| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೬೮. ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ
68. Indriyaparopariyattañāṇaniddeso
೧೧೧. ಕತಮಂ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತ ಞಾಣಂ? ಇಧ ತಥಾಗತೋ ಸತ್ತೇ ಪಸ್ಸತಿ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ ಮಹಾರಜಕ್ಖೇ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಸ್ವಾಕಾರೇ ದ್ವಾಕಾರೇ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋ ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋ।
111. Katamaṃ tathāgatassa indriyaparopariyatta ñāṇaṃ? Idha tathāgato satte passati apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye appekacce paralokavajjabhayadassāvino appekacce na paralokavajjabhayadassāvino.
ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ ಮಹಾರಜಕ್ಖೇತಿ ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ, ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ, ಕುಸೀತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ, ಅಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಪಞ್ಞವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ।
Apparajakkhe mahārajakkheti saddho puggalo apparajakkho, assaddho puggalo mahārajakkho. Āraddhavīriyo puggalo apparajakkho, kusīto puggalo mahārajakkho. Upaṭṭhitassati puggalo apparajakkho, muṭṭhassati puggalo mahārajakkho. Samāhito puggalo apparajakkho, asamāhito puggalo mahārajakkho. Paññavā puggalo apparajakkho, duppañño puggalo mahārajakkho.
ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೇತಿ ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ಕುಸೀತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ಅಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಪಞ್ಞವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ।
Tikkhindriyemudindriyeti saddho puggalo tikkhindriyo, assaddho puggalo mudindriyo. Āraddhavīriyo puggalo tikkhindriyo, kusīto puggalo mudindriyo. Upaṭṭhitassati puggalo tikkhindriyo, muṭṭhassati puggalo mudindriyo. Samāhito puggalo tikkhindriyo, asamāhito puggalo mudindriyo. Paññavā puggalo tikkhindriyo, duppañño puggalo mudindriyo.
ಸ್ವಾಕಾರೇ ದ್ವಾಕಾರೇತಿ ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋ, ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋ। ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋ, ಕುಸೀತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋ। ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋ। ಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋ, ಅಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋ। ಪಞ್ಞವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋ।
Svākāre dvākāreti saddho puggalo svākāro, assaddho puggalo dvākāro. Āraddhavīriyo puggalo svākāro, kusīto puggalo dvākāro. Upaṭṭhitassati puggalo svākāro, muṭṭhassati puggalo dvākāro. Samāhito puggalo svākāro, asamāhito puggalo dvākāro. Paññavā puggalo svākāro, duppañño puggalo dvākāro.
ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೇತಿ ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ, ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ। ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ, ಕುಸೀತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ। ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ। ಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ , ಅಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ। ಪಞ್ಞವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋ।
Suviññāpaye duviññāpayeti saddho puggalo suviññāpayo, assaddho puggalo duviññāpayo. Āraddhavīriyo puggalo suviññāpayo, kusīto puggalo duviññāpayo. Upaṭṭhitassati puggalo suviññāpayo, muṭṭhassati puggalo duviññāpayo. Samāhito puggalo suviññāpayo , asamāhito puggalo duviññāpayo. Paññavā puggalo suviññāpayo, duppañño puggalo duviññāpayo.
ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋತಿ ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ, ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ। ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ, ಕುಸೀತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ। ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ। ಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ, ಅಸಮಾಹಿತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ। ಪಞ್ಞವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ।
Appekacce paralokavajjabhayadassāvino, appekacce na paralokavajjabhayadassāvinoti saddho puggalo paralokavajjabhayadassāvī, assaddho puggalo na paralokavajjabhayadassāvī. Āraddhavīriyo puggalo paralokavajjabhayadassāvī, kusīto puggalo na paralokavajjabhayadassāvī. Upaṭṭhitassati puggalo paralokavajjabhayadassāvī, muṭṭhassati puggalo na paralokavajjabhayadassāvī. Samāhito puggalo paralokavajjabhayadassāvī, asamāhito puggalo na paralokavajjabhayadassāvī. Paññavā puggalo paralokavajjabhayadassāvī, duppañño puggalo na paralokavajjabhayadassāvī.
೧೧೨. ಲೋಕೋತಿ – ಖನ್ಧಲೋಕೋ, ಧಾತುಲೋಕೋ, ಆಯತನಲೋಕೋ, ವಿಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋ , ವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋ।
112.Lokoti – khandhaloko, dhātuloko, āyatanaloko, vipattibhavaloko , vipattisambhavaloko, sampattibhavaloko, sampattisambhavaloko.
ಏಕೋ ಲೋಕೋ – ಸಬ್ಬೇ ಸತ್ತಾ ಆಹಾರಟ್ಠಿತಿಕಾ। ದ್ವೇ ಲೋಕಾ – ನಾಮಞ್ಚ, ರೂಪಞ್ಚ। ತಯೋ ಲೋಕಾ – ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾ। ಚತ್ತಾರೋ ಲೋಕಾ – ಚತ್ತಾರೋ ಆಹಾರಾ। ಪಞ್ಚ ಲೋಕಾ – ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ। ಛ ಲೋಕಾ – ಛ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾನಿ ಆಯತನಾನಿ। ಸತ್ತ ಲೋಕಾ – ಸತ್ತ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಯೋ । ಅಟ್ಠ ಲೋಕಾ – ಅಟ್ಠ ಲೋಕಧಮ್ಮಾ। ನವ ಲೋಕಾ – ನವ ಸತ್ತಾವಾಸಾ। ದಸ ಲೋಕಾ – ದಸಾಯತನಾನಿ। ದ್ವಾದಸಲೋಕಾ – ದ್ವಾದಸಾಯತನಾನಿ। ಅಟ್ಠಾರಸ ಲೋಕಾ – ಅಟ್ಠಾರಸ ಧಾತುಯೋ।
Eko loko – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve lokā – nāmañca, rūpañca. Tayo lokā – tisso vedanā. Cattāro lokā – cattāro āhārā. Pañca lokā – pañcupādānakkhandhā. Cha lokā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta lokā – satta viññāṇaṭṭhitiyo . Aṭṭha lokā – aṭṭha lokadhammā. Nava lokā – nava sattāvāsā. Dasa lokā – dasāyatanāni. Dvādasalokā – dvādasāyatanāni. Aṭṭhārasa lokā – aṭṭhārasa dhātuyo.
ವಜ್ಜನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇ ಕಿಲೇಸಾ ವಜ್ಜಾ, ಸಬ್ಬೇ ದುಚ್ಚರಿತಾ ವಜ್ಜಾ, ಸಬ್ಬೇ ಅಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ವಜ್ಜಾ, ಸಬ್ಬೇ ಭವಗಾಮಿಕಮ್ಮಾ ವಜ್ಜಾ। ಇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಲೋಕೇ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ವಜ್ಜೇ ತಿಬ್ಬಾ ಭಯಸಞ್ಞಾ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಾ ಹೋತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾಸಿಕೇ ವಧಕೇ। ಇಮೇಹಿ ಪಞ್ಞಾಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ ಅಞ್ಞಾತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ – ಇದಂ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತೇ ಞಾಣಂ।
Vajjanti sabbe kilesā vajjā, sabbe duccaritā vajjā, sabbe abhisaṅkhārā vajjā, sabbe bhavagāmikammā vajjā. Iti imasmiñca loke imasmiñca vajje tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake. Imehi paññāsāya ākārehi imāni pañcindriyāni jānāti passati aññāti paṭivijjhati – idaṃ tathāgatassa indriyaparopariyatte ñāṇaṃ.
ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ ಅಟ್ಠಸಟ್ಠಿಮೋ।
Indriyaparopariyattañāṇaniddeso aṭṭhasaṭṭhimo.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ೬೮. ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 68. Indriyaparopariyattañāṇaniddesavaṇṇanā
