Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ೧೦. ಯಕ್ಖಸಂಯುತ್ತಂ

    10. Yakkhasaṃyuttaṃ

    ೧. ಇನ್ದಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    1. Indakasuttavaṇṇanā

    ೨೩೫. ಯಕ್ಖಸಂಯುತ್ತಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಇನ್ದಕಸ್ಸಾತಿ ಇನ್ದಕೂಟನಿವಾಸಿನೋ ಯಕ್ಖಸ್ಸ। ಯಕ್ಖತೋ ಹಿ ಕೂಟೇನ, ಕೂಟತೋ ಚ ಯಕ್ಖೇನ ನಾಮಂ ಲದ್ಧಂ। ರೂಪಂ ನ ಜೀವನ್ತಿ ವದನ್ತೀತಿ ಯದಿ ಬುದ್ಧಾ ರೂಪಂ ಜೀವನ್ತಿ ನ ವದನ್ತಿ, ಯದಿ ರೂಪಂ ಸತ್ತೋ ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಏವಂ ನ ವದನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಥಂ ನ್ವಯನ್ತಿ ಕಥಂ ನು ಅಯಂ? ಕುತಸ್ಸ ಅಟ್ಠೀಯಕಪಿಣ್ಡಮೇತೀತಿ ಅಸ್ಸ ಸತ್ತಸ್ಸ ಅಟ್ಠಿಯಕಪಿಣ್ಡಞ್ಚ ಕುತೋ ಆಗಚ್ಛತಿ? ಏತ್ಥ ಚ ಅಟ್ಠಿಗ್ಗಹಣೇನ ತೀಣಿ ಅಟ್ಠಿಸತಾನಿ, ಯಕಪಿಣ್ಡಗ್ಗಹಣೇನ ನವ ಮಂಸಪೇಸಿಸತಾನಿ ಗಹಿತಾನಿ। ಯದಿ ರೂಪಂ ನ ಜೀವೋ, ಅಥಸ್ಸ ಇಮಾನಿ ಚ ಅಟ್ಠೀನಿ ಇಮಾ ಚ ಮಂಸಪೇಸಿಯೋ ಕುತೋ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಕಥಂ ನ್ವಯಂ ಸಜ್ಜತಿ ಗಬ್ಭರಸ್ಮಿನ್ತಿ ಕೇನ ನು ಕಾರಣೇನ ಅಯಂ ಸತ್ತೋ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ಸಜ್ಜತಿ ಲಗ್ಗತಿ, ತಿಟ್ಠತೀತಿ? ಪುಗ್ಗಲವಾದೀ ಕಿರೇಸ ಯಕ್ಖೋ, ‘‘ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ಸತ್ತೋ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ’’ತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಬ್ಭಸೇಯ್ಯಕಸತ್ತಸ್ಸ ಮಾತಾ ಮಚ್ಛಮಂಸಾದೀನಿ ಖಾದತಿ, ಸಬ್ಬಾನಿ ಏಕರತ್ತಿವಾಸೇನ ಪಚಿತ್ವಾ ಫೇಣಂ ವಿಯ ವಿಲೀಯನ್ತಿ। ಯದಿ ರೂಪಂ ಸತ್ತೋ ನ ಭವೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ವಿಲೀಯೇಯ್ಯಾತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ಏವಮಾಹ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ – ‘‘ನ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ, ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಪನ ವಡ್ಢತೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪಠಮಂ ಕಲಲಂ ಹೋತೀತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಪಠಮನ್ತಿ ಪಠಮೇನ ಪಟಿಸನ್ಧಿವಿಞ್ಞಾಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ತಿಸ್ಸೋತಿ ವಾ ಫುಸ್ಸೋತಿ ವಾ ನಾಮಂ ನತ್ಥಿ, ಅಥ ಖೋ ತೀಹಿ ಜಾತಿಉಣ್ಣಂಸೂಹಿ ಕತಸುತ್ತಗ್ಗೇ ಸಣ್ಠಿತತೇಲಬಿನ್ದುಪ್ಪಮಾಣಂ ಕಲಲಂ ಹೋತಿ, ಯಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ –

    235. Yakkhasaṃyuttassa paṭhame indakassāti indakūṭanivāsino yakkhassa. Yakkhato hi kūṭena, kūṭato ca yakkhena nāmaṃ laddhaṃ. Rūpaṃ na jīvanti vadantīti yadi buddhā rūpaṃ jīvanti na vadanti, yadi rūpaṃ satto puggaloti evaṃ na vadantīti attho. Kathaṃ nvayanti kathaṃ nu ayaṃ? Kutassa aṭṭhīyakapiṇḍametīti assa sattassa aṭṭhiyakapiṇḍañca kuto āgacchati? Ettha ca aṭṭhiggahaṇena tīṇi aṭṭhisatāni, yakapiṇḍaggahaṇena nava maṃsapesisatāni gahitāni. Yadi rūpaṃ na jīvo, athassa imāni ca aṭṭhīni imā ca maṃsapesiyo kuto āgacchantīti pucchati. Kathaṃ nvayaṃ sajjati gabbharasminti kena nu kāraṇena ayaṃ satto mātukucchismiṃ sajjati laggati, tiṭṭhatīti? Puggalavādī kiresa yakkho, ‘‘ekappahāreneva satto mātukucchismiṃ nibbattatī’’ti gahetvā gabbhaseyyakasattassa mātā macchamaṃsādīni khādati, sabbāni ekarattivāsena pacitvā pheṇaṃ viya vilīyanti. Yadi rūpaṃ satto na bhaveyya, evameva vilīyeyyāti laddhiyā evamāha. Athassa bhagavā – ‘‘na mātukucchismiṃ ekappahāreneva nibbattati, anupubbena pana vaḍḍhatī’’ti dassento paṭhamaṃ kalalaṃ hotītiādimāha. Tattha paṭhamanti paṭhamena paṭisandhiviññāṇena saddhiṃ tissoti vā phussoti vā nāmaṃ natthi, atha kho tīhi jātiuṇṇaṃsūhi katasuttagge saṇṭhitatelabinduppamāṇaṃ kalalaṃ hoti, yaṃ sandhāya vuttaṃ –

    ‘‘ತಿಲತೇಲಸ್ಸ ಯಥಾ ಬಿನ್ದು, ಸಪ್ಪಿಮಣ್ಡೋ ಅನಾವಿಲೋ।

    ‘‘Tilatelassa yathā bindu, sappimaṇḍo anāvilo;

    ಏವಂ ವಣ್ಣಪ್ಪಟಿಭಾಗಂ, ಕಲಲಂ ಸಮ್ಪವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ॥

    Evaṃ vaṇṇappaṭibhāgaṃ, kalalaṃ sampavuccatī’’ti.

    ಕಲಲಾ ಹೋತಿ ಅಬ್ಬುದನ್ತಿ ತಸ್ಮಾ ಕಲಲಾ ಸತ್ತಾಹಚ್ಚಯೇನ ಮಂಸಧೋವನಉದಕವಣ್ಣಂ ಅಬ್ಬುದಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಕಲಲನ್ತಿ ನಾಮಂ ಅನ್ತರಧಾಯತಿ। ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –

    Kalalāhoti abbudanti tasmā kalalā sattāhaccayena maṃsadhovanaudakavaṇṇaṃ abbudaṃ nāma hoti, kalalanti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘ಸತ್ತಾಹಂ ಕಲಲಂ ಹೋತಿ, ಪರಿಪಕ್ಕಂ ಸಮೂಹತಂ।

    ‘‘Sattāhaṃ kalalaṃ hoti, paripakkaṃ samūhataṃ;

    ವಿವಟ್ಟಮಾನಂ ತಬ್ಭಾವಂ, ಅಬ್ಬುದಂ ನಾಮ ಜಾಯತೀ’’ತಿ॥

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, abbudaṃ nāma jāyatī’’ti.

    ಅಬ್ಬುದಾ ಜಾಯತೇ ಪೇಸೀತಿ ತಸ್ಮಾಪಿ ಅಬ್ಬುದಾ ಸತ್ತಾಹಚ್ಚಯೇನ ವಿಲೀನತಿಪುಸದಿಸಾ ಪೇಸಿ ನಾಮ ಸಞ್ಜಾಯತಿ। ಸಾ ಮರಿಚಫಾಣಿತೇನ ದೀಪೇತಬ್ಬಾ। ಗಾಮದಾರಿಕಾ ಹಿ ಸುಪಕ್ಕಾನಿ ಮರಿಚಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಾಟಕನ್ತೇ ಭಣ್ಡಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಮಣ್ಡಂ ಆದಾಯ ಕಪಾಲೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಆತಪೇ ಠಪೇನ್ತಿ, ತಂ ಸುಕ್ಖಮಾನಂ ಸಬ್ಬಭಾಗೇಹಿ ಮುಚ್ಚತಿ। ಏವರೂಪಾ ಪೇಸಿ ಹೋತಿ, ಅಬ್ಬುದನ್ತಿ ನಾಮಂ ಅನ್ತರಧಾಯತಿ। ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –

    Abbudājāyate pesīti tasmāpi abbudā sattāhaccayena vilīnatipusadisā pesi nāma sañjāyati. Sā maricaphāṇitena dīpetabbā. Gāmadārikā hi supakkāni maricāni gahetvā sāṭakante bhaṇḍikaṃ katvā pīḷetvā maṇḍaṃ ādāya kapāle pakkhipitvā ātape ṭhapenti, taṃ sukkhamānaṃ sabbabhāgehi muccati. Evarūpā pesi hoti, abbudanti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘ಸತ್ತಾಹಂ ಅಬ್ಬುದಂ ಹೋತಿ, ಪರಿಪಕ್ಕಂ ಸಮೂಹತಂ।

    ‘‘Sattāhaṃ abbudaṃ hoti, paripakkaṃ samūhataṃ;

    ವಿವಟ್ಟಮಾನಂ ತಬ್ಭಾವಂ, ಪೇಸಿ ನಾಮ ಪಜಾಯತೀ’’ತಿ॥

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, pesi nāma pajāyatī’’ti.

    ಪೇಸಿ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ ಘನೋತಿ ತತೋ ಪೇಸಿತೋ ಸತ್ತಾಹಚ್ಚಯೇನ ಕುಕ್ಕುಟಣ್ಡಸಣ್ಠಾನೋ ಘನೋ ನಾಮ ಮಂಸಪಿಣ್ಡೋ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ, ಪೇಸೀತಿ ನಾಮಂ ಅನ್ತರಧಾಯತಿ। ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –

    Pesi nibbattatī ghanoti tato pesito sattāhaccayena kukkuṭaṇḍasaṇṭhāno ghano nāma maṃsapiṇḍo nibbattati, pesīti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘ಸತ್ತಾಹಂ ಪೇಸಿ ಭವತಿ, ಪರಿಪಕ್ಕಂ ಸಮೂಹತಂ।

    ‘‘Sattāhaṃ pesi bhavati, paripakkaṃ samūhataṃ;

    ವಿವಟ್ಟಮಾನಂ ತಬ್ಭಾವಂ, ಘನೋತಿ ನಾಮ ಜಾಯತಿ॥

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, ghanoti nāma jāyati.

    ‘‘ಯಥಾ ಕುಕ್ಕುಟಿಯಾ ಅಣ್ಡಂ, ಸಮನ್ತಾ ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ।

    ‘‘Yathā kukkuṭiyā aṇḍaṃ, samantā parimaṇḍalaṃ;

    ಏವಂ ಘನಸ್ಸ ಸಣ್ಠಾನಂ, ನಿಬ್ಬತ್ತಂ ಕಮ್ಮಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿ॥

    Evaṃ ghanassa saṇṭhānaṃ, nibbattaṃ kammapaccayā’’ti.

    ಘನಾ ಪಸಾಖಾ ಜಾಯನ್ತೀತಿ ಪಞ್ಚಮೇ ಸತ್ತಾಹೇ ದ್ವಿನ್ನಂ ಹತ್ಥಪಾದಾನಂ ಸೀಸಸ್ಸ ಚತ್ಥಾಯ ಪಞ್ಚ ಪೀಳಕಾ ಜಾಯನ್ತಿ, ಯಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪಞ್ಚಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತ್ತಾಹೇ ಪಞ್ಚ ಪೀಳಕಾ ಸಣ್ಠಹನ್ತಿ ಕಮ್ಮತೋ’’ತಿ।

    Ghanā pasākhā jāyantīti pañcame sattāhe dvinnaṃ hatthapādānaṃ sīsassa catthāya pañca pīḷakā jāyanti, yaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘pañcame, bhikkhave, sattāhe pañca pīḷakā saṇṭhahanti kammato’’ti.

    ಇತೋ ಪರಂ ಛಟ್ಠಸತ್ತಮಾದೀನಿ ಸತ್ತಾಹಾನಿ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ದೇಸನಂ ಸಙ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದ್ವಾಚತ್ತಾಲೀಸೇ ಸತ್ತಾಹೇ ಪರಿಣತಕಾಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಕೇಸಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಕೇಸಾ ಲೋಮಾ ನಖಾಪಿ ಚಾತಿ ದ್ವಾಚತ್ತಾಲೀಸೇ ಸತ್ತಾಹೇ ಏತಾನಿ ಜಾಯನ್ತಿ।

    Ito paraṃ chaṭṭhasattamādīni sattāhāni atikkamma desanaṃ saṅkhipitvā dvācattālīse sattāhe pariṇatakālaṃ gahetvā dassento kesātiādimāha. Tattha kesā lomā nakhāpi cāti dvācattālīse sattāhe etāni jāyanti.

    ತೇನ ಸೋ ತತ್ಥ ಯಾಪೇತೀತಿ ತಸ್ಸ ಹಿ ನಾಭಿತೋ ಉಟ್ಠಿತೋ ನಾಳೋ ಮಾತು ಉದರಪಟಲೇನ ಏಕಾಬದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಉಪ್ಪಲದಣ್ಡಕೋ ವಿಯ ಛಿದ್ದೋ, ತೇನ ಆಹಾರರಸೋ ಸಂಸರಿತ್ವಾ ಆಹಾರಸಮುಟ್ಠಾನರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಏವಂ ಸೋ ದಸ ಮಾಸೇ ಯಾಪೇತಿ। ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಗತೋ ನರೋತಿ ಮಾತುಯಾ ತಿರೋಕುಚ್ಛಿಗತೋ, ಕುಚ್ಛಿಯಾ ಅಬ್ಭನ್ತರಗತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇತಿ ಭಗವಾ ‘‘ಏವಂ ಖೋ, ಯಕ್ಖ, ಅಯಂ ಸತ್ತೋ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಯಂ ವಡ್ಢತಿ, ನ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪಠಮಂ।

    Tena so tattha yāpetīti tassa hi nābhito uṭṭhito nāḷo mātu udarapaṭalena ekābaddho hoti, so uppaladaṇḍako viya chiddo, tena āhāraraso saṃsaritvā āhārasamuṭṭhānarūpaṃ samuṭṭhāpeti. Evaṃ so dasa māse yāpeti. Mātukucchigato naroti mātuyā tirokucchigato, kucchiyā abbhantaragatoti attho. Iti bhagavā ‘‘evaṃ kho, yakkha, ayaṃ satto anupubbena mātukucchiyaṃ vaḍḍhati, na ekappahāreneva nibbattatī’’ti dasseti. Paṭhamaṃ.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಇನ್ದಕಸುತ್ತಂ • 1. Indakasuttaṃ

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ಇನ್ದಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Indakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact