Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / бадисамбхид̣̇аамаг̇г̇а-адтагат̇аа • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
1. инд̣̇рияаваараван̣н̣анаа
1. Indriyavāravaṇṇanā
23. ат̇а мзд̇д̇уубасам̣хаараагаарам̣ инд̣̇рияаад̣̇ибарибхааванан̃жа д̣̇ассзд̇ум̣ саб̣б̣зсам̣ сад̇д̇аанам̣ бийл̣анам̣ важ̇ж̇зд̇ваад̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а бийл̣ананд̇и аб̣бханд̇арад̇о сарийрабийл̣анам̣. убагхаад̇анд̇и б̣аахирад̇о сарийробагхаад̇ам̣. санд̇аабанд̇и яат̇аа д̇ат̇аа ваа жид̇д̇асанд̇аабанам̣. барияаад̣̇аананд̇и багад̇ияаа ж̇ийвид̇аад̣̇ибаригкаяам̣. вихзсанд̇и барад̇о ж̇ийвид̇авихзтанам̣. важ̇ж̇зд̇ваад̇и бийл̣анаад̣̇ийсу згзгам̣ ад̇д̇ано жид̇д̇знзва абанзд̇ваа. имаани бийл̣анаад̣̇ийни бан̃жа бад̣̇аани мзд̇д̇обасам̣хаарасса бадибагкавиваж̇ж̇анавасзна вуд̇д̇аани, абийл̣анааяаад̇иаад̣̇ийни мзд̇д̇обасам̣хааравасзна. абийл̣анааяаад̇и абийл̣анаагаарзна, саб̣б̣з сад̇д̇з мзд̇д̇ааяад̇ийд̇и самб̣анд̇хо. звам̣ сзсзсуби. маа взрино маа д̣̇угкино маа д̣̇угкид̇ад̇д̇аад̇и имааниби д̇ийн̣и мзд̇д̇обасам̣хаарасса бадибагкабадигкзбаважанаани. маа-важанасса маа хонд̇ууд̇и ад̇т̇о. авзрино сукино сукид̇ад̇д̇аад̇и имаани д̇ийн̣и мзд̇д̇обасам̣хаараважанаани. ‘‘аб̣яаабаж̇ж̇аа анийгхаа’’д̇и ид̣̇ам̣ д̣̇ваяам̣ ‘‘сукино’’д̇и важанзна сан̇г̇ахид̇анд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. сукид̇ад̇д̇аад̇и д̇ассзва сукасса нижжаббавад̇д̇ид̣̇ассанам̣. ‘‘сукид̇ад̇д̇аа’’д̇и жа ‘‘сукий ад̇д̇аанам̣ барихаранд̇уу’’д̇и жа ад̇т̇ад̇о згам̣. ‘‘абийл̣анааяаа’’д̇иаад̣̇ийхи ваа аб̣яаабаж̇ж̇аанийгхаважанаани сан̇г̇ахид̇аани. адтахаагаарзхийд̇и ‘‘абийл̣анааяаа’’д̇иаад̣̇аяо бан̃жа мзд̇д̇обасам̣хаараагаараа ‘‘авзрино хонд̇уу’’д̇иаад̣̇аяо д̇аяо мзд̇д̇обасам̣хаараагаараад̇и имзхи адтахаагаарзхи. мзд̇д̇ааяад̇ийд̇и синияхад̇и. д̇ам̣ д̇хаммам̣ жзд̇аяад̇ийд̇и д̇ам̣ хид̇обасам̣хаарам̣ жзд̇аяад̇и абхисанд̣̇ахад̇и, бавад̇д̇зд̇ийд̇и ад̇т̇о. саб̣б̣аб̣яаабаад̣̇абарияудтаанзхи вимужжад̇ийд̇и мзд̇д̇ааяа бадибагкабхууд̇зхи саб̣б̣зхи б̣яаабаад̣̇асамуд̣̇аажаарзхи вигкамбханад̇о вимужжад̇и. мзд̇д̇аа жа жзд̇о жа вимуд̇д̇и жаад̇и згааязва мзд̇д̇аа д̇ид̇хаа ван̣н̣ид̇аа.
23. Atha mettūpasaṃhārākāraṃ indriyādiparibhāvanañca dassetuṃ sabbesaṃ sattānaṃ pīḷanaṃ vajjetvātiādimāha. Tattha pīḷananti abbhantarato sarīrapīḷanaṃ. Upaghātanti bāhirato sarīropaghātaṃ. Santāpanti yathā tathā vā cittasantāpanaṃ. Pariyādānanti pakatiyā jīvitādiparikkhayaṃ. Vihesanti parato jīvitaviheṭhanaṃ. Vajjetvāti pīḷanādīsu ekekaṃ attano citteneva apanetvā. Imāni pīḷanādīni pañca padāni mettopasaṃhārassa paṭipakkhavivajjanavasena vuttāni, apīḷanāyātiādīni mettopasaṃhāravasena. Apīḷanāyāti apīḷanākārena, sabbe satte mettāyatīti sambandho. Evaṃ sesesupi. Mā verino mā dukkhino mā dukkhitattāti imānipi tīṇi mettopasaṃhārassa paṭipakkhapaṭikkhepavacanāni. Mā-vacanassa mā hontūti attho. Averino sukhino sukhitattāti imāni tīṇi mettopasaṃhāravacanāni. ‘‘Abyāpajjā anīghā’’ti idaṃ dvayaṃ ‘‘sukhino’’ti vacanena saṅgahitanti veditabbaṃ. Sukhitattāti tasseva sukhassa niccappavattidassanaṃ. ‘‘Sukhitattā’’ti ca ‘‘sukhī attānaṃ pariharantū’’ti ca atthato ekaṃ. ‘‘Apīḷanāyā’’tiādīhi vā abyāpajjānīghavacanāni saṅgahitāni. Aṭṭhahākārehīti ‘‘apīḷanāyā’’tiādayo pañca mettopasaṃhārākārā ‘‘averino hontū’’tiādayo tayo mettopasaṃhārākārāti imehi aṭṭhahākārehi. Mettāyatīti siniyhati. Taṃ dhammaṃ cetayatīti taṃ hitopasaṃhāraṃ cetayati abhisandahati, pavattetīti attho. Sabbabyāpādapariyuṭṭhānehivimuccatīti mettāya paṭipakkhabhūtehi sabbehi byāpādasamudācārehi vikkhambhanato vimuccati. Mettā ca ceto ca vimutti cāti ekāyeva mettā tidhā vaṇṇitā.
авзрино кзмино сукинод̇и имаани д̇ийн̣и бад̣̇аани буб̣б̣з вуд̇д̇з аагаарз сан̇кзбзна сан̇г̇ахзд̇ваа вуд̇д̇аани. сад̣̇д̇хааяа ад̇химужжад̇ийд̇иаад̣̇инаа наязна вуд̇д̇аани бан̃жинд̣̇рияаани мзд̇д̇ааяа самбаяуд̇д̇ааниязва. аасзванаад̇иаад̣̇ийсу часу ваарзсу аасзвийяад̇и зд̇зхи мзд̇д̇аад̇и аасзванаа. д̇ат̇аа бхааванаа б̣ахулийгаммам̣. алан̇гаараад̇и вибхуусанаа. сваалан̇гад̇аад̇и судту алан̇гад̇аа бхуусид̇аа. баригкаараад̇и самбхаараа. субаригкад̇аад̇и судту самбхад̇аа. бариваараад̇и рагканадтзна. буна аасзванаад̣̇ийни адтавийсад̇и бад̣̇аани мзд̇д̇ааяа ван̣н̣абхан̣анад̇т̇ам̣ вуд̇д̇аани. д̇ад̇т̇а баарибуурийд̇и барибун̣н̣абхааваа. сахаг̇ад̇аад̇и мзд̇д̇ааяа сахаг̇ад̇аа. д̇ат̇аа сахаж̇аад̇аад̣̇аяо. багканд̣̇анаад̇и мзд̇д̇ааяа бависанаа, багканд̣̇ад̇и зд̇зхи мзд̇д̇аад̇и ваа багканд̣̇анаа. д̇ат̇аа сам̣сийд̣̇анаад̣̇аяо. зд̇ам̣ санд̇анд̇и пассанаад̇и зсаа мзд̇д̇аа санд̇аад̇и зд̇зхи пассанаа ход̇ийд̇и зд̇ам̣ санд̇анд̇и пассанаа ‘‘зд̇ад̣̇аг̇г̇а’’нд̇иаад̣̇ийсу (а. ни. 1.188 аад̣̇аяо) вияа набум̣сагаважанам̣. сваад̇хидтид̇аад̇и судту бад̇идтид̇аа. сусамуг̇г̇ад̇аад̇и судту самуссид̇аа. сувимуд̇д̇аад̇и ад̇д̇ано ад̇д̇ано бажжанийгзхи судту вимуд̇д̇аа. ниб̣б̣ад̇д̇знд̇ийд̇и мзд̇д̇аасамбаяуд̇д̇аа худ̇ваа мзд̇д̇ам̣ ниб̣б̣ад̇д̇знд̇и. ж̇од̇знд̇ийд̇и баагадам̣ гаронд̇и. бад̇аабзнд̇ийд̇и вирожзнд̇и.
Averino khemino sukhinoti imāni tīṇi padāni pubbe vutte ākāre saṅkhepena saṅgahetvā vuttāni. Saddhāya adhimuccatītiādinā nayena vuttāni pañcindriyāni mettāya sampayuttāniyeva. Āsevanātiādīsu chasu vāresu āsevīyati etehi mettāti āsevanā. Tathā bhāvanā bahulīkammaṃ. Alaṅkārāti vibhūsanā. Svālaṅkatāti suṭṭhu alaṅkatā bhūsitā. Parikkhārāti sambhārā. Suparikkhatāti suṭṭhu sambhatā. Parivārāti rakkhanaṭṭhena. Puna āsevanādīni aṭṭhavīsati padāni mettāya vaṇṇabhaṇanatthaṃ vuttāni. Tattha pāripūrīti paripuṇṇabhāvā. Sahagatāti mettāya sahagatā. Tathā sahajātādayo. Pakkhandanāti mettāya pavisanā, pakkhandati etehi mettāti vā pakkhandanā. Tathā saṃsīdanādayo. Etaṃ santanti phassanāti esā mettā santāti etehi phassanā hotīti etaṃ santanti phassanā ‘‘etadagga’’ntiādīsu (a. ni. 1.188 ādayo) viya napuṃsakavacanaṃ. Svādhiṭṭhitāti suṭṭhu patiṭṭhitā. Susamuggatāti suṭṭhu samussitā. Suvimuttāti attano attano paccanīkehi suṭṭhu vimuttā. Nibbattentīti mettāsampayuttā hutvā mettaṃ nibbattenti. Jotentīti pākaṭaṃ karonti. Patāpentīti virocenti.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / суд̇д̇абидага • Suttapiṭaka / куд̣̇д̣̇аганигааяа • Khuddakanikāya / бадисамбхид̣̇аамаг̇г̇абаал̣и • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 1. инд̣̇рияавааро • 1. Indriyavāro