| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
1. இந்த்³ரியவாரவண்ணனா
1. Indriyavāravaṇṇanā
23. அத² மெத்தூபஸங்ஹாராகாரங் இந்த்³ரியாதி³பரிபா⁴வனஞ்ச த³ஸ்ஸேதுங் ஸப்³பே³ஸங் ஸத்தானங் பீளனங் வஜ்ஜெத்வாதிஆதி³மாஹ. தத்த² பீளனந்தி அப்³ப⁴ந்தரதோ ஸரீரபீளனங். உபகா⁴தந்தி பா³ஹிரதோ ஸரீரோபகா⁴தங். ஸந்தாபந்தி யதா² ததா² வா சித்தஸந்தாபனங். பரியாதா³னந்தி பகதியா ஜீவிதாதி³பரிக்க²யங். விஹேஸந்தி பரதோ ஜீவிதவிஹேட²னங். வஜ்ஜெத்வாதி பீளனாதீ³ஸு ஏகேகங் அத்தனோ சித்தேனேவ அபனெத்வா. இமானி பீளனாதீ³னி பஞ்ச பதா³னி மெத்தோபஸங்ஹாரஸ்ஸ படிபக்க²விவஜ்ஜனவஸேன வுத்தானி, அபீளனாயாதிஆதீ³னி மெத்தோபஸங்ஹாரவஸேன. அபீளனாயாதி அபீளனாகாரேன, ஸப்³பே³ ஸத்தே மெத்தாயதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவங் ஸேஸேஸுபி. மா வேரினோ மா து³க்கி²னோ மா து³க்கி²தத்தாதி இமானிபி தீணி மெத்தோபஸங்ஹாரஸ்ஸ படிபக்க²படிக்கே²பவசனானி. மா-வசனஸ்ஸ மா ஹொந்தூதி அத்தோ². அவேரினோ ஸுகி²னோ ஸுகி²தத்தாதி இமானி தீணி மெத்தோபஸங்ஹாரவசனானி. ‘‘அப்³யாபஜ்ஜா அனீகா⁴’’தி இத³ங் த்³வயங் ‘‘ஸுகி²னோ’’தி வசனேன ஸங்க³ஹிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஸுகி²தத்தாதி தஸ்ஸேவ ஸுக²ஸ்ஸ நிச்சப்பவத்தித³ஸ்ஸனங். ‘‘ஸுகி²தத்தா’’தி ச ‘‘ஸுகீ² அத்தானங் பரிஹரந்தூ’’தி ச அத்த²தோ ஏகங். ‘‘அபீளனாயா’’திஆதீ³ஹி வா அப்³யாபஜ்ஜானீக⁴வசனானி ஸங்க³ஹிதானி. அட்ட²ஹாகாரேஹீதி ‘‘அபீளனாயா’’திஆத³யோ பஞ்ச மெத்தோபஸங்ஹாராகாரா ‘‘அவேரினோ ஹொந்தூ’’திஆத³யோ தயோ மெத்தோபஸங்ஹாராகாராதி இமேஹி அட்ட²ஹாகாரேஹி. மெத்தாயதீதி ஸினிய்ஹதி. தங் த⁴ம்மங் சேதயதீதி தங் ஹிதோபஸங்ஹாரங் சேதயதி அபி⁴ஸந்த³ஹதி, பவத்தேதீதி அத்தோ². ஸப்³ப³ப்³யாபாத³பரியுட்டா²னேஹி விமுச்சதீதி மெத்தாய படிபக்க²பூ⁴தேஹி ஸப்³பே³ஹி ப்³யாபாத³ஸமுதா³சாரேஹி விக்க²ம்ப⁴னதோ விமுச்சதி. மெத்தா ச சேதோ ச விமுத்தி சாதி ஏகாயேவ மெத்தா திதா⁴ வண்ணிதா.
23. Atha mettūpasaṃhārākāraṃ indriyādiparibhāvanañca dassetuṃ sabbesaṃ sattānaṃ pīḷanaṃ vajjetvātiādimāha. Tattha pīḷananti abbhantarato sarīrapīḷanaṃ. Upaghātanti bāhirato sarīropaghātaṃ. Santāpanti yathā tathā vā cittasantāpanaṃ. Pariyādānanti pakatiyā jīvitādiparikkhayaṃ. Vihesanti parato jīvitaviheṭhanaṃ. Vajjetvāti pīḷanādīsu ekekaṃ attano citteneva apanetvā. Imāni pīḷanādīni pañca padāni mettopasaṃhārassa paṭipakkhavivajjanavasena vuttāni, apīḷanāyātiādīni mettopasaṃhāravasena. Apīḷanāyāti apīḷanākārena, sabbe satte mettāyatīti sambandho. Evaṃ sesesupi. Mā verino mā dukkhino mā dukkhitattāti imānipi tīṇi mettopasaṃhārassa paṭipakkhapaṭikkhepavacanāni. Mā-vacanassa mā hontūti attho. Averino sukhino sukhitattāti imāni tīṇi mettopasaṃhāravacanāni. ‘‘Abyāpajjā anīghā’’ti idaṃ dvayaṃ ‘‘sukhino’’ti vacanena saṅgahitanti veditabbaṃ. Sukhitattāti tasseva sukhassa niccappavattidassanaṃ. ‘‘Sukhitattā’’ti ca ‘‘sukhī attānaṃ pariharantū’’ti ca atthato ekaṃ. ‘‘Apīḷanāyā’’tiādīhi vā abyāpajjānīghavacanāni saṅgahitāni. Aṭṭhahākārehīti ‘‘apīḷanāyā’’tiādayo pañca mettopasaṃhārākārā ‘‘averino hontū’’tiādayo tayo mettopasaṃhārākārāti imehi aṭṭhahākārehi. Mettāyatīti siniyhati. Taṃ dhammaṃ cetayatīti taṃ hitopasaṃhāraṃ cetayati abhisandahati, pavattetīti attho. Sabbabyāpādapariyuṭṭhānehivimuccatīti mettāya paṭipakkhabhūtehi sabbehi byāpādasamudācārehi vikkhambhanato vimuccati. Mettā ca ceto ca vimutti cāti ekāyeva mettā tidhā vaṇṇitā.
அவேரினோ கே²மினோ ஸுகி²னோதி இமானி தீணி பதா³னி புப்³பே³ வுத்தே ஆகாரே ஸங்கே²பேன ஸங்க³ஹெத்வா வுத்தானி. ஸத்³தா⁴ய அதி⁴முச்சதீதிஆதி³னா நயேன வுத்தானி பஞ்சிந்த்³ரியானி மெத்தாய ஸம்பயுத்தானியேவ. ஆஸேவனாதிஆதீ³ஸு ச²ஸு வாரேஸு ஆஸேவீயதி ஏதேஹி மெத்தாதி ஆஸேவனா. ததா² பா⁴வனா ப³ஹுலீகம்மங். அலங்காராதி விபூ⁴ஸனா. ஸ்வாலங்கதாதி ஸுட்டு² அலங்கதா பூ⁴ஸிதா. பரிக்கா²ராதி ஸம்பா⁴ரா. ஸுபரிக்க²தாதி ஸுட்டு² ஸம்ப⁴தா. பரிவாராதி ரக்க²னட்டே²ன. புன ஆஸேவனாதீ³னி அட்ட²வீஸதி பதா³னி மெத்தாய வண்ணப⁴ணனத்த²ங் வுத்தானி. தத்த² பாரிபூரீதி பரிபுண்ணபா⁴வா. ஸஹக³தாதி மெத்தாய ஸஹக³தா. ததா² ஸஹஜாதாத³யோ. பக்க²ந்த³னாதி மெத்தாய பவிஸனா, பக்க²ந்த³தி ஏதேஹி மெத்தாதி வா பக்க²ந்த³னா. ததா² ஸங்ஸீத³னாத³யோ. ஏதங் ஸந்தந்தி ப²ஸ்ஸனாதி ஏஸா மெத்தா ஸந்தாதி ஏதேஹி ப²ஸ்ஸனா ஹோதீதி ஏதங் ஸந்தந்தி ப²ஸ்ஸனா ‘‘ஏதத³க்³க³’’ந்திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 1.188 ஆத³யோ) விய நபுங்ஸகவசனங். ஸ்வாதி⁴ட்டி²தாதி ஸுட்டு² பதிட்டி²தா. ஸுஸமுக்³க³தாதி ஸுட்டு² ஸமுஸ்ஸிதா. ஸுவிமுத்தாதி அத்தனோ அத்தனோ பச்சனீகேஹி ஸுட்டு² விமுத்தா. நிப்³ப³த்தெந்தீதி மெத்தாஸம்பயுத்தா ஹுத்வா மெத்தங் நிப்³ப³த்தெந்தி. ஜோதெந்தீதி பாகடங் கரொந்தி. பதாபெந்தீதி விரோசெந்தி.
Averino khemino sukhinoti imāni tīṇi padāni pubbe vutte ākāre saṅkhepena saṅgahetvā vuttāni. Saddhāya adhimuccatītiādinā nayena vuttāni pañcindriyāni mettāya sampayuttāniyeva. Āsevanātiādīsu chasu vāresu āsevīyati etehi mettāti āsevanā. Tathā bhāvanā bahulīkammaṃ. Alaṅkārāti vibhūsanā. Svālaṅkatāti suṭṭhu alaṅkatā bhūsitā. Parikkhārāti sambhārā. Suparikkhatāti suṭṭhu sambhatā. Parivārāti rakkhanaṭṭhena. Puna āsevanādīni aṭṭhavīsati padāni mettāya vaṇṇabhaṇanatthaṃ vuttāni. Tattha pāripūrīti paripuṇṇabhāvā. Sahagatāti mettāya sahagatā. Tathā sahajātādayo. Pakkhandanāti mettāya pavisanā, pakkhandati etehi mettāti vā pakkhandanā. Tathā saṃsīdanādayo. Etaṃ santanti phassanāti esā mettā santāti etehi phassanā hotīti etaṃ santanti phassanā ‘‘etadagga’’ntiādīsu (a. ni. 1.188 ādayo) viya napuṃsakavacanaṃ. Svādhiṭṭhitāti suṭṭhu patiṭṭhitā. Susamuggatāti suṭṭhu samussitā. Suvimuttāti attano attano paccanīkehi suṭṭhu vimuttā. Nibbattentīti mettāsampayuttā hutvā mettaṃ nibbattenti. Jotentīti pākaṭaṃ karonti. Patāpentīti virocenti.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 1. இந்த்³ரியவாரோ • 1. Indriyavāro
