Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၁၆
The Middle-Length Suttas Collection 116
ဣသိဂိလိသုတ္တ
At Isigili
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ၊ တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “ဘိက္ခဝေါ”တိ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Rājagaha, on the Isigili Mountain. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“ဘဒန္တေ”တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“ပဿထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ဝေဘာရံ ပဗ္ဗတန်”တိ?
“Bhikkhus, do you see that Mount Vebhāra?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဧတဿပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဘာရဿ ပဗ္ဗတဿ အညာဝ သမညာ အဟောသိ အညာ ပညတ္တိ၊ ပဿထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ပဏ္ဍဝံ ပဗ္ဗတန်”တိ?
“It used to have a different label and description. Do you see that Mount Paṇḍava?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဧတဿပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍဝဿ ပဗ္ဗတဿ အညာဝ သမညာ အဟောသိ အညာ ပညတ္တိ၊ ပဿထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ဝေပုလ္လံ ပဗ္ဗတန်”တိ?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Vepulla?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဧတဿပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေပုလ္လဿ ပဗ္ဗတဿ အညာဝ သမညာ အဟောသိ အညာ ပညတ္တိ၊ ပဿထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ဂိဇ္ဈကူဋံ ပဗ္ဗတန်”တိ?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Vulture’s Peak?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဧတဿပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဇ္ဈကူဋဿ ပဗ္ဗတဿ အညာဝ သမညာ အဟောသိ အညာ ပညတ္တိ၊ ပဿထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဣမံ ဣသိဂိလိံ ပဗ္ဗတန်”တိ?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Isigili?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဣမဿ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဣသိဂိလိဿ ပဗ္ဗတဿ ဧသာဝ သမညာ အဟောသိ ဧသာ ပညတ္တိ၊
“It used to have exactly the same label and description.
ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓသတာနိ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသိနော အဟေသုံ၊ တေ ဣမံ ပဗ္ဗတံ ပဝိသန္တာ ဒိဿန္တိ, ပဝိဋ္ဌာ န ဒိဿန္တိ၊ တမေနံ မနုဿာ ဒိသွာ ဧဝမာဟံသု: ‘အယံ ပဗ္ဗတော ဣမေ ဣသီ ဂိလတီ'တိ; ‘ဣသိဂိလိ ဣသိဂိလိ' တွေဝ သမညာ ဥဒပါဒိ၊
Once upon a time, five hundred independent Buddhas dwelt for a long time on this Isigili. They were seen entering the mountain, but after entering were seen no more. When people noticed this they said: ‘That mountain swallows these seers!’ That’s how it came to be known as Isigili.
အာစိက္ခိဿာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ နာမာနိ; ကိတ္တယိဿာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ နာမာနိ; ဒေသေဿာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ နာမာနိ၊ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိဿာမီ”တိ၊
I shall declare the names of the independent Buddhas; I shall extol the names of the independent Buddhas; I shall teach the names of the independent Buddhas. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“အရိဋ္ဌော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ဥပရိဋ္ဌော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; တဂရသိခီ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ယသဿီ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; သုဒဿနော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ပိယဒဿီ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ဂန္ဓာရော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ပိဏ္ဍောလော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ဥပါသဘော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; နီတော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; တထော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ, သုတဝါ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ; ဘာဝိတတ္တော နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဣမသ္မိံ ဣသိဂိလိသ္မိံ ပဗ္ဗတေ စိရနိဝါသီ အဟောသိ၊
“The independent Buddhas who dwelt for a long time on this Isigili were named Ariṭṭha, Upariṭṭha, Tagarasikhī, Yasassin, Sudassana, Piyadassin, Gandhāra, Piṇḍola, Upāsabha, Nītha, Tatha, Sutavā, and Bhāvitatta.
ယေ သတ္တသာရာ အနီဃာ နိရာသာ, ပစ္စေကမေဝဇ္ဈဂမံသု ဗောဓိံ; တေသံ ဝိသလ္လာန နရုတ္တမာနံ, နာမာနိ မေ ကိတ္တယတော သုဏာထ၊
Those saintly beings, untroubled,
with no need for hope, who each achieved awakening independently; hear me extol their names, the supreme persons, free of thorns.
အရိဋ္ဌော ဥပရိဋ္ဌော တဂရသိခီ ယသဿီ, သုဒဿနော ပိယဒဿီ စ သုသမ္ဗုဒ္ဓေါ; ဂန္ဓာရော ပိဏ္ဍောလော ဥပါသဘော စ, နီတော တထော သုတဝါ ဘာဝိတတ္တော၊
Ariṭṭha, Upariṭṭha, Tagarasikhī, Yasassin, Sudassana, and Piyadassin the awakened; Gandhāra, Piṇḍola, and Upāsabha, Nītha, Tatha, Sutavā, and Bhāvitatta.
သုမ္ဘော သုဘော မတုလော အဋ္ဌမော စ, အထဿုမေဃော အနီဃော သုဒါဌော; ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ဘဝနေတ္တိခီဏာ, ဟိင်္ဂူ စ ဟိင်္ဂေါ စ မဟာနုဘာဝါ၊
Sumbha, Subha, Methula, and Aṭṭhama, and Assumegha, Anīgha, and Sudāṭha, independent Buddhas, enders of the conduit to rebirth. Hiṅgū, and Hiṅga the mighty.
ဒွေ ဇာလိနော မုနိနော အဋ္ဌကော စ, အထ ကောသလ္လော ဗုဒ္ဓေါ အထော သုဗာဟု; ဥပနေမိသော နေမိသော သန္တစိတ္တော, သစ္စော တထော ဝိရဇော ပဏ္ဍိတော စ၊
Two sages named Jāli, and Aṭṭhaka. Then the Buddha Kosala and Subāhu; Upanemi, Nemi, and Santacitta, right and true, stainless and astute.
ကာဠူပကာဠာ ဝိဇိတော ဇိတော စ, အင်္ဂေါ စ ပင်္ဂေါ စ ဂုတ္တိဇိတော စ; ပဿိ ဇဟိ ဥပဓိဒုက္ခမူလံ, အပရာဇိတော မာရဗလံ အဇေသိ၊
Kāḷa and Upakāḷa, Vijita and Jita, Aṅga and Paṅga, and Guttijita too; Passin gave up attachment, suffering’s root, while Aparājita defeated Māra’s power.
သတ္ထာ ပဝတ္တာ သရဘင်္ဂေါ လောမဟံသော, ဥစ္စင်္ဂမာယော အသိတော အနာသဝေါ; မနောမယော မာနစ္ဆိဒေါ စ ဗန္ဓုမာ, တဒါဓိမုတ္တော ဝိမလော စ ကေတုမာ၊
Satthar, Pavattar, Sarabhaṅga, Lomahaṁsa, Uccaṅgamāya, Asita, Anāsava, Manomaya, and Bandhumant the cutter of conceit, and Tadādhimutta the immaculate and resplendent.
ကေတုမ္ဘရာဂေါ စ မာတင်္ဂေါ အရိယော, အထစ္စုတော အစ္စုတဂါမဗျာမကော; သုမင်္ဂလော ဒဗ္ဗိလော သုပတိဋ္ဌိတော, အသယှော ခေမာဘိရတော စ သောရတော၊
Ketumbarāga, Mātaṅga, and Ariya, then Accuta, Accutagāma, and Byāmaka, Sumaṅgala, Dabbila, Supatiṭṭhita, Asayha, Khemābhirata, and Sorata.
ဒုရန္နယော သင်္ဃော အထောပိ ဥဇ္ဇယော, အပရော မုနိ သယှော အနောမနိက္ကမော; အာနန္ဒော နန္ဒော ဥပနန္ဒော ဒွါဒသ, ဘာရဒွါဇော အန္တိမဒေဟဓာရီ၊
Durannaya, Saṅgha, and also Ujjaya, another sage, Sayha of peerless effort. There are twelve Ānandas, Nandas, and Upanandas, and Bhāradvāja, bearing his final body.
ဗောဓိ မဟာနာမော အထောပိ ဥတ္တရော, ကေသီ သိခီ သုန္ဒရော ဒွါရဘာဇော; တိဿူပတိဿာ ဘဝဗန္ဓနစ္ဆိဒါ, ဥပသိခိ တဏှစ္ဆိဒေါ စ သိခရိ၊
Bodhi, also Mahānāma the supreme, Kesī, Sikhī, Sundara, and Bhāradvāja, Tissa and Upatissa,
ဗုဒ္ဓေါ အဟု မင်္ဂလော ဝီတရာဂေါ, ဥသဘစ္ဆိဒါ ဇာလိနိံ ဒုက္ခမူလံ; သန္တံ ပဒံ အဇ္ဈဂမောပနီတော, ဥပေါသထော သုန္ဒရော သစ္စနာမော၊
Maṅgala was awakened, free of greed, Usabha cut the net, the root of suffering, Upanīta who attained the state of peace, Uposatha, Sundara, and Saccanāma.
ဇေတော ဇယန္တော ပဒုမော ဥပ္ပလော စ, ပဒုမုတ္တရော ရက္ခိတော ပဗ္ဗတော စ; မာနတ္ထဒ္ဓေါ သောဘိတော ဝီတရာဂေါ, ကဏှော စ ဗုဒ္ဓေါ သုဝိမုတ္တစိတ္တော၊
Jeta, Jayanta, Paduma, and Uppala; Padumuttara, Rakkhita, and Pabbata, Mānatthaddha, beautiful and free of greed, and the Buddha Kaṇha, his mind well freed.
ဧတေ စ အညေ စ မဟာနုဘာဝါ, ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ဘဝနေတ္တိခီဏာ; တေ သဗ္ဗသင်္ဂါတိဂတေ မဟေသီ, ပရိနိဗ္ဗုတေ ဝန္ဒထ အပ္ပမေယျေ”တိ၊
These and other mighty ones
ဣသိဂိလိသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဆဋ္ဌံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]