| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๕. อินฺทฺริยสโมธานํ
5. Indriyasamodhānaṃ
๒๐๔. ปุถุชฺชโน สมาธิํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? เสโกฺข สมาธิํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? วีตราโค สมาธิํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? ปุถุชฺชโน สมาธิํ ภาเวโนฺต สตฺตหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ เสโกฺข สมาธิํ ภาเวโนฺต อฎฺฐหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ วีตราโค สมาธิํ ภาเวโนฺต ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
204. Puthujjano samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Sekkho samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Vītarāgo samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Puthujjano samādhiṃ bhāvento sattahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti. Sekkho samādhiṃ bhāvento aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti. Vītarāgo samādhiṃ bhāvento dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
ปุถุชฺชโน สมาธิํ ภาเวโนฺต กตเมหิ สตฺตหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อาวชฺชิตตฺตา อารมฺมณูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สมถนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, ปคฺคหนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อวิเกฺขปูปฎฺฐานกุสโล โหติ, โอภาสูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สมฺปหํสนูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อุเปกฺขูปฎฺฐานกุสโล โหติ – ปุถุชฺชโน สมาธิํ ภาเวโนฺต อิเมหิ สตฺตหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Puthujjano samādhiṃ bhāvento katamehi sattahākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti, samathanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, paggahanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, avikkhepūpaṭṭhānakusalo hoti, obhāsūpaṭṭhānakusalo hoti, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalo hoti, upekkhūpaṭṭhānakusalo hoti – puthujjano samādhiṃ bhāvento imehi sattahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
เสโกฺข สมาธิํ ภาเวโนฺต กตเมหิ อฎฺฐหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อาวชฺชิตตฺตา อารมฺมณูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สมถนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, ปคฺคหนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อวิเกฺขปูปฎฺฐานกุสโล โหติ, โอภาสูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สมฺปหํสนูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อุเปกฺขูปฎฺฐานกุสโล โหติ, เอกตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ – เสโกฺข สมาธิํ ภาเวโนฺต อิเมหิ อฎฺฐหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Sekkho samādhiṃ bhāvento katamehi aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti, samathanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, paggahanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, avikkhepūpaṭṭhānakusalo hoti, obhāsūpaṭṭhānakusalo hoti, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalo hoti, upekkhūpaṭṭhānakusalo hoti, ekattūpaṭṭhānakusalo hoti – sekkho samādhiṃ bhāvento imehi aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
วีตราโค สมาธิํ ภาเวโนฺต กตเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อาวชฺชิตตฺตา อารมฺมณูปฎฺฐานกุสโล โหติ…เป.… เอกตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, ญาณูปฎฺฐานกุสโล โหติ, วิมุตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ – วีตราโค สมาธิํ ภาเวโนฺต อิเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Vītarāgo samādhiṃ bhāvento katamehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti…pe… ekattūpaṭṭhānakusalo hoti, ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, vimuttūpaṭṭhānakusalo hoti – vītarāgo samādhiṃ bhāvento imehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
๒๐๕. ปุถุชฺชโน วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, กติหากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ? เสโกฺข วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ , กติหากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ? วีตราโค วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กติหากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, กติหากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ?
205. Puthujjano vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Sekkho vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti , katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti?
ปุถุชฺชโน วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต นวหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, นวหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ เสโกฺข วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, ทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ วีตราโค วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Puthujjano vipassanaṃ bhāvento navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti. Sekkho vipassanaṃ bhāvento dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti. Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
ปุถุชฺชโน วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กตเมหิ นวหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, กตเมหิ นวหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อนิจฺจโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, นิจฺจโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ ทุกฺขโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, สุขโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ อนตฺตโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, อตฺตโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ ขยโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, ฆนโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ วยโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, อายูหนานุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ วิปริณามูปฎฺฐานกุสโล โหติ, ธุวโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ อนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, นิมิตฺตานุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ อปฺปณิหิตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, ปณิธิอนุปฎฺฐานกุสโล 1 โหติฯ สุญฺญตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อภินิเวสานุปฎฺฐานกุสโล โหติ – ปุถุชฺชโน วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต อิเมหิ นวหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, อิเมหิ นวหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Puthujjano vipassanaṃ bhāvento katamehi navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti. Dukkhato upaṭṭhānakusalo hoti, sukhato anupaṭṭhānakusalo hoti. Anattato upaṭṭhānakusalo hoti, attato anupaṭṭhānakusalo hoti. Khayato upaṭṭhānakusalo hoti, ghanato anupaṭṭhānakusalo hoti. Vayato upaṭṭhānakusalo hoti, āyūhanānupaṭṭhānakusalo hoti. Vipariṇāmūpaṭṭhānakusalo hoti, dhuvato anupaṭṭhānakusalo hoti. Animittūpaṭṭhānakusalo hoti, nimittānupaṭṭhānakusalo hoti. Appaṇihitūpaṭṭhānakusalo hoti, paṇidhianupaṭṭhānakusalo 2 hoti. Suññatūpaṭṭhānakusalo hoti, abhinivesānupaṭṭhānakusalo hoti – puthujjano vipassanaṃ bhāvento imehi navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
๒๐๖. เสโกฺข วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กตเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, กตเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อนิจฺจโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, นิจฺจโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ…เป.… สุญฺญตูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อภินิเวสานูปฎฺฐานกุสโล โหติฯ ญาณูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อญาณอนุปฎฺฐานกุสโล โหติ – เสโกฺข วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต อิเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, อิเมหิ ทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
206. Sekkho vipassanaṃ bhāvento katamehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti…pe… suññatūpaṭṭhānakusalo hoti, abhinivesānūpaṭṭhānakusalo hoti. Ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, añāṇaanupaṭṭhānakusalo hoti – sekkho vipassanaṃ bhāvento imehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
วีตราโค วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต กตเมหิ ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, กตเมหิ ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ? อนิจฺจโต อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, นิจฺจโต อนุปฎฺฐานกุสโล โหติ…เป.… ญาณูปฎฺฐานกุสโล โหติ, อญาณานุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ วิสโญฺญคูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สโญฺญคานุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ นิโรธูปฎฺฐานกุสโล โหติ, สงฺขารานุปฎฺฐานกุสโล โหติ – วีตราโค วิปสฺสนํ ภาเวโนฺต อิเมหิ ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อุปฎฺฐานกุสโล โหติ, อิเมหิ ทฺวาทสหิ อากาเรหิ อนุปฎฺฐานกุสโล โหติฯ
Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento katamehi dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti…pe… ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, añāṇānupaṭṭhānakusalo hoti. Visaññogūpaṭṭhānakusalo hoti, saññogānupaṭṭhānakusalo hoti. Nirodhūpaṭṭhānakusalo hoti, saṅkhārānupaṭṭhānakusalo hoti – vītarāgo vipassanaṃ bhāvento imehi dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
อาวชฺชิตตฺตา อารมฺมณูปฎฺฐานกุสลวเสน อินฺทฺริยานิ สโมธาเนติ, โคจรญฺจ ปชานาติ, สมตฺถญฺจ ปฎิวิชฺฌติ…เป.… ธเมฺม สโมธาเนติ, โคจรญฺจ ปชานาติ, สมตฺถญฺจ ปฎิวิชฺฌติฯ อินฺทฺริยานิ สโมธาเนตีติ กถํ อินฺทฺริยานิ สโมธาเนติ? อธิโมกฺขเฎฺฐน สทฺธินฺทฺริยํ สโมธาเนติ…เป.… สมถนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสลวเสน, ปคฺคหนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสลวเสน, อวิเกฺขปูปฎฺฐานกุสลวเสน, โอภาสูปฎฺฐานกุสลวเสน, สมฺปหํสนูปฎฺฐานกุสลวเสน, อุเปกฺขูปฎฺฐานกุสลวเสน , เอกตฺตูปฎฺฐานกุสลวเสน, ญาณูปฎฺฐานกุสลวเสน, วิมุตฺตูปฎฺฐานกุสลวเสนฯ
Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalavasena indriyāni samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati…pe… dhamme samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati. Indriyāni samodhānetīti kathaṃ indriyāni samodhāneti? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ samodhāneti…pe… samathanimittūpaṭṭhānakusalavasena, paggahanimittūpaṭṭhānakusalavasena, avikkhepūpaṭṭhānakusalavasena, obhāsūpaṭṭhānakusalavasena, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalavasena, upekkhūpaṭṭhānakusalavasena , ekattūpaṭṭhānakusalavasena, ñāṇūpaṭṭhānakusalavasena, vimuttūpaṭṭhānakusalavasena.
อนิจฺจโต อุปฎฺฐานกุสลวเสน, นิจฺจโต อนุปฎฺฐานกุสลวเสน, ทุกฺขโต อุปฎฺฐานกุสลวเสน, สุขโต อนุปฎฺฐานกุสลวเสน, อนตฺตโต อุปฎฺฐานกุสลวเสน, อตฺตโต อนุปฎฺฐานกุสลวเสน, ขยโต อุปฎฺฐานกุสลวเสน, ฆนโต อนุปฎฺฐานกุสลวเสน, วยโต อุปฎฺฐานกุสลวเสน, อายูหนานุปฎฺฐานกุสลวเสน, วิปริณามูปฎฺฐานกุสลวเสน, ธุวโต อนุปฎฺฐานกุสลวเสน, อนิมิตฺตูปฎฺฐานกุสลวเสน, นิมิตฺตานุปฎฺฐานกุสลวเสน, อปฺปณิหิตูปฎฺฐานกุสลวเสน, ปณิธิอนุปฎฺฐานกุสลวเสน, สุญฺญตูปฎฺฐานกุสลวเสน, อภินิเวสานุปฎฺฐานกุสลวเสน, ญาณูปฎฺฐานกุสลวเสน, อญาณานุปฎฺฐานกุสลวเสน, วิสโญฺญคูปฎฺฐานกุสลวเสน, สโญฺญคานุปฎฺฐานกุสลวเสน , นิโรธูปฎฺฐานกุสลวเสน, สงฺขารานุปฎฺฐานกุสลวเสน อินฺทฺริยานิ สโมธาเนติ, โคจรญฺจ ปชานาติ, สมตฺถญฺจ ปฎิวิชฺฌติฯ
Aniccato upaṭṭhānakusalavasena, niccato anupaṭṭhānakusalavasena, dukkhato upaṭṭhānakusalavasena, sukhato anupaṭṭhānakusalavasena, anattato upaṭṭhānakusalavasena, attato anupaṭṭhānakusalavasena, khayato upaṭṭhānakusalavasena, ghanato anupaṭṭhānakusalavasena, vayato upaṭṭhānakusalavasena, āyūhanānupaṭṭhānakusalavasena, vipariṇāmūpaṭṭhānakusalavasena, dhuvato anupaṭṭhānakusalavasena, animittūpaṭṭhānakusalavasena, nimittānupaṭṭhānakusalavasena, appaṇihitūpaṭṭhānakusalavasena, paṇidhianupaṭṭhānakusalavasena, suññatūpaṭṭhānakusalavasena, abhinivesānupaṭṭhānakusalavasena, ñāṇūpaṭṭhānakusalavasena, añāṇānupaṭṭhānakusalavasena, visaññogūpaṭṭhānakusalavasena, saññogānupaṭṭhānakusalavasena , nirodhūpaṭṭhānakusalavasena, saṅkhārānupaṭṭhānakusalavasena indriyāni samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati.
