| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
5. ஜனவஸப⁴ஸுத்தவண்ணனா
5. Janavasabhasuttavaṇṇanā
நாதிகியாதி³ப்³யாகரணவண்ணனா
Nātikiyādibyākaraṇavaṇṇanā
273-275. ஏவங் மே ஸுதந்தி ஜனவஸப⁴ஸுத்தங். தத்ராயங் அனுத்தானபத³வண்ணனா – பரிதோ பரிதோ ஜனபதே³ஸூதி ஸமந்தா ஸமந்தா ஜனபதே³ஸு. பரிசாரகேதி பு³த்³த⁴த⁴ம்மஸங்கா⁴னங் பரிசாரகே. உபபத்தீஸூதி ஞாணக³திபுஞ்ஞானங் உபபத்தீஸு. காஸிகோஸலேஸூதி காஸீஸு ச கோஸலேஸு ச, காஸிரட்டே² ச கோஸலரட்டே² சாதி அத்தோ². ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². அங்க³மக³த⁴யோனககம்போ³ஜஅஸ்ஸகஅவந்திரட்டே²ஸு பன ச²ஸு ந ப்³யாகரோதி. இமேஸங் பன ஸோளஸன்னங் மஹாஜனபதா³னங் புரிமேஸு த³ஸஸுயேவ ப்³யாகரோதி. நாதிகியாதி நாதிககா³மவாஸினோ.
273-275.Evaṃme sutanti janavasabhasuttaṃ. Tatrāyaṃ anuttānapadavaṇṇanā – parito parito janapadesūti samantā samantā janapadesu. Paricāraketi buddhadhammasaṅghānaṃ paricārake. Upapattīsūti ñāṇagatipuññānaṃ upapattīsu. Kāsikosalesūti kāsīsu ca kosalesu ca, kāsiraṭṭhe ca kosalaraṭṭhe cāti attho. Esa nayo sabbattha. Aṅgamagadhayonakakambojaassakaavantiraṭṭhesu pana chasu na byākaroti. Imesaṃ pana soḷasannaṃ mahājanapadānaṃ purimesu dasasuyeva byākaroti. Nātikiyāti nātikagāmavāsino.
தேனாதி தேன அனாகா³மிஆதி³பா⁴வேன. ஸுத்வாதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன பரிச்சி²ந்தி³த்வா ப்³யாகரொந்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பஞ்ஹாப்³யாகரணங் ஸுத்வா தேஸங் அனாகா³மிஆதீ³ஸு நிட்ட²ங்க³தா ஹுத்வா. தேன அனாகா³மிஆதி³பா⁴வேன அத்தமனா அஹேஸுங். அட்ட²கதா²யங் பன தேனாதி தே நாதிகியாதி வுத்தங். ஏதஸ்மிங் அத்தே² ந-காரோ நிபாதமத்தங் ஹோதி.
Tenāti tena anāgāmiādibhāvena. Sutvāti sabbaññutaññāṇena paricchinditvā byākarontassa bhagavato pañhābyākaraṇaṃ sutvā tesaṃ anāgāmiādīsu niṭṭhaṅgatā hutvā. Tena anāgāmiādibhāvena attamanā ahesuṃ. Aṭṭhakathāyaṃ pana tenāti te nātikiyāti vuttaṃ. Etasmiṃ atthe na-kāro nipātamattaṃ hoti.
ஆனந்த³பரிகதா²வண்ணனா
Ānandaparikathāvaṇṇanā
277. ப⁴க³வந்தங் கித்தயமானரூபோதி அஹோ பு³த்³தோ⁴, அஹோ த⁴ம்மோ, அஹோ ஸங்கோ⁴; அஹோ த⁴ம்மோ ஸ்வாக்கா²தோதி ஏவங் கித்தயந்தோவ காலமகாஸி. ப³ஹுஜனோ பஸீதெ³ய்யாதி அம்ஹாகங் பிதா மாதா பா⁴தா ப⁴கி³னீ புத்தோ தீ⁴தா ஸஹாயகோ, தேன அம்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏகதோ பு⁴த்தா, ஏகதோ ஸயிதா, தஸ்ஸ இத³ஞ்சித³ஞ்ச மனாபங் அகரிம்ஹ, ஸோ கிர அனாகா³மீ ஸகதா³கா³மீ ஸோதாபன்னோ; அஹோ ஸாது⁴, அஹோ ஸுட்டூ²தி ஏவங் ப³ஹுஜனோ பஸாத³ங் ஆபஜ்ஜெய்ய.
277.Bhagavantaṃ kittayamānarūpoti aho buddho, aho dhammo, aho saṅgho; aho dhammo svākkhātoti evaṃ kittayantova kālamakāsi. Bahujano pasīdeyyāti amhākaṃ pitā mātā bhātā bhaginī putto dhītā sahāyako, tena amhehi saddhiṃ ekato bhuttā, ekato sayitā, tassa idañcidañca manāpaṃ akarimha, so kira anāgāmī sakadāgāmī sotāpanno; aho sādhu, aho suṭṭhūti evaṃ bahujano pasādaṃ āpajjeyya.
278. க³திந்தி ஞாணக³திங். அபி⁴ஸம்பராயந்தி ஞாணாபி⁴ஸம்பராயமேவ. அத்³த³ஸா கோ²தி கித்தகே ஜனே அத்³த³ஸ? சதுவீஸதிஸதஸஹஸ்ஸானி.
278.Gatinti ñāṇagatiṃ. Abhisamparāyanti ñāṇābhisamparāyameva. Addasā khoti kittake jane addasa? Catuvīsatisatasahassāni.
279. உபஸந்தபதி³ஸ்ஸோதி உபஸந்தத³ஸ்ஸனோ. பா⁴திரிவாதி அதிவிய பா⁴தி, அதிவிய விரோசதி. இந்த்³ரியானந்தி மனச்ச²ட்டா²னங் இந்த்³ரியானங். அத்³த³ஸங் கோ² அஹங் ஆனந்தா³தி நேவ த³ஸ, ந வீஸதி, ந ஸதங், ந ஸஹஸ்ஸங், அனூனாதி⁴கானி சதுவீஸதிஸதஸஹஸ்ஸானி அத்³த³ஸந்தி ஆஹ.
279.Upasantapadissoti upasantadassano. Bhātirivāti ativiya bhāti, ativiya virocati. Indriyānanti manacchaṭṭhānaṃ indriyānaṃ. Addasaṃ kho ahaṃ ānandāti neva dasa, na vīsati, na sataṃ, na sahassaṃ, anūnādhikāni catuvīsatisatasahassāni addasanti āha.
ஜனவஸப⁴யக்க²வண்ணனா
Janavasabhayakkhavaṇṇanā
280. தி³ஸ்வா பன மே எத்தகோ ஜனோ மங் நிஸ்ஸாய து³க்கா² பமுத்தோதி ப³லவஸோமனஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜி, சித்தங் பஸீதி³, சித்தஸ்ஸ பஸன்னத்தா சித்தஸமுட்டா²னங் லோஹிதங் பஸீதி³, லோஹிதஸ்ஸ பஸன்னத்தா மனச்ச²ட்டா²னி இந்த்³ரியானி பஸீதி³ங்ஸூதி ஸப்³ப³மித³ங் வத்வா அத² கோ² ஆனந்தா³திஆதி³மாஹ. தத்த² யஸ்மா ஸோ ப⁴க³வதோ த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா த³ஸஸஹஸ்ஸாதி⁴கஸ்ஸ ஜனஸதஸஹஸ்ஸஸ்ஸ ஜெட்ட²கோ ஹுத்வா ஸோதாபன்னோ ஜாதோ, தஸ்மா ஜனவஸபோ⁴திஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி.
280. Disvā pana me ettako jano maṃ nissāya dukkhā pamuttoti balavasomanassaṃ uppajji, cittaṃ pasīdi, cittassa pasannattā cittasamuṭṭhānaṃ lohitaṃ pasīdi, lohitassa pasannattā manacchaṭṭhāni indriyāni pasīdiṃsūti sabbamidaṃ vatvā atha kho ānandātiādimāha. Tattha yasmā so bhagavato dhammakathaṃ sutvā dasasahassādhikassa janasatasahassassa jeṭṭhako hutvā sotāpanno jāto, tasmā janavasabhotissa nāmaṃ ahosi.
இதோ ஸத்தாதி இதோ தே³வலோகா சவித்வா ஸத்த. ததோ ஸத்தாதி ததோ மனுஸ்ஸலோகா சவித்வா ஸத்த. ஸங்ஸாரானி சதுத்³த³ஸாதி ஸப்³பா³பி சதுத்³த³ஸக²ந்த⁴படிபாடியோ. நிவாஸமபி⁴ஜானாமீதி ஜாதிவஸேன நிவாஸங் ஜானாமி. யத்த² மே வுஸிதங் புரேதி யத்த² தே³வேஸு ச வெஸ்ஸவணஸ்ஸ ஸஹப்³யதங் உபக³தேன மனுஸ்ஸேஸு ச ராஜபூ⁴தேன இதோ அத்தபா⁴வதோ புரேயேவ மயா வுஸிதங். புரே ஏவங் வுஸிதத்தா ஏவ ச இதா³னி ஸோதாபன்னோ ஹுத்வா தீஸு வத்தூ²ஸு ப³ஹுங் புஞ்ஞங் கத்வா தஸ்ஸானுபா⁴வேன உபரி நிப்³ப³த்திதுங் ஸமத்தோ²பி தீ³க⁴ரத்தங் வுஸிதட்டா²னே நிகந்தியா ப³லவதாய எத்தே²வ நிப்³ப³த்தோ.
Ito sattāti ito devalokā cavitvā satta. Tato sattāti tato manussalokā cavitvā satta. Saṃsārāni catuddasāti sabbāpi catuddasakhandhapaṭipāṭiyo. Nivāsamabhijānāmīti jātivasena nivāsaṃ jānāmi. Yattha me vusitaṃ pureti yattha devesu ca vessavaṇassa sahabyataṃ upagatena manussesu ca rājabhūtena ito attabhāvato pureyeva mayā vusitaṃ. Pure evaṃ vusitattā eva ca idāni sotāpanno hutvā tīsu vatthūsu bahuṃ puññaṃ katvā tassānubhāvena upari nibbattituṃ samatthopi dīgharattaṃ vusitaṭṭhāne nikantiyā balavatāya ettheva nibbatto.
281. ஆஸா ச பன மே ஸந்திட்ட²தீதி இமினாஹங் ஸோதாபன்னோதி ந ஸுத்தப்பமத்தோவ ஹுத்வா காலங் வீதினாமேஸிங். ஸகதா³கா³மிமக்³க³த்தா²ய பன மே விபஸ்ஸனா ஆரத்³தா⁴. அஜ்ஜேவ அஜ்ஜேவ படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸாமீதி ஏவங் ஸஉஸ்ஸாஹோ விஹராமீதி த³ஸ்ஸேதி. யத³க்³கே³தி லட்டி²வனுய்யானே பட²மத³ஸ்ஸனே ஸோதாபன்னதி³வஸங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. தத³க்³கே³ அஹங், ப⁴ந்தே, தீ³க⁴ரத்தங் அவினிபாதோ அவினிபாதங் ஸஞ்ஜானாமீதி தங்தி³வஸங் ஆதி³ங் கத்வா, அஹங், ப⁴ந்தே, புரிமங் சதுத்³த³ஸஅத்தபா⁴வஸங்கா²தங் தீ³க⁴ரத்தங் அவினிபாதோ லட்டி²வனுய்யானே ஸோதாபத்திமக்³க³வஸேன அதி⁴க³தங் அவினிபாதத⁴ம்மதங் ஸஞ்ஜானாமீதி அத்தோ². அனச்ச²ரியந்தி அனுஅச்ச²ரியங். சிந்தயமானங் புனப்புனங் அச்ச²ரியமேவித³ங் யங் கேனசிதே³வ கரணீயேன க³ச்ச²ந்தோ ப⁴க³வந்தங் அந்தராமக்³கே³ அத்³த³ஸங். இத³ம்பி அச்ச²ரியங் யஞ்ச வெஸ்ஸவணஸ்ஸ மஹாராஜஸ்ஸ ஸயங்பரிஸாய பா⁴ஸதோ ப⁴க³வதோ தி³ட்ட²ஸதி³ஸமேவ ஸம்முகா² ஸுதங். த்³வே பச்சயாதி அந்தராமக்³கே³ தி³ட்ட²பா⁴வோ ச வெஸ்ஸவணஸ்ஸ ஸம்முகா² ஸுதங் ஆரோசேதுகாமதா ச.
281.Āsā ca pana me santiṭṭhatīti imināhaṃ sotāpannoti na suttappamattova hutvā kālaṃ vītināmesiṃ. Sakadāgāmimaggatthāya pana me vipassanā āraddhā. Ajjeva ajjeva paṭivijjhissāmīti evaṃ saussāho viharāmīti dasseti. Yadaggeti laṭṭhivanuyyāne paṭhamadassane sotāpannadivasaṃ sandhāya vadati. Tadagge ahaṃ, bhante, dīgharattaṃ avinipāto avinipātaṃ sañjānāmīti taṃdivasaṃ ādiṃ katvā, ahaṃ, bhante, purimaṃ catuddasaattabhāvasaṅkhātaṃ dīgharattaṃ avinipāto laṭṭhivanuyyāne sotāpattimaggavasena adhigataṃ avinipātadhammataṃ sañjānāmīti attho. Anacchariyanti anuacchariyaṃ. Cintayamānaṃ punappunaṃ acchariyamevidaṃ yaṃ kenacideva karaṇīyena gacchanto bhagavantaṃ antarāmagge addasaṃ. Idampi acchariyaṃ yañca vessavaṇassa mahārājassa sayaṃparisāya bhāsato bhagavato diṭṭhasadisameva sammukhā sutaṃ. Dve paccayāti antarāmagge diṭṭhabhāvo ca vessavaṇassa sammukhā sutaṃ ārocetukāmatā ca.
தே³வஸபா⁴வண்ணனா
Devasabhāvaṇṇanā
282. ஸன்னிபதிதாதி கஸ்மா ஸன்னிபதிதா? தே கிர சதூஹி காரணேஹி ஸன்னிபதந்தி. வஸ்ஸூபனாயிகஸங்க³ஹத்த²ங், பவாரணாஸங்க³ஹத்த²ங், த⁴ம்மஸவனத்த²ங், பாரிச்ச²த்தககீளானுப⁴வனத்த²ந்தி. தத்த² ஸ்வே வஸ்ஸூபனாயிகாதி ஆஸாள்ஹீபுண்ணமாய த்³வீஸு தே³வலோகேஸு தே³வா ஸுத⁴ம்மாய தே³வஸபா⁴ய ஸன்னிபதித்வா மந்தெந்தி அஸுகவிஹாரே ஏகோ