| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๗. อิสฺสริยสุตฺตวณฺณนา
7. Issariyasuttavaṇṇanā
๗๗. สตฺถสฺส มลนฺติ สตฺถมลํ, เยน สตฺถํ มลีนํ โหติ, สตฺถมลคฺคหเณน เจตฺถ มลีนํ สตฺถเมว คหิตนฺติ อาห ‘‘มลคฺคหิตสตฺถ’’นฺติฯ อาณาปวตฺตนนฺติ อปฺปเก วา มหเนฺต วา ยตฺถ กตฺถจิ อตฺตโน อาณาย ปวตฺตนวเสน วสนํ อิสฺสริยตฺตมิจฺฉนฺติฯ มณิรตนมฺปิ วิสฺสชฺชนียปกฺขิกตฺตา อุตฺตมํ ภณฺฑํ นาม น โหติ, อิตฺถี ปน ปริจฺจตฺตกุลาจาริตฺถิกายปิ อนิสฺสชฺชนียตาย อุตฺตมภณฺฑํ นามฯ เตนาห ‘‘อิตฺถี ภณฺฑานมุตฺตม’’นฺติฯ เตสํ เตสญฺหิ ปุริสาชานียานํ อุปฺปตฺติฎฺฐานตาย อุตฺตมรตนากรตฺตา อิตฺถี ภณฺฑานมุตฺตมํฯ มลคฺคหิตสตฺถสทิโส อวโพธกิจฺจวิพนฺธนโตฯ สตฺถมลํ วิย สตฺถสฺส ปญฺญาสตฺถสฺส คุณาภาวกรณโต ปญฺญาสตฺถมลํ ฯ อพฺพุ วุจฺจติ อุปทฺทวํ, ตํ เทตีติ อพฺพุทํ, วินาสการณํฯ นนุ หรณํ สมณสฺส อยุตฺตนฺติ? ยุตฺตํฯ ตสฺส อนฺวยโต พฺยติเรกโต จ ยุตฺตตํ ทเสฺสโนฺต ‘‘สลากภตฺตาทีนี’’ติอาทิมาหฯ
77. Satthassa malanti satthamalaṃ, yena satthaṃ malīnaṃ hoti, satthamalaggahaṇena cettha malīnaṃ satthameva gahitanti āha ‘‘malaggahitasattha’’nti. Āṇāpavattananti appake vā mahante vā yattha katthaci attano āṇāya pavattanavasena vasanaṃ issariyattamicchanti. Maṇiratanampi vissajjanīyapakkhikattā uttamaṃ bhaṇḍaṃ nāma na hoti, itthī pana pariccattakulācāritthikāyapi anissajjanīyatāya uttamabhaṇḍaṃ nāma. Tenāha ‘‘itthī bhaṇḍānamuttama’’nti. Tesaṃ tesañhi purisājānīyānaṃ uppattiṭṭhānatāya uttamaratanākarattā itthī bhaṇḍānamuttamaṃ. Malaggahitasatthasadiso avabodhakiccavibandhanato. Satthamalaṃ viya satthassa paññāsatthassa guṇābhāvakaraṇato paññāsatthamalaṃ. Abbu vuccati upaddavaṃ, taṃ detīti abbudaṃ, vināsakāraṇaṃ. Nanu haraṇaṃ samaṇassa ayuttanti? Yuttaṃ. Tassa anvayato byatirekato ca yuttataṃ dassento ‘‘salākabhattādīnī’’tiādimāha.
อิสฺสริยสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Issariyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๗. อิสฺสริยสุตฺตํ • 7. Issariyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๗. อิสฺสริยสุตฺตวณฺณนา • 7. Issariyasuttavaṇṇanā