๒๐๗. จตุสฎฺฐิยา อากาเรหิ ติณฺณนฺนํ อินฺทฺริยานํ วสีภาวตาปญฺญา อาสวานํ ขเย ญาณํฯ กตเมสํ ติณฺณนฺนํ อินฺทฺริยานํ? อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยสฺส, อญฺญินฺทฺริยสฺส, อญฺญาตาวินฺทฺริยสฺสฯ
207. Catusaṭṭhiyā ākārehi tiṇṇannaṃ indriyānaṃ vasībhāvatāpaññā āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ. Katamesaṃ tiṇṇannaṃ indriyānaṃ? Anaññātaññassāmītindriyassa, aññindriyassa, aññātāvindriyassa.
อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ กติ ฐานานิ คจฺฉติ? อญฺญินฺทฺริยํ กติ ฐานานิ คจฺฉติ? อญฺญาตาวินฺทฺริยํ กติ ฐานานิ คจฺฉติ? อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ เอกํ ฐานํ คจฺฉติ – โสตาปตฺติมคฺคํฯ อญฺญินฺทฺริยํ ฉ ฐานานิ คจฺฉติ – โสตาปตฺติผลํ, สกทาคามิมคฺคํ, สกทาคามิผลํ, อนาคามิมคฺคํ, อนาคามิผลํ, อรหตฺตมคฺคํฯ อญฺญาตาวินฺทฺริยํ เอกํ ฐานํ คจฺฉติ – อรหตฺตผลํฯ
Anaññātaññassāmītindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Aññindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Aññātāvindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Anaññātaññassāmītindriyaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati – sotāpattimaggaṃ. Aññindriyaṃ cha ṭhānāni gacchati – sotāpattiphalaṃ, sakadāgāmimaggaṃ, sakadāgāmiphalaṃ, anāgāmimaggaṃ, anāgāmiphalaṃ, arahattamaggaṃ. Aññātāvindriyaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati – arahattaphalaṃ.
โสตาปตฺติมคฺคกฺขเณ อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อธิโมกฺขปริวารํ โหติ, วีริยินฺทฺริยํ ปคฺคหปริวารํ โหติ, สตินฺทฺริยํ อุปฎฺฐานปริวารํ โหติ, สมาธินฺทฺริยํ อวิเกฺขปปริวารํ โหติ, ปญฺญินฺทฺริยํ ทสฺสนปริวารํ โหติ, มนินฺทฺริยํ วิชานนปริวารํ โหติ, โสมนสฺสินฺทฺริยํ อภิสนฺทนปริวารํ โหติ, ชีวิตินฺทฺริยํ ปวตฺตสนฺตตาธิปเตยฺยปริวารํ โหติฯ โสตาปตฺติมคฺคกฺขเณ ชาตา ธมฺมา, ฐเปตฺวา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ, สเพฺพว กุสลา โหนฺติ, สเพฺพว อนาสวา โหนฺติ, สเพฺพว นิยฺยานิกา โหนฺติ, สเพฺพว อปจยคามิโน โหนฺติ, สเพฺพว โลกุตฺตรา โหนฺติ, สเพฺพว นิพฺพานารมฺมณา โหนฺติฯ โสตาปตฺติมคฺคกฺขเณ อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยสฺส อิมานิ อฎฺฐินฺทฺริยานิ สหชาตปริวารา โหนฺติ, อญฺญมญฺญปริวารา โหนฺติ, นิสฺสยปริวารา โหนฺติ, สมฺปยุตฺตปริวารา โหนฺติ, สหคตา โหนฺติ, สหชาตา โหนฺติ, สํสฎฺฐา โหนฺติ, สมฺปยุตฺตา โหนฺติฯ เตว ตสฺส อาการา เจว โหนฺติ ปริวารา จฯ
Sotāpattimaggakkhaṇe anaññātaññassāmītindriyassa saddhindriyaṃ adhimokkhaparivāraṃ hoti, vīriyindriyaṃ paggahaparivāraṃ hoti, satindriyaṃ upaṭṭhānaparivāraṃ hoti, samādhindriyaṃ avikkhepaparivāraṃ hoti, paññindriyaṃ dassanaparivāraṃ hoti, manindriyaṃ vijānanaparivāraṃ hoti, somanassindriyaṃ abhisandanaparivāraṃ hoti, jīvitindriyaṃ pavattasantatādhipateyyaparivāraṃ hoti. Sotāpattimaggakkhaṇe jātā dhammā, ṭhapetvā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, sabbeva kusalā honti, sabbeva anāsavā honti, sabbeva niyyānikā honti, sabbeva apacayagāmino honti, sabbeva lokuttarā honti, sabbeva nibbānārammaṇā honti. Sotāpattimaggakkhaṇe anaññātaññassāmītindriyassa imāni aṭṭhindriyāni sahajātaparivārā honti, aññamaññaparivārā honti, nissayaparivārā honti, sampayuttaparivārā honti, sahagatā honti, sahajātā honti, saṃsaṭṭhā honti, sampayuttā honti. Teva tassa ākārā ceva honti parivārā ca.
โสตาปตฺติผลกฺขเณ…เป.… อรหตฺตผลกฺขเณ อญฺญาตาวินฺทฺริยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อธิโมกฺขปริวารํ โหติ…เป.… ชีวิตินฺทฺริยํ ปวตฺตสนฺตตาธิปเตยฺยปริวารํ โหติฯ อรหตฺตผลกฺขเณ ชาตา ธมฺมา สเพฺพว อพฺยากตา โหนฺติ, ฐเปตฺวา จิตฺตสมุฎฺฐานํ รูปํ สเพฺพว อนาสวา โหนฺติ, สเพฺพว โลกุตฺตรา โหนฺติ, สเพฺพว นิพฺพานารมฺมณา โหนฺติฯ อรหตฺตผลกฺขเณ อญฺญาตาวินฺทฺริยสฺส อิมานิ อฎฺฐินฺทฺริยานิ สหชาตปริวารา โหนฺติ ฯ เตว ตสฺส อาการา เจว โหนฺติ ปริวารา จฯ อิติ อิมานิ อฎฺฐ อฎฺฐกานิ จตุสฎฺฐิ โหนฺติฯ
Sotāpattiphalakkhaṇe…pe… arahattaphalakkhaṇe aññātāvindriyassa saddhindriyaṃ adhimokkhaparivāraṃ hoti…pe… jīvitindriyaṃ pavattasantatādhipateyyaparivāraṃ hoti. Arahattaphalakkhaṇe jātā dhammā sabbeva abyākatā honti, ṭhapetvā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ sabbeva anāsavā honti, sabbeva lokuttarā honti, sabbeva nibbānārammaṇā honti. Arahattaphalakkhaṇe aññātāvindriyassa imāni aṭṭhindriyāni sahajātaparivārā honti . Teva tassa ākārā ceva honti parivārā ca. Iti imāni aṭṭha aṭṭhakāni catusaṭṭhi honti.
อาสวาติ กตเม เต อาสวา? กามาสโว, ภวาสโว, ทิฎฺฐาสโว, อวิชฺชาสโวฯ กเตฺถเต อาสวา ขียนฺติ 3? โสตาปตฺติมเคฺคน อนวเสโส ทิฎฺฐาสโว ขียติฯ อปายคมนีโย กามาสโว ขียติ, อปายคมนีโย ภวาสโว ขียติ, อปายคมนีโย อวิชฺชาสโว ขียติฯ เอเตฺถเต อาสวา ขียนฺติฯ สกทาคามิมเคฺคน โอฬาริโก กามาสโว ขียติ, ตเทกโฎฺฐ ภวาสโว ขียติ, ตเทกโฎฺฐ อวิชฺชาสโว ขียติฯ เอเตฺถเต อาสวา ขียนฺติฯ อนาคามิมเคฺคน อนวเสโส กามาสโว ขียติ, ตเทกโฎฺฐ ภวาสโว ขียติ, ตเทกโฎฺฐ อวิชฺชาสโว ขียติฯ เอเตฺถเต อาสวา ขียนฺติฯ อรหตฺตมเคฺคน อนวเสโส ภวาสโว ขียติ, อนวเสโส อวิชฺชาสโว ขียติฯ เอเตฺถเต อาสวา ขียนฺติฯ
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti 4? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati. Apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti.
๒๐๘.
208.
น ตสฺส อทฺทิฎฺฐมิธตฺถิ กิญฺจิ, อโถ อวิญฺญาตมชานิตพฺพํ;
Na tassa addiṭṭhamidhatthi kiñci, atho aviññātamajānitabbaṃ;
สพฺพํ อภิญฺญาสิ ยทตฺถิ เนยฺยํ, ตถาคโต เตน สมนฺตจกฺขูติฯ
Sabbaṃ abhiññāsi yadatthi neyyaṃ, tathāgato tena samantacakkhūti.
สมนฺตจกฺขูติ เกนเฎฺฐน สมนฺตจกฺขุ? จุทฺทส พุทฺธญาณานิ – ทุเกฺข ญาณํ พุทฺธญาณํ, ทุกฺขสมุทเย ญาณํ พุทฺธญาณํ…เป.… สพฺพญฺญุตญาณํ พุทฺธญาณํ, อนาวรณญาณํ พุทฺธญาณํฯ อิมานิ จุทฺทส พุทฺธญาณานิฯ อิเมสํ จุทฺทสนฺนํ พุทฺธญาณานํ อฎฺฐ ญาณานิ สาวกสาธารณานิ, ฉ ญาณานิ อสาธารณานิ สาวเกหิฯ
Samantacakkhūti kenaṭṭhena samantacakkhu? Cuddasa buddhañāṇāni – dukkhe ñāṇaṃ buddhañāṇaṃ, dukkhasamudaye ñāṇaṃ buddhañāṇaṃ…pe… sabbaññutañāṇaṃ buddhañāṇaṃ, anāvaraṇañāṇaṃ buddhañāṇaṃ. Imāni cuddasa buddhañāṇāni. Imesaṃ cuddasannaṃ buddhañāṇānaṃ aṭṭha ñāṇāni sāvakasādhāraṇāni, cha ñāṇāni asādhāraṇāni sāvakehi.
ยาวตา ทุกฺขสฺส ทุกฺขโฎฺฐ ญาโต, อญฺญาโต ทุกฺขโฎฺฐ นตฺถีติ – สมนฺตจกฺขุฯ ยํ สมนฺตจกฺขุ ตํ ปญฺญินฺทฺริยํฯ ปญฺญินฺทฺริยสฺส วเสน อธิโมกฺขเฎฺฐน สทฺธินฺทฺริยํ, ปคฺคหเฎฺฐน วีริยินฺทฺริยํ, อุปฎฺฐานเฎฺฐน สตินฺทฺริยํ, อวิเกฺขปเฎฺฐน สมาธินฺทฺริยํฯ ยาวตา ทุกฺขสฺส ทุกฺขโฎฺฐ ทิโฎฺฐ วิทิโต สจฺฉิกโต ผสฺสิโต ปญฺญาย; อผสฺสิโต ปญฺญาย ทุกฺขโฎฺฐ นตฺถีติ – สมนฺตจกฺขุฯ ยํ สมนฺตจกฺขุ ตํ ปญฺญินฺทฺริยํฯ ปญฺญินฺทฺริยสฺส วเสน อธิโมกฺขเฎฺฐน สทฺธินฺทฺริยํ, ปคฺคหเฎฺฐน วีริยินฺทฺริยํ, อุปฎฺฐานเฎฺฐน สตินฺทฺริยํ, อวิเกฺขปเฎฺฐน สมาธินฺทฺริยํฯ ยาวตา สมุทยสฺส สมุทยโฎฺฐ…เป.… ยาวตา นิโรธสฺส นิโรธโฎฺฐ… ยาวตา มคฺคสฺส มคฺคโฎฺฐ… ยาวตา อตฺถปฎิสมฺภิทาย อตฺถปฎิสมฺภิทโฎฺฐ… ยาวตา ธมฺมปฎิสมฺภิทาย ธมฺมปฎิสมฺภิทโฎฺฐ… ยาวตา นิรุตฺติปฎิสมฺภิทาย นิรุตฺติปฎิสมฺภิทโฎฺฐ… ยาวตา ปฎิภานปฎิสมฺภิทาย ปฎิภานปฎิสมฺภิทโฎฺฐ… ยาวตา อินฺทฺริยปโรปริยเตฺต ญาณํ… ยาวตา สตฺตานํ อาสยานุสเย ญาณํ… ยาวตา ยมกปาฎิหีเร ญาณํ… ยาวตา มหากรุณาสมาปตฺติยา ญาณํ… ยาวตา สเทวกสฺส โลกสฺส สมารกสฺส สพฺรหฺมกสฺส สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ทิฎฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตํ ญาตํ ทิฎฺฐํ วิทิตํ สจฺฉิกตํ ผสฺสิตํ ปญฺญายฯ อผสฺสิตํ ปญฺญาย นตฺถีติ – สมนฺตจกฺขุฯ ยํ สมนฺตจกฺขุ ตํ ปญฺญินฺทฺริยํฯ ปญฺญินฺทฺริยสฺส วเสน อธิโมกฺขเฎฺฐน สทฺธินฺทฺริยํ, ปคฺคหเฎฺฐน วีริยินฺทฺริยํ, อุปฎฺฐานเฎฺฐน สตินฺทฺริยํ, อวิเกฺขปเฎฺฐน สมาธินฺทฺริยํฯ
Yāvatā dukkhassa dukkhaṭṭho ñāto, aññāto dukkhaṭṭho natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ. Yāvatā dukkhassa dukkhaṭṭho diṭṭho vidito sacchikato phassito paññāya; aphassito paññāya dukkhaṭṭho natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ. Yāvatā samudayassa samudayaṭṭho…pe… yāvatā nirodhassa nirodhaṭṭho… yāvatā maggassa maggaṭṭho… yāvatā atthapaṭisambhidāya atthapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā dhammapaṭisambhidāya dhammapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā niruttipaṭisambhidāya niruttipaṭisambhidaṭṭho… yāvatā paṭibhānapaṭisambhidāya paṭibhānapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā indriyaparopariyatte ñāṇaṃ… yāvatā sattānaṃ āsayānusaye ñāṇaṃ… yāvatā yamakapāṭihīre ñāṇaṃ… yāvatā mahākaruṇāsamāpattiyā ñāṇaṃ… yāvatā sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, taṃ ñātaṃ diṭṭhaṃ viditaṃ sacchikataṃ phassitaṃ paññāya. Aphassitaṃ paññāya natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ.
สทฺทหโนฺต ปคฺคณฺหาติ, ปคฺคณฺหโนฺต สทฺทหติฯ สทฺทหโนฺต อุปฎฺฐาเปติ, อุปฎฺฐาเปโนฺต สทฺทหติฯ สทฺทหโนฺต สมาทหติ, สมาทหโนฺต สทฺทหติฯ สทฺทหโนฺต ปชานาติ, ปชานโนฺต สทฺทหติฯ ปคฺคณฺหโนฺต อุปฎฺฐาเปติ, อุปฎฺฐาเปโนฺต ปคฺคณฺหาติฯ ปคฺคณฺหโนฺต สมาทหติ, สมาทหโนฺต ปคฺคณฺหาติฯ ปคฺคณฺหโนฺต ปชานาติ, ปชานโนฺต ปคฺคณฺหาติฯ ปคฺคณฺหโนฺต สทฺทหติ, สทฺทหโนฺต ปคฺคณฺหาติฯ อุปฎฺฐาเปโนฺต สมาทหติ, สมาทหโนฺต อุปฎฺฐาเปติฯ อุปฎฺฐาเปโนฺต ปชานาติ, ปชานโนฺต อุปฎฺฐาเปติฯ อุปฎฺฐาเปโนฺต สทฺทหติ, สทฺทหโนฺต อุปฎฺฐาเปติฯ อุปฎฺฐาเปโนฺต ปคฺคณฺหาติ, ปคฺคณฺหโนฺต อุปฎฺฐาเปติฯ สมาทหโนฺต ปชานาติ, ปชานโนฺต สมาทหติฯ สมาทหโนฺต สทฺทหติ, สทฺทหโนฺต สมาทหติฯ สมาทหโนฺต ปคฺคณฺหาติ, ปคฺคณฺหโนฺต สมาทหติฯ สมาทหโนฺต อุปฎฺฐาเปติ, อุปฎฺฐาเปโนฺต สมาทหติฯ ปชานโนฺต สทฺทหติ, สทฺทหโนฺต ปชานาติฯ ปชานโนฺต ปคฺคณฺหาติ, ปคฺคณฺหโนฺต ปชานาติฯ ปชานโนฺต อุปฎฺฐาเปติ, อุปฎฺฐาเปโนฺต ปชานาติฯ ปชานโนฺต สมาทหติ, สมาทหโนฺต ปชานาติฯ
Saddahanto paggaṇhāti, paggaṇhanto saddahati. Saddahanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento saddahati. Saddahanto samādahati, samādahanto saddahati. Saddahanto pajānāti, pajānanto saddahati. Paggaṇhanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento paggaṇhāti. Paggaṇhanto samādahati, samādahanto paggaṇhāti. Paggaṇhanto pajānāti, pajānanto paggaṇhāti. Paggaṇhanto saddahati, saddahanto paggaṇhāti. Upaṭṭhāpento samādahati, samādahanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento pajānāti, pajānanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento saddahati, saddahanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento paggaṇhāti, paggaṇhanto upaṭṭhāpeti. Samādahanto pajānāti, pajānanto samādahati. Samādahanto saddahati, saddahanto samādahati. Samādahanto paggaṇhāti, paggaṇhanto samādahati. Samādahanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento samādahati. Pajānanto saddahati, saddahanto pajānāti. Pajānanto paggaṇhāti, paggaṇhanto pajānāti. Pajānanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento pajānāti. Pajānanto samādahati, samādahanto pajānāti.
สทฺทหิตตฺตา ปคฺคหิตํ, ปคฺคหิตตฺตา สทฺทหิตํฯ สทฺทหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํ, อุปฎฺฐาปิตตฺตา สทฺทหิตํฯ สทฺทหิตตฺตา สมาทหิตํ, สมาทหิตตฺตา สทฺทหิตํฯ สทฺทหิตตฺตา ปชานิตํ, ปชานิตตฺตา สทฺทหิตํฯ ปคฺคหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํ , อุปฎฺฐาปิตตฺตา ปคฺคหิตํฯ ปคฺคหิตตฺตา สมาทหิตํ, สมาทหิตตฺตา ปคฺคหิตํฯ ปคฺคหิตตฺตา ปชานิตํ ปชานิตตฺตา ปคฺคหิตํฯ ปคฺคหิตตฺตา สทฺทหิตํ, สทฺทหิตตฺตา ปคฺคหิตํฯ อุปฎฺฐาปิตตฺตา สมาทหิตํ, สมาทหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํฯ อุปฎฺฐาปิตตฺตา ปชานิตํ, ปชานิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํฯ อุปฎฺฐาปิตตฺตา สทฺทหิตํ, สทฺทหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํฯ อุปฎฺฐาปิตตฺตา ปคฺคหิตํ, ปคฺคหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํฯ สมาทหิตตฺตา ปชานิตํ, ปชานิตตฺตา สมาทหิตํฯ สมาทหิตตฺตา สทฺทหิตํ, สทฺทหิตตฺตา สมาทหิตํฯ สมาทหิตตฺตา ปคฺคหิตํ, ปคฺคหิตตฺตา สมาทหิตํฯ สมาทหิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํ, อุปฎฺฐาปิตตฺตา สมาทหิตํฯ ปชานิตตฺตา สทฺทหิตํ, สทฺทหิตตฺตา ปชานิตํฯ ปชานิตตฺตา ปคฺคหิตํ, ปคฺคหิตตฺตา ปชานิตํฯ ปชานิตตฺตา อุปฎฺฐาปิตํ, อุปฎฺฐาปิตตฺตา ปชานิตํฯ ปชานิตตฺตา สมาทหิตํ, สมาทหิตตฺตา ปชานิตํฯ
Saddahitattā paggahitaṃ, paggahitattā saddahitaṃ. Saddahitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā saddahitaṃ. Saddahitattā samādahitaṃ, samādahitattā saddahitaṃ. Saddahitattā pajānitaṃ, pajānitattā saddahitaṃ. Paggahitattā upaṭṭhāpitaṃ , upaṭṭhāpitattā paggahitaṃ. Paggahitattā samādahitaṃ, samādahitattā paggahitaṃ. Paggahitattā pajānitaṃ pajānitattā paggahitaṃ. Paggahitattā saddahitaṃ, saddahitattā paggahitaṃ. Upaṭṭhāpitattā samādahitaṃ, samādahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā pajānitaṃ, pajānitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā saddahitaṃ, saddahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā paggahitaṃ, paggahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Samādahitattā pajānitaṃ, pajānitattā samādahitaṃ. Samādahitattā saddahitaṃ, saddahitattā samādahitaṃ. Samādahitattā paggahitaṃ, paggahitattā samādahitaṃ. Samādahitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā samādahitaṃ. Pajānitattā saddahitaṃ, saddahitattā pajānitaṃ. Pajānitattā paggahitaṃ, paggahitattā pajānitaṃ. Pajānitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā pajānitaṃ. Pajānitattā samādahitaṃ, samādahitattā pajānitaṃ.
ยํ พุทฺธจกฺขุ ตํ พุทฺธญาณํ, ยํ พุทฺธญาณํ ตํ พุทฺธจกฺขุ, เยน จกฺขุนา ตถาคโต สเตฺต ปสฺสติ อปฺปรชเกฺข มหารชเกฺข ติกฺขินฺทฺริเย มุทินฺทฺริเย สฺวากาเร ทฺวากาเร สุวิญฺญาปเย ทุวิญฺญาปเย อเปฺปกเจฺจ ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโน 5, อเปฺปกเจฺจ นปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโนฯ
Yaṃ buddhacakkhu taṃ buddhañāṇaṃ, yaṃ buddhañāṇaṃ taṃ buddhacakkhu, yena cakkhunā tathāgato satte passati apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye appekacce paralokavajjabhayadassāvino 6, appekacce naparalokavajjabhayadassāvino.
อปฺปรชเกฺข มหารชเกฺขติ สโทฺธ ปุคฺคโล อปฺปรชโกฺข, อสฺสโทฺธ ปุคฺคโล มหารชโกฺขฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล อปฺปรชโกฺข, กุสีโต ปุคฺคโล มหารชโกฺขฯ อุปฎฺฐิตสฺสติ ปุคฺคโล อปฺปรชโกฺข, มุฎฺฐสฺสติ ปุคฺคโล มหารชโกฺขฯ สมาหิโต ปุคฺคโล อปฺปรชโกฺข, อสมาหิโต ปุคฺคโล มหารชโกฺขฯ ปญฺญวา ปุคฺคโล อปฺปรชโกฺข, ทุปฺปโญฺญ ปุคฺคโล มหารชโกฺขฯ
Apparajakkhe mahārajakkheti saddho puggalo apparajakkho, assaddho puggalo mahārajakkho. Āraddhavīriyo puggalo apparajakkho, kusīto puggalo mahārajakkho. Upaṭṭhitassati puggalo apparajakkho, muṭṭhassati puggalo mahārajakkho. Samāhito puggalo apparajakkho, asamāhito puggalo mahārajakkho. Paññavā puggalo apparajakkho, duppañño puggalo mahārajakkho.
ติกฺขินฺทฺริเย มุทินฺทฺริเยติ สโทฺธ ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, อสฺสโทฺธ ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโย…เป.… ปญฺญวา ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, ทุปฺปโญฺญ ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ สฺวากาเร ทฺวากาเรติ สโทฺธ ปุคฺคโล สฺวากาโร, อสฺสโทฺธ ปุคฺคโล ทฺวากาโร…เป.… ปญฺญวา ปุคฺคโล สฺวากาโร, ทุปฺปโญฺญ ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ สุวิญฺญาปเย ทุวิญฺญาปเยติ สโทฺธ ปุคฺคโล สุวิญฺญาปโย, อสฺสโทฺธ ปุคฺคโล ทุวิญฺญาปโย…เป.… ปญฺญวา ปุคฺคโล สุวิญฺญาปโย, ทุปฺปโญฺญ ปุคฺคโล ทุวิญฺญาปโยฯ
Tikkhindriye mudindriyeti saddho puggalo tikkhindriyo, assaddho puggalo mudindriyo…pe… paññavā puggalo tikkhindriyo, duppañño puggalo mudindriyo. Svākāre dvākāreti saddho puggalo svākāro, assaddho puggalo dvākāro…pe… paññavā puggalo svākāro, duppañño puggalo dvākāro. Suviññāpaye duviññāpayeti saddho puggalo suviññāpayo, assaddho puggalo duviññāpayo…pe… paññavā puggalo suviññāpayo, duppañño puggalo duviññāpayo.
อเปฺปกเจฺจ ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโน, อเปฺปกเจฺจ นปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโนติ สโทฺธ ปุคฺคโล ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวี, อสฺสโทฺธ ปุคฺคโล นปรโลกวชฺชภยทสฺสาวีฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวี , กุสีโต ปุคฺคโล นปรโลกวชฺชภยทสฺสาวี…เป.… ปญฺญวา ปุคฺคโล ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวี, ทุปฺปโญฺญ ปุคฺคโล นปรโลกวชฺชภยทสฺสาวีฯ
Appekacceparalokavajjabhayadassāvino, appekacce naparalokavajjabhayadassāvinoti saddho puggalo paralokavajjabhayadassāvī, assaddho puggalo naparalokavajjabhayadassāvī. Āraddhavīriyo puggalo paralokavajjabhayadassāvī , kusīto puggalo naparalokavajjabhayadassāvī…pe… paññavā puggalo paralokavajjabhayadassāvī, duppañño puggalo naparalokavajjabhayadassāvī.
โลโกติ ขนฺธโลโก ธาตุโลโก อายตนโลโก วิปตฺติภวโลโก วิปตฺติสมฺภวโลโก สมฺปตฺติภวโลโก สมฺปตฺติสมฺภวโลโกฯ
Lokoti khandhaloko dhātuloko āyatanaloko vipattibhavaloko vipattisambhavaloko sampattibhavaloko sampattisambhavaloko.
เอโก โลโก – สเพฺพ สตฺตา อาหารฎฺฐิติกาฯ เทฺว โลกา – นามญฺจ รูปญฺจฯ ตโย โลกา – ติโสฺส เวทนาฯ จตฺตาโร โลกา – จตฺตาโร อาหาราฯ ปญฺจ โลกา – ปญฺจุปาทานกฺขนฺธาฯ ฉ โลกา – ฉ อชฺฌตฺติกานิ อายตนานิฯ สตฺต โลกา – สตฺต วิญฺญาณฎฺฐิติโยฯ อฎฺฐ โลกา – อฎฺฐ โลกธมฺมาฯ นว โลกา – นว สตฺตาวาสาฯ ทส โลกา – ทสายตนานิฯ ทฺวาทส โลกา – ทฺวาทสายตนานิฯ อฎฺฐารส โลกา – อฎฺฐารส ธาตุโยฯ
Eko loko – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve lokā – nāmañca rūpañca. Tayo lokā – tisso vedanā. Cattāro lokā – cattāro āhārā. Pañca lokā – pañcupādānakkhandhā. Cha lokā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta lokā – satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha lokā – aṭṭha lokadhammā. Nava lokā – nava sattāvāsā. Dasa lokā – dasāyatanāni. Dvādasa lokā – dvādasāyatanāni. Aṭṭhārasa lokā – aṭṭhārasa dhātuyo.
วชฺชนฺติ สเพฺพ กิเลสา วชฺชา, สเพฺพ ทุจฺจริตา วชฺชา, สเพฺพ อภิสงฺขารา วชฺชา, สเพฺพ ภวคามิกมฺมา วชฺชาฯ อิติ อิมสฺมิญฺจ โลเก อิมสฺมิญฺจ วเชฺช ติพฺพา ภยสญฺญา ปจฺจุปฎฺฐิตา โหนฺติ, เสยฺยถาปิ อุกฺขิตฺตาสิเก วธเกฯ อิเมหิ ปญฺญาสาย อากาเรหิ อิมานิ ปญฺจินฺทฺริยานิ ชานาติ ปสฺสติ อญฺญาติ ปฎิวิชฺฌตีติฯ
Vajjanti sabbe kilesā vajjā, sabbe duccaritā vajjā, sabbe abhisaṅkhārā vajjā, sabbe bhavagāmikammā vajjā. Iti imasmiñca loke imasmiñca vajje tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā honti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake. Imehi paññāsāya ākārehi imāni pañcindriyāni jānāti passati aññāti paṭivijjhatīti.
อินฺทฺริยสโมธาโน ปญฺจโมฯ
Indriyasamodhāno pañcamo.
ตติยภาณวาโรฯ
Tatiyabhāṇavāro.
อินฺทฺริยกถา นิฎฺฐิตาฯ
Indriyakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ๕. อินฺทฺริยสโมธานวณฺณนา • 5. Indriyasamodhānavaṇṇanā
