| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೬. ಜಾಗರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Jāgarasuttavaṇṇanā
೬. ಜಾಗರತನ್ತಿ ಅನಾದರೇ ಸಾಮಿವಚನಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಜಾಗರನ್ತೇಸೂ’’ತಿ। ‘‘ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಗಾಥಾಯಂ ಪನಾ’’ತಿ ಇಮಸ್ಸ ಪದಸ್ಸ ‘‘ಅಯಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪುಚ್ಛಾಗಾಥಾಯ ಪನ ಅತ್ಥೋ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಯತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪಞ್ಚ ಜಾಗರತಂ ಸುತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಸುತ್ತಾ’’ತಿ ಪದಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಪಞ್ಚಾತಿ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ ‘‘ಜಾಗರತ’’ನ್ತಿ ಪದಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಸಾಮಿವಸೇನ ಪರಿಣಾಮೇತಬ್ಬಂ ‘‘ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಜಾಗರತ’’ನ್ತಿ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಪಞ್ಚಸು ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಜಾಗರನ್ತೇಸೂ’’ತಿ, ಜಾಗರನ್ತೇಸು ಬದ್ಧಾಭಾವೇನ ಸಕಿಚ್ಚಪ್ಪಸುತತಾಯ ಸಕಿಚ್ಚಸಮತ್ಥತಾಯ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋತ್ತಂವ ಸುತ್ತಾ ಪಮಾದನಿದ್ದಾಭಾವತೋ। ತಮೇವ ಸುತ್ತಭಾವಂ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಟ್ಠಾನಾಯ ಕಥಾಯ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಕಸ್ಮಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಪಮಜ್ಜತಿ, ಪಮಾದೋ ವಾ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಪಮಾದೋ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಪಮಾದತಾ, ತಾಯ, ಪಮತ್ತಭಾವೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
6.Jāgaratanti anādare sāmivacanaṃ. Tenāha ‘‘indriyesu jāgarantesū’’ti. ‘‘Vissajjanagāthāyaṃ panā’’ti imassa padassa ‘‘ayamattho veditabbo’’ti iminā sambandho. Pucchāgāthāya pana attho imināva nayena viññāyatīti adhippāyo. Pañca jāgarataṃ suttāti ettha ‘‘suttā’’ti padaṃ apekkhitvā pañcāti paccattavacanaṃ ‘‘jāgarata’’nti padaṃ apekkhitvā sāmivasena pariṇāmetabbaṃ ‘‘pañcannaṃ jāgarata’’nti. Tenāha – ‘‘pañcasu indriyesu jāgarantesū’’ti, jāgarantesu baddhābhāvena sakiccappasutatāya sakiccasamatthatāya cāti attho. Sottaṃva suttā pamādaniddābhāvato. Tameva suttabhāvaṃ puggalādhiṭṭhānāya kathāya dassetuṃ ‘‘kasmā’’tiādi vuttaṃ. Pamajjati, pamādo vā etassa atthīti pamādo, tassa bhāvo pamādatā, tāya, pamattabhāvenāti attho.
ಏವಂ ಗಾಥಾಯ ಪಠಮಸ್ಸ ಪಾದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ವತ್ವಾ ದುತಿಯಸ್ಸ ವತ್ತುಂ ‘‘ಏವಂ ಸುತ್ತೇಸೂ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ ವುತ್ತನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಯಸ್ಮಾ ಅಪ್ಪಹೀನಸುಪನಕಿರಿಯಾವಸೇನ ಸನೀವರಣಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಅನುಪ್ಪನ್ನರಾಗರಜಾದಯೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪವಡ್ಢನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ನೀವರಣೇಹೇವ ಕಿಲೇಸರಜಂ ಆದಿಯತೀ’’ತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ಪುರಿಮಾ’’ತಿಆದಿ। ಪುರಿಮಾನಂ ಪಚ್ಛಿಮಾನಂ ಅಪರಾಪರುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚಯಭಾವೋ ಹೇತ್ಥ ಆದಿಯನಂ। ಪಞ್ಚಹಿ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಪರಿಸುಜ್ಝತೀತಿ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನೇಹಿ ಸದ್ಧಾದೀಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಸಕಲಸಂಕಿಲೇಸತೋ ವಿಸುಜ್ಝತಿ। ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಮೇವ ಹಿ ಅನಞ್ಞಾತಞ್ಞಸ್ಸಾಮೀತಿನ್ದ್ರಿಯಾದೀನಿ, ಇತರಾನಿ ಚ ಅನ್ವಯಾನೀತಿ।
Evaṃ gāthāya paṭhamassa pādassa atthaṃ vatvā dutiyassa vattuṃ ‘‘evaṃ suttesū’’tiādi vuttaṃ. Tassattho vuttanayena veditabbo. Yasmā appahīnasupanakiriyāvasena sanīvaraṇassa puggalassa anuppannarāgarajādayo uppajjanti, uppannā pavaḍḍhanti, tasmā vuttaṃ ‘‘nīvaraṇeheva kilesarajaṃ ādiyatī’’ti. Tenevāha ‘‘purimā’’tiādi. Purimānaṃ pacchimānaṃ aparāparuppattiyā paccayabhāvo hettha ādiyanaṃ. Pañcahi indriyehi parisujjhatīti maggapariyāpannehi saddhādīhi pañcahi indriyehi sakalasaṃkilesato visujjhati. Paññindriyameva hi anaññātaññassāmītindriyādīni, itarāni ca anvayānīti.
ಜಾಗರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Jāgarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೬. ಜಾಗರಸುತ್ತಂ • 6. Jāgarasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಜಾಗರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Jāgarasuttavaṇṇanā
