Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Dīgha Nikāya, English translation |
ဒီဃ နိကာယ ၁၈
Long Discourses 18
ဇနဝသဘသုတ္တ
With Janavasabha
၁၊ နာတိကိယာဒိဗျာကရဏ
1. Declaring the Rebirths of People From Ñātika and Elsewhere
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ နာတိကေ ဝိဟရတိ ဂိဉ္ဇကာဝသထေ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying at Ñātika in the brick house.
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ပရိတော ပရိတော ဇနပဒေသု ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု ဗျာကရောတိ ကာသိကောသလေသု ဝဇ္ဇိမလ္လေသု စေတိဝံသေသု ကုရုပဉ္စာလေသု မဇ္ဈသူရသေနေသု:
Now at that time the Buddha was explaining the rebirths of devotees all over the nations; the Kāsis and Kosalans, Vajjis and Mallas, Cetīs and Vacchas, Kurus and Pañcālas, Macchas and Sūrasenas:
“အသု အမုတြ ဥပပန္နော, အသု အမုတြ ဥပပန္နော၊
“This one was reborn here, while that one was reborn there.
ပရောပညာသ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပါတိကာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိနော အနာဝတ္တိဓမ္မာ တသ္မာ လောကာ၊
Over fifty devotees in Ñātika have passed away having ended the five lower fetters. They’ve been reborn spontaneously, and will be extinguished there, not liable to return from that world.
သာဓိကာ နဝုတိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုတ္တာ သကဒါဂါမိနော, သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿန္တိ၊
More than ninety devotees in Ñātika have passed away having ended three fetters, and weakened greed, hate, and delusion. They’re once-returners, who will come back to this world once only, then make an end of suffering.
သာတိရေကာနိ ပဉ္စသတာနိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယဏာ”တိ၊
In excess of five hundred devotees in Ñātika have passed away having ended three fetters. They’re stream-enterers, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening.”
အဿောသုံ ခေါ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ: “ဘဂဝါ ကိရ ပရိတော ပရိတော ဇနပဒေသု ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု ဗျာကရောတိ ကာသိကောသလေသု ဝဇ္ဇိမလ္လေသု စေတိဝံသေသု ကုရုပဉ္စာလေသု မဇ္ဈသူရသေနေသု: ‘အသု အမုတြ ဥပပန္နော, အသု အမုတြ ဥပပန္နော၊ ပရောပညာသ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပါတိကာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိနော အနာဝတ္တိဓမ္မာ တသ္မာ လောကာ၊ သာဓိကာ နဝုတိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုတ္တာ သကဒါဂါမိနော သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿန္တိ၊ သာတိရေကာနိ ပဉ္စသတာနိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယဏာ'”တိ၊ တေန စ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အတ္တမနာ အဟေသုံ ပမုဒိတာ ပီတိသောမနဿဇာတာ ဘဂဝတော ပဉှဝေယျာကရဏံ သုတွာ၊
When the devotees of Ñātika heard about the Buddha’s answers to those questions, they became uplifted and overjoyed, full of rapture and happiness.
အဿောသိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော: “ဘဂဝါ ကိရ ပရိတော ပရိတော ဇနပဒေသု ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု ဗျာကရောတိ ကာသိကောသလေသု ဝဇ္ဇိမလ္လေသု စေတိဝံသေသု ကုရုပဉ္စာလေသု မဇ္ဈသူရသေနေသု: ‘အသု အမုတြ ဥပပန္နော, အသု အမုတြ ဥပပန္နော၊ ပရောပညာသ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပါတိကာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိနော အနာဝတ္တိဓမ္မာ တသ္မာ လောကာ၊ သာဓိကာ နဝုတိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုတ္တာ သကဒါဂါမိနော သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿန္တိ၊ သာတိရေကာနိ ပဉ္စသတာနိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယဏာ'တိ၊ တေန စ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အတ္တမနာ အဟေသုံ ပမုဒိတာ ပီတိသောမနဿဇာတာ ဘဂဝတော ပဉှဝေယျာကရဏံ သုတွာ”တိ၊
Venerable Ānanda heard of the Buddha’s statements and the Ñātikans’ happiness.
၂၊ အာနန္ဒပရိကထာ
2. Ānanda’s Suggestion
အထ ခေါ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဧတဒဟောသိ: “ဣမေ ခေါ ပနာပိ အဟေသုံ မာဂဓကာ ပရိစာရကာ ဗဟူ စေဝ ရတ္တညူ စ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ၊ သုညာ မညေ အင်္ဂမဂဓာ အင်္ဂမာဂဓကေဟိ ပရိစာရကေဟိ အဗ္ဘတီတေဟိ ကာလင်္ကတေဟိ၊ တေ ခေါ ပနာပိ အဟေသုံ ဗုဒ္ဓေ ပသန္နာ ဓမ္မေ ပသန္နာ သင်္ဃေ ပသန္နာ သီလေသု ပရိပူရကာရိနော၊ တေ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ဘဂဝတာ အဗျာကတာ; တေသမ္ပိဿ သာဓု ဝေယျာကရဏံ, ဗဟုဇနော ပသီဒေယျ, တတော ဂစ္ဆေယျ သုဂတိံ၊
Then Venerable Ānanda thought, “But there were also Magadhan devotees—many, and of long standing too—who have passed away. You’d think that Aṅga and Magadha were empty of devotees who have passed away! But they too had confidence in the Buddha, the teaching, and the Saṅgha, and had fulfilled their ethics. The Buddha hasn’t declared their passing. It would be good to do so, for many people would gain confidence, and so be reborn in a good place.
အယံ ခေါ ပနာပိ အဟောသိ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဟိတော ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ နေဂမာနဉ္စေဝ ဇာနပဒါနဉ္စ၊ အပိဿုဒံ မနုဿာ ကိတ္တယမာနရူပါ ဝိဟရန္တိ: ‘ဧဝံ နော သော ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ သုခါပေတွာ ကာလင်္ကတော, ဧဝံ မယံ တဿ ဓမ္မိကဿ ဓမ္မရညော ဝိဇိတေ ဖာသု ဝိဟရိမှာ'တိ၊ သော ခေါ ပနာပိ အဟောသိ ဗုဒ္ဓေ ပသန္နော ဓမ္မေ ပသန္နော သင်္ဃေ ပသန္နော သီလေသု ပရိပူရကာရီ၊ အပိဿုဒံ မနုဿာ ဧဝမာဟံသု: ‘ယာဝ မရဏကာလာပိ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဘဂဝန္တံ ကိတ္တယမာနရူပေါ ကာလင်္ကတော'တိ၊ သော အဗ္ဘတီတော ကာလင်္ကတော ဘဂဝတာ အဗျာကတော၊ တဿပိဿ သာဓု ဝေယျာကရဏံ ဗဟုဇနော ပသီဒေယျ, တတော ဂစ္ဆေယျ သုဂတိံ၊
That King Seniya Bimbisāra of Magadha was a just and principled king who benefited the brahmins and householders of town and country. People still sing his praises: ‘That just and principled king, who made us so happy, has passed away. Life was good under his dominion.’ He too had confidence in the Buddha, the teaching, and the Saṅgha, and had fulfilled his ethics. People say: ‘Until his dying day, King Bimbisāra sang the Buddha’s praises!’ The Buddha hasn’t declared his passing. It would be good to do so, for many people would gain confidence, and so be reborn in a good place.
ဘဂဝတော ခေါ ပန သမ္ဗောဓိ မဂဓေသု၊ ယတ္ထ ခေါ ပန ဘဂဝတော သမ္ဗောဓိ မဂဓေသု, ကထံ တတြ ဘဂဝါ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု န ဗျာကရေယျ၊ ဘဂဝါ စေ ခေါ ပန မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု န ဗျာကရေယျ, ဒီနမနာ တေနဿု မာဂဓကာ ပရိစာရကာ; ယေန ခေါ ပနဿု ဒီနမနာ မာဂဓကာ ပရိစာရကာ ကထံ တေ ဘဂဝါ န ဗျာကရေယျာ”တိ?
Besides, the Buddha was awakened in Magadha; so why hasn’t he declared the rebirth of the Magadhan devotees? If he fails to do so, they will be dejected.”
ဣဒမာယသ္မာ အာနန္ဒော မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ ဧကော ရဟော အနုဝိစိန္တေတွာ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “သုတံ မေတံ, ဘန္တေ: ‘ဘဂဝါ ကိရ ပရိတော ပရိတော ဇနပဒေသု ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု ဗျာကရောတိ ကာသိကောသလေသု ဝဇ္ဇိမလ္လေသု စေတိဝံသေသု ကုရုပဉ္စာလေသု မဇ္ဈသူရသေနေသု: “အသု အမုတြ ဥပပန္နော, အသု အမုတြ ဥပပန္နော၊ ပရောပညာသ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပါတိကာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိနော အနာဝတ္တိဓမ္မာ တသ္မာ လောကာ၊ သာဓိကာ နဝုတိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုတ္တာ သကဒါဂါမိနော, သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿန္တိ၊ သာတိရေကာနိ ပဉ္စသတာနိ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယဏာတိ၊ တေန စ နာတိကိယာ ပရိစာရကာ အတ္တမနာ အဟေသုံ ပမုဒိတာ ပီတိသောမနဿဇာတာ ဘဂဝတော ပဉှဝေယျာကရဏံ သုတွာ”'တိ၊ ဣမေ ခေါ ပနာပိ, ဘန္တေ, အဟေသုံ မာဂဓကာ ပရိစာရကာ ဗဟူ စေဝ ရတ္တညူ စ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ၊ သုညာ မညေ အင်္ဂမဂဓာ အင်္ဂမာဂဓကေဟိ ပရိစာရကေဟိ အဗ္ဘတီတေဟိ ကာလင်္ကတေဟိ၊ တေ ခေါ ပနာပိ, ဘန္တေ, အဟေသုံ ဗုဒ္ဓေ ပသန္နာ ဓမ္မေ ပသန္နာ သင်္ဃေ ပသန္နာ သီလေသု ပရိပူရကာရိနော, တေ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ ဘဂဝတာ အဗျာကတာ၊ တေသမ္ပိဿ သာဓု ဝေယျာကရဏံ, ဗဟုဇနော ပသီဒေယျ, တတော ဂစ္ဆေယျ သုဂတိံ၊ အယံ ခေါ ပနာပိ, ဘန္တေ, အဟောသိ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဟိတော ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ နေဂမာနဉ္စေဝ ဇာနပဒါနဉ္စ၊ အပိဿုဒံ မနုဿာ ကိတ္တယမာနရူပါ ဝိဟရန္တိ: ‘ဧဝံ နော သော ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ သုခါပေတွာ ကာလင်္ကတော၊ ဧဝံ မယံ တဿ ဓမ္မိကဿ ဓမ္မရညော ဝိဇိတေ ဖာသု ဝိဟရိမှာ'တိ၊ သော ခေါ ပနာပိ, ဘန္တေ, အဟောသိ ဗုဒ္ဓေ ပသန္နော ဓမ္မေ ပသန္နော သင်္ဃေ ပသန္နော သီလေသု ပရိပူရကာရီ၊ အပိဿုဒံ မနုဿာ ဧဝမာဟံသု: ‘ယာဝ မရဏကာလာပိ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဘဂဝန္တံ ကိတ္တယမာနရူပေါ ကာလင်္ကတော'တိ၊ သော အဗ္ဘတီတော ကာလင်္ကတော ဘဂဝတာ အဗျာကတော; တဿပိဿ သာဓု ဝေယျာကရဏံ, ဗဟုဇနော ပသီဒေယျ, တတော ဂစ္ဆေယျ သုဂတိံ၊ ဘဂဝတော ခေါ ပန, ဘန္တေ, သမ္ဗောဓိ မဂဓေသု၊ ယတ္ထ ခေါ ပန, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သမ္ဗောဓိ မဂဓေသု, ကထံ တတြ ဘဂဝါ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု န ဗျာကရေယျ? ဘဂဝါ စေ ခေါ ပန, ဘန္တေ, မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အဗ္ဘတီတေ ကာလင်္ကတေ ဥပပတ္တီသု န ဗျာကရေယျ, ဒီနမနာ တေနဿု မာဂဓကာ ပရိစာရကာ; ယေန ခေါ ပနဿု ဒီနမနာ မာဂဓကာ ပရိစာရကာ ကထံ တေ ဘဂဝါ န ဗျာကရေယျာ”တိ၊ ဣဒမာယသ္မာ အာနန္ဒော မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ ဘဂဝတော သမ္မုခါ ပရိကထံ ကတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ၊
After pondering the fate of the Magadhan devotees alone in private, Ānanda rose at the crack of dawn and went to see the Buddha. He bowed, sat down to one side, and told the Buddha of his concerns, finishing by saying, “Why hasn’t the Buddha declared the rebirth of the Magadhan devotees? If he fails to do so, they will be dejected.” Then Ānanda, after making this suggestion regarding the Magadhan devotees, got up from his seat, bowed, and respectfully circled the Buddha, keeping him on his right, before leaving.
အထ ခေါ ဘဂဝါ အစိရပက္ကန္တေ အာယသ္မန္တေ အာနန္ဒေ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ နာတိကံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ၊ နာတိကေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော ပါဒေ ပက္ခာလေတွာ ဂိဉ္ဇကာဝသထံ ပဝိသိတွာ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ အဋ္ဌိံ ကတွာ မနသိကတွာ သဗ္ဗံ စေတသာ သမန္နာဟရိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ: “ဂတိံ နေသံ ဇာနိဿာမိ အဘိသမ္ပရာယံ, ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ”တိ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ: “ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ”တိ၊
Soon after Ānanda had left, the Buddha robed up in the morning and, taking his bowl and robe, entered Ñātika for alms. He wandered for alms in Ñātika. After the meal, on his return from almsround, he washed his feet and entered the brick house. He paid attention, applied the mind, and concentrated wholeheartedly on the fate of Magadhan devotees, and sat on the seat spread out, thinking, “I shall know their destiny, where they are reborn in the next life.” And he saw where they had been reborn.
အထ ခေါ ဘဂဝါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ဂိဉ္ဇကာဝသထာ နိက္ခမိတွာ ဝိဟာရပစ္ဆာယာယံ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ၊
Then in the late afternoon, the Buddha came out of retreat. Emerging from the brick house, he sat on the seat spread out in the shade of the porch.
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “ဥပသန္တပဒိဿော, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘာတိရိဝ ဘဂဝတော မုခဝဏ္ဏော ဝိပ္ပသန္နတ္တာ ဣန္ဒြိယာနံ၊ သန္တေန နူနဇ္ဇ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဝိဟာရေန ဝိဟာသီ”တိ?
Then Venerable Ānanda went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and said to him, “Sir, you look so serene; your face seems to shine owing to the clarity of your faculties. Have you been abiding in a peaceful meditation today, sir?”
“ယဒေဝ ခေါ မေ တွံ, အာနန္ဒ, မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ သမ္မုခါ ပရိကထံ ကတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကန္တော, တဒေဝါဟံ နာတိကေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော ပါဒေ ပက္ခာလေတွာ ဂိဉ္ဇကာဝသထံ ပဝိသိတွာ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ အဋ္ဌိံ ကတွာ မနသိကတွာ သဗ္ဗံ စေတသာ သမန္နာဟရိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိံ: ‘ဂတိံ နေသံ ဇာနိဿာမိ အဘိသမ္ပရာယံ, ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ'တိ၊ အဒ္ဒသံ ခေါ အဟံ, အာနန္ဒ, မာဂဓကေ ပရိစာရကေ ‘ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ'တိ၊
The Buddha then recounted what had happened since speaking to Ānanda, revealing that he had seen the destiny of the Magadhan devotees. He continued:
၃၊ ဇနဝသဘယက္ခ
3. Janavasabha the Spirit
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, အန္တရဟိတော ယက္ခော သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ: ‘ဇနဝသဘော အဟံ, ဘဂဝါ; ဇနဝသဘော အဟံ, သုဂတာ'တိ၊ အဘိဇာနာသိ နော တွံ, အာနန္ဒ, ဣတော ပုဗ္ဗေ ဧဝရူပံ နာမဓေယျံ သုတံ ယဒိဒံ ဇနဝသဘော”တိ?
“Then, Ānanda, an invisible spirit called out: ‘I am Janavasabha, Blessed One! I am Janavasabha, Holy One!’ Ānanda, do you recall having previously heard such a name as Janavasabha?”
“န ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အဘိဇာနာမိ ဣတော ပုဗ္ဗေ ဧဝရူပံ နာမဓေယျံ သုတံ ယဒိဒံ ဇနဝသဘောတိ, အပိ စ မေ, ဘန္တေ, လောမာနိ ဟဋ္ဌာနိ ‘ဇနဝသဘော'တိ နာမဓေယျံ သုတွာ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧတဒဟောသိ: ‘န ဟိ နူန သော ဩရကော ယက္ခော ဘဝိဿတိ ယဒိဒံ ဧဝရူပံ နာမဓေယျံ သုပညတ္တံ ယဒိဒံ ဇနဝသဘော'”တိ၊
“No, sir. But when I heard the word, I got goosebumps! I thought, ‘This must be no ordinary spirit to bear such an exalted name as Janavasabha.’”
“အနန္တရာ ခေါ, အာနန္ဒ, သဒ္ဒပါတုဘာဝါ ဥဠာရဝဏ္ဏော မေ ယက္ခော သမ္မုခေ ပါတုရဟောသိ၊ ဒုတိယကမ္ပိ သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ: ‘ဗိမ္ဗိသာရော အဟံ, ဘဂဝါ; ဗိမ္ဗိသာရော အဟံ, သုဂတာတိ၊ ဣဒံ သတ္တမံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, ဝေဿဝဏဿ မဟာရာဇဿ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇာမိ, သော တတော စုတော မနုဿရာဇာ ဘဝိတုံ ပဟောမိ၊
“After making himself heard while invisible, Ānanda, a very beautiful spirit appeared in front of me. And for a second time he called out: ‘I am Bimbisāra, Blessed One! I am Bimbisāra, Holy One! This is the seventh time I am reborn in the company of the Great King Vessavaṇa. When I pass away from here, I can become a king of men.
ဣတော သတ္တ တတော သတ္တ, သံသာရာနိ စတုဒ္ဒသ; နိဝါသမဘိဇာနာမိ, ယတ္ထ မေ ဝုသိတံ ပုရေ၊
Seven from here, seven from there—fourteen transmigrations in all. I remember these lives where I lived before.
ဒီဃရတ္တံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အဝိနိပါတော အဝိနိပါတံ သဉ္ဇာနာမိ, အာသာ စ ပန မေ သန္တိဋ္ဌတိ သကဒါဂါမိတာယာ'”တိ၊
For a long time I’ve known that I won’t be reborn in the underworld, but that I still hope to become a once-returner.’
“အစ္ဆရိယမိဒံ အာယသ္မတော ဇနဝသဘဿ ယက္ခဿ, အဗ္ဘုတမိဒံ အာယသ္မတော ဇနဝသဘဿ ယက္ခဿ၊
‘It’s incredible and amazing that you, the venerable spirit Janavasabha, should say:
‘ဒီဃရတ္တံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အဝိနိပါတော အဝိနိပါတံ သဉ္ဇာနာမီ'တိ စ ဝဒေသိ, ‘အာသာ စ ပန မေ သန္တိဋ္ဌတိ သကဒါဂါမိတာယာ'တိ စ ဝဒေသိ, ကုတောနိဒါနံ ပနာယသ္မာ ဇနဝသဘော ယက္ခော ဧဝရူပံ ဥဠာရံ ဝိသေသာဓိဂမံ သဉ္ဇာနာတီ”တိ?
“For a long time I’ve been aware that I won’t be reborn in the underworld” and also “But I still hope to become a once-returner.” But from what source do you know that you’ve achieved such a high distinction?’
“‘န အညတြ, ဘဂဝါ, တဝ သာသနာ, န အညတြ, သုဂတ, တဝ သာသနာ; ယဒဂ္ဂေ အဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ဧကန္တိကတော အဘိပ္ပသန္နော, တဒဂ္ဂေ အဟံ, ဘန္တေ, ဒီဃရတ္တံ အဝိနိပါတော အဝိနိပါတံ သဉ္ဇာနာမိ, အာသာ စ ပန မေ သန္တိဋ္ဌတိ သကဒါဂါမိတာယ၊ ဣဓာဟံ, ဘန္တေ, ဝေဿဝဏေန မဟာရာဇေန ပေသိတော ဝိရူဠှကဿ မဟာရာဇဿ သန္တိကေ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန အဒ္ဒသံ ဘဂဝန္တံ အန္တရာမဂ္ဂေ ဂိဉ္ဇကာဝသထံ ပဝိသိတွာ မာဂဓကေ ပရိစာရကေ အာရဗ္ဘ အဋ္ဌိံ ကတွာ မနသိကတွာ သဗ္ဗံ စေတသာ သမန္နာဟရိတွာ နိသိန္နံ: “ဂတိံ နေသံ ဇာနိဿာမိ အဘိသမ္ပရာယံ, ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ”တိ၊ အနစ္ဆရိယံ ခေါ ပနေတံ, ဘန္တေ, ယံ ဝေဿဝဏဿ မဟာရာဇဿ တဿံ ပရိသာယံ ဘာသတော သမ္မုခါ သုတံ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ: “ယင်္ဂတိကာ တေ ဘဝန္တော ယံအဘိသမ္ပရာယာ”တိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧတဒဟောသိ: “ဘဂဝန္တဉ္စ ဒက္ခာမိ, ဣဒဉ္စ ဘဂဝတော အာရောစေဿာမီ”တိ၊ ဣမေ ခေါ မေ, ဘန္တေ, ဒွေပစ္စယာ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိတုံ၊
‘None other than the Blessed One’s instruction! None other than the Holy One’s instruction! From the day I had absolute devotion to the Buddha I have known that I won’t be reborn in the underworld, but that I still hope to become a once-returner. Just now, sir, I had been sent out by the great king Vessavaṇa to the great king Virūḷhaka’s presence on some business, and on the way I saw the Buddha giving his attention to the fate of the Magadhan devotees. But it comes as no surprise that I have heard and learned the fate of the Magadhan devotees in the presence of the great king Vessavaṇa as he was speaking to his assembly. It occurred to me, “I shall see the Buddha and inform him of this.” These are the two reasons I’ve come to see the Buddha.
၄၊ ဒေဝသဘာ
4. The Council of the Gods
ပုရိမာနိ, ဘန္တေ, ဒိဝသာနိ ပုရိမတရာနိ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ဝဿူပနာယိကာယ ပုဏ္ဏာယ ပုဏ္ဏမာယ ရတ္တိယာ ကေဝလကပ္ပါ စ ဒေဝါ တာဝတိံသာ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ သန္နိသိန္နာ ဟောန္တိ သန္နိပတိတာ၊ မဟတီ စ ဒိဗ္ဗပရိသာ သမန္တတော နိသိန္နာ ဟောန္တိ, စတ္တာရော စ မဟာရာဇာနော စတုဒ္ဒိသာ နိသိန္နာ ဟောန္တိ၊
Sir, it was more than a few days ago—on the Uposatha day of the fifteenth on the full moon day at the entry to the rainy season—when all the gods of the Thirty-Three were sitting together in the Hall of Justice. A large assembly of gods was sitting all around, and the Four Great Kings were seated at the four quarters.
ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ ဓတရဋ္ဌော မဟာရာဇာ ပစ္ဆိမာဘိမုခေါ နိသိန္နော ဟောတိ ဒေဝေ ပုရက္ခတွာ; ဒက္ခိဏာယ ဒိသာယ ဝိရူဠှကော မဟာရာဇာ ဥတ္တရာဘိမုခေါ နိသိန္နော ဟောတိ ဒေဝေ ပုရက္ခတွာ; ပစ္ဆိမာယ ဒိသာယ ဝိရူပက္ခော မဟာရာဇာ ပုရတ္ထာဘိမုခေါ နိသိန္နော ဟောတိ ဒေဝေ ပုရက္ခတွာ; ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ ဒက္ခိဏာဘိမုခေါ နိသိန္နော ဟောတိ ဒေဝေ ပုရက္ခတွာ၊ ယဒါ, ဘန္တေ, ကေဝလကပ္ပါ စ ဒေဝါ တာဝတိံသာ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ သန္နိသိန္နာ ဟောန္တိ သန္နိပတိတာ, မဟတီ စ ဒိဗ္ဗပရိသာ သမန္တတော နိသိန္နာ ဟောန္တိ, စတ္တာရော စ မဟာရာဇာနော စတုဒ္ဒိသာ နိသိန္နာ ဟောန္တိ၊ ဣဒံ နေသံ ဟောတိ အာသနသ္မိံ; အထ ပစ္ဆာ အမှာကံ အာသနံ ဟောတိ၊
The Great King Dhataraṭṭha was seated to the east, facing west, in front of his gods. The Great King Virūḷhaka was seated to the south, facing north, in front of his gods. The Great King Virūpakkha was seated to the west, facing east, in front of his gods. The Great King Vessavaṇa was seated to the north, facing south, in front of his gods. When the gods of the Thirty-Three have a gathering like this, that is how they are seated. After that come our seats.
ယေ တေ, ဘန္တေ, ဒေဝါ ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ အဓုနူပပန္နာ တာဝတိံသကာယံ, တေ အညေ ဒေဝေ အတိရောစန္တိ ဝဏ္ဏေန စေဝ ယသသာ စ၊ တေန သုဒံ, ဘန္တေ, ဒေဝါ တာဝတိံသာ အတ္တမနာ ဟောန္တိ ပမုဒိတာ ပီတိသောမနဿဇာတာ: “ဒိဗ္ဗာ ဝတ ဘော ကာယာ ပရိပူရေန္တိ, ဟာယန္တိ အသုရကာယာ”တိ၊
Sir, those gods who had been recently reborn in the company of the Thirty-Three after leading the spiritual life under the Buddha outshone the other gods in beauty and glory. The gods of the Thirty-Three became uplifted and overjoyed at that, full of rapture and happiness, saying, “The heavenly hosts swell, while the demon hosts dwindle!”
အထ ခေါ, ဘန္တေ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ သမ္ပသာဒံ ဝိဒိတွာ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ:
Seeing the joy of those gods, Sakka, lord of gods, celebrated with these verses:
“မောဒန္တိ ဝတ ဘော ဒေဝါ, တာဝတိံသာ သဟိန္ဒကာ; တထာဂတံ နမဿန္တာ, ဓမ္မဿ စ သုဓမ္မတံ၊
“The gods rejoice—the Thirty-Three with their Lord—revering the Realized One, and the natural excellence of the teaching;
နဝေ ဒေဝေ စ ပဿန္တာ, ဝဏ္ဏဝန္တေ ယသဿိနေ; သုဂတသ္မိံ ဗြဟ္မစရိယံ, စရိတွာန ဣဓာဂတေ၊
and seeing the new gods, so beautiful and glorious, who have come here after leading the spiritual life under the Buddha!
တေ အညေ အတိရောစန္တိ, ဝဏ္ဏေန ယသသာယုနာ; သာဝကာ ဘူရိပညဿ, ဝိသေသူပဂတာ ဣဓ၊
They outshine the others in beauty, glory, and lifespan. Here are the distinguished disciples of he whose wisdom is vast.
ဣဒံ ဒိသွာန နန္ဒန္တိ, တာဝတိံသာ သဟိန္ဒကာ; တထာဂတံ နမဿန္တာ, ဓမ္မဿ စ သုဓမ္မတန်”တိ၊
Seeing this, they delight—the Thirty-Three with their Lord—revering the Realized One, and the natural excellence of the teaching.”
တေန သုဒံ, ဘန္တေ, ဒေဝါ တာဝတိံသာ ဘိယျောသော မတ္တာယ အတ္တမနာ ဟောန္တိ ပမုဒိတာ ပီတိသောမနဿဇာတာ “ဒိဗ္ဗာ ဝတ, ဘော, ကာယာ ပရိပူရေန္တိ, ဟာယန္တိ အသုရကာယာ”တိ၊
The gods of the Thirty-Three became even more uplifted and overjoyed at that, saying: “The heavenly hosts swell, while the demon hosts dwindle!”
အထ ခေါ, ဘန္တေ, ယေနတ္ထေန ဒေဝါ တာဝတိံသာ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ သန္နိသိန္နာ ဟောန္တိ သန္နိပတိတာ, တံ အတ္ထံ စိန္တယိတွာ တံ အတ္ထံ မန္တယိတွာ ဝုတ္တဝစနာပိ တံ စတ္တာရော မဟာရာဇာနော တသ္မိံ အတ္ထေ ဟောန္တိ၊ ပစ္စာနုသိဋ္ဌဝစနာပိ တံ စတ္တာရော မဟာရာဇာနော တသ္မိံ အတ္ထေ ဟောန္တိ, သကေသု သကေသု အာသနေသု ဌိတာ အဝိပက္ကန္တာ၊
Then the gods of the Thirty-Three, having considered and deliberated on the matter for which they were seated together in the Hall of Justice, advised and instructed the Four Great Kings on the subject. Each one, having been advised, stood at his own seat without departing.
တေ ဝုတ္တဝါကျာ ရာဇာနော, ပဋိဂ္ဂယှာနုသာသနိံ; ဝိပ္ပသန္နမနာ သန္တာ, အဋ္ဌံသု သမှိ အာသနေတိ၊
The Kings were instructed, and heeded good advice. With clear and peaceful minds, they stood by their own seats.
အထ ခေါ, ဘန္တေ, ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ဥဠာရော အာလောကော သဉ္ဇာယိ, ဩဘာသော ပါတုရဟောသိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ၊ အထ ခေါ, ဘန္တေ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ: “ယထာ ခေါ, မာရိသာ, နိမိတ္တာနိ ဒိဿန္တိ, ဥဠာရော အာလောကော သဉ္ဇာယတိ, ဩဘာသော ပါတုဘဝတိ, ဗြဟ္မာ ပါတုဘဝိဿတိ၊ ဗြဟ္မုနော ဟေတံ ပုဗ္ဗနိမိတ္တံ ပါတုဘာဝါယ ယဒိဒံ အာလောကော သဉ္ဇာယတိ ဩဘာသော ပါတုဘဝတီ”တိ၊
Then in the northern quarter a magnificent light arose and radiance appeared, surpassing the glory of the gods. Then Sakka, lord of gods, addressed the gods of the Thirty-Three, “As indicated by the signs—light arising and radiance appearing—Brahmā will appear. For this is the precursor for the appearance of Brahmā, namely light arising and radiance appearing.”
ယထာ နိမိတ္တာ ဒိဿန္တိ, ဗြဟ္မာ ပါတုဘဝိဿတိ; ဗြဟ္မုနော ဟေတံ နိမိတ္တံ, ဩဘာသော ဝိပုလော မဟာတိ၊
As indicated by the signs, Brahmā will appear. For this is the sign of Brahmā: a light vast and great.
၅၊ သနင်္ကုမာရကထာ
5. On Sanaṅkumāra
အထ ခေါ, ဘန္တေ, ဒေဝါ တာဝတိံသာ ယထာသကေသု အာသနေသု နိသီဒိံသု: “ဩဘာသမေတံ ဉဿာမ, ယံဝိပါကော ဘဝိဿတိ, သစ္ဆိကတွာဝ နံ ဂမိဿာမာ”တိ၊ စတ္တာရောပိ မဟာရာဇာနော ယထာသကေသု အာသနေသု နိသီဒိံသု: “ဩဘာသမေတံ ဉဿာမ ယံဝိပါကော ဘဝိဿတိ, သစ္ဆိကတွာဝ နံ ဂမိဿာမာ”တိ၊
Then the gods of the Thirty-Three sat in their own seats, saying, “We shall find out what has caused that light, and only when we have realized it shall we go to it.” And the Four Great Kings did likewise.
ဣဒံ သုတွာ ဒေဝါ တာဝတိံသာ ဧကဂ္ဂါ သမာပဇ္ဇိံသု: “ဩဘာသမေတံ ဉဿာမ, ယံဝိပါကော ဘဝိဿတိ, သစ္ဆိကတွာဝ နံ ဂမိဿာမာ”တိ၊
Hearing that, the gods of the Thirty-Three agreed in unison, “We shall find out what has caused that light, and only when we have realized it shall we go to it.”
ယဒါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပါတုဘဝတိ, ဩဠာရိကံ အတ္တဘာဝံ အဘိနိမ္မိနိတွာ ပါတုဘဝတိ၊ ယော ခေါ ပန, ဘန္တေ, ဗြဟ္မုနော ပကတိဝဏ္ဏော အနဘိသမ္ဘဝနီယော သော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ စက္ခုပထသ္မိံ၊ ယဒါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပါတုဘဝတိ, သော အညေ ဒေဝေ အတိရောစတိ ဝဏ္ဏေန စေဝ ယသသာ စ၊ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, သောဝဏ္ဏော ဝိဂ္ဂဟော မာနုသံ ဝိဂ္ဂဟံ အတိရောစတိ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ယဒါ ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပါတုဘဝတိ, သော အညေ ဒေဝေ အတိရောစတိ ဝဏ္ဏေန စေဝ ယသသာ စ၊
When Brahmā Sanaṅkumāra appears to the gods of the Thirty-Three, he does so after manifesting in a solid corporeal form. For a Brahmā’s normal appearance is imperceptible in the visual range of the gods of the Thirty-Three. When Brahmā Sanaṅkumāra appears to the gods of the Thirty-Three, he outshines the other gods in beauty and glory, as a golden statue outshines the human form.
ယဒါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပါတုဘဝတိ, န တဿံ ပရိသာယံ ကောစိ ဒေဝေါ အဘိဝါဒေတိ ဝါ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝါ အာသနေန ဝါ နိမန္တေတိ၊ သဗ္ဗေဝ တုဏှီဘူတာ ပဉ္ဇလိကာ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒန္တိ: “ယဿဒါနိ ဒေဝဿ ပလ္လင်္ကံ ဣစ္ဆိဿတိ ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော, တဿ ဒေဝဿ ပလ္လင်္ကေ နိသီဒိဿတီ”တိ၊ ယဿ ခေါ ပန, ဘန္တေ, ဒေဝဿ ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ပလ္လင်္ကေ နိသီဒတိ, ဥဠာရံ သော လဘတိ ဒေဝေါ ဝေဒပဋိလာဘံ; ဥဠာရံ သော လဘတိ ဒေဝေါ သောမနဿပဋိလာဘံ၊ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, ရာဇာ ခတ္တိယော မုဒ္ဓါဝသိတ္တော အဓုနာဘိသိတ္တော ရဇ္ဇေန, ဥဠာရံ သော လဘတိ ဝေဒပဋိလာဘံ, ဥဠာရံ သော လဘတိ သောမနဿပဋိလာဘံ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ယဿ ဒေဝဿ ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ပလ္လင်္ကေ နိသီဒတိ, ဥဠာရံ သော လဘတိ ဒေဝေါ ဝေဒပဋိလာဘံ, ဥဠာရံ သော လဘတိ ဒေဝေါ သောမနဿပဋိလာဘံ၊
When Brahmā Sanaṅkumāra appears to the gods of the Thirty-Three, not a single god in that assembly greets him by bowing down or rising up or inviting him to a seat. They all sit silently on their couches with their joined palms raised, thinking, “Now Brahmā Sanaṅkumāra will sit on the couch of whatever god he chooses.” And the god on whose couch Brahmā sits is overjoyed and brimming with happiness, like a king on the day of his coronation.
အထ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဩဠာရိကံ အတ္တဘာဝံ အဘိနိမ္မိနိတွာ ကုမာရဝဏ္ဏီ ဟုတွာ ပဉ္စသိခေါ ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပါတုရဟောသိ၊ သော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ အာကာသေ အန္တလိက္ခေ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိ၊ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, ဗလဝါ ပုရိသော သုပစ္စတ္ထတေ ဝါ ပလ္လင်္ကေ သမေ ဝါ ဘူမိဘာဂေ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒေယျ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ အာကာသေ အန္တလိက္ခေ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိတွာ ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ သမ္ပသာဒံ ဝိဒိတွာ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ:
Then Brahmā Sanaṅkumāra manifested in a solid corporeal form, taking on the appearance of the youth Pañcasikha, and appeared to the gods of the Thirty-Three. Rising into the air, he sat cross-legged in the sky, like a strong man might sit cross-legged on a well-appointed couch or on level ground. Seeing the joy of those gods, Brahmā Sanaṅkumāra celebrated with these verses:
“မောဒန္တိ ဝတ ဘော ဒေဝါ, တာဝတိံသာ သဟိန္ဒကာ; တထာဂတံ နမဿန္တာ, ဓမ္မဿ စ သုဓမ္မတံ၊
“The gods rejoice—the Thirty-Three with their Lord—revering the Realized One, and the natural excellence of the teaching;
နဝေ ဒေဝေ စ ပဿန္တာ, ဝဏ္ဏဝန္တေ ယသဿိနေ; သုဂတသ္မိံ ဗြဟ္မစရိယံ, စရိတွာန ဣဓာဂတေ၊
and seeing the new gods, so beautiful and glorious, who have come here after leading the spiritual life under the Buddha!
တေ အညေ အတိရောစန္တိ, ဝဏ္ဏေန ယသသာယုနာ; သာဝကာ ဘူရိပညဿ, ဝိသေသူပဂတာ ဣဓ၊
They outshine the others in beauty, glory, and lifespan. Here are the distinguished disciples of he whose wisdom is vast.
ဣဒံ ဒိသွာန နန္ဒန္တိ, တာဝတိံသာ သဟိန္ဒကာ; တထာဂတံ နမဿန္တာ, ဓမ္မဿ စ သုဓမ္မတန်”တိ၊
Seeing this, they delight—the Thirty-Three with their Lord—revering the Realized One, and the natural excellence of the teaching!”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ; ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မုနော သနင်္ကုမာရဿ ဘာသတော အဋ္ဌင်္ဂသမန္နာဂတော သရော ဟောတိ ဝိဿဋ္ဌော စ ဝိညေယျော စ မဉ္ဇု စ သဝနီယော စ ဗိန္ဒု စ အဝိသာရီ စ ဂမ္ဘီရော စ နိန္နာဒီ စ၊ ယထာပရိသံ ခေါ ပန, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော သရေန ဝိညာပေတိ; န စဿ ဗဟိဒ္ဓါ ပရိသာယ ဃောသော နိစ္ဆရတိ၊ ယဿ ခေါ ပန, ဘန္တေ, ဧဝံ အဋ္ဌင်္ဂသမန္နာဂတော သရော ဟောတိ, သော ဝုစ္စတိ “ဗြဟ္မဿရော”တိ၊
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And while he was speaking on that topic, his voice had eight qualities: it was clear, comprehensible, charming, audible, lucid, undistorted, deep, and resonant. He makes sure his voice is intelligible as far as the assembly goes, but it doesn’t extend outside the assembly. When someone has a voice like this, they’re said to have the voice of Brahmā.
အထ ခေါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော တေတ္တိံသေ အတ္တဘာဝေ အဘိနိမ္မိနိတွာ ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ပစ္စေကပလ္လင်္ကေသု ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိတွာ ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ: “တံ ကိံ မညန္တိ, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, ယာဝဉ္စ သော ဘဂဝါ ဗဟုဇနဟိတာယ ပဋိပန္နော ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ၊ ယေ ဟိ ကေစိ, ဘော, ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂတာ ဓမ္မံ သရဏံ ဂတာ သင်္ဃံ သရဏံ ဂတာ သီလေသု ပရိပူရကာရိနော တေ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပ္ပေကစ္စေ ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တီနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ နိမ္မာနရတီနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ တုသိတာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ယာမာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ တာဝတိံသာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ စာတုမဟာရာဇိကာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇန္တိ၊ ယေ သဗ္ဗနိဟီနံ ကာယံ ပရိပူရေန္တိ, တေ ဂန္ဓဗ္ဗကာယံ ပရိပူရေန္တီ”တိ၊
Then Brahmā Sanaṅkumāra, having manifested thirty-three corporeal forms, sat down on the couches of each of the gods of the Thirty-Three and addressed them, “What do the good gods of the Thirty-Three think? How the Buddha has acted for the welfare and happiness of the people, out of compassion for the world, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans! For consider those who have gone for refuge to the Buddha, the teaching, and the Saṅgha, and have fulfilled their ethics. When their bodies break up, after death, some are reborn in the company of the Gods Who Control the Creations of Others, some with the Gods Who Love to Create, some with the Joyful Gods, some with the Gods of Yama, some with the Gods of the Thirty-Three, and some with the Gods of the Four Great Kings. And at the very least they swell the hosts of the centaurs.”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ; ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မုနော သနင်္ကုမာရဿ ဘာသတော ဃောသောယေဝ ဒေဝါ မညန္တိ: “ယွာယံ မမ ပလ္လင်္ကေ သွာယံ ဧကောဝ ဘာသတီ”တိ၊
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And while he was speaking on that topic, each of the gods fancied, “The one sitting on my couch is the only one speaking.”
ဧကသ္မိံ ဘာသမာနသ္မိံ, သဗ္ဗေ ဘာသန္တိ နိမ္မိတာ; ဧကသ္မိံ တုဏှိမာသီနေ, သဗ္ဗေ တုဏှီ ဘဝန္တိ တေ၊
When one is speaking, all the forms speak. When one sits in silence, they all remain silent.
တဒါသု ဒေဝါ မညန္တိ, တာဝတိံသာ သဟိန္ဒကာ; ယွာယံ မမ ပလ္လင်္ကသ္မိံ, သွာယံ ဧကောဝ ဘာသတီတိ၊
But those gods imagine—the Thirty-Three with their Lord—that the one on their seat is the only one to speak.
အထ ခေါ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဧကတ္တေန အတ္တာနံ ဥပသံဟရတိ, ဧကတ္တေန အတ္တာနံ ဥပသံဟရိတွာ သက္ကဿ ဒေဝါနမိန္ဒဿ ပလ္လင်္ကေ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိတွာ ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ:
Next Brahmā Sanaṅkumāra merged into one corporeal form. Then he sat on the couch of Sakka, lord of gods, and addressed the gods of the Thirty-Three:
၆၊ ဘာဝိတဲဒ္ဓိပါဒ
6. Developing the Bases of Psychic Power
“တံ ကိံ မညန္တိ, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, ယာဝ သုပညတ္တာ စိမေ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ ပညတ္တာ ဣဒ္ဓိပဟုတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ၊ ကတမေ စတ္တာရော? ဣဓ ဘော ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ၊ ဝီရိယသမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ၊ စိတ္တသမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ၊ ဝီမံသာသမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ၊ ဣမေ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ ပညတ္တာ ဣဒ္ဓိပဟုတာယ ဣဒ္ဓိဝိသဝိတာယ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနတာယ၊
“What do the good gods of the Thirty-Three think? How well described by the Blessed One—who knows and sees, the perfected one, the fully awakened Buddha—are the four bases of psychic power! They are taught for the amplification, burgeoning, and transformation of psychic power. What four? It’s when a bhikkhu develops the basis of psychic power that has immersion due to enthusiasm, and active effort. They develop the basis of psychic power that has immersion due to energy, and active effort. They develop the basis of psychic power that has immersion due to mental development, and active effort. They develop the basis of psychic power that has immersion due to inquiry, and active effort. These are the four bases of psychic power taught by the Buddha for the amplification, burgeoning, and transformation of psychic power.
ယေ ဟိ ကေစိ ဘော အတီတမဒ္ဓါနံ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောသုံ, သဗ္ဗေ တေ ဣမေသံယေဝ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ဘာဝိတတ္တာ ဗဟုလီကတတ္တာ၊ ယေပိ ဟိ ကေစိ ဘော အနာဂတမဒ္ဓါနံ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောဿန္တိ, သဗ္ဗေ တေ ဣမေသံယေဝ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ဘာဝိတတ္တာ ဗဟုလီကတတ္တာ၊ ယေပိ ဟိ ကေစိ ဘော ဧတရဟိ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောန္တိ, သဗ္ဗေ တေ ဣမေသံယေဝ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ဘာဝိတတ္တာ ဗဟုလီကတတ္တာ၊ ပဿန္တိ နော, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, မမပိမံ ဧဝရူပံ ဣဒ္ဓါနုဘာဝန်”တိ?
All the ascetics and brahmins in the past, future, or present who wield the many kinds of psychic power do so by developing and cultivating these four bases of psychic power. Gentlemen, do you see such psychic might and power in me?”
“ဧဝံ, မဟာဗြဟ္မေ”တိ၊
“Yes, Great Brahmā.”
“အဟမ္ပိ ခေါ ဘော ဣမေသံယေဝ စတုန္နဉ္စ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ဘာဝိတတ္တာ ဗဟုလီကတတ္တာ ဧဝံ မဟိဒ္ဓိကော ဧဝံမဟာနုဘာဝေါ”တိ၊
“I too became so mighty and powerful by developing and cultivating these four bases of psychic power.”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ၊ ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတွာ ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ:
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And having spoken about that, he addressed the gods of the Thirty-Three:
၇၊ တိဝိဓဩကာသာဓိဂမ
7. The Three Openings
“တံ ကိံ မညန္တိ, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, ယာဝဉ္စိဒံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန တယော ဩကာသာဓိဂမာ အနုဗုဒ္ဓါ သုခဿာဓိဂမာယ၊ ကတမေ တယော?
“What do the good gods of the Thirty-Three think? How well understood by the Buddha are the three opportunities for achieving happiness! What three?
ဣဓ ဘော ဧကစ္စော သံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ ကာမေဟိ သံသဋ္ဌော အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ၊ သော အပရေန သမယေန အရိယဓမ္မံ သုဏာတိ, ယောနိသော မနသိ ကရောတိ, ဓမ္မာနုဓမ္မံ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ သော အရိယဓမ္မဿဝနံ အာဂမ္မ ယောနိသောမနသိကာရံ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိံ အသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ ကာမေဟိ အသံသဋ္ဌော အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ၊ တဿ အသံသဋ္ဌဿ ကာမေဟိ အသံသဋ္ဌဿ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ သေယျထာပိ, ဘော, ပမုဒါ ပါမောဇ္ဇံ ဇာယေထ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘော, အသံသဋ္ဌဿ ကာမေဟိ အသံသဋ္ဌဿ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ အယံ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပဌမော ဩကာသာဓိဂမော အနုဗုဒ္ဓေါ သုခဿာဓိဂမာယ၊
First, take someone who lives mixed up with sensual pleasures and unskillful qualities. After some time they hear the teaching of the noble ones, rationally apply the mind to how it applies to them, and practice accordingly. They live aloof from sensual pleasures and unskillful qualities. That gives rise to pleasure, and more than pleasure, happiness, like the joy that’s born from gladness. This is the first opportunity for achieving happiness.
ပုန စပရံ, ဘော, ဣဓေကစ္စဿ ဩဠာရိကာ ကာယသင်္ခါရာ အပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါ ဟောန္တိ, ဩဠာရိကာ ဝစီသင်္ခါရာ အပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါ ဟောန္တိ, ဩဠာရိကာ စိတ္တသင်္ခါရာ အပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါ ဟောန္တိ၊ သော အပရေန သမယေန အရိယဓမ္မံ သုဏာတိ, ယောနိသော မနသိ ကရောတိ, ဓမ္မာနုဓမ္မံ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ တဿ အရိယဓမ္မဿဝနံ အာဂမ္မ ယောနိသောမနသိကာရံ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိံ ဩဠာရိကာ ကာယသင်္ခါရာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ, ဩဠာရိကာ ဝစီသင်္ခါရာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ, ဩဠာရိကာ စိတ္တသင်္ခါရာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ၊ တဿ ဩဠာရိကာနံ ကာယသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဩဠာရိကာနံ ဝစီသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဩဠာရိကာနံ စိတ္တသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ သေယျထာပိ, ဘော, ပမုဒါ ပါမောဇ္ဇံ ဇာယေထ; ဧဝမေဝ ခေါ ဘော ဩဠာရိကာနံ ကာယသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဩဠာရိကာနံ ဝစီသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဩဠာရိကာနံ စိတ္တသင်္ခါရာနံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ အယံ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဒုတိယော ဩကာသာဓိဂမော အနုဗုဒ္ဓေါ သုခဿာဓိဂမာယ၊
Next, take someone whose coarse physical, verbal, and mental processes have not died down. After some time they hear the teaching of the noble ones, rationally apply the mind to how it applies to them, and practice accordingly. Their coarse physical, verbal, and mental processes die down. That gives rise to pleasure, and more than pleasure, happiness, like the joy that’s born from gladness. This is the second opportunity for achieving happiness.
ပုန စပရံ, ဘော, ဣဓေကစ္စော ‘ဣဒံ ကုသလန်'တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ, ‘ဣဒံ အကုသလန်'တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ၊ ‘ဣဒံ သာဝဇ္ဇံ ဣဒံ အနဝဇ္ဇံ, ဣဒံ သေဝိတဗ္ဗံ ဣဒံ န သေဝိတဗ္ဗံ, ဣဒံ ဟီနံ ဣဒံ ပဏီတံ, ဣဒံ ကဏှသုက္ကသပ္ပဋိဘာဂန်'တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ၊ သော အပရေန သမယေန အရိယဓမ္မံ သုဏာတိ, ယောနိသော မနသိ ကရောတိ, ဓမ္မာနုဓမ္မံ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ သော အရိယဓမ္မဿဝနံ အာဂမ္မ ယောနိသောမနသိကာရံ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိံ, ‘ဣဒံ ကုသလန်'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘ဣဒံ အကုသလန်'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ ‘ဣဒံ သာဝဇ္ဇံ ဣဒံ အနဝဇ္ဇံ, ဣဒံ သေဝိတဗ္ဗံ ဣဒံ န သေဝိတဗ္ဗံ, ဣဒံ ဟီနံ ဣဒံ ပဏီတံ, ဣဒံ ကဏှသုက္ကသပ္ပဋိဘာဂန်'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ တဿ ဧဝံ ဇာနတော ဧဝံ ပဿတော အဝိဇ္ဇာ ပဟီယတိ, ဝိဇ္ဇာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဿ အဝိဇ္ဇာဝိရာဂါ ဝိဇ္ဇုပ္ပါဒါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ သေယျထာပိ, ဘော, ပမုဒါ ပါမောဇ္ဇံ ဇာယေထ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘော, အဝိဇ္ဇာဝိရာဂါ ဝိဇ္ဇုပ္ပါဒါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ, သုခါ ဘိယျော သောမနဿံ၊ အယံ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန တတိယော ဩကာသာဓိဂမော အနုဗုဒ္ဓေါ သုခဿာဓိဂမာယ၊
Next, take someone who doesn’t truly understand what is skillful and what is unskillful, what is blameworthy and what is blameless, what should be cultivated and what should not be cultivated, what is inferior and what is superior, and what is on the side of dark and the side of bright. After some time they hear the teaching of the noble ones, rationally apply the mind to how it applies to them, and practice accordingly. They truly understand what is skillful and what is unskillful, and so on. Knowing and seeing like this, ignorance is given up and knowledge arises. That gives rise to pleasure, and more than pleasure, happiness, like the joy that’s born from gladness. This is the third opportunity for achieving happiness.
ဣမေ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန တယော ဩကာသာဓိဂမာ အနုဗုဒ္ဓါ သုခဿာဓိဂမာယာ”တိ၊
These are the three opportunities for achieving happiness that have been understood by the Buddha.”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ, ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတွာ ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ:
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And having spoken about that, he addressed the gods of the Thirty-Three:
၈၊ စတုသတိပဋ္ဌာန
8. Mindfulness Meditation
“တံ ကိံ မညန္တိ, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, ယာဝ သုပညတ္တာ စိမေ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ပညတ္တာ ကုသလဿာဓိဂမာယ၊ ကတမေ စတ္တာရော?
“What do the good gods of the Thirty-Three think? How well described by the Buddha are the four kinds of mindfulness meditation! They are taught for achieving what is skillful. What four?
ဣဓ, ဘော, ဘိက္ခု အဇ္ဈတ္တံ ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ အဇ္ဈတ္တံ ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရန္တော တတ္ထ သမ္မာ သမာဓိယတိ, သမ္မာ ဝိပ္ပသီဒတိ၊ သော တတ္ထ သမ္မာ သမာဟိတော သမ္မာ ဝိပ္ပသန္နော ဗဟိဒ္ဓါ ပရကာယေ ဉာဏဒဿနံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ၊
It’s when a bhikkhu meditates by observing an aspect of the body internally—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate in this way, they become rightly immersed in that, and rightly serene. Then they give rise to knowledge and vision of other people’s bodies externally.
အဇ္ဈတ္တံ ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ ဝိဟရတိ …ပေ… ဗဟိဒ္ဓါ ပရဝေဒနာသု ဉာဏဒဿနံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ၊
They meditate observing an aspect of feelings internally … Then they give rise to knowledge and vision of other people’s feelings externally.
အဇ္ဈတ္တံ စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ ဝိဟရတိ …ပေ… ဗဟိဒ္ဓါ ပရစိတ္တေ ဉာဏဒဿနံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ၊
They meditate observing an aspect of the mind internally … Then they give rise to knowledge and vision of other people’s minds externally.
အဇ္ဈတ္တံ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ အဇ္ဈတ္တံ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရန္တော တတ္ထ သမ္မာ သမာဓိယတိ, သမ္မာ ဝိပ္ပသီဒတိ၊ သော တတ္ထ သမ္မာ သမာဟိတော သမ္မာ ဝိပ္ပသန္နော ဗဟိဒ္ဓါ ပရဓမ္မေသု ဉာဏဒဿနံ အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ၊
They meditate observing an aspect of principles internally—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate in this way, they become rightly immersed in that, and rightly serene. Then they give rise to knowledge and vision of other people’s principles externally.
ဣမေ ခေါ, ဘော, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ပညတ္တာ ကုသလဿာဓိဂမာယာ”တိ၊
These are the four kinds of mindfulness meditation taught by the Buddha for achieving what is skillful.”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ၊ ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတွာ ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ:
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And having spoken about that, he addressed the gods of the Thirty-Three:
၉၊ သတ္တသမာဓိပရိက္ခာရ
9. Seven Prerequisites of Immersion
“တံ ကိံ မညန္တိ, ဘောန္တော ဒေဝါ တာဝတိံသာ, ယာဝ သုပညတ္တာ စိမေ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန သတ္တ သမာဓိပရိက္ခာရာ သမ္မာသမာဓိဿ ပရိဘာဝနာယ သမ္မာသမာဓိဿ ပါရိပူရိယာ၊ ကတမေ သတ္တ? သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ၊ ယာ ခေါ, ဘော, ဣမေဟိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ စိတ္တဿ ဧကဂ္ဂတာ ပရိက္ခတာ, အယံ ဝုစ္စတိ, ဘော, အရိယော သမ္မာသမာဓိ သော်ပနိသော ဣတိပိ သပရိက္ခာရော ဣတိပိ၊
“What do the good gods of the Thirty-Three think? How well described by the Buddha are the seven prerequisites of immersion for the development and fulfillment of right immersion! What seven? Right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, and right mindfulness. Unification of mind with these seven factors as prerequisites is called noble right immersion ‘with its vital conditions’ and ‘with its prerequisites’.
သမ္မာဒိဋ္ဌိဿ, ဘော, သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ ပဟောတိ, သမ္မာသင်္ကပ္ပဿ သမ္မာဝါစာ ပဟောတိ, သမ္မာဝါစဿ သမ္မာကမ္မန္တော ပဟောတိ၊ သမ္မာကမ္မန္တဿ သမ္မာအာဇီဝေါ ပဟောတိ, သမ္မာအာဇီဝဿ သမ္မာဝါယာမော ပဟောတိ, သမ္မာဝါယာမဿ သမ္မာသတိ ပဟောတိ, သမ္မာသတိဿ သမ္မာသမာဓိ ပဟောတိ, သမ္မာသမာဓိဿ သမ္မာဉာဏံ ပဟောတိ, သမ္မာဉာဏဿ သမ္မာဝိမုတ္တိ ပဟောတိ၊
Right view gives rise to right thought. Right thought gives rise to right speech. Right speech gives rise to right action. Right action gives rise to right livelihood. Right livelihood gives rise to right effort. Right effort gives rise to right mindfulness. Right mindfulness gives rise to right immersion. Right immersion gives rise to right knowledge. Right knowledge gives rise to right freedom.
ယဉှိ တံ, ဘော, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယျ: ‘သွာက္ခာတော ဘဂဝတာ ဓမ္မော သန္ဒိဋ္ဌိကော အကာလိကော ဧဟိပဿိကော ဩပနေယျိကော ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗော ဝိညူဟိ အပါရုတာ အမတဿ ဒွါရာ'တိ ဣဒမေဝ တံ သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယျ၊ သွာက္ခာတော ဟိ, ဘော, ဘဂဝတာ ဓမ္မော သန္ဒိဋ္ဌိကော, အကာလိကော ဧဟိပဿိကော ဩပနေယျိကော ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗော ဝိညူဟိ အပါရုတာ အမတဿ ဒွါရာ၊
If anything should be rightly described as ‘a teaching that’s well explained by the Buddha, apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves; and the doors to the deathless are flung open,’ it’s this. For the teaching is well explained by the Buddha—apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves—and the doors of the deathless are flung open.
ယေ ဟိ ကေစိ, ဘော, ဗုဒ္ဓေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတာ, ဓမ္မေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတာ, သင်္ဃေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတာ, အရိယကန္တေဟိ သီလေဟိ သမန္နာဂတာ, ယေ စိမေ ဩပပါတိကာ ဓမ္မဝိနီတာ သာတိရေကာနိ စတုဝီသတိသတသဟဿာနိ မာဂဓကာ ပရိစာရကာ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယဏာ၊ အတ္ထိ စေဝေတ္ထ သကဒါဂါမိနော၊
Whoever has experiential confidence in the Buddha, the teaching, and the Saṅgha, and has the ethical conduct loved by the noble ones; and whoever is spontaneously reborn, and is trained in the teaching; in excess of 2,400,000 such Magadhan devotees have passed away having ended three fetters. They’re stream-enterers, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening. And there are once-returners here, too.
အတ္ထာယံ ဣတရာ ပဇာ, ပုညာဘာဂါတိ မေ မနော; သင်္ခါတုံ နောပိ သက္ကောမိ, မုသာဝါဒဿ ဩတ္တပ္ပန်”တိ၊
And as for the rest of folk, who I think have shared in merit—I couldn’t even number them, for fear of speaking falsely.”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဘာသိတ္ထ, ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မုနော သနင်္ကုမာရဿ ဘာသတော ဝေဿဝဏဿ မဟာရာဇဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ: “အစ္ဆရိယံ ဝတ ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ ဘော, ဧဝရူပေါပိ နာမ ဥဠာရော သတ္ထာ ဘဝိဿတိ, ဧဝရူပံ ဥဠာရံ ဓမ္မက္ခာနံ, ဧဝရူပါ ဥဠာရာ ဝိသေသာဓိဂမာ ပညာယိဿန္တီ”တိ၊
That is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke. And while he was speaking on that topic, this thought came to the great king Vessavaṇa, “Oh, how incredible, how amazing! That there should be such a magnificent Teacher, and such a magnificent exposition of the teaching! And that such achievements of high distinction should be made known!”
အထ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဝေဿဝဏဿ မဟာရာဇဿ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ ဝေဿဝဏံ မဟာရာဇာနံ ဧတဒဝေါစ: “တံ ကိံ မညတိ ဘဝံ ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ အတီတမ္ပိ အဒ္ဓါနံ ဧဝရူပေါ ဥဠာရော သတ္ထာ အဟောသိ, ဧဝရူပံ ဥဠာရံ ဓမ္မက္ခာနံ, ဧဝရူပါ ဥဠာရာ ဝိသေသာဓိဂမာ ပညာယိံသု၊ အနာဂတမ္ပိ အဒ္ဓါနံ ဧဝရူပေါ ဥဠာရော သတ္ထာ ဘဝိဿတိ, ဧဝရူပံ ဥဠာရံ ဓမ္မက္ခာနံ, ဧဝရူပါ ဥဠာရာ ဝိသေသာဓိဂမာ ပညာယိဿန္တီ”တိ၊
And then Brahmā Sanaṅkumāra, knowing what the great king Vessavaṇa was thinking, said to him, “What does Great King Vessavaṇa think? In the past, too, there was such a magnificent Teacher, and such a magnificent exposition of the teaching! And such achievements of high distinction were made known! In the future, too, there will be such a magnificent Teacher, and such a magnificent exposition of the teaching! And such achievements of high distinction will be made known!”
ဣမမတ္ထံ, ဘန္တေ, ဗြဟ္မာ သနင်္ကုမာရော ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ အဘာသိ, ဣမမတ္ထံ ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ ဗြဟ္မုနော သနင်္ကုမာရဿ ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ ဘာသတော သမ္မုခါ သုတံ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ သယံ ပရိသာယံ အာရောစေသိ'”၊
That, sir, is the topic on which Brahmā Sanaṅkumāra spoke to the gods of the Thirty-Three. And the great king Vessavaṇa, having heard and learned it in the presence of Brahmā as he was speaking on that topic, informed his own assembly.’”
ဣမမတ္ထံ ဇနဝသဘော ယက္ခော ဝေဿဝဏဿ မဟာရာဇဿ သယံ ပရိသာယံ ဘာသတော သမ္မုခါ သုတံ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဘဂဝတော အာရောစေသိ၊ ဣမမတ္ထံ ဘဂဝါ ဇနဝသဘဿ ယက္ခဿ သမ္မုခါ သုတွာ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သာမဉ္စ အဘိညာယ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ အာရောစေသိ, ဣမမတ္ထမာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော သမ္မုခါ သုတွာ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ အာရောစေသိ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ၊ တယိဒံ ဗြဟ္မစရိယံ ဣဒ္ဓဉ္စေဝ ဖီတဉ္စ ဝိတ္ထာရိကံ ဗာဟုဇညံ ပုထုဘူတံ ယာဝ ဒေဝမနုဿေဟိ သုပ္ပကာသိတန္တိ၊
And the spirit Janavasabha, having heard and learned it in the presence of the great king Vessavaṇa as he was speaking on that topic to his own assembly, informed the Buddha. And the Buddha, having heard and learned it in the presence of the spirit Janavasabha, and also from his own direct knowledge, informed Venerable Ānanda. And Venerable Ānanda, having heard and learned it in the presence of the Buddha, informed the monks, nuns, laymen, and laywomen. And that’s how this spiritual life has become successful and prosperous, extensive, popular, widespread, and well proclaimed wherever there are gods and humans.
ဇနဝသဘသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ပဉ္စမံ၊
The authoritative text of the Dīgha Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]