| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ಇಸ್ಸತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Issattasuttavaṇṇanā
೧೩೫. ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿಕೋತಿ ಏತ್ಥ ಕಾ ಅಸ್ಸ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿ? ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಭಗವತೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಚ ಅಲಾಭಾಯ ಅಯಸಾಯ ಪರಿಸಕ್ಕನಂ। ತಂ ವಿತ್ಥಾರತೋ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಭಗವತೋ ಕಿರಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಯಥಾ ತಂ ಸಬ್ಬದಿಸಾಸು ಯಮಕಮಹಾಮೇಘೋ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಮಹಾಓಘಂ ವಿಯ ಸಬ್ಬಾ ಪಾರಮಿಯೋ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ ವಿಪಾಕಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡಿತಾ ವಿಯ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಮಹೋಘಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಯಿಂಸು। ತತೋ ತತೋ ಅನ್ನಪಾನಯಾನವತ್ಥಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನಾದಿಹತ್ಥಾ ಖತ್ತಿಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಯೋ ಆಗನ್ತ್ವಾ – ‘‘ಕಹಂ ಭಗವಾ, ಕಹಂ ದೇವದೇವೋ ನರಾಸಭೋ ಲೋಕನಾಥೋ’’ತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಪರಿಯೇಸನ್ತಿ, ಸಕಟಸತೇಹಿಪಿ ಪಚ್ಚಯೇ ಆಹರಿತ್ವಾ ಓಕಾಸಂ ಅಲಭಮಾನಾ ಸಮನ್ತಾ ಗಾವುತಪ್ಪಮಾಣಮ್ಪಿ ಸಕಟಧುರೇನ ಸಕಟಧುರಂ ಆಹಚ್ಚ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ ಚೇವ ಅನುವತ್ತನ್ತಿ ಚ ಅನ್ಧಕವಿನ್ದಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಯೋ ವಿಯ। ಸಬ್ಬಂ ಖನ್ಧಕೇ (ಮಹಾವ॰ ೨೮೨) ತೇಸು ತೇಸು ಸುತ್ತೇಸು ಚ ಆಗತನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಯಥಾ ಚ ಭಗವತೋ, ಏವಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸಪಿ। ವುತ್ತಮ್ಪಿ – ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕತೋ ಹೋತಿ ಗರುಕತೋ ಮಾನಿತೋ ಪೂಜಿತೋ ಅಪಚಿತೋ ಲಾಭೀ ಚೀವರ…ಪೇ॰… ಪರಿಕ್ಖಾರಾನಂ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋಪಿ ಖೋ’’ತಿಆದಿ (ಉದಾ॰ ೩೮), ತಥಾ ‘‘ಯಾವತಾ ಖೋ, ಚುನ್ದ, ಏತರಹಿ ಸಙ್ಘೋ ವಾ ಗಣೋ ವಾ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ನಾಹಂ, ಚುನ್ದ, ಅಞ್ಞಂ ಏಕಂ ಸಙ್ಘಮ್ಪಿ ಏಕಂ ಗಣಮ್ಪಿ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮಿ ಏವಂ ಲಾಭಗ್ಗಯಸಗ್ಗಪ್ಪತ್ತಂ, ಯಥರಿವಾಯಂ, ಚುನ್ದ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ’’ತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೩.೧೭೬)। ಏವನ್ತಿ ಇದಾನಿ ವುಚ್ಚಮಾನಾಕಾರೇನ। ನಿಜ್ಝತ್ತಿನ್ತಿ ಸಞ್ಞತ್ತಿಂ। ನನ್ತಿ ಕಥಂ।
135.Aṭṭhuppattikoti ettha kā assa aṭṭhuppatti? Titthiyānaṃ bhagavato bhikkhusaṅghassa ca alābhāya ayasāya parisakkanaṃ. Taṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘bhagavato kirā’’tiādi vuttaṃ. Yathā taṃ sabbadisāsu yamakamahāmegho uṭṭhahitvā mahāoghaṃ viya sabbā pāramiyo ‘‘imasmiṃyeva attabhāve vipākaṃ dassāmā’’ti sampiṇḍitā viya lābhasakkāramahoghaṃ nibbattayiṃsu. Tato tato annapānayānavatthamālāgandhavilepanādihatthā khattiyabrāhmaṇādayo āgantvā – ‘‘kahaṃ bhagavā, kahaṃ devadevo narāsabho lokanātho’’ti bhagavantaṃ pariyesanti, sakaṭasatehipi paccaye āharitvā okāsaṃ alabhamānā samantā gāvutappamāṇampi sakaṭadhurena sakaṭadhuraṃ āhacca tiṭṭhanti ceva anuvattanti ca andhakavindabrāhmaṇādayo viya. Sabbaṃ khandhake (mahāva. 282) tesu tesu suttesu ca āgatanayena veditabbaṃ. Yathā ca bhagavato, evaṃ bhikkhusaṅghassapi. Vuttampi – ‘‘tena kho pana samayena bhagavā sakkato hoti garukato mānito pūjito apacito lābhī cīvara…pe… parikkhārānaṃ, bhikkhusaṅghopi kho’’tiādi (udā. 38), tathā ‘‘yāvatā kho, cunda, etarahi saṅgho vā gaṇo vā loke uppanno, nāhaṃ, cunda, aññaṃ ekaṃ saṅghampi ekaṃ gaṇampi samanupassāmi evaṃ lābhaggayasaggappattaṃ, yatharivāyaṃ, cunda, bhikkhusaṅgho’’ti (dī. ni. 3.176). Evanti idāni vuccamānākārena. Nijjhattinti saññattiṃ. Nanti kathaṃ.
ಏವಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ಅಯುತ್ತಂ ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಕಥಾ ಮಹಾಜನಸನ್ನಿಪಾತೇ ನಿಯ್ಯಾತಿತಾ ಹೋತೀತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಚಿತ್ತಪ್ಪಸಾದಮತ್ತೇನ ದೇನ್ತೇಪಿ ಹಿ ಪುಞ್ಞಂ ಪವಡ್ಢತಿ। ಆರೋಚಿತಂ ಅತ್ತನೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಭಗವಾತಿ ಸತ್ಥು ಆಮನ್ತನಂ। ಚಿತ್ತಂ ನಾಮ ಯಥಾಪಚ್ಚಯಂ ಪವತ್ತಮಾನಂ ನಿಗಣ್ಠಾ…ಪೇ॰… ಪಸೀದತಿ ಪಸನ್ನಸ್ಸಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪುಬ್ಬೇ ಅವಿಸೇಸತೋ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಪುಚ್ಛಿತಂ, ಇದಾನಿ ತಸ್ಸ ಮಹಪ್ಫಲಭಾವಕರೋ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯವಿಸೇಸೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ತಯಾ ಪಠಮಂ ಪುಚ್ಛಿತಂ, ಅಞ್ಞಂ ಪಚ್ಛಾ’’ತಿ। ಸಲ್ಲಕ್ಖೇಹಿ ಏತಂ। ಪಚ್ಛಿಮಂ ಪುರಿಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಆನೇಹೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪುಚ್ಛಿತಸ್ಸ ನಾಮ ಪಞ್ಹಸ್ಸ ಕಥನಂ ಮಯ್ಹಮೇವ ಭಾರೋ। ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋತಿ ಏಕತೋ ಸೇನಾಯ ರಾಸಿವಸೇನ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ರಾಸಿಭೂತೋ’’ತಿ। ಅಸಿಕ್ಖಿತೋತಿ ಸತ್ತಟ್ಠಸಂವಚ್ಛರಾನಿ ಧನುಸಿಪ್ಪೇನ ಸಿಕ್ಖಿತೋ। ಧನುಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖಿತ್ವಾಪಿ ಕೋಚಿ ಕತಹತ್ಥೋ ನ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಪನ ಅಸಿಕ್ಖಿತೋ ನ ಕತಹತ್ಥೋ, ಪೋಙ್ಖಾನುಪೋಙ್ಖಭಾವೋಯೇವ ಬ್ಯಾಮಮುಟ್ಠಿಬನ್ಧೋ। ತಿಣಪುಞ್ಜಮತ್ತಿಕಾಪುಞ್ಜಾದೀಸೂತಿ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಪಂಸುಪುಞ್ಜವಾಲುಕಪುಞ್ಜಸಾರಫಲಕಅಯೋಘನಾದಿಕೇ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಅಕತಪರಿಚಯೋತಿ ತೇಸಂ ಸನ್ತಿಕಾ ವಿಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಅಕತಪರಿಚಯೋ। ರಾಜರಾಜಮಹಾಮತ್ತಾದಿಕೇ ಉಪೇಚ್ಚ ಅಸನಂ ಉಪಾಸನಂ, ನ ಕತಂ ಉಪಾಸನಂ ಏತೇನಾತಿ ಅಕತೂಪಾಸನೋ। ಅಸಿಕ್ಖಿತತಾದಿನಾ ಭೀರುಭಾವೇನ ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಛಮ್ಭನಂ ಸಙ್ಕಮ್ಪನಂ ಉತ್ತಾಸೋ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಛಮ್ಭೀತಿ ಆಹ ‘‘ಪವೇಧಿತಕಾಯೋ’’ತಿ।
Evaṃ pucchituṃ ayuttaṃ titthiyānaṃ kathā mahājanasannipāte niyyātitā hotīti. Tasmiṃ dātabbaṃ, cittappasādamattena dentepi hi puññaṃ pavaḍḍhati. Ārocitaṃ attanoti adhippāyo. Bhagavāti satthu āmantanaṃ. Cittaṃ nāma yathāpaccayaṃ pavattamānaṃ nigaṇṭhā…pe… pasīdati pasannassāti adhippāyo. Pubbe avisesato deyyadhammassa dātabbaṭṭhānaṃ nāma pucchitaṃ, idāni tassa mahapphalabhāvakaro dakkhiṇeyyavisesoti āha ‘‘aññaṃ tayā paṭhamaṃ pucchitaṃ, aññaṃ pacchā’’ti. Sallakkhehi etaṃ. Pacchimaṃ purimena saddhiṃ ānehīti adhippāyo. Pucchitassa nāma pañhassa kathanaṃ mayhameva bhāro. Samupabyūḷhoti ekato senāya rāsivasena sampiṇḍitoti attho. Tenāha ‘‘rāsibhūto’’ti. Asikkhitoti sattaṭṭhasaṃvaccharāni dhanusippena sikkhito. Dhanusippaṃ sikkhitvāpi koci katahattho na hoti, ayaṃ pana asikkhito na katahattho, poṅkhānupoṅkhabhāvoyeva byāmamuṭṭhibandho. Tiṇapuñjamattikāpuñjādīsūti ādi-saddena paṃsupuñjavālukapuñjasāraphalakaayoghanādike saṅgaṇhāti. Akataparicayoti tesaṃ santikā vijjhanaṭṭhena akataparicayo. Rājarājamahāmattādike upecca asanaṃ upāsanaṃ, na kataṃ upāsanaṃ etenāti akatūpāsano. Asikkhitatādinā bhīrubhāvena vā kāyassa chambhanaṃ saṅkampanaṃ uttāso etassa atthīti chambhīti āha ‘‘pavedhitakāyo’’ti.
ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯತಾಯ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ ‘‘ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇನ ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಆಹ। ಅಚ್ಚನ್ತಪ್ಪಹಾನಸ್ಸ ಇಚ್ಛಿತತ್ತಾ ತತಿಯೇನೇವ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಪಹೀನಂ ಹೋತಿ ಪಟಿಘಸಮ್ಪಯೋಗಂ। ಅಸೇಕ್ಖಸ್ಸ ಅಯನ್ತಿ ಅಸೇಕ್ಖಂ, ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೋ। ತಯಿದಂ ನ ಅಗ್ಗಫಲಂ ಸೀಲಮೇವ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ, ಅಥ ಖೋ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಸೇಕ್ಖಸನ್ತಾನೇ ಪವತ್ತಂ ಸೀಲಂ, ಲೋಕುತ್ತರೋ ಏವ ನ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಜಾತತ್ತಾ, ಏವಂ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೋಪೀತಿ । ಸೇಕ್ಖಸ್ಸ ಏಸೋತಿ ವಾ, ಅಪರಿಯೋಸಿತಸಿಕ್ಖತ್ತಾ ಸಯಮೇವ ಸಿಕ್ಖತೀತಿ ವಾ ಸೇಕ್ಖೋ, ಚತೂಸು ಮಗ್ಗೇಸು ಹೇಟ್ಠಿಮೇಸು ಚ ತೀಸು ಫಲೇಸು ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೋ। ಉಪರಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾಭಾವತೋ ಅಸೇಕ್ಖೋ। ವುಡ್ಢಿಪ್ಪತ್ತೋ ಸೇಕ್ಖೋತಿ ಅಸೇಕ್ಖೋ। ಅಗ್ಗಫಲಭೂತೋ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೋ ವುಚ್ಚೇಯ್ಯ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ವಿಪಸ್ಸಕಸ್ಸ ಸೀಲಸ್ಸ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ ತಥಾ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ‘‘ಅಸೇಕ್ಖೇನಾ’’ತಿಆದೀಸು। ಏತ್ಥ ಚ ಯಥಾ ಸೀಲಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧಾ ಮಿಸ್ಸಕಾ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ, ಏವಂ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾಪೀತಿ ತದಙ್ಗವಿಮುತ್ತಿಆದಯೋಪಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿವಿಮುತ್ತಿ ಏವ।
Dakkhiṇeyyatāya adhippetattā ‘‘arahattamaggena kāmacchando pahīno hotī’’ti āha. Accantappahānassa icchitattā tatiyeneva kukkuccaṃ pahīnaṃ hoti paṭighasampayogaṃ. Asekkhassa ayanti asekkhaṃ, sīlakkhandho. Tayidaṃ na aggaphalaṃ sīlameva adhippetaṃ, atha kho yaṃ kiñci asekkhasantāne pavattaṃ sīlaṃ, lokuttaro eva na adhippeto sikkhāya jātattā, evaṃ vimuttikkhandhopīti . Sekkhassa esoti vā, apariyositasikkhattā sayameva sikkhatīti vā sekkho, catūsu maggesu heṭṭhimesu ca tīsu phalesu sīlakkhandho. Upari sikkhitabbābhāvato asekkho. Vuḍḍhippatto sekkhoti asekkho. Aggaphalabhūto sīlakkhandho vucceyya, aṭṭhakathāyaṃ pana vipassakassa sīlassa adhippetattā tathā attho vutto. Sabbatthāti ‘‘asekkhenā’’tiādīsu. Ettha ca yathā sīlasamādhipaññākkhandhā missakā adhippetā, evaṃ vimuttikkhandhāpīti tadaṅgavimuttiādayopi veditabbā, na paṭippassaddhivimutti eva.
ಯೇನ ಸಿಪ್ಪೇನ ಇಸ್ಸಾಸೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಇಸ್ಸತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಉಸುಸಿಪ್ಪ’’ನ್ತಿ। ಯಸ್ಸಾ ವಾಯೋಧಾತುಯಾ ವಸೇನ ಸರೀರಂ ಸಞ್ಜಾತಥಾಮಂ ಹೋತಿ, ತಂ ಬಲಪಚ್ಚಯಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ಬಲಂ ನಾಮ ವಾಯೋಧಾತೂ’’ತಿ। ಸಮಪ್ಪವತ್ತಿತೋ ಹಿ ವಿಸಮಪ್ಪವತ್ತಿನಿವಾರಕಧಾತು ಬಲಂ ನಾಮ, ತೇನ ತತೋ ಅಞ್ಞಂ ಬಲರೂಪಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ।
Yena sippena issāso hoti, taṃ issattanti āha ‘‘ususippa’’nti. Yassā vāyodhātuyā vasena sarīraṃ sañjātathāmaṃ hoti, taṃ balapaccayaṃ sandhāyāha ‘‘balaṃ nāma vāyodhātū’’ti. Samappavattito hi visamappavattinivārakadhātu balaṃ nāma, tena tato aññaṃ balarūpaṃ nāma natthi.
ಯಸ್ಮಾ ಅರಹಾ ಏವ ಏಕನ್ತತೋ ಸೋರತೋ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಸೋರಚ್ಚನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸೋರಚ್ಚನ್ತಿ ಅರಹತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಏತೇ ದ್ವೇತಿ ಖನ್ತಿ ಸೋರಚ್ಚನ್ತಿ ಏತೇ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ। ಪಾನೀಯಂ ಪಿವನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಪಪಾ, ಯೋ ಕೋಚಿ ಜಲಾಸಯೋ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಪಾನೀಯಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಚತುರಸ್ಸಪೋಕ್ಖರಣೀಆದೀನೀ’’ತಿ। ಉದಕವಿಕೂಲಾದೀಸು ಕಮನ್ತಿ ಅತಿಕ್ಕಮನ್ತಿ ಏತೇಹೀತಿ ಸಙ್ಕಮನಾನಿ, ಸೇತುಆದೀನಿ। ಸೇತುಕರಣಯುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಸೇತುಂ, ಚಙ್ಕಮನಕರಣಯುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಚಙ್ಕಮನಂ, ಮಗ್ಗಕರಣಯುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಮಗ್ಗಂ ಕರೇಯ್ಯಾತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪಣ್ಣಾಸಾ’’ತಿಆದಿ।
Yasmā arahā eva ekantato sorato, tassa bhāvo soraccanti āha ‘‘soraccanti arahatta’’nti. Ete dveti khanti soraccanti ete dve dhammā. Pānīyaṃ pivanti etthāti papā, yo koci jalāsayo yaṃ kiñci pānīyaṭṭhānanti āha ‘‘caturassapokkharaṇīādīnī’’ti. Udakavikūlādīsu kamanti atikkamanti etehīti saṅkamanāni, setuādīni. Setukaraṇayuttaṭṭhāne setuṃ, caṅkamanakaraṇayuttaṭṭhāne caṅkamanaṃ, maggakaraṇayuttaṭṭhāne maggaṃ kareyyāti ayamettha adhippāyo. Tenāha ‘‘paṇṇāsā’’tiādi.
ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವತ್ತನ್ತಿ ಅರಿಯಾನಂ ಹಿತಂ ವತ್ತಪಟಿಪತ್ತಿಂ। ದೇನ್ತೋಪೀತಿ ಪಿ-ಸದ್ದೇನ ಅಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ದೇನ್ತೋಪೀತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿಪಿ ದೇನ್ತೇನಪಿ ಕಮ್ಮಫಲಂ ಸದ್ದಹಿತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇನೇವ ದಾತಬ್ಬತ್ತಾ। ಥನಯನ್ತಿ ಇದಂ ತಸ್ಸ ಮಹಾಮೇಘಭಾವದಸ್ಸನಂ, ಯೋ ಹಿ ಮಹಾವಸ್ಸಂ ವಸ್ಸತಿ, ಸೋ ಗಜ್ಜನ್ತೋ ವಿಜ್ಜುಮ್ಮಾಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ ಪವಸ್ಸತಿ। ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾತಿ ಖಾದನೀಯಸ್ಸ ವಿವಿಧಜಾತಿಯಾನಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತ್ವಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ರಾಸಿಂ ಕತ್ವಾ’’ತಿ।
Bhikkhācāravattanti ariyānaṃ hitaṃ vattapaṭipattiṃ. Dentopīti pi-saddena akhīṇāsavassa dentopīti imamatthaṃ dasseti yassa kassacipi dentenapi kammaphalaṃ saddahitvā vippasannacitteneva dātabbattā. Thanayanti idaṃ tassa mahāmeghabhāvadassanaṃ, yo hi mahāvassaṃ vassati, so gajjanto vijjummālaṃ vissajjento pavassati. Abhisaṅkharitvā samodhānetvāti khādanīyassa vividhajātiyāni sampiṇḍetvā. Tenāha ‘‘rāsiṃ katvā’’ti.
ಪಕಿರಣಂ ನಾಮ ವಿಕಿರಣಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ಅನೇಕತ್ಥತ್ತಾ ಧಾತೂನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಿಕಿರತೀ’’ತಿ। ಪಕಿರನ್ತೋ ವಿಯ ವಾ ದಾನಂ ದೇತೀತಿ ಇಮಿನಾ ಗುಣಖೇತ್ತಮೇವ ಅಪರಿಯೇಸಿತ್ವಾ ಕರುಣಾಖೇತ್ತೇಪಿ ಮಹಾದಾನಂ ಪವತ್ತೇತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನ ‘‘ಪಕಿರೇತೀ’’ತಿ ವದನ್ತೇನ ಭಗವತಾ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿಯಂ ಆಗತತಿತ್ಥಿಯವಾದೇನ ಅಪ್ಪಟಿಸೇಧಿತತಾಪಿ ದೀಪಿತಾ ಹೋತಿ। ಪುಞ್ಞಧಾರಾತಿ ಪುಞ್ಞಮಯಧಾರಾ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸನ್ದಾ। ಸಿನೇಹಯನ್ತೀತಿ ಥೂಲಧಾರೇನಪಿ ಸಿನೇಹೇನ ಸಿನಿದ್ಧಂ ಕರೋನ್ತೀ। ಕಿಲೇದಯನ್ತೀತಿ ಅಲ್ಲಭಾವಂ ಪಾಪಯನ್ತೀ। ಯಥಾಯಂ ಪುಞ್ಞಧಾರಾ ದಾತಾರಂ ಅನ್ತೋ ಸಿನೇಹೇತಿ ಪೂರೇತಿ ಅಭಿಸನ್ದೇತಿ, ಏವಂ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಮ್ಪಿ ಅನ್ತೋ ಸಿನೇಹೇತಿ ಪೂರೇತಿ ಅಭಿಸನ್ದೇತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ದದಂ ಪಿಯೋ ಹೋತಿ ಭಜನ್ತಿ ನಂ ಬಹೂ’’ತಿಆದಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೫.೩೪) ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ‘‘ದಾತಾರಂ ಅಭಿವಸ್ಸತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ದಾಯಕವಸೇನೇವ ‘‘ಸಿನೇಹೇತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಸ್ಸ ಸಿನೇಹುಪ್ಪತ್ತಿ ಆಮಿಸನಿಸ್ಸಿತಾತಿ ದಾಯಕವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ।
Pakiraṇaṃ nāma vikiraṇampi hoti anekatthattā dhātūnanti āha ‘‘vikiratī’’ti. Pakiranto viya vā dānaṃ detīti iminā guṇakhettameva apariyesitvā karuṇākhettepi mahādānaṃ pavattetīti dasseti. Tena ‘‘pakiretī’’ti vadantena bhagavatā aṭṭhuppattiyaṃ āgatatitthiyavādena appaṭisedhitatāpi dīpitā hoti. Puññadhārāti puññamayadhārā puññābhisandā. Sinehayantīti thūladhārenapi sinehena siniddhaṃ karontī. Kiledayantīti allabhāvaṃ pāpayantī. Yathāyaṃ puññadhārā dātāraṃ anto sineheti pūreti abhisandeti, evaṃ paṭiggāhakānampi anto sineheti pūreti abhisandeti. Tenevāha ‘‘dadaṃ piyo hoti bhajanti naṃ bahū’’tiādi (a. ni. 5.34) evaṃ santepi ‘‘dātāraṃ abhivassatī’’ti vuttattā aṭṭhakathāyaṃ dāyakavaseneva ‘‘sinehetī’’ti vuttaṃ, yasmā vā paṭiggāhakassa sinehuppatti āmisanissitāti dāyakavaseneva vuttaṃ.
ಇಸ್ಸತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Issattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಇಸ್ಸತ್ತಸುತ್ತಂ • 4. Issattasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಇಸ್ಸತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Issattasuttavaṇṇanā
