| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
7. සත්‌තමවග්‌ගො
7. Sattamavaggo
(68) 6. ඉතොදින්‌නකථා
(68) 6. Itodinnakathā
488. ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තීති? ආමන්‌තා. ඉතො චීවරං දෙන්‌ති තං චීවරං තත්‌ථ පරිභුඤ්‌ජන්‌තීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… ඉතො පිණ්‌ඩපාතං දෙන්‌ති, ඉතො සෙනාසනං දෙන්‌ති, ඉතො ගිලානපච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරං දෙන්‌ති, ඉතො ඛාදනීයං දෙන්‌ති, ඉතො භොජනීයං දෙන්‌ති, ඉතො පානීයං දෙන්‌ති; තං පානීයං තත්‌ථ පරිභුඤ්‌ජන්‌තීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
488. Ito dinnena tattha yāpentīti? Āmantā. Ito cīvaraṃ denti taṃ cīvaraṃ tattha paribhuñjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… ito piṇḍapātaṃ denti, ito senāsanaṃ denti, ito gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ denti, ito khādanīyaṃ denti, ito bhojanīyaṃ denti, ito pānīyaṃ denti; taṃ pānīyaṃ tattha paribhuñjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තීති? ආමන්‌තා. අඤ්‌ඤො අඤ්‌ඤස්‌ස කාරකො පරකතං සුඛදුක්‌ඛං අඤ්‌ඤො කරොති, අඤ්‌ඤො පටිසංවෙදෙතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
Ito dinnena tattha yāpentīti? Āmantā. Añño aññassa kārako parakataṃ sukhadukkhaṃ añño karoti, añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
489. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තී’’ති? ආමන්‌තා. නනු පෙතා අත්‌තනො අත්‌ථාය දානං දෙන්‌තං අනුමොදෙන්‌ති, චිත්‌තං පසාදෙන්‌ති, පීතිං උප්‌පාදෙන්‌ති, සොමනස්‌සං පටිලභන්‌තීති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි පෙතා අත්‌තනො අත්‌ථාය දානං දෙන්‌තං අනුමොදෙන්‌ති, චිත්‌තං පසාදෙන්‌ති, පීතිං උප්‌පාදෙන්‌ති, සොමනස්‌සං පටිලභන්‌ති; තෙන වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තී’’ති.
489. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu petā attano atthāya dānaṃ dentaṃ anumodenti, cittaṃ pasādenti, pītiṃ uppādenti, somanassaṃ paṭilabhantīti? Āmantā. Hañci petā attano atthāya dānaṃ dentaṃ anumodenti, cittaṃ pasādenti, pītiṃ uppādenti, somanassaṃ paṭilabhanti; tena vata re vattabbe – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti.
490. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තී’’ති? ආමන්‌තා. නනු වුත්‌තං භගවතා –
490. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘උන්‌නමෙ උදකං වුට්‌ඨං, යථානින්‌නං පවත්‌තති;
‘‘Unname udakaṃ vuṭṭhaṃ, yathāninnaṃ pavattati;
එවමෙව ඉතො දින්‌නං, පෙතානං උපකප්‌පති.
Evameva ito dinnaṃ, petānaṃ upakappati.
‘‘යථා වාරිවහා පූරා, පරිපූරෙන්‌ති සාගරං;
‘‘Yathā vārivahā pūrā, paripūrenti sāgaraṃ;
එවමෙව ඉතො දින්‌නං, පෙතානං උපකප්‌පති.
Evameva ito dinnaṃ, petānaṃ upakappati.
‘‘න හි තත්‌ථ කසී අත්‌ථි, ගොරක්‌ඛෙත්‌ථ න විජ්‌ජති;
‘‘Na hi tattha kasī atthi, gorakkhettha na vijjati;
ඉතො දින්‌නෙන යාපෙන්‌ති, පෙතා කාලඞ්‌කතා තහි’’න්‌ති 3.
Ito dinnena yāpenti, petā kālaṅkatā tahi’’nti 4.
අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තීති.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi ito dinnena tattha yāpentīti.
491. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තී’’ති? ආමන්‌තා. නනු වුත්‌තං භගවතා – ‘‘පඤ්‌චිමානි, භික්‌ඛවෙ, ඨානානි සම්‌පස්‌සන්‌තා මාතාපිතරො පුත්‌තං ඉච්‌ඡන්‌ති කුලෙ ජායමානං! කතමානි පඤ්‌ච? භටො වා නො භරිස්‌සති, කිච්‌චං වා නො කරිස්‌සති, කුලවංසො චිරං ඨස්‌සති, දායජ්‌ජං පටිපජ්‌ජිස්‌සති, අථ වා පන පෙතානං කාලඞ්‌කතානං දක්‌ඛිණං අනුප්‌පදස්‌සති – ඉමානි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච ඨානානි සම්‌පස්‌සන්‌තා මාතාපිතරො පුත්‌තං ඉච්‌ඡන්‌ති කුලෙ ජායමාන’’න්‌ති.
491. Na vattabbaṃ – ‘‘ito dinnena tattha yāpentī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcimāni, bhikkhave, ṭhānāni sampassantā mātāpitaro puttaṃ icchanti kule jāyamānaṃ! Katamāni pañca? Bhaṭo vā no bharissati, kiccaṃ vā no karissati, kulavaṃso ciraṃ ṭhassati, dāyajjaṃ paṭipajjissati, atha vā pana petānaṃ kālaṅkatānaṃ dakkhiṇaṃ anuppadassati – imāni kho, bhikkhave, pañca ṭhānāni sampassantā mātāpitaro puttaṃ icchanti kule jāyamāna’’nti.
‘‘පඤ්‌ච ඨානානි සම්‌පස්‌සං, පුත්‌තං ඉච්‌ඡන්‌ති පණ්‌ඩිතා;
‘‘Pañca ṭhānāni sampassaṃ, puttaṃ icchanti paṇḍitā;
භටො වා නො භරිස්‌සති, කිච්‌චං වා නො කරිස්‌සති.
Bhaṭo vā no bharissati, kiccaṃ vā no karissati.
‘‘කුලවංසො චිරං තිට්‌ඨෙ, දායජ්‌ජං පටිපජ්‌ජති;
‘‘Kulavaṃso ciraṃ tiṭṭhe, dāyajjaṃ paṭipajjati;
අථ වා පන පෙතානං, දක්‌ඛිණං අනුප්‌පදස්‌සති.
Atha vā pana petānaṃ, dakkhiṇaṃ anuppadassati.
‘‘ඨානානෙතානි සම්‌පස්‌සං, පුත්‌තං ඉච්‌ඡන්‌ති පණ්‌ඩිතා;
‘‘Ṭhānānetāni sampassaṃ, puttaṃ icchanti paṇḍitā;
තස්‌මා සන්‌තො සප්‌පුරිසා, කතඤ්‌ඤූ කතවෙදිනො.
Tasmā santo sappurisā, kataññū katavedino.
‘‘භරන්‌ති මාතාපිතරො, පුබ්‌බෙ කතමනුස්‌සරං;
‘‘Bharanti mātāpitaro, pubbe katamanussaraṃ;
කරොන්‌ති තෙසං කිච්‌චානි, යථා තං පුබ්‌බකාරිනං.
Karonti tesaṃ kiccāni, yathā taṃ pubbakārinaṃ.
‘‘ඔවාදකාරී භටපොසී, කුලවංසං අහාපයං;
‘‘Ovādakārī bhaṭaposī, kulavaṃsaṃ ahāpayaṃ;
සද්‌ධො සීලෙන සම්‌පන්‌නො, පුත්‌තො හොති පසංසියො’’ති 5.
Saddho sīlena sampanno, putto hoti pasaṃsiyo’’ti 6.
අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි ඉතො දින්‌නෙන තත්‌ථ යාපෙන්‌තීති.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi ito dinnena tattha yāpentīti.
ඉතො දින්‌නකථා නිට්‌ඨිතා.
Ito dinnakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 6. ඉතොදින්‌නකථාවණ්‌ණනා • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 6. ඉතොදින්‌නකථාවණ්‌ණනා • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 6. ඉතොදින්‌නකථාවණ්‌ණනා • 6. Itodinnakathāvaṇṇanā
