Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౨౯౪] ౪. జమ్బుఖాదకజాతకవణ్ణనా

    [294] 4. Jambukhādakajātakavaṇṇanā

    కోయం బిన్దుస్సరో వగ్గూతి ఇదం సత్థా వేళువనే విహరన్తో దేవదత్తకోకాలికే ఆరబ్భ కథేసి. తదా హి దేవదత్తే పరిహీనలాభసక్కారే కోకాలికో కులాని ఉపసఙ్కమిత్వా ‘‘దేవదత్తత్థేరో నామ మహాసమ్మతపవేణియా ఓక్కాకరాజవంసే జాతో అసమ్భిన్నఖత్తియవంసే వడ్ఢితో తిపిటకధరో ఝానలాభీ మధురకథో ధమ్మకథికో, దేథ కరోథ థేరస్సా’’తి దేవదత్తస్స వణ్ణం భాసతి. దేవదత్తోపి ‘‘కోకాలికో ఉదిచ్చబ్రాహ్మణకులా నిక్ఖమిత్వా పబ్బజితో బహుస్సుతో ధమ్మకథికో, దేథ కరోథ కోకాలికస్సా’’తి కోకాలికస్స వణ్ణం భాసతి. ఇతి తే అఞ్ఞమఞ్ఞస్స వణ్ణం భాసిత్వా కులఘరేసు భుఞ్జన్తా విచరన్తి. అథేకదివసం ధమ్మసభాయం భిక్ఖూ కథం సముట్ఠాపేసుం – ‘‘ఆవుసో దేవదత్తకోకాలికా, అఞ్ఞమఞ్ఞస్స అభూతగుణకథం కథేత్వా భుఞ్జన్తా విచరన్తీ’’తి. సత్థా ఆగన్త్వా ‘‘కాయ నుత్థ, భిక్ఖవే, ఏతరహి కథాయ సన్నిసిన్నా’’తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘ఇమాయ నామా’’తి వుత్తే ‘‘న, భిక్ఖవే, ఇదానేవ తే అఞ్ఞమఞ్ఞస్స అభూతగుణకథం కథేత్వా భుఞ్జన్తి, పుబ్బేపేవం భుఞ్జింసుయేవా’’తి వత్వా అతీతం ఆహరి.

    Koyaṃ bindussaro vaggūti idaṃ satthā veḷuvane viharanto devadattakokālike ārabbha kathesi. Tadā hi devadatte parihīnalābhasakkāre kokāliko kulāni upasaṅkamitvā ‘‘devadattatthero nāma mahāsammatapaveṇiyā okkākarājavaṃse jāto asambhinnakhattiyavaṃse vaḍḍhito tipiṭakadharo jhānalābhī madhurakatho dhammakathiko, detha karotha therassā’’ti devadattassa vaṇṇaṃ bhāsati. Devadattopi ‘‘kokāliko udiccabrāhmaṇakulā nikkhamitvā pabbajito bahussuto dhammakathiko, detha karotha kokālikassā’’ti kokālikassa vaṇṇaṃ bhāsati. Iti te aññamaññassa vaṇṇaṃ bhāsitvā kulagharesu bhuñjantā vicaranti. Athekadivasaṃ dhammasabhāyaṃ bhikkhū kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso devadattakokālikā, aññamaññassa abhūtaguṇakathaṃ kathetvā bhuñjantā vicarantī’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva te aññamaññassa abhūtaguṇakathaṃ kathetvā bhuñjanti, pubbepevaṃ bhuñjiṃsuyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో అఞ్ఞతరస్మిం జమ్బువనసణ్డే రుక్ఖదేవతా హుత్వా నిబ్బత్తి. తత్రేకో కాకో జమ్బుసాఖాయ నిసిన్నో జమ్బుపక్కాని ఖాదతి. అథేకో సిఙ్గాలో ఆగన్త్వా ఉద్ధం ఓలోకేన్తో కాకం దిస్వా ‘‘యంనూనాహం ఇమస్స అభూతగుణకథం కథేత్వా జమ్బూని ఖాదేయ్య’’న్తి తస్స వణ్ణం కథేన్తో ఇమం గాథమాహ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto aññatarasmiṃ jambuvanasaṇḍe rukkhadevatā hutvā nibbatti. Tatreko kāko jambusākhāya nisinno jambupakkāni khādati. Atheko siṅgālo āgantvā uddhaṃ olokento kākaṃ disvā ‘‘yaṃnūnāhaṃ imassa abhūtaguṇakathaṃ kathetvā jambūni khādeyya’’nti tassa vaṇṇaṃ kathento imaṃ gāthamāha –

    ౧౩౦.

    130.

    ‘‘కోయం బిన్దుస్సరో వగ్గు, సరవన్తానముత్తమో;

    ‘‘Koyaṃ bindussaro vaggu, saravantānamuttamo;

    అచ్చుతో జమ్బుసాఖాయ, మోరచ్ఛాపోవ కూజతీ’’తి.

    Accuto jambusākhāya, moracchāpova kūjatī’’ti.

    తత్థ బిన్దుస్సరోతి బిన్దునా అవిసారేన పిణ్డితేన సరేన సమన్నాగతో. వగ్గూతి మధురసద్దో. అచ్చుతోతి న చుతో సన్నిసిన్నో. మోరచ్ఛాపోవ కూజతీతి తరుణమోరోవ మనాపేన సద్దేన ‘‘కో నామేసో కూజతీ’’తి వదతి.

    Tattha bindussaroti bindunā avisārena piṇḍitena sarena samannāgato. Vaggūti madhurasaddo. Accutoti na cuto sannisinno. Moracchāpova kūjatīti taruṇamorova manāpena saddena ‘‘ko nāmeso kūjatī’’ti vadati.

    అథ నం కాకో పటిపసంసన్తో దుతియం గాథమాహ –

    Atha naṃ kāko paṭipasaṃsanto dutiyaṃ gāthamāha –

    ౧౩౧.

    131.

    ‘‘కులపుత్తోవ జానాతి, కులపుత్తం పసంసితుం;

    ‘‘Kulaputtova jānāti, kulaputtaṃ pasaṃsituṃ;

    బ్యగ్ఘచ్ఛాపసరీవణ్ణ, భుఞ్జ సమ్మ దదామి తే’’తి.

    Byagghacchāpasarīvaṇṇa, bhuñja samma dadāmi te’’ti.

    తత్థ బ్యగ్ఘచ్ఛాపసరీవణ్ణాతి త్వం అమ్హాకం బ్యగ్ఘపోతకసమానవణ్ణోవ ఖాయసి, తేన తం వదామి అమ్భో బ్యగ్ఘచ్ఛాపసరీవణ్ణ. భుఞ్జ, సమ్మ, దదామి తేతి వయస్స యావదత్థం జమ్బుపక్కాని ఖాద, అహం తే దదామీతి.

    Tattha byagghacchāpasarīvaṇṇāti tvaṃ amhākaṃ byagghapotakasamānavaṇṇova khāyasi, tena taṃ vadāmi ambho byagghacchāpasarīvaṇṇa. Bhuñja, samma, dadāmi teti vayassa yāvadatthaṃ jambupakkāni khāda, ahaṃ te dadāmīti.

    ఏవఞ్చ పన వత్వా జమ్బుసాఖం చాలేత్వా ఫలాని పాతేసి. అథ తస్మిం జమ్బురుక్ఖే అధివత్థా దేవతా తే ఉభోపి అభూతగుణకథం కథేత్వా జమ్బూని ఖాదన్తే దిస్వా తతియం గాథమాహ –

    Evañca pana vatvā jambusākhaṃ cāletvā phalāni pātesi. Atha tasmiṃ jamburukkhe adhivatthā devatā te ubhopi abhūtaguṇakathaṃ kathetvā jambūni khādante disvā tatiyaṃ gāthamāha –

    ౧౩౨.

    132.

    ‘‘చిరస్సం వత పస్సామి, ముసావాదీ సమాగతే;

    ‘‘Cirassaṃ vata passāmi, musāvādī samāgate;

    వన్తాదం కుణపాదఞ్చ, అఞ్ఞమఞ్ఞం పసంసకే’’తి.

    Vantādaṃ kuṇapādañca, aññamaññaṃ pasaṃsake’’ti.

    తత్థ వన్తాదన్తి పరేసం వన్తభత్తఖాదకం కాకం. కుణపాదఞ్చాతి కుణపఖాదకం సిఙ్గాలఞ్చ.

    Tattha vantādanti paresaṃ vantabhattakhādakaṃ kākaṃ. Kuṇapādañcāti kuṇapakhādakaṃ siṅgālañca.

    ఇమఞ్చ పన గాథం వత్వా సా దేవతా భేరవరూపారమ్మణం దస్సేత్వా తే తతో పలాపేసి.

    Imañca pana gāthaṃ vatvā sā devatā bheravarūpārammaṇaṃ dassetvā te tato palāpesi.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘తదా సిఙ్గాలో దేవదత్తో అహోసి, కాకో కోకాలికో, రుక్ఖదేవతా పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā siṅgālo devadatto ahosi, kāko kokāliko, rukkhadevatā pana ahameva ahosi’’nti.

    జమ్బుఖాదకజాతకవణ్ణనా చతుత్థా.

    Jambukhādakajātakavaṇṇanā catutthā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౨౯౪. జమ్బుఖాదకజాతకం • 294. Jambukhādakajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact