| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੧੦. ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Janapadakalyāṇīsuttavaṇṇanā
੩੮੬. ਜਨਪਦਸ੍ਮਿਂ ਕਲ੍ਯਾਣੀਤਿ ਸਕਲਜਨਪਦੇ ਭਦ੍ਦਾ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਸੁਨ੍ਦਰਾ ਸੇਟ੍ਠਾ। ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਦੋਸਾਭਾવੇਨ ਰੂਪਗੁਣਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਹੋਤੀਤਿ ਤਦੁਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਛਸਰੀਰਦੋਸਰਹਿਤਾ ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਦੁવਿਧਮ੍ਪਿ વਿવਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਪਞ੍ਚવਿਧਸਰੀਰਗੁਣਸਮ੍ਪਦਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਨਾਤਿਦੀਘਾ ਨਾਤਿਰਸ੍ਸਾਤਿ ਪਮਾਣਮਜ੍ਝਿਮਾ ਦੀਘਤਰਪ੍ਪਮਾਣਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਤਿਰਸ੍ਸਾ, ਲਕੁਣ੍ਡਕਰੂਪਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਨਾਤਿਕਿਸਾਤਿ ਅਤਿવਿਯ ਕਿਸਥਦ੍ਧਮਂਸਲੋਹਿਤਾ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਿਸਰੀਰਾ ਜਾਲਸਰੀਰਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਨਾਤਿਥੂਲਾਤਿ ਭਾਰਿਯਮਂਸਾ ਮਹੋਦਰਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਨਾਤਿਕਾਲ਼ਾ ਨਾਚ੍ਚੋਦਾਤਾਤਿ ਅਤਿવਿਯ ਕਾਲ਼વਣ੍ਣਾ ਝਾਮਙ੍ਗਾਰੋ વਿਯ , ਦਧਿਤਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਪਮਜ੍ਜਿਤਮਤ੍ਤਕਂਸਲੋਹવਣ੍ਣਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਤਾਦਿਸਿਯਾ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸવਣ੍ਣਂ। ਯਥਾ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਾ, ਏવਂ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਯੋਗਤੋ ਚ ਪਰੇਸਂ ਪਸਾਦਾવਹਾ ਨਾਤਿਦੀਘਤਾਦਯੋ। ਏવਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਰੂਪਤਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਪੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬવਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਨਾਤਿਦੀਘਨਾਤਿਰਸ੍ਸਤਾવਚਨੇਨ ਆਰੋਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਪਾਸਾਦਿਕਭਾવਤੋ। ਕਿਸਥੂਲਦੋਸਾਭਾવવਚਨੇਨ ਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਉਭਯੇਨਪਿ ਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਦਾ વਿਭਾવਿਤਾ, ਨਾਤਿਕਾਲ਼ਤਾવਚਨੇਨ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ વਿવਣ੍ਣਤਾਭਾવਤੋ। ਪਿਯਙ੍ਗੁਸਾਮਾਤਿ ਪਰਿਣਤਪਿਯਙ੍ਗੁਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਸਰੀਰਨਿਭਾਸਾ। ਮੁਖਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਧਰੋਟ੍ਠਮਾਹ। ਅਯਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਾ ਸਰੀਰવਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣਿਯਾ। ਛવਿਕਲ੍ਯਾਣਤਾ ਛવਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸਾ। ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁਪਿ। ਨਖਾ ਏવ ਪਤ੍ਤਸਦਿਸਤਾਯ ਨਖਪਤ੍ਤਾਨਿ।
386.Janapadasmiṃ kalyāṇīti sakalajanapade bhaddā rūpasampattiyā sikkhāsampattiyā ca sundarā seṭṭhā. Rūpasampatti ca nāma sabbaso rūpadosābhāvena rūpaguṇapāripūriyā hotīti tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘chasarīradosarahitā pañcakalyāṇasamannāgatā’’ti vuttaṃ. Taṃ duvidhampi vivaranto ‘‘sā hī’’tiādimāha. Pañcakalyāṇasamannāgatāti pañcavidhasarīraguṇasampadāhi samannāgatā. Nātidīghā nātirassāti pamāṇamajjhimā dīghatarappamāṇā na hoti, na atirassā, lakuṇḍakarūpā na hoti. Nātikisāti ativiya kisathaddhamaṃsalohitā dissamānā aṭṭhisarīrā jālasarīrā na hoti. Nātithūlāti bhāriyamaṃsā mahodarā na hoti. Nātikāḷā nāccodātāti ativiya kāḷavaṇṇā jhāmaṅgāro viya , dadhitakkādīhi pamajjitamattakaṃsalohavaṇṇā na hoti. Manussaloke tādisiyā rūpasampattiyā abhāvato atikkantā manussavaṇṇaṃ. Yathā pamāṇayuttā, evaṃ ārohapariṇāhayogato ca paresaṃ pasādāvahā nātidīghatādayo. Evaṃ manussānaṃ dibbarūpatāsampattīpīti vuttaṃ ‘‘appattā dibbavaṇṇa’’nti. Ettha ca nātidīghanātirassatāvacanena ārohasampatti vuttā ubbedhena pāsādikabhāvato. Kisathūladosābhāvavacanena pariṇāhasampatti vuttā. Ubhayenapi saṇṭhānasampadā vibhāvitā, nātikāḷatāvacanena vaṇṇasampatti vuttā vivaṇṇatābhāvato. Piyaṅgusāmāti pariṇatapiyaṅgupupphasadisasarīranibhāsā. Mukhapariyosānanti adharoṭṭhamāha. Ayaṃ yathāvuttā sarīravaṇṇasampatti. Assāti janapadakalyāṇiyā. Chavikalyāṇatā chavisampattihetukattā tassā. Esa nayo sesesupi. Nakhā eva pattasadisatāya nakhapattāni.
(ਪਸਾવੋ ਸਰੀਰਾવਯવੇਨ ਇਰਿਯਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪવਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ, ਪਸਾવੋ ਯਥਾਪਰਿਤਮੇવ ਕਨਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਭਾવਸਨ੍ਧਾਨਂ। ਯਥਾવਿਭਾવਸੇਨ ਉਤ੍ਤਮਮੇવ ਨਚ੍ਚਂ ਨਚ੍ਚਤਿ। ਤੇ વਾ વੀਸਤਿਯਾਸੂਤਿਰਂ ਧਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਪવਤ੍ਤਿਮਕਤਮਨ੍ਦਤਾ વਿਭਾવਸੁਟਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਮਮੇવ ਗੀਤਞ੍ਚ ਗਾਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।) [ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਪਾਠੋ ਅਸੁਦ੍ਧੋ ਦੁਸ੍ਸੋਧਨੀਯੋ ਚ। ਸੁਦ੍ਧਪਾਠੋ ਗવੇਸਿਤਬ੍ਬੋ।] ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕੋ ਤੇਲਪਤ੍ਤੋਤਿ ਮੁਖવਤ੍ਤਿਸਮਂ ਤੇਲਾਨਂ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਮੁਖਂ ਤੇਲਭਾਜਨਂ। ਅਨ੍ਤਰੇਨ ਚ ਮਹਾਸਮਜ੍ਜਂ ਅਨ੍ਤਰੇਨ ਚ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣਿਨ੍ਤਿ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣਿਯਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਨਚ੍ਚਗੀਤਂ ਪੇਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਮਹਾਜਨਸਮੂਹਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਤੋ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬੋ ਨੇਤਬ੍ਬੋ। ਨਨ੍ਤਿ ਤੇਲਂ। ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਤੇਲਪਤ੍ਤਂ વਿਯ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਹਰਣਪੁਗ੍ਗਲੋ વਿਯ વਿਪਸ੍ਸਕੋ, ਜਨਕਾਯਾ વਿਯ ਪੁਥੁਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ, ਅਸਿਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਮਨੋ, ਤੇਲਸ੍ਸ ਚਜਨਂ વਿਯ ਕਿਲੇਸੁਪ੍ਪਾਦਨਂ, ਸੀਸਪਾਤਨਂ વਿਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਞਾਣਸੀਸਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ। ‘‘ਕਾਯਗਤਾ ਸਤਿ ਨੋ ਭਾવਿਤਾ…ਪੇ॰… ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਭਾਗવਿਪਸ੍ਸਨਾવ ਕਥਿਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
(Pasāvo sarīrāvayavena iriyananti āha – ‘‘pavattīti attho’’ti, pasāvo yathāparitameva kanatanti, na sabhāvasandhānaṃ. Yathāvibhāvasena uttamameva naccaṃ naccati. Te vā vīsatiyāsūtiraṃ dhānappattiyā pavattiyā pavattimakatamandatā vibhāvasuṭatassa uttamameva gītañca gāyatīti attho.) [Etthantare pāṭho asuddho dussodhanīyo ca. Suddhapāṭho gavesitabbo.] Samatittiko telapattoti mukhavattisamaṃ telānaṃ pūritattā samatittikamukhaṃ telabhājanaṃ. Antarena ca mahāsamajjaṃ antarena ca janapadakalyāṇinti janapadakalyāṇiyā, tassā ca naccagītaṃ pekkhituṃ sannipatitamahājanasamūhassa majjhato pariharitabbo netabbo. Nanti telaṃ. Āhareyyāti āpajjeyya. Tatridaṃ opammasaṃsandanaṃ – telapattaṃ viya kāyagatāsati, tassa pariharaṇapuggalo viya vipassako, janakāyā viya puthuttārammaṇāni, asipuriso viya mano, telassa cajanaṃ viya kilesuppādanaṃ, sīsapātanaṃ viya ariyamaggañāṇasīsānuppatti. ‘‘Kāyagatā sati no bhāvitā…pe… sikkhitabba’’nti vuttattā ‘‘pubbabhāgavipassanāva kathitā’’ti vuttaṃ.
ਨਾਲਨ੍ਦવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nālandavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧੦. ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Janapadakalyāṇīsuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Janapadakalyāṇīsuttavaṇṇanā
