| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
3. ඉට්‌ඨධම්‌මසුත්‌තං
3. Iṭṭhadhammasuttaṃ
73. ‘‘දසයිමෙ, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං. කතමෙ දස? භොගා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං; වණ්‌ණො ඉට්‌ඨො කන්‌තො මනාපො දුල්‌ලභො ලොකස්‌මිං; ආරොග්‍යං ඉට්‌ඨං කන්‌තං මනාපං දුල්‌ලභං ලොකස්‌මිං; සීලං ඉට්‌ඨං කන්‌තං මනාපං දුල්‌ලභං ලොකස්‌මිං; බ්‍රහ්‌මචරියං ඉට්‌ඨං කන්‌තං මනාපං දුල්‌ලභං ලොකස්‌මිං; මිත්‌තා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං; බාහුසච්‌චං ඉට්‌ඨං කන්‌තං මනාපං දුල්‌ලභං ලොකස්‌මිං; පඤ්‌ඤා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං; ධම්‌මා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං ; සග්‌ගා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා දුල්‌ලභා ලොකස්‌මිං.
73. ‘‘Dasayime, bhikkhave, dhammā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ. Katame dasa? Bhogā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ; vaṇṇo iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ; ārogyaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ dullabhaṃ lokasmiṃ; sīlaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ dullabhaṃ lokasmiṃ; brahmacariyaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ dullabhaṃ lokasmiṃ; mittā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ; bāhusaccaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ dullabhaṃ lokasmiṃ; paññā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ; dhammā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ ; saggā iṭṭhā kantā manāpā dullabhā lokasmiṃ.
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්‌ඛවෙ, දසන්‌නං ධම්‌මානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං දුල්‌ලභානං ලොකස්‌මිං දස ධම්‌මා පරිපන්‌ථා 1 – ආලස්‍යං අනුට්‌ඨානං භොගානං පරිපන්‌ථො, අමණ්‌ඩනා අවිභූසනා වණ්‌ණස්‌ස පරිපන්‌ථො, අසප්‌පායකිරියා ආරොග්‍යස්‌ස පරිපන්‌ථො, පාපමිත්‌තතා සීලානං පරිපන්‌ථො, ඉන්‌ද්‍රියඅසංවරො බ්‍රහ්‌මචරියස්‌ස පරිපන්‌ථො, විසංවාදනා මිත්‌තානං පරිපන්‌ථො, අසජ්‌ඣායකිරියා බාහුසච්‌චස්‌ස පරිපන්‌ථො, අසුස්‌සූසා අපරිපුච්‌ඡා පඤ්‌ඤාය පරිපන්‌ථො, අනනුයොගො අපච්‌චවෙක්‌ඛණා ධම්‌මානං පරිපන්‌ථො, මිච්‌ඡාපටිපත්‌ති සග්‌ගානං පරිපන්‌ථො. ඉමෙසං ඛො, භික්‌ඛවෙ, දසන්‌නං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං දුල්‌ලභානං ලොකස්‌මිං ඉමෙ දස ධම්‌මා පරිපන්‌ථා.
‘‘Imesaṃ kho, bhikkhave, dasannaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ dasa dhammā paripanthā 2 – ālasyaṃ anuṭṭhānaṃ bhogānaṃ paripantho, amaṇḍanā avibhūsanā vaṇṇassa paripantho, asappāyakiriyā ārogyassa paripantho, pāpamittatā sīlānaṃ paripantho, indriyaasaṃvaro brahmacariyassa paripantho, visaṃvādanā mittānaṃ paripantho, asajjhāyakiriyā bāhusaccassa paripantho, asussūsā aparipucchā paññāya paripantho, ananuyogo apaccavekkhaṇā dhammānaṃ paripantho, micchāpaṭipatti saggānaṃ paripantho. Imesaṃ kho, bhikkhave, dasannaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ ime dasa dhammā paripanthā.
‘‘ඉමෙසං ඛො, භික්‌ඛවෙ, දසන්‌නං ධම්‌මානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං දුල්‌ලභානං ලොකස්‌මිං දස ධම්‌මා ආහාරා – උට්‌ඨානං අනාලස්‍යං භොගානං ආහාරො, මණ්‌ඩනා විභූසනා වණ්‌ණස්‌ස ආහාරො, සප්‌පායකිරියා ආරොග්‍යස්‌ස ආහාරො, කල්‍යාණමිත්‌තතා සීලානං ආහාරො, ඉන්‌ද්‍රියසංවරො බ්‍රහ්‌මචරියස්‌ස ආහාරො, අවිසංවාදනා මිත්‌තානං ආහාරො, සජ්‌ඣායකිරියා බාහුසච්‌චස්‌ස ආහාරො, සුස්‌සූසා පරිපුච්‌ඡා පඤ්‌ඤාය ආහාරො, අනුයොගො පච්‌චවෙක්‌ඛණා ධම්‌මානං ආහාරො, සම්‌මාපටිපත්‌ති සග්‌ගානං ආහාරො . ඉමෙසං ඛො, භික්‌ඛවෙ, දසන්‌නං ධම්‌මානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං දුල්‌ලභානං ලොකස්‌මිං ඉමෙ දස ධම්‌මා ආහාරා’’ති. තතියං.
‘‘Imesaṃ kho, bhikkhave, dasannaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ dasa dhammā āhārā – uṭṭhānaṃ anālasyaṃ bhogānaṃ āhāro, maṇḍanā vibhūsanā vaṇṇassa āhāro, sappāyakiriyā ārogyassa āhāro, kalyāṇamittatā sīlānaṃ āhāro, indriyasaṃvaro brahmacariyassa āhāro, avisaṃvādanā mittānaṃ āhāro, sajjhāyakiriyā bāhusaccassa āhāro, sussūsā paripucchā paññāya āhāro, anuyogo paccavekkhaṇā dhammānaṃ āhāro, sammāpaṭipatti saggānaṃ āhāro . Imesaṃ kho, bhikkhave, dasannaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ ime dasa dhammā āhārā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3-4. ඉට්‌ඨධම්‌මසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 3-4. Iṭṭhadhammasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-4. ආකඞ්‌ඛසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-4. Ākaṅkhasuttādivaṇṇanā
