Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๓๓. อิณายิกวตฺถุกถา
33. Iṇāyikavatthukathā
๙๖. อิณายิโก นามาติ เอตฺถ อิณนฺติ อุทฺธาโรฯ โส หิ ยสฺมา เอติ วุทฺธิํ คจฺฉติ, ตสฺมา อิณนฺติ วุจฺจติฯ ตํ คณฺหาติ, ธาเรตีติ วา อิณายิโกฯ ยํ วาติ ชนํ วา อาฐเปตฺวาติ สมฺพโนฺธฯ อาฐเปตฺวาติ จ เปสนตฺถาย ธนสามิกสฺส สนฺติเก ฐเปตฺวาติ อโตฺถฯ อากาโร หิ เปสนตฺถวาจโกฯ โสปีติ ปิสโทฺท ปุริมชเน อเปกฺขติฯ ‘‘ธาเรตี’’ติ อิมินา อายิกปจฺจโย ธารณเตฺถ โหตีติ ทเสฺสติฯ อเญฺญติ มาตาปิตูหิ อเญฺญฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ เตติ อเญฺญ ญาตกา, ตํ อาฐเปตุํ ยสฺมา น อิสฺสรา, ตสฺมา น อิณายิโกติ โยชนาฯ อิตรนฺติ นอิณายิกโต อญฺญํฯ อสฺสาติ ชนสฺสฯ นนฺติ ตํ ชนํฯ เตสูติ ญาติสาโลหิตาทีสุฯ ตถารูปสฺสาติ อตฺตโน ญาติสาโลหิตสฺสาติ อโตฺถฯ อาโรเจตพฺพาการํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘สเหตุโก’’ติอาทิฯ ตตฺถ สเหตุโกติ ภโพฺพฯ โสติ อุปฎฺฐาโก ฯ ปฎิปชฺชตีติ ปฎิททาติฯ เอตนฺติ กปฺปิยภณฺฑํฯ อชานิตฺวาติ อิณายิกภาวมชานิตฺวาฯ ปสฺสเนฺตนาติ อิณายิกํ ปสฺสเนฺตนฯ ‘‘อปสฺสนฺตสฺส คีวา น โหตี’’ติ อิมินา ปสฺสิตฺวา อทเสฺสนฺตสฺส คีวา โหตีติ ทเสฺสติฯ
96.Iṇāyikonāmāti ettha iṇanti uddhāro. So hi yasmā eti vuddhiṃ gacchati, tasmā iṇanti vuccati. Taṃ gaṇhāti, dhāretīti vā iṇāyiko. Yaṃ vāti janaṃ vā āṭhapetvāti sambandho. Āṭhapetvāti ca pesanatthāya dhanasāmikassa santike ṭhapetvāti attho. Ākāro hi pesanatthavācako. Sopīti pisaddo purimajane apekkhati. ‘‘Dhāretī’’ti iminā āyikapaccayo dhāraṇatthe hotīti dasseti. Aññeti mātāpitūhi aññe. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Teti aññe ñātakā, taṃ āṭhapetuṃ yasmā na issarā, tasmā na iṇāyikoti yojanā. Itaranti naiṇāyikato aññaṃ. Assāti janassa. Nanti taṃ janaṃ. Tesūti ñātisālohitādīsu. Tathārūpassāti attano ñātisālohitassāti attho. Ārocetabbākāraṃ dassento āha ‘‘sahetuko’’tiādi. Tattha sahetukoti bhabbo. Soti upaṭṭhāko . Paṭipajjatīti paṭidadāti. Etanti kappiyabhaṇḍaṃ. Ajānitvāti iṇāyikabhāvamajānitvā. Passantenāti iṇāyikaṃ passantena. ‘‘Apassantassa gīvā na hotī’’ti iminā passitvā adassentassa gīvā hotīti dasseti.
ปุจฺฉิยมาโนปีติ ‘‘กิํ ตฺวํ อิณายิโกสี’’ติ ปุจฺฉิยมาโนปิฯ ตนฺติ อิณายิกํฯ ตตฺถาติ อญฺญสฺมิํ เทเสฯ ตนฺติ อิณสามิกํฯ โสติ อิณสามิโกฯ อยนฺติ อิณายิโกฯ อยนฺติ วจนาฯ ตตฺถาติ อิณายิกสฺส ปพฺพาชเนฯ สามีจีติ อนุธมฺมตาฯ
Pucchiyamānopīti ‘‘kiṃ tvaṃ iṇāyikosī’’ti pucchiyamānopi. Tanti iṇāyikaṃ. Tatthāti aññasmiṃ dese. Tanti iṇasāmikaṃ. Soti iṇasāmiko. Ayanti iṇāyiko. Ayanti vacanā. Tatthāti iṇāyikassa pabbājane. Sāmīcīti anudhammatā.
นนฺติ อิณายิกํฯ โสติ อิณสามิโกฯ อสฺสาติ เถรสฺสฯ คีวา น โหตีติ สมฺพโนฺธฯ อจฺฉตูติ อาสตุ อุปเวสตูติ อโตฺถฯ โสติ อิณายิโกฯ อีทิโสติ สเหตุโก วตฺตสมฺปโนฺนติ อโตฺถฯ อติอาราธโกติ วตฺตาจาเรน เถรสฺส อติโตสโกฯ
Nanti iṇāyikaṃ. Soti iṇasāmiko. Assāti therassa. Gīvā na hotīti sambandho. Acchatūti āsatu upavesatūti attho. Soti iṇāyiko. Īdisoti sahetuko vattasampannoti attho. Atiārādhakoti vattācārena therassa atitosako.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๓๓. อิณายิกวตฺถุ • 33. Iṇāyikavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / อิณายิกวตฺถุกถา • Iṇāyikavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ราชภฎาทิวตฺถุกถาวณฺณนา • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อิณายิกทาสวตฺถุกถาวณฺณนา • Iṇāyikadāsavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อิณายิกวตฺถุกถาวณฺณนา • Iṇāyikavatthukathāvaṇṇanā