| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 116
The Middle-Length Suttas Collection 116
ඉසිගිලිසුත්ත
At Isigili
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා රාජගහේ විහරති ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ. තත්‍ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Rājagaha, on the Isigili Mountain. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඒතං වේභාරං පබ්බතන්”ති?
“Bhikkhus, do you see that Mount Vebhāra?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඒතස්සපි ඛෝ, භික්ඛවේ, වේභාරස්ස පබ්බතස්ස අඤ්ඤාව සමඤ්ඤා අහෝසි අඤ්ඤා පඤ්ඤත්ති. පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඒතං පණ්ඩවං පබ්බතන්”ති?
“It used to have a different label and description. Do you see that Mount Paṇḍava?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඒතස්සපි ඛෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩවස්ස පබ්බතස්ස අඤ්ඤාව සමඤ්ඤා අහෝසි අඤ්ඤා පඤ්ඤත්ති. පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඒතං වේපුල්ලං පබ්බතන්”ති?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Vepulla?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඒතස්සපි ඛෝ, භික්ඛවේ, වේපුල්ලස්ස පබ්බතස්ස අඤ්ඤාව සමඤ්ඤා අහෝසි අඤ්ඤා පඤ්ඤත්ති. පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඒතං ගිජ්ඣකූටං පබ්බතන්”ති?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Vulture’s Peak?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඒතස්සපි ඛෝ, භික්ඛවේ, ගිජ්ඣකූටස්ස පබ්බතස්ස අඤ්ඤාව සමඤ්ඤා අහෝසි අඤ්ඤා පඤ්ඤත්ති. පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඉමං ඉසිගිලිං පබ්බතන්”ති?
“It too used to have a different label and description. Do you see that Mount Isigili?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඉමස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉසිගිලිස්ස පබ්බතස්ස ඒසාව සමඤ්ඤා අහෝසි ඒසා පඤ්ඤත්ති.
“It used to have exactly the same label and description.
භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, පඤ්ච පච්චේකබුද්ධසතානි ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසිනෝ අහේසුං. තේ ඉමං පබ්බතං පවිසන්තා දිස්සන්ති, පවිට්ඨා න දිස්සන්ති. තමේනං මනුස්සා දිස්වා ඒවමාහංසු: ‘අයං පබ්බතෝ ඉමේ ඉසී ගිලතී(අ)ති; ‘ඉසිගිලි ඉසිගිලි(අ) ත්වේව සමඤ්ඤා උදපාදි.
Once upon a time, five hundred independent Buddhas dwelt for a long time on this Isigili. They were seen entering the mountain, but after entering were seen no more. When people noticed this they said: ‘That mountain swallows these seers!’ That’s how it came to be known as Isigili.
ආචික්ඛිස්සාමි, භික්ඛවේ, පච්චේකබුද්ධානං නාමානි; කිත්තයිස්සාමි, භික්ඛවේ, පච්චේකබුද්ධානං නාමානි; දේසේස්සාමි, භික්ඛවේ, පච්චේකබුද්ධානං නාමානි. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරෝථ, භාසිස්සාමී”ති.
I shall declare the names of the independent Buddhas; I shall extol the names of the independent Buddhas; I shall teach the names of the independent Buddhas. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“අරිට්ඨෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; උපරිට්ඨෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; තගරසිඛී නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; යසස්සී නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; සුදස්සනෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; පියදස්සී නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; ගන්ධාරෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; පිණ්ඩෝලෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; උපාසභෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; නීතෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; තථෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි, සුතවා නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි; භාවිතත්තෝ නාම, භික්ඛවේ, පච්චේකසම්බුද්ධෝ ඉමස්මිං ඉසිගිලිස්මිං පබ්බතේ චිරනිවාසී අහෝසි.
“The independent Buddhas who dwelt for a long time on this Isigili were named Ariṭṭha, Upariṭṭha, Tagarasikhī, Yasassin, Sudassana, Piyadassin, Gandhāra, Piṇḍola, Upāsabha, Nītha, Tatha, Sutavā, and Bhāvitatta.
යේ සත්තසාරා අනීඝා නිරාසා, පච්චේකමේවජ්ඣගමංසු බෝධිං; තේසං විසල්ලාන නරුත්තමානං, නාමානි මේ කිත්තයතෝ සුණාථ.
Those saintly beings, untroubled,
with no need for hope, who each achieved awakening independently; hear me extol their names, the supreme persons, free of thorns.
අරිට්ඨෝ උපරිට්ඨෝ තගරසිඛී යසස්සී, සුදස්සනෝ පියදස්සී ච සුසම්බුද්ධෝ; ගන්ධාරෝ පිණ්ඩෝලෝ උපාසභෝ ච, නීතෝ තථෝ සුතවා භාවිතත්තෝ.
Ariṭṭha, Upariṭṭha, Tagarasikhī, Yasassin, Sudassana, and Piyadassin the awakened; Gandhāra, Piṇḍola, and Upāsabha, Nītha, Tatha, Sutavā, and Bhāvitatta.
සුම්භෝ සුභෝ මතුලෝ අට්ඨමෝ ච, අථස්සුමේඝෝ අනීඝෝ සුදාඨෝ; පච්චේකබුද්ධා භවනේත්තිඛීණා, හිඞ්ගූ ච හිඞ්ගෝ ච මහානුභාවා.
Sumbha, Subha, Methula, and Aṭṭhama, and Assumegha, Anīgha, and Sudāṭha, independent Buddhas, enders of the conduit to rebirth. Hiṅgū, and Hiṅga the mighty.
ද්වේ ජාලිනෝ මුනිනෝ අට්ඨකෝ ච, අථ කෝසල්ලෝ බුද්ධෝ අථෝ සුබාහු; උපනේමිසෝ නේමිසෝ සන්තචිත්තෝ, සච්චෝ තථෝ විරජෝ පණ්ඩිතෝ ච.
Two sages named Jāli, and Aṭṭhaka. Then the Buddha Kosala and Subāhu; Upanemi, Nemi, and Santacitta, right and true, stainless and astute.
කාළූපකාළා විජිතෝ ජිතෝ ච, අඞ්ගෝ ච පඞ්ගෝ ච ගුත්තිජිතෝ ච; පස්සි ජහි උපධිදුක්ඛමූලං, අපරාජිතෝ මාරබලං අජේසි.
Kāḷa and Upakāḷa, Vijita and Jita, Aṅga and Paṅga, and Guttijita too; Passin gave up attachment, suffering’s root, while Aparājita defeated Māra’s power.
සත්ථා පවත්තා සරභඞ්ගෝ ලෝමහංසෝ, උච්චඞ්ගමායෝ අසිතෝ අනාසවෝ; මනෝමයෝ මානච්ඡිදෝ ච බන්ධුමා, තදාධිමුත්තෝ විමලෝ ච කේතුමා.
Satthar, Pavattar, Sarabhaṅga, Lomahaṁsa, Uccaṅgamāya, Asita, Anāsava, Manomaya, and Bandhumant the cutter of conceit, and Tadādhimutta the immaculate and resplendent.
කේතුම්භරාගෝ ච මාතඞ්ගෝ අරියෝ, අථච්චුතෝ අච්චුතගාමබ්‍යාමකෝ; සුමඞ්ගලෝ දබ්බිලෝ සුපතිට්ඨිතෝ, අසය්හෝ ඛේමාභිරතෝ ච සෝරතෝ.
Ketumbarāga, Mātaṅga, and Ariya, then Accuta, Accutagāma, and Byāmaka, Sumaṅgala, Dabbila, Supatiṭṭhita, Asayha, Khemābhirata, and Sorata.
දුරන්නයෝ සඞ්ඝෝ අථෝපි උජ්ජයෝ, අපරෝ මුනි සය්හෝ අනෝමනික්කමෝ; ආනන්දෝ නන්දෝ උපනන්දෝ ද්වාදස, භාරද්වාජෝ අන්තිමදේහධාරී.
Durannaya, Saṅgha, and also Ujjaya, another sage, Sayha of peerless effort. There are twelve Ānandas, Nandas, and Upanandas, and Bhāradvāja, bearing his final body.
බෝධි මහානාමෝ අථෝපි උත්තරෝ, කේසී සිඛී සුන්දරෝ ද්වාරභාජෝ; තිස්සූපතිස්සා භවබන්ධනච්ඡිදා, උපසිඛි තණ්හච්ඡිදෝ ච සිඛරි.
Bodhi, also Mahānāma the supreme, Kesī, Sikhī, Sundara, and Bhāradvāja, Tissa and Upatissa,
බුද්ධෝ අහු මඞ්ගලෝ වීතරාගෝ, උසභච්ඡිදා ජාලිනිං දුක්ඛමූලං; සන්තං පදං අජ්ඣගමෝපනීතෝ, උපෝසථෝ සුන්දරෝ සච්චනාමෝ.
Maṅgala was awakened, free of greed, Usabha cut the net, the root of suffering, Upanīta who attained the state of peace, Uposatha, Sundara, and Saccanāma.
ජේතෝ ජයන්තෝ පදුමෝ උප්පලෝ ච, පදුමුත්තරෝ රක්ඛිතෝ පබ්බතෝ ච; මානත්ථද්ධෝ සෝභිතෝ වීතරාගෝ, කණ්හෝ ච බුද්ධෝ සුවිමුත්තචිත්තෝ.
Jeta, Jayanta, Paduma, and Uppala; Padumuttara, Rakkhita, and Pabbata, Mānatthaddha, beautiful and free of greed, and the Buddha Kaṇha, his mind well freed.
ඒතේ ච අඤ්ඤේ ච මහානුභාවා, පච්චේකබුද්ධා භවනේත්තිඛීණා; තේ සබ්බසඞ්ගාතිගතේ මහේසී, පරිනිබ්බුතේ වන්දථ අප්පමේය්‍යේ”ති.
These and other mighty ones
ඉසිගිලිසුත්තං නිට්ඨිතං ඡට්ඨං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
