| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
5. ඉන්‌ද්‍රියසමොධානං
5. Indriyasamodhānaṃ
204. පුථුජ්‌ජනො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? සෙක්‌ඛො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? වීතරාගො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? පුථුජ්‌ජනො සමාධිං භාවෙන්‌තො සත්‌තහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති. සෙක්‌ඛො සමාධිං භාවෙන්‌තො අට්‌ඨහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති. වීතරාගො සමාධිං භාවෙන්‌තො දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති.
204. Puthujjano samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Sekkho samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Vītarāgo samādhiṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Puthujjano samādhiṃ bhāvento sattahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti. Sekkho samādhiṃ bhāvento aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti. Vītarāgo samādhiṃ bhāvento dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
පුථුජ්‌ජනො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතමෙහි සත්‌තහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? ආවජ්‌ජිතත්‌තා ආරම්‌මණූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සමථනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, පග්‌ගහනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අවික්‌ඛෙපූපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඔභාසූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සම්‌පහංසනූපට්‌ඨානකුසලො හොති, උපෙක්‌ඛූපට්‌ඨානකුසලො හොති – පුථුජ්‌ජනො සමාධිං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි සත්‌තහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Puthujjano samādhiṃ bhāvento katamehi sattahākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti, samathanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, paggahanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, avikkhepūpaṭṭhānakusalo hoti, obhāsūpaṭṭhānakusalo hoti, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalo hoti, upekkhūpaṭṭhānakusalo hoti – puthujjano samādhiṃ bhāvento imehi sattahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
සෙක්‌ඛො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතමෙහි අට්‌ඨහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? ආවජ්‌ජිතත්‌තා ආරම්‌මණූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සමථනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, පග්‌ගහනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අවික්‌ඛෙපූපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඔභාසූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සම්‌පහංසනූපට්‌ඨානකුසලො හොති, උපෙක්‌ඛූපට්‌ඨානකුසලො හොති, එකත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති – සෙක්‌ඛො සමාධිං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි අට්‌ඨහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Sekkho samādhiṃ bhāvento katamehi aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti, samathanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, paggahanimittūpaṭṭhānakusalo hoti, avikkhepūpaṭṭhānakusalo hoti, obhāsūpaṭṭhānakusalo hoti, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalo hoti, upekkhūpaṭṭhānakusalo hoti, ekattūpaṭṭhānakusalo hoti – sekkho samādhiṃ bhāvento imehi aṭṭhahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
වීතරාගො සමාධිං භාවෙන්‌තො කතමෙහි දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති? ආවජ්‌ජිතත්‌තා ආරම්‌මණූපට්‌ඨානකුසලො හොති…පෙ.… එකත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඤාණූපට්‌ඨානකුසලො හොති, විමුත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති – වීතරාගො සමාධිං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Vītarāgo samādhiṃ bhāvento katamehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti? Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalo hoti…pe… ekattūpaṭṭhānakusalo hoti, ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, vimuttūpaṭṭhānakusalo hoti – vītarāgo samādhiṃ bhāvento imehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti.
205. පුථුජ්‌ජනො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, කතිහාකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති? සෙක්‌ඛො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති , කතිහාකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති? වීතරාගො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතිහාකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, කතිහාකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති?
205. Puthujjano vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Sekkho vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti , katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento katihākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katihākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti?
පුථුජ්‌ජනො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො නවහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, නවහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. සෙක්‌ඛො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, දසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. වීතරාගො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Puthujjano vipassanaṃ bhāvento navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti. Sekkho vipassanaṃ bhāvento dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti. Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
පුථුජ්‌ජනො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතමෙහි නවහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, කතමෙහි නවහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති? අනිච්‌චතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, නිච්‌චතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. දුක්‌ඛතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, සුඛතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. අනත්‌තතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, අත්‌තතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. ඛයතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඝනතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. වයතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ආයූහනානුපට්‌ඨානකුසලො හොති. විපරිණාමූපට්‌ඨානකුසලො හොති, ධුවතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති. අනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලො හොති, නිමිත්‌තානුපට්‌ඨානකුසලො හොති. අප්‌පණිහිතූපට්‌ඨානකුසලො හොති, පණිධිඅනුපට්‌ඨානකුසලො 1 හොති. සුඤ්‌ඤතූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අභිනිවෙසානුපට්‌ඨානකුසලො හොති – පුථුජ්‌ජනො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි නවහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඉමෙහි නවහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Puthujjano vipassanaṃ bhāvento katamehi navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti. Dukkhato upaṭṭhānakusalo hoti, sukhato anupaṭṭhānakusalo hoti. Anattato upaṭṭhānakusalo hoti, attato anupaṭṭhānakusalo hoti. Khayato upaṭṭhānakusalo hoti, ghanato anupaṭṭhānakusalo hoti. Vayato upaṭṭhānakusalo hoti, āyūhanānupaṭṭhānakusalo hoti. Vipariṇāmūpaṭṭhānakusalo hoti, dhuvato anupaṭṭhānakusalo hoti. Animittūpaṭṭhānakusalo hoti, nimittānupaṭṭhānakusalo hoti. Appaṇihitūpaṭṭhānakusalo hoti, paṇidhianupaṭṭhānakusalo 2 hoti. Suññatūpaṭṭhānakusalo hoti, abhinivesānupaṭṭhānakusalo hoti – puthujjano vipassanaṃ bhāvento imehi navahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi navahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
206. සෙක්‌ඛො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතමෙහි දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, කතමෙහි දසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති? අනිච්‌චතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, නිච්‌චතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති…පෙ.… සුඤ්‌ඤතූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අභිනිවෙසානූපට්‌ඨානකුසලො හොති. ඤාණූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අඤාණඅනුපට්‌ඨානකුසලො හොති – සෙක්‌ඛො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි දසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඉමෙහි දසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති.
206. Sekkho vipassanaṃ bhāvento katamehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti…pe… suññatūpaṭṭhānakusalo hoti, abhinivesānūpaṭṭhānakusalo hoti. Ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, añāṇaanupaṭṭhānakusalo hoti – sekkho vipassanaṃ bhāvento imehi dasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi dasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
වීතරාගො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො කතමෙහි ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, කතමෙහි ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති? අනිච්‌චතො උපට්‌ඨානකුසලො හොති, නිච්‌චතො අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති…පෙ.… ඤාණූපට්‌ඨානකුසලො හොති, අඤාණානුපට්‌ඨානකුසලො හොති. විසඤ්‌ඤොගූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සඤ්‌ඤොගානුපට්‌ඨානකුසලො හොති. නිරොධූපට්‌ඨානකුසලො හොති, සඞ්‌ඛාරානුපට්‌ඨානකුසලො හොති – වීතරාගො විපස්‌සනං භාවෙන්‌තො ඉමෙහි ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි උපට්‌ඨානකුසලො හොති, ඉමෙහි ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි අනුපට්‌ඨානකුසලො හොති.
Vītarāgo vipassanaṃ bhāvento katamehi dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, katamehi dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti? Aniccato upaṭṭhānakusalo hoti, niccato anupaṭṭhānakusalo hoti…pe… ñāṇūpaṭṭhānakusalo hoti, añāṇānupaṭṭhānakusalo hoti. Visaññogūpaṭṭhānakusalo hoti, saññogānupaṭṭhānakusalo hoti. Nirodhūpaṭṭhānakusalo hoti, saṅkhārānupaṭṭhānakusalo hoti – vītarāgo vipassanaṃ bhāvento imehi dvādasahi ākārehi upaṭṭhānakusalo hoti, imehi dvādasahi ākārehi anupaṭṭhānakusalo hoti.
ආවජ්‌ජිතත්‌තා ආරම්‌මණූපට්‌ඨානකුසලවසෙන ඉන්‌ද්‍රියානි සමොධානෙති, ගොචරඤ්‌ච පජානාති, සමත්‌ථඤ්‌ච පටිවිජ්‌ඣති…පෙ.… ධම්‌මෙ සමොධානෙති, ගොචරඤ්‌ච පජානාති, සමත්‌ථඤ්‌ච පටිවිජ්‌ඣති. ඉන්‌ද්‍රියානි සමොධානෙතීති කථං ඉන්‌ද්‍රියානි සමොධානෙති? අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං සමොධානෙති…පෙ.… සමථනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, පග්‌ගහනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අවික්‌ඛෙපූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ඔභාසූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, සම්‌පහංසනූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, උපෙක්‌ඛූපට්‌ඨානකුසලවසෙන , එකත්‌තූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ඤාණූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, විමුත්‌තූපට්‌ඨානකුසලවසෙන.
Āvajjitattā ārammaṇūpaṭṭhānakusalavasena indriyāni samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati…pe… dhamme samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati. Indriyāni samodhānetīti kathaṃ indriyāni samodhāneti? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ samodhāneti…pe… samathanimittūpaṭṭhānakusalavasena, paggahanimittūpaṭṭhānakusalavasena, avikkhepūpaṭṭhānakusalavasena, obhāsūpaṭṭhānakusalavasena, sampahaṃsanūpaṭṭhānakusalavasena, upekkhūpaṭṭhānakusalavasena , ekattūpaṭṭhānakusalavasena, ñāṇūpaṭṭhānakusalavasena, vimuttūpaṭṭhānakusalavasena.
අනිච්‌චතො උපට්‌ඨානකුසලවසෙන, නිච්‌චතො අනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, දුක්‌ඛතො උපට්‌ඨානකුසලවසෙන, සුඛතො අනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අනත්‌තතො උපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අත්‌තතො අනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ඛයතො උපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ඝනතො අනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, වයතො උපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ආයූහනානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, විපරිණාමූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ධුවතො අනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අනිමිත්‌තූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, නිමිත්‌තානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අප්‌පණිහිතූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, පණිධිඅනුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, සුඤ්‌ඤතූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අභිනිවෙසානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, ඤාණූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, අඤාණානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන, විසඤ්‌ඤොගූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, සඤ්‌ඤොගානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන , නිරොධූපට්‌ඨානකුසලවසෙන, සඞ්‌ඛාරානුපට්‌ඨානකුසලවසෙන ඉන්‌ද්‍රියානි සමොධානෙති, ගොචරඤ්‌ච පජානාති, සමත්‌ථඤ්‌ච පටිවිජ්‌ඣති.
Aniccato upaṭṭhānakusalavasena, niccato anupaṭṭhānakusalavasena, dukkhato upaṭṭhānakusalavasena, sukhato anupaṭṭhānakusalavasena, anattato upaṭṭhānakusalavasena, attato anupaṭṭhānakusalavasena, khayato upaṭṭhānakusalavasena, ghanato anupaṭṭhānakusalavasena, vayato upaṭṭhānakusalavasena, āyūhanānupaṭṭhānakusalavasena, vipariṇāmūpaṭṭhānakusalavasena, dhuvato anupaṭṭhānakusalavasena, animittūpaṭṭhānakusalavasena, nimittānupaṭṭhānakusalavasena, appaṇihitūpaṭṭhānakusalavasena, paṇidhianupaṭṭhānakusalavasena, suññatūpaṭṭhānakusalavasena, abhinivesānupaṭṭhānakusalavasena, ñāṇūpaṭṭhānakusalavasena, añāṇānupaṭṭhānakusalavasena, visaññogūpaṭṭhānakusalavasena, saññogānupaṭṭhānakusalavasena , nirodhūpaṭṭhānakusalavasena, saṅkhārānupaṭṭhānakusalavasena indriyāni samodhāneti, gocarañca pajānāti, samatthañca paṭivijjhati.
207. චතුසට්‌ඨියා ආකාරෙහි තිණ්‌ණන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං වසීභාවතාපඤ්‌ඤා ආසවානං ඛයෙ ඤාණං. කතමෙසං තිණ්‌ණන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං? අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියස්‌ස, අඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස, අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියස්‌ස.
207. Catusaṭṭhiyā ākārehi tiṇṇannaṃ indriyānaṃ vasībhāvatāpaññā āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ. Katamesaṃ tiṇṇannaṃ indriyānaṃ? Anaññātaññassāmītindriyassa, aññindriyassa, aññātāvindriyassa.
අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියං කති ඨානානි ගච්‌ඡති? අඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං කති ඨානානි ගච්‌ඡති? අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියං කති ඨානානි ගච්‌ඡති? අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියං එකං ඨානං ගච්‌ඡති – සොතාපත්‌තිමග්‌ගං. අඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං ඡ ඨානානි ගච්‌ඡති – සොතාපත්‌තිඵලං, සකදාගාමිමග්‌ගං, සකදාගාමිඵලං, අනාගාමිමග්‌ගං, අනාගාමිඵලං, අරහත්‌තමග්‌ගං. අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියං එකං ඨානං ගච්‌ඡති – අරහත්‌තඵලං.
Anaññātaññassāmītindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Aññindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Aññātāvindriyaṃ kati ṭhānāni gacchati? Anaññātaññassāmītindriyaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati – sotāpattimaggaṃ. Aññindriyaṃ cha ṭhānāni gacchati – sotāpattiphalaṃ, sakadāgāmimaggaṃ, sakadāgāmiphalaṃ, anāgāmimaggaṃ, anāgāmiphalaṃ, arahattamaggaṃ. Aññātāvindriyaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati – arahattaphalaṃ.
සොතාපත්‌තිමග්‌ගක්‌ඛණෙ අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියස්‌ස සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමොක්‌ඛපරිවාරං හොති, වීරියින්‌ද්‍රියං පග්‌ගහපරිවාරං හොති, සතින්‌ද්‍රියං උපට්‌ඨානපරිවාරං හොති, සමාධින්‌ද්‍රියං අවික්‌ඛෙපපරිවාරං හොති, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දස්‌සනපරිවාරං හොති, මනින්‌ද්‍රියං විජානනපරිවාරං හොති, සොමනස්‌සින්‌ද්‍රියං අභිසන්‌දනපරිවාරං හොති, ජීවිතින්‌ද්‍රියං පවත්‌තසන්‌තතාධිපතෙය්‍යපරිවාරං හොති. සොතාපත්‌තිමග්‌ගක්‌ඛණෙ ජාතා ධම්‌මා, ඨපෙත්‌වා චිත්‌තසමුට්‌ඨානං රූපං, සබ්‌බෙව කුසලා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව අනාසවා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව නිය්‍යානිකා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව අපචයගාමිනො හොන්‌ති, සබ්‌බෙව ලොකුත්‌තරා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව නිබ්‌බානාරම්‌මණා හොන්‌ති. සොතාපත්‌තිමග්‌ගක්‌ඛණෙ අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියස්‌ස ඉමානි අට්‌ඨින්‌ද්‍රියානි සහජාතපරිවාරා හොන්‌ති, අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤපරිවාරා හොන්‌ති, නිස්‌සයපරිවාරා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තපරිවාරා හොන්‌ති, සහගතා හොන්‌ති, සහජාතා හොන්‌ති, සංසට්‌ඨා හොන්‌ති, සම්‌පයුත්‌තා හොන්‌ති. තෙව තස්‌ස ආකාරා චෙව හොන්‌ති පරිවාරා ච.
Sotāpattimaggakkhaṇe anaññātaññassāmītindriyassa saddhindriyaṃ adhimokkhaparivāraṃ hoti, vīriyindriyaṃ paggahaparivāraṃ hoti, satindriyaṃ upaṭṭhānaparivāraṃ hoti, samādhindriyaṃ avikkhepaparivāraṃ hoti, paññindriyaṃ dassanaparivāraṃ hoti, manindriyaṃ vijānanaparivāraṃ hoti, somanassindriyaṃ abhisandanaparivāraṃ hoti, jīvitindriyaṃ pavattasantatādhipateyyaparivāraṃ hoti. Sotāpattimaggakkhaṇe jātā dhammā, ṭhapetvā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ, sabbeva kusalā honti, sabbeva anāsavā honti, sabbeva niyyānikā honti, sabbeva apacayagāmino honti, sabbeva lokuttarā honti, sabbeva nibbānārammaṇā honti. Sotāpattimaggakkhaṇe anaññātaññassāmītindriyassa imāni aṭṭhindriyāni sahajātaparivārā honti, aññamaññaparivārā honti, nissayaparivārā honti, sampayuttaparivārā honti, sahagatā honti, sahajātā honti, saṃsaṭṭhā honti, sampayuttā honti. Teva tassa ākārā ceva honti parivārā ca.
සොතාපත්‌තිඵලක්‌ඛණෙ…පෙ.… අරහත්‌තඵලක්‌ඛණෙ අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියස්‌ස සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමොක්‌ඛපරිවාරං හොති…පෙ.… ජීවිතින්‌ද්‍රියං පවත්‌තසන්‌තතාධිපතෙය්‍යපරිවාරං හොති. අරහත්‌තඵලක්‌ඛණෙ ජාතා ධම්‌මා සබ්‌බෙව අබ්‍යාකතා හොන්‌ති, ඨපෙත්‌වා චිත්‌තසමුට්‌ඨානං රූපං සබ්‌බෙව අනාසවා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව ලොකුත්‌තරා හොන්‌ති, සබ්‌බෙව නිබ්‌බානාරම්‌මණා හොන්‌ති. අරහත්‌තඵලක්‌ඛණෙ අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියස්‌ස ඉමානි අට්‌ඨින්‌ද්‍රියානි සහජාතපරිවාරා හොන්‌ති . තෙව තස්‌ස ආකාරා චෙව හොන්‌ති පරිවාරා ච. ඉති ඉමානි අට්‌ඨ අට්‌ඨකානි චතුසට්‌ඨි හොන්‌ති.
Sotāpattiphalakkhaṇe…pe… arahattaphalakkhaṇe aññātāvindriyassa saddhindriyaṃ adhimokkhaparivāraṃ hoti…pe… jīvitindriyaṃ pavattasantatādhipateyyaparivāraṃ hoti. Arahattaphalakkhaṇe jātā dhammā sabbeva abyākatā honti, ṭhapetvā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ sabbeva anāsavā honti, sabbeva lokuttarā honti, sabbeva nibbānārammaṇā honti. Arahattaphalakkhaṇe aññātāvindriyassa imāni aṭṭhindriyāni sahajātaparivārā honti . Teva tassa ākārā ceva honti parivārā ca. Iti imāni aṭṭha aṭṭhakāni catusaṭṭhi honti.
ආසවාති කතමෙ තෙ ආසවා? කාමාසවො, භවාසවො, දිට්‌ඨාසවො, අවිජ්‌ජාසවො. කත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති 3? සොතාපත්‌තිමග්‌ගෙන අනවසෙසො දිට්‌ඨාසවො ඛීයති. අපායගමනීයො කාමාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො භවාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. සකදාගාමිමග්‌ගෙන ඔළාරිකො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අනාගාමිමග්‌ගෙන අනවසෙසො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අරහත්‌තමග්‌ගෙන අනවසෙසො භවාසවො ඛීයති, අනවසෙසො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති.
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti 4? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati. Apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti.
208.
208.
න තස්‌ස අද්‌දිට්‌ඨමිධත්‌ථි කිඤ්‌චි, අථො අවිඤ්‌ඤාතමජානිතබ්‌බං;
Na tassa addiṭṭhamidhatthi kiñci, atho aviññātamajānitabbaṃ;
සබ්‌බං අභිඤ්‌ඤාසි යදත්‌ථි නෙය්‍යං, තථාගතො තෙන සමන්‌තචක්‌ඛූති.
Sabbaṃ abhiññāsi yadatthi neyyaṃ, tathāgato tena samantacakkhūti.
සමන්‌තචක්‌ඛූති කෙනට්‌ඨෙන සමන්‌තචක්‌ඛු? චුද්‌දස බුද්‌ධඤාණානි – දුක්‌ඛෙ ඤාණං බුද්‌ධඤාණං, දුක්‌ඛසමුදයෙ ඤාණං බුද්‌ධඤාණං…පෙ.… සබ්‌බඤ්‌ඤුතඤාණං බුද්‌ධඤාණං, අනාවරණඤාණං බුද්‌ධඤාණං. ඉමානි චුද්‌දස බුද්‌ධඤාණානි. ඉමෙසං චුද්‌දසන්‌නං බුද්‌ධඤාණානං අට්‌ඨ ඤාණානි සාවකසාධාරණානි, ඡ ඤාණානි අසාධාරණානි සාවකෙහි.
Samantacakkhūti kenaṭṭhena samantacakkhu? Cuddasa buddhañāṇāni – dukkhe ñāṇaṃ buddhañāṇaṃ, dukkhasamudaye ñāṇaṃ buddhañāṇaṃ…pe… sabbaññutañāṇaṃ buddhañāṇaṃ, anāvaraṇañāṇaṃ buddhañāṇaṃ. Imāni cuddasa buddhañāṇāni. Imesaṃ cuddasannaṃ buddhañāṇānaṃ aṭṭha ñāṇāni sāvakasādhāraṇāni, cha ñāṇāni asādhāraṇāni sāvakehi.
යාවතා දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො ඤාතො, අඤ්‌ඤාතො දුක්‌ඛට්‌ඨො නත්‌ථීති – සමන්‌තචක්‌ඛු. යං සමන්‌තචක්‌ඛු තං පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං. පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං. යාවතා දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො දිට්‌ඨො විදිතො සච්‌ඡිකතො ඵස්‌සිතො පඤ්‌ඤාය; අඵස්‌සිතො පඤ්‌ඤාය දුක්‌ඛට්‌ඨො නත්‌ථීති – සමන්‌තචක්‌ඛු. යං සමන්‌තචක්‌ඛු තං පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං. පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං. යාවතා සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො…පෙ.… යාවතා නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො… යාවතා මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො… යාවතා අත්‌ථපටිසම්‌භිදාය අත්‌ථපටිසම්‌භිදට්‌ඨො… යාවතා ධම්‌මපටිසම්‌භිදාය ධම්‌මපටිසම්‌භිදට්‌ඨො… යාවතා නිරුත්‌තිපටිසම්‌භිදාය නිරුත්‌තිපටිසම්‌භිදට්‌ඨො… යාවතා පටිභානපටිසම්‌භිදාය පටිභානපටිසම්‌භිදට්‌ඨො… යාවතා ඉන්‌ද්‍රියපරොපරියත්‌තෙ ඤාණං… යාවතා සත්‌තානං ආසයානුසයෙ ඤාණං… යාවතා යමකපාටිහීරෙ ඤාණං… යාවතා මහාකරුණාසමාපත්‌තියා ඤාණං… යාවතා සදෙවකස්‌ස ලොකස්‌ස සමාරකස්‌ස සබ්‍රහ්‌මකස්‌ස සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය දිට්‌ඨං සුතං මුතං විඤ්‌ඤාතං පත්‌තං පරියෙසිතං අනුවිචරිතං මනසා, තං ඤාතං දිට්‌ඨං විදිතං සච්‌ඡිකතං ඵස්‌සිතං පඤ්‌ඤාය. අඵස්‌සිතං පඤ්‌ඤාය නත්‌ථීති – සමන්‌තචක්‌ඛු. යං සමන්‌තචක්‌ඛු තං පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං. පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං.
Yāvatā dukkhassa dukkhaṭṭho ñāto, aññāto dukkhaṭṭho natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ. Yāvatā dukkhassa dukkhaṭṭho diṭṭho vidito sacchikato phassito paññāya; aphassito paññāya dukkhaṭṭho natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ. Yāvatā samudayassa samudayaṭṭho…pe… yāvatā nirodhassa nirodhaṭṭho… yāvatā maggassa maggaṭṭho… yāvatā atthapaṭisambhidāya atthapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā dhammapaṭisambhidāya dhammapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā niruttipaṭisambhidāya niruttipaṭisambhidaṭṭho… yāvatā paṭibhānapaṭisambhidāya paṭibhānapaṭisambhidaṭṭho… yāvatā indriyaparopariyatte ñāṇaṃ… yāvatā sattānaṃ āsayānusaye ñāṇaṃ… yāvatā yamakapāṭihīre ñāṇaṃ… yāvatā mahākaruṇāsamāpattiyā ñāṇaṃ… yāvatā sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, taṃ ñātaṃ diṭṭhaṃ viditaṃ sacchikataṃ phassitaṃ paññāya. Aphassitaṃ paññāya natthīti – samantacakkhu. Yaṃ samantacakkhu taṃ paññindriyaṃ. Paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ.
සද්‌දහන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති, පග්‌ගණ්‌හන්‌තො සද්‌දහති. සද්‌දහන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති, උපට්‌ඨාපෙන්‌තො සද්‌දහති. සද්‌දහන්‌තො සමාදහති, සමාදහන්‌තො සද්‌දහති. සද්‌දහන්‌තො පජානාති, පජානන්‌තො සද්‌දහති. පග්‌ගණ්‌හන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති, උපට්‌ඨාපෙන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති. පග්‌ගණ්‌හන්‌තො සමාදහති, සමාදහන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති. පග්‌ගණ්‌හන්‌තො පජානාති, පජානන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති. පග්‌ගණ්‌හන්‌තො සද්‌දහති, සද්‌දහන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති. උපට්‌ඨාපෙන්‌තො සමාදහති, සමාදහන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති. උපට්‌ඨාපෙන්‌තො පජානාති, පජානන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති. උපට්‌ඨාපෙන්‌තො සද්‌දහති, සද්‌දහන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති. උපට්‌ඨාපෙන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති, පග්‌ගණ්‌හන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති. සමාදහන්‌තො පජානාති, පජානන්‌තො සමාදහති. සමාදහන්‌තො සද්‌දහති, සද්‌දහන්‌තො සමාදහති. සමාදහන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති, පග්‌ගණ්‌හන්‌තො සමාදහති. සමාදහන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති, උපට්‌ඨාපෙන්‌තො සමාදහති. පජානන්‌තො සද්‌දහති, සද්‌දහන්‌තො පජානාති. පජානන්‌තො පග්‌ගණ්‌හාති, පග්‌ගණ්‌හන්‌තො පජානාති. පජානන්‌තො උපට්‌ඨාපෙති, උපට්‌ඨාපෙන්‌තො පජානාති. පජානන්‌තො සමාදහති, සමාදහන්‌තො පජානාති.
Saddahanto paggaṇhāti, paggaṇhanto saddahati. Saddahanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento saddahati. Saddahanto samādahati, samādahanto saddahati. Saddahanto pajānāti, pajānanto saddahati. Paggaṇhanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento paggaṇhāti. Paggaṇhanto samādahati, samādahanto paggaṇhāti. Paggaṇhanto pajānāti, pajānanto paggaṇhāti. Paggaṇhanto saddahati, saddahanto paggaṇhāti. Upaṭṭhāpento samādahati, samādahanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento pajānāti, pajānanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento saddahati, saddahanto upaṭṭhāpeti. Upaṭṭhāpento paggaṇhāti, paggaṇhanto upaṭṭhāpeti. Samādahanto pajānāti, pajānanto samādahati. Samādahanto saddahati, saddahanto samādahati. Samādahanto paggaṇhāti, paggaṇhanto samādahati. Samādahanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento samādahati. Pajānanto saddahati, saddahanto pajānāti. Pajānanto paggaṇhāti, paggaṇhanto pajānāti. Pajānanto upaṭṭhāpeti, upaṭṭhāpento pajānāti. Pajānanto samādahati, samādahanto pajānāti.
සද්‌දහිතත්‌තා පග්‌ගහිතං, පග්‌ගහිතත්‌තා සද්‌දහිතං. සද්‌දහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං, උපට්‌ඨාපිතත්‌තා සද්‌දහිතං. සද්‌දහිතත්‌තා සමාදහිතං, සමාදහිතත්‌තා සද්‌දහිතං. සද්‌දහිතත්‌තා පජානිතං, පජානිතත්‌තා සද්‌දහිතං. පග්‌ගහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං , උපට්‌ඨාපිතත්‌තා පග්‌ගහිතං. පග්‌ගහිතත්‌තා සමාදහිතං, සමාදහිතත්‌තා පග්‌ගහිතං. පග්‌ගහිතත්‌තා පජානිතං පජානිතත්‌තා පග්‌ගහිතං. පග්‌ගහිතත්‌තා සද්‌දහිතං, සද්‌දහිතත්‌තා පග්‌ගහිතං. උපට්‌ඨාපිතත්‌තා සමාදහිතං, සමාදහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං. උපට්‌ඨාපිතත්‌තා පජානිතං, පජානිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං. උපට්‌ඨාපිතත්‌තා සද්‌දහිතං, සද්‌දහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං. උපට්‌ඨාපිතත්‌තා පග්‌ගහිතං, පග්‌ගහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං. සමාදහිතත්‌තා පජානිතං, පජානිතත්‌තා සමාදහිතං. සමාදහිතත්‌තා සද්‌දහිතං, සද්‌දහිතත්‌තා සමාදහිතං. සමාදහිතත්‌තා පග්‌ගහිතං, පග්‌ගහිතත්‌තා සමාදහිතං. සමාදහිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං, උපට්‌ඨාපිතත්‌තා සමාදහිතං. පජානිතත්‌තා සද්‌දහිතං, සද්‌දහිතත්‌තා පජානිතං. පජානිතත්‌තා පග්‌ගහිතං, පග්‌ගහිතත්‌තා පජානිතං. පජානිතත්‌තා උපට්‌ඨාපිතං, උපට්‌ඨාපිතත්‌තා පජානිතං. පජානිතත්‌තා සමාදහිතං, සමාදහිතත්‌තා පජානිතං.
Saddahitattā paggahitaṃ, paggahitattā saddahitaṃ. Saddahitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā saddahitaṃ. Saddahitattā samādahitaṃ, samādahitattā saddahitaṃ. Saddahitattā pajānitaṃ, pajānitattā saddahitaṃ. Paggahitattā upaṭṭhāpitaṃ , upaṭṭhāpitattā paggahitaṃ. Paggahitattā samādahitaṃ, samādahitattā paggahitaṃ. Paggahitattā pajānitaṃ pajānitattā paggahitaṃ. Paggahitattā saddahitaṃ, saddahitattā paggahitaṃ. Upaṭṭhāpitattā samādahitaṃ, samādahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā pajānitaṃ, pajānitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā saddahitaṃ, saddahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Upaṭṭhāpitattā paggahitaṃ, paggahitattā upaṭṭhāpitaṃ. Samādahitattā pajānitaṃ, pajānitattā samādahitaṃ. Samādahitattā saddahitaṃ, saddahitattā samādahitaṃ. Samādahitattā paggahitaṃ, paggahitattā samādahitaṃ. Samādahitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā samādahitaṃ. Pajānitattā saddahitaṃ, saddahitattā pajānitaṃ. Pajānitattā paggahitaṃ, paggahitattā pajānitaṃ. Pajānitattā upaṭṭhāpitaṃ, upaṭṭhāpitattā pajānitaṃ. Pajānitattā samādahitaṃ, samādahitattā pajānitaṃ.
යං බුද්‌ධචක්‌ඛු තං බුද්‌ධඤාණං, යං බුද්‌ධඤාණං තං බුද්‌ධචක්‌ඛු, යෙන චක්‌ඛුනා තථාගතො සත්‌තෙ පස්‌සති අප්‌පරජක්‌ඛෙ මහාරජක්‌ඛෙ තික්‌ඛින්‌ද්‍රියෙ මුදින්‌ද්‍රියෙ ස්‌වාකාරෙ ද්‌වාකාරෙ සුවිඤ්‌ඤාපයෙ දුවිඤ්‌ඤාපයෙ අප්‌පෙකච්‌චෙ පරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවිනො 5, අප්‌පෙකච්‌චෙ නපරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවිනො.
Yaṃ buddhacakkhu taṃ buddhañāṇaṃ, yaṃ buddhañāṇaṃ taṃ buddhacakkhu, yena cakkhunā tathāgato satte passati apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye appekacce paralokavajjabhayadassāvino 6, appekacce naparalokavajjabhayadassāvino.
අප්‌පරජක්‌ඛෙ මහාරජක්‌ඛෙති සද්‌ධො පුග්‌ගලො අප්‌පරජක්‌ඛො, අස්‌සද්‌ධො පුග්‌ගලො මහාරජක්‌ඛො. ආරද්‌ධවීරියො පුග්‌ගලො අප්‌පරජක්‌ඛො, කුසීතො පුග්‌ගලො මහාරජක්‌ඛො. උපට්‌ඨිතස්‌සති පුග්‌ගලො අප්‌පරජක්‌ඛො, මුට්‌ඨස්‌සති පුග්‌ගලො මහාරජක්‌ඛො. සමාහිතො පුග්‌ගලො අප්‌පරජක්‌ඛො, අසමාහිතො පුග්‌ගලො මහාරජක්‌ඛො. පඤ්‌ඤවා පුග්‌ගලො අප්‌පරජක්‌ඛො, දුප්‌පඤ්‌ඤො පුග්‌ගලො මහාරජක්‌ඛො.
Apparajakkhe mahārajakkheti saddho puggalo apparajakkho, assaddho puggalo mahārajakkho. Āraddhavīriyo puggalo apparajakkho, kusīto puggalo mahārajakkho. Upaṭṭhitassati puggalo apparajakkho, muṭṭhassati puggalo mahārajakkho. Samāhito puggalo apparajakkho, asamāhito puggalo mahārajakkho. Paññavā puggalo apparajakkho, duppañño puggalo mahārajakkho.
තික්‌ඛින්‌ද්‍රියෙ මුදින්‌ද්‍රියෙති සද්‌ධො පුග්‌ගලො තික්‌ඛින්‌ද්‍රියො, අස්‌සද්‌ධො පුග්‌ගලො මුදින්‌ද්‍රියො…පෙ.… පඤ්‌ඤවා පුග්‌ගලො තික්‌ඛින්‌ද්‍රියො, දුප්‌පඤ්‌ඤො පුග්‌ගලො මුදින්‌ද්‍රියො. ස්‌වාකාරෙ ද්‌වාකාරෙති සද්‌ධො පුග්‌ගලො ස්‌වාකාරො, අස්‌සද්‌ධො පුග්‌ගලො ද්‌වාකාරො…පෙ.… පඤ්‌ඤවා පුග්‌ගලො ස්‌වාකාරො, දුප්‌පඤ්‌ඤො පුග්‌ගලො ද්‌වාකාරො. සුවිඤ්‌ඤාපයෙ දුවිඤ්‌ඤාපයෙති සද්‌ධො පුග්‌ගලො සුවිඤ්‌ඤාපයො, අස්‌සද්‌ධො පුග්‌ගලො දුවිඤ්‌ඤාපයො…පෙ.… පඤ්‌ඤවා පුග්‌ගලො සුවිඤ්‌ඤාපයො, දුප්‌පඤ්‌ඤො පුග්‌ගලො දුවිඤ්‌ඤාපයො.
Tikkhindriye mudindriyeti saddho puggalo tikkhindriyo, assaddho puggalo mudindriyo…pe… paññavā puggalo tikkhindriyo, duppañño puggalo mudindriyo. Svākāre dvākāreti saddho puggalo svākāro, assaddho puggalo dvākāro…pe… paññavā puggalo svākāro, duppañño puggalo dvākāro. Suviññāpaye duviññāpayeti saddho puggalo suviññāpayo, assaddho puggalo duviññāpayo…pe… paññavā puggalo suviññāpayo, duppañño puggalo duviññāpayo.
අප්‌පෙකච්‌චෙ පරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවිනො, අප්‌පෙකච්‌චෙ නපරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවිනොති සද්‌ධො පුග්‌ගලො පරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී, අස්‌සද්‌ධො පුග්‌ගලො නපරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී. ආරද්‌ධවීරියො පුග්‌ගලො පරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී , කුසීතො පුග්‌ගලො නපරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී…පෙ.… පඤ්‌ඤවා පුග්‌ගලො පරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී, දුප්‌පඤ්‌ඤො පුග්‌ගලො නපරලොකවජ්‌ජභයදස්‌සාවී.
Appekacceparalokavajjabhayadassāvino, appekacce naparalokavajjabhayadassāvinoti saddho puggalo paralokavajjabhayadassāvī, assaddho puggalo naparalokavajjabhayadassāvī. Āraddhavīriyo puggalo paralokavajjabhayadassāvī , kusīto puggalo naparalokavajjabhayadassāvī…pe… paññavā puggalo paralokavajjabhayadassāvī, duppañño puggalo naparalokavajjabhayadassāvī.
ලොකොති ඛන්‌ධලොකො ධාතුලොකො ආයතනලොකො විපත්‌තිභවලොකො විපත්‌තිසම්‌භවලොකො සම්‌පත්‌තිභවලොකො සම්‌පත්‌තිසම්‌භවලොකො.
Lokoti khandhaloko dhātuloko āyatanaloko vipattibhavaloko vipattisambhavaloko sampattibhavaloko sampattisambhavaloko.
එකො ලොකො – සබ්‌බෙ සත්‌තා ආහාරට්‌ඨිතිකා. ද්‌වෙ ලොකා – නාමඤ්‌ච රූපඤ්‌ච. තයො ලොකා – තිස්‌සො වෙදනා. චත්‌තාරො ලොකා – චත්‌තාරො ආහාරා. පඤ්‌ච ලොකා – පඤ්‌චුපාදානක්‌ඛන්‌ධා. ඡ ලොකා – ඡ අජ්‌ඣත්‌තිකානි ආයතනානි. සත්‌ත ලොකා – සත්‌ත විඤ්‌ඤාණට්‌ඨිතියො. අට්‌ඨ ලොකා – අට්‌ඨ ලොකධම්‌මා. නව ලොකා – නව සත්‌තාවාසා. දස ලොකා – දසායතනානි. ද්‌වාදස ලොකා – ද්‌වාදසායතනානි. අට්‌ඨාරස ලොකා – අට්‌ඨාරස ධාතුයො.
Eko loko – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve lokā – nāmañca rūpañca. Tayo lokā – tisso vedanā. Cattāro lokā – cattāro āhārā. Pañca lokā – pañcupādānakkhandhā. Cha lokā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta lokā – satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha lokā – aṭṭha lokadhammā. Nava lokā – nava sattāvāsā. Dasa lokā – dasāyatanāni. Dvādasa lokā – dvādasāyatanāni. Aṭṭhārasa lokā – aṭṭhārasa dhātuyo.
වජ්‌ජන්‌ති සබ්‌බෙ කිලෙසා වජ්‌ජා, සබ්‌බෙ දුච්‌චරිතා වජ්‌ජා, සබ්‌බෙ අභිසඞ්‌ඛාරා වජ්‌ජා, සබ්‌බෙ භවගාමිකම්‌මා වජ්‌ජා. ඉති ඉමස්‌මිඤ්‌ච ලොකෙ ඉමස්‌මිඤ්‌ච වජ්‌ජෙ තිබ්‌බා භයසඤ්‌ඤා පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොන්‌ති, සෙය්‍යථාපි උක්‌ඛිත්‌තාසිකෙ වධකෙ. ඉමෙහි පඤ්‌ඤාසාය ආකාරෙහි ඉමානි පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි ජානාති පස්‌සති අඤ්‌ඤාති පටිවිජ්‌ඣතීති.
Vajjanti sabbe kilesā vajjā, sabbe duccaritā vajjā, sabbe abhisaṅkhārā vajjā, sabbe bhavagāmikammā vajjā. Iti imasmiñca loke imasmiñca vajje tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā honti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake. Imehi paññāsāya ākārehi imāni pañcindriyāni jānāti passati aññāti paṭivijjhatīti.
ඉන්‌ද්‍රියසමොධානො පඤ්‌චමො.
Indriyasamodhāno pañcamo.
තතියභාණවාරො.
Tatiyabhāṇavāro.
ඉන්‌ද්‍රියකථා නිට්‌ඨිතා.
Indriyakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 5. ඉන්‌ද්‍රියසමොධානවණ්‌ණනා • 5. Indriyasamodhānavaṇṇanā
