Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
੭. ਜਾਲਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Jāliyasuttavaṇṇanā
ਦ੍વੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤવਤ੍ਥੁવਣ੍ਣਨਾ
Dve pabbajitavatthuvaṇṇanā
੩੭੮. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ…ਪੇ॰… ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਨ੍ਤਿ ਜਾਲਿਯਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਪੁਬ੍ਬਪਦવਣ੍ਣਨਾ। ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇਤਿ ਘੋਸਿਤੇਨ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਕਤੇ ਆਰਾਮੇ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਅਲ੍ਲਕਪ੍ਪਰਟ੍ਠਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ। ਤਤੋ ਕੋਤੂਹਲਿਕੋ ਨਾਮ ਦਲਿਦ੍ਦੋ ਛਾਤਕਭਯੇਨ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋ ਅવਨ੍ਤਿਰਟ੍ਠਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਂ વਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਅਗਮਾਸਿ, ਮਾਤਾ ਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਤਾ, ਤੇ ਏਕਂ ਗੋਪਾਲਕਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਚ ਤਦਾ ਬਹੁਪਾਯਾਸੋ ਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਤਤੋ ਪਾਯਾਸਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ। ਅਥ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਬਲવਪਾਯਾਸਂ ਭੁਤ੍ਤੋ ਜੀਰਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਸੁਨਖਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕੁਕ੍ਕੁਰੋ ਜਾਤੋ, ਸੋ ਗੋਪਾਲਕਸ੍ਸ ਪਿਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਗੋਪਾਲਕੋ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਉਪਟ੍ਠਹਤਿ। ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਕ੍ਕੁਰਸ੍ਸ ਏਕੇਕਂ ਪਿਣ੍ਡਂ ਦੇਤਿ, ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਸਿਨੇਹਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਗੋਪਾਲਕੇ ਅਸਨ੍ਨਿਹਿਤੇ ਭਤ੍ਤવੇਲਾਯਂ ਸਯਮੇવ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਾਲਾਰੋਚਨਤ੍ਥਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਦ੍વਾਰੇ ਭੁਸ੍ਸਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਪਿ ਚਣ੍ਡਮਿਗੇ ਦਿਸ੍વਾ ਭੁਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਪਲਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਮੁਦੁਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਾਲਂਕਤ੍વਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ । ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਘੋਸਕਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਤ੍વੇવ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ। ਸੋ ਦੇવਲੋਕਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਏਕਸ੍ਸ ਕੁਲਸ੍ਸ ਘਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਂ ਅਪੁਤ੍ਤਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਧਨਂ ਦਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਅਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਜਾਤੇ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਘਾਤਾਪੇਤੁਂ ਉਪਕ੍ਕਮਿ। ਸੋ ਪੁਞ੍ਞવਨ੍ਤਤਾਯ ਸਤ੍ਤਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਮਰਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍વਾ ਅવਸਾਨੇ ਏਕਾਯ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ વੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯੇਨ ਲਦ੍ਧਜੀવਿਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਪਿਤੁਅਚ੍ਚਯੇਨ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍વਾ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਜਾਤੋ। ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੇਟ੍ਠਿ , ਪਾવਾਰਿਯਸੇਟ੍ਠੀਤਿ ਦ੍વੇ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਮਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਯੋ ਅਹੇਸੁਂ।
378.Evaṃme sutaṃ…pe… kosambiyanti jāliyasuttaṃ. Tatrāyaṃ apubbapadavaṇṇanā. Ghositārāmeti ghositena seṭṭhinā kate ārāme. Pubbe kira allakapparaṭṭhaṃ nāma ahosi. Tato kotūhaliko nāma daliddo chātakabhayena saputtadāro avantiraṭṭhaṃ gacchanto puttaṃ vahituṃ asakkonto chaḍḍetvā agamāsi, mātā nivattitvā taṃ gahetvā gatā, te ekaṃ gopālakagāmaṃ pavisiṃsu. Gopālakena ca tadā bahupāyāso paṭiyatto hoti, te tato pāyāsaṃ labhitvā bhuñjiṃsu. Atha so puriso balavapāyāsaṃ bhutto jīrāpetuṃ asakkonto rattibhāge kālaṃ katvā tattheva sunakhiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā kukkuro jāto, so gopālakassa piyo ahosi. Gopālako ca paccekabuddhaṃ upaṭṭhahati. Paccekabuddhopi bhattakiccapariyosāne kukkurassa ekekaṃ piṇḍaṃ deti, so paccekabuddhe sinehaṃ uppādetvā gopālakena saddhiṃ paṇṇasālampi gacchati. Gopālake asannihite bhattavelāyaṃ sayameva gantvā kālārocanatthaṃ paṇṇasāladvāre bhussati, antarāmaggepi caṇḍamige disvā bhussitvā palāpeti. So paccekabuddhe mudukena cittena kālaṃkatvā devaloke nibbatti . Tatrassa ghosakadevaputto tveva nāmaṃ ahosi. So devalokato cavitvā kosambiyaṃ ekassa kulassa ghare nibbatti. Taṃ aputtako seṭṭhi tassa mātāpitūnaṃ dhanaṃ datvā puttaṃ katvā aggahesi. Atha attano putte jāte sattakkhattuṃ ghātāpetuṃ upakkami. So puññavantatāya sattasupi ṭhānesu maraṇaṃ appatvā avasāne ekāya seṭṭhidhītāya veyyattiyena laddhajīvito aparabhāge pituaccayena seṭṭhiṭṭhānaṃ patvā ghosakaseṭṭhi nāma jāto. Aññepi kosambiyaṃ kukkuṭaseṭṭhi , pāvāriyaseṭṭhīti dve seṭṭhino atthi, iminā saddhiṃ tayo ahesuṃ.
ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਹਿਮવਨ੍ਤਤੋ ਪਞ੍ਚਸਤਤਾਪਸਾ ਸਰੀਰਸਨ੍ਤਪ੍ਪਨਤ੍ਥਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ , ਤੇਸਂ ਏਤੇ ਤਯੋ ਸੇਟ੍ਠੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇਸੁ ਪਣ੍ਣਕੁਟਿਯੋ ਕਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਤੇ ਤਾਪਸਾ ਹਿਮવਨ੍ਤਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਮਹਾਕਨ੍ਤਾਰੇ ਤਸਿਤਾ ਕਿਲਨ੍ਤਾ ਏਕਂ ਮਹਨ੍ਤਂ વਟਰੁਕ੍ਖਂ ਪਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਅਧਿવਤ੍ਥਾਯ ਦੇવਤਾਯ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਸਙ੍ਗਹਂ ਪਚ੍ਚਾਸਿਸਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਦੇવਤਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰવਿਭੂਸਿਤਂ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਪਾਨੀਯਪਾਨਕਾਦੀਨਿ ਦਤ੍વਾ ਕਿਲਮਥਂ ਪਟਿવਿਨੋਦੇਸਿ, ਏਤੇ ਦੇવਤਾਯਾਨੁਭਾવੇਨ વਿਮ੍ਹਿਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਦੇવਤੇ, ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਤਯਾ ਅਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ? ਦੇવਤਾ ਆਹ – ‘‘ਲੋਕੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਭਗવਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਸੋ ਏਤਰਹਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਤਿ। ਸੋ ਉਪੋਸਥਦਿવਸੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਤਕਾਨਂ ਪਕਤਿਭਤ੍ਤવੇਤਨਮੇવ ਦਤ੍વਾ ਉਪੋਸਥਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ। ਅਥਾਹਂ ਏਕਦਿવਸਂ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਪਾਤਰਾਸਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤੋ ਕਞ੍ਚਿ ਭਤਕਕਮ੍ਮਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ – ‘ਅਜ੍ਜ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਸ੍ਮਾ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਅਥਾਹਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਇਦਾਨਿ ਉਪਡ੍ਢਦਿવਸੋ ਗਤੋ, ਸਕ੍ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਉਪਡ੍ਢੁਪੋਸਥਂ ਕਾਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਤਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਪਟਿવੇਦੇਤ੍વਾ ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਸ੍વਾਹਂ ਉਪਡ੍ਢਦਿવਸਂ ਉਪਡ੍ਢੁਪੋਸਥਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਤਦਹੇવ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਇਮਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਭਿ’’ਨ੍ਤਿ।
Tena ca samayena himavantato pañcasatatāpasā sarīrasantappanatthaṃ antarantarākosambiṃ āgacchanti , tesaṃ ete tayo seṭṭhī attano attano uyyānesu paṇṇakuṭiyo katvā upaṭṭhānaṃ karonti. Athekadivasaṃ te tāpasā himavantato āgacchantā mahākantāre tasitā kilantā ekaṃ mahantaṃ vaṭarukkhaṃ patvā tattha adhivatthāya devatāya santikā saṅgahaṃ paccāsisantā nisīdiṃsu. Devatā sabbālaṅkāravibhūsitaṃ hatthaṃ pasāretvā tesaṃ pānīyapānakādīni datvā kilamathaṃ paṭivinodesi, ete devatāyānubhāvena vimhitā pucchiṃsu – ‘‘kiṃ nu kho, devate, kammaṃ katvā tayā ayaṃ sampatti laddhā’’ti? Devatā āha – ‘‘loke buddho nāma bhagavā uppanno, so etarahi sāvatthiyaṃ viharati, anāthapiṇḍiko gahapati taṃ upaṭṭhahati. So uposathadivasesu attano bhatakānaṃ pakatibhattavetanameva datvā uposathaṃ kārāpesi. Athāhaṃ ekadivasaṃ majjhanhike pātarāsatthāya āgato kañci bhatakakammaṃ akarontaṃ disvā – ‘ajja manussā kasmā kammaṃ na karontī’ti pucchiṃ. Tassa me tamatthaṃ ārocesuṃ. Athāhaṃ etadavocaṃ – ‘idāni upaḍḍhadivaso gato, sakkā nu kho upaḍḍhuposathaṃ kātu’nti. Tato seṭṭhissa paṭivedetvā ‘‘sakkā kātu’’nti āha. Svāhaṃ upaḍḍhadivasaṃ upaḍḍhuposathaṃ samādiyitvā tadaheva kālaṃ katvā imaṃ sampattiṃ paṭilabhi’’nti.
ਅਥ ਤੇ ਤਾਪਸਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਕਿਰ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਾ ਤਤੋવ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍વਾਪਿ – ‘‘ਬਹੁਕਾਰਾ ਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਇਮਮਤ੍ਥਮਾਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੇਟ੍ਠੀਹਿ ਕਤਸਕ੍ਕਾਰਬਹੁਮਾਨਾ ‘‘ਤਦਹੇવ ਮਯਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ। ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਰਿਤਾਤ੍ਥ, ਨਨੁ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇ વਸਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਹੇવ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮ ਮਯਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਣਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ। ਤੇਪਿ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪਞ੍ਚਸਤਪਞ੍ਚਸਤਸਕਟਪਰਿવਾਰਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਦਤ੍વਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਯਾਚਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਾਗਮ੍ਮ ਤਯੋ વਿਹਾਰੇ ਕਾਰੇਸੁਂ। ਤੇਸੁ ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਕਤੋ ਕੁਕ੍ਕੁਟਾਰਾਮੋ ਨਾਮ, ਪਾવਾਰਿਯਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਕਤੋ ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨਂ ਨਾਮ, ਘੋਸਿਤਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਕਤੋ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ’’ਤਿ।
Atha te tāpasā ‘‘buddho kira uppanno’’ti sañjātapītipāmojjā tatova sāvatthiṃ gantukāmā hutvāpi – ‘‘bahukārā no upaṭṭhākaseṭṭhino tesampi imamatthamārocessāmā’’ti kosambiṃ gantvā seṭṭhīhi katasakkārabahumānā ‘‘tadaheva mayaṃ gacchāmā’’ti āhaṃsu. ‘‘Kiṃ, bhante, turitāttha, nanu tumhe pubbe cattāro pañca māse vasitvā gacchathā’’ti ca vutte taṃ pavattiṃ ārocesuṃ. ‘‘Tena hi, bhante, saheva gacchāmā’’ti ca vutte ‘‘gacchāma mayaṃ, tumhe saṇikaṃ āgacchathā’’ti sāvatthiṃ gantvā bhagavato santike pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tepi seṭṭhino pañcasatapañcasatasakaṭaparivārā sāvatthiṃ gantvā dānādīni datvā kosambiṃ āgamanatthāya bhagavantaṃ yācitvā paccāgamma tayo vihāre kāresuṃ. Tesu kukkuṭaseṭṭhinā kato kukkuṭārāmo nāma, pāvāriyaseṭṭhinā kato pāvārikambavanaṃ nāma, ghositaseṭṭhinā kato ghositārāmo nāma ahosi. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘kosambiyaṃ viharati ghositārāme’’ti.
ਮੁਣ੍ਡਿਯੋਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਜਾਲਿਯੋਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਇਤਰਸ੍ਸ ਨਾਮਮੇવ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਦਾਰੁਮਯੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਾਰੁਪਤ੍ਤਿਕਨ੍ਤੇવਾਸੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਏਤਦવੋਚੁਨ੍ਤਿ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ વਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍વਾ ਏਤਦવੋਚੁਂ। ਇਤਿ ਕਿਰ ਨੇਸਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਚੇ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ‘‘ਤਂ ਜੀવਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વਕ੍ਖਤਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਮਯਂ ਏਤਂ વਾਦਂ ਆਰੋਪੇਸ੍ਸਾਮ – ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਇਧੇવ ਸਤ੍ਤੋ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨ વੋ વਾਦੋ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀવਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વਕ੍ਖਤਿ, ਅਥਸ੍ਸੇਤਂ વਾਦਂ ਆਰੋਪੇਸ੍ਸਾਮ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਾਦੇ ਰੂਪਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਸਤ੍ਤੋ ਭਿਜ੍ਜਤਿ। ਤੇਨ વੋ વਾਦੇ ਸਤ੍ਤੋ ਸਸ੍ਸਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਭਗવਾ ‘‘ਇਮੇ વਾਦਾਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮਮ ਸਾਸਨੇ ਇਮੇ ਦ੍વੇ ਅਨ੍ਤੇ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨੇਸਂ ਪਞ੍ਹਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾਯੇવ ਪਟਿਪਦਾਯ ਆવਿਭਾવਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਾવੁਸੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
Muṇḍiyoti idaṃ tassa nāmaṃ. Jāliyoti idampi itarassa nāmameva. Yasmā panassa upajjhāyo dārumayena pattena piṇḍāya carati, tasmā dārupattikantevāsīti vuccati. Etadavocunti upārambhādhippāyena vādaṃ āropetukāmā hutvā etadavocuṃ. Iti kira nesaṃ ahosi, sace samaṇo gotamo ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti vakkhati, athassa mayaṃ etaṃ vādaṃ āropessāma – ‘‘bho gotama, tumhākaṃ laddhiyā idheva satto bhijjati, tena vo vādo ucchedavādo hotī’’ti. Sace pana ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti vakkhati, athassetaṃ vādaṃ āropessāma ‘‘tumhākaṃ vāde rūpaṃ bhijjati, na satto bhijjati. Tena vo vāde satto sassato āpajjatī’’ti. Atha bhagavā ‘‘ime vādāropanatthāya pañhaṃ pucchanti, mama sāsane ime dve ante anupagamma majjhimā paṭipadā atthīti na jānanti, handa nesaṃ pañhaṃ avissajjetvā tassāyeva paṭipadāya āvibhāvatthaṃ dhammaṃ desemī’’ti cintetvā ‘‘tena hāvuso’’tiādimāha.
੩੭੯-੩੮੦. ਤਤ੍ਥ ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਤਿવਿਧਂ ਸੀਲਂ ਪਰਿਪੂਰੇਤ੍વਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤਂ વਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਨਾਮ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਬ੍ਬਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਦਾਚਿ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ – ‘‘ਕਲ੍ਲਂ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਚਨਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ। ਅਥ ਚ ਪਨਾਹਂ ਨ વਦਾਮੀਤਿ ਅਹਂ ਏਤਮੇવਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਨੋ ਚ ਏવਂ વਦਾਮਿ, ਅਥ ਖੋ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਭਾવੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਬਲੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਮਹਗ੍ਗਤਚਿਤ੍ਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਠਪੇਸਿਂ। ਨ ਕਲ੍ਲਂ ਤਸ੍ਸੇਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਤੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ – ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਖੀਣਾਸવੋ વਿਗਤਸਮ੍ਮੋਹੋ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸੇਤਂ વਤ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ વਦਨ੍ਤਿ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવਾਤਿ।
379-380. Tattha kallaṃ nu kho tassetaṃ vacanāyāti tassetaṃ saddhāpabbajitassa tividhaṃ sīlaṃ paripūretvā paṭhamajjhānaṃ pattassa yuttaṃ nu kho etaṃ vattunti attho. Taṃ sutvā paribbājakā puthujjano nāma yasmā nibbicikiccho na hoti, tasmā kadāci evaṃ vadeyyāti maññamānā – ‘‘kallaṃ tassetaṃ vacanāyā’’ti āhaṃsu. Atha ca panāhaṃ na vadāmīti ahaṃ etamevaṃ jānāmi, no ca evaṃ vadāmi, atha kho kasiṇaparikammaṃ katvā bhāventassa paññābalena uppannaṃ mahaggatacittametanti saññaṃ ṭhapesiṃ. Nakallaṃ tassetanti idaṃ te paribbājakā – ‘‘yasmā khīṇāsavo vigatasammoho tiṇṇavicikiccho, tasmā na yuttaṃ tassetaṃ vattu’’nti maññamānā vadanti. Sesamettha uttānatthamevāti.
ਇਤਿ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
ਜਾਲਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Jāliyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya / ੭. ਜਾਲਿਯਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Jāliyasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੭. ਜਾਲਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Jāliyasuttavaṇṇanā