Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੮. ਜਮ੍ਬਾਲੀਸੁਤ੍ਤਂ
8. Jambālīsuttaṃ
੧੭੮. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਨ੍ਤੋ ਸਂવਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ 1, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਲੇਪਗਤੇਨ 2 ਹਤ੍ਥੇਨ ਸਾਖਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਹਤ੍ਥੋ ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯਪਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਪਿ 3 ਬਜ੍ਝੇਯ੍ਯਪਿ 4; ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ।
178. ‘‘Cattārome , bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ manasi karoti. Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Tassa kho evaṃ 5, bhikkhave, bhikkhuno na sakkāyanirodho pāṭikaṅkho. Seyyathāpi, bhikkhave, puriso lepagatena 6 hatthena sākhaṃ gaṇheyya, tassa so hattho sajjeyyapi gaṇheyyapi 7 bajjheyyapi 8; evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ manasi karoti. Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno na sakkāyanirodho pāṭikaṅkho.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ । ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸੁਦ੍ਧੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਸਾਖਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਹਤ੍ਥੋ ਨੇવ ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਨ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ ਨ ਬਜ੍ਝੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ manasi karoti . Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno sakkāyanirodho pāṭikaṅkho. Seyyathāpi, bhikkhave, puriso suddhena hatthena sākhaṃ gaṇheyya, tassa so hattho neva sajjeyya na gaṇheyya na bajjheyya; evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ manasi karoti. Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno sakkāyanirodho pāṭikaṅkho.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਮ੍ਬਾਲੀ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਗਣਿਕਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰਿਸੋ ਯਾਨਿ ਚੇવ ਆਯਮੁਖਾਨਿ ਤਾਨਿ ਪਿਦਹੇਯ੍ਯ, ਯਾਨਿ ਚ ਅਪਾਯਮੁਖਾਨਿ ਤਾਨਿ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਦੇવੋ ਚ ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਧਾਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪવੇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਮ੍ਬਾਲਿਯਾ ਨ ਆਲ਼ਿਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasi karoto avijjāppabhede cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno na avijjāppabhedo pāṭikaṅkho. Seyyathāpi, bhikkhave, jambālī anekavassagaṇikā. Tassā puriso yāni ceva āyamukhāni tāni pidaheyya, yāni ca apāyamukhāni tāni vivareyya, devo ca na sammā dhāraṃ anuppaveccheyya. Evañhi tassā, bhikkhave, jambāliyā na āḷippabhedo pāṭikaṅkho. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasi karoto avijjāppabhede cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno na avijjāppabhedo pāṭikaṅkho.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਮ੍ਬਾਲੀ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਗਣਿਕਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰਿਸੋ ਯਾਨਿ ਚੇવ ਆਯਮੁਖਾਨਿ ਤਾਨਿ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਯਾਨਿ ਚ ਅਪਾਯਮੁਖਾਨਿ ਤਾਨਿ ਪਿਦਹੇਯ੍ਯ, ਦੇવੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾ ਧਾਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪવੇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਮ੍ਬਾਲਿਯਾ ਆਲ਼ਿਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏવਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅવਿਜ੍ਜਾਪ੍ਪਭੇਦੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖੋ । ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਨ੍ਤੋ ਸਂવਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasi karoto avijjāppabhede cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno avijjāppabhedo pāṭikaṅkho. Seyyathāpi, bhikkhave, jambālī anekavassagaṇikā. Tassā puriso yāni ceva āyamukhāni tāni vivareyya, yāni ca apāyamukhāni tāni pidaheyya, devo ca sammā dhāraṃ anuppaveccheyya. Evañhi tassā, bhikkhave, jambāliyā āḷippabhedo pāṭikaṅkho. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasi karoto avijjāppabhede cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho evaṃ, bhikkhave, bhikkhuno avijjāppabhedo pāṭikaṅkho . Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਜਮ੍ਬਾਲੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Jambālīsuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੮. ਜਮ੍ਬਾਲੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Jambālīsuttavaṇṇanā