతి.
Daliddo iṇamādāya, bhuñjamāno vihaññati.
‘‘తతో అనుచరన్తి నం, సఙ్కప్పా మానసా దుఖా;
‘‘Tato anucaranti naṃ, saṅkappā mānasā dukhā;
గామే వా యది వారఞ్ఞే, యస్స విప్పటిసారజా.
Gāme vā yadi vāraññe, yassa vippaṭisārajā.
‘‘సో పాపకమ్మో దుమ్మేధో, జానం దుక్కటమత్తనో;
‘‘So pāpakammo dummedho, jānaṃ dukkaṭamattano;
యోనిమఞ్ఞతరం గన్త్వా, నిరయే వాపి బజ్ఝతి.
Yonimaññataraṃ gantvā, niraye vāpi bajjhati.
‘‘ఏతఞ్హి బన్ధనం దుక్ఖం, యమ్హా ధీరో పముచ్చతి;
‘‘Etañhi bandhanaṃ dukkhaṃ, yamhā dhīro pamuccati;
ధమ్మలద్ధేహి భోగేహి, దదం చిత్తం పసాదయం.
Dhammaladdhehi bhogehi, dadaṃ cittaṃ pasādayaṃ.
‘‘ఉభయత్థ కటగ్గాహో, సద్ధస్స ఘరమేసినో;
‘‘Ubhayattha kaṭaggāho, saddhassa gharamesino;
దిట్ఠధమ్మహితత్థాయ, సమ్పరాయసుఖాయ చ;
Diṭṭhadhammahitatthāya, samparāyasukhāya ca;
ఏవమేతం గహట్ఠానం, చాగో పుఞ్ఞం పవడ్ఢతి.
Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ, cāgo puññaṃ pavaḍḍhati.
‘‘తథేవ అరియవినయే, సద్ధా యస్స పతిట్ఠితా;
‘‘Tatheva ariyavinaye, saddhā yassa patiṭṭhitā;
హిరీమనో చ ఓత్తప్పీ, పఞ్ఞవా సీలసంవుతో.
Hirīmano ca ottappī, paññavā sīlasaṃvuto.
‘‘ఏసో ఖో అరియవినయే, ‘సుఖజీవీ’తి వుచ్చతి;
‘‘Eso kho ariyavinaye, ‘sukhajīvī’ti vuccati;
నిరామిసం సుఖం లద్ధా, ఉపేక్ఖం అధితిట్ఠతి.
Nirāmisaṃ sukhaṃ laddhā, upekkhaṃ adhitiṭṭhati.
‘‘పఞ్చ నీవరణే హిత్వా, నిచ్చం ఆరద్ధవీరియో;
‘‘Pañca nīvaraṇe hitvā, niccaṃ āraddhavīriyo;
ఝానాని ఉపసమ్పజ్జ, ఏకోది నిపకో సతో.
Jhānāni upasampajja, ekodi nipako sato.
‘‘ఏవం ఞత్వా యథాభూతం, సబ్బసంయోజనక్ఖయే;
‘‘Evaṃ ñatvā yathābhūtaṃ, sabbasaṃyojanakkhaye;
సబ్బసో అనుపాదాయ, సమ్మా చిత్తం విముచ్చతి.
Sabbaso anupādāya, sammā cittaṃ vimuccati.
‘‘తస్స సమ్మా విముత్తస్స, ఞాణం చే హోతి తాదినో;
‘‘Tassa sammā vimuttassa, ñāṇaṃ ce hoti tādino;
‘అకుప్పా మే విముత్తీ’తి, భవసంయోజనక్ఖయే.
‘Akuppā me vimuttī’ti, bhavasaṃyojanakkhaye.
‘‘ఏతం ఖో పరమం ఞాణం, ఏతం సుఖమనుత్తరం;
‘‘Etaṃ kho paramaṃ ñāṇaṃ, etaṃ sukhamanuttaraṃ;
అసోకం విరజం ఖేమం, ఏతం ఆనణ్యముత్తమ’’న్తి. తతియం;
Asokaṃ virajaṃ khemaṃ, etaṃ ānaṇyamuttama’’nti. tatiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. ఇణసుత్తవణ్ణనా • 3. Iṇasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౩-౬. ఇణసుత్తాదివణ్ణనా • 3-6. Iṇasuttādivaṇṇanā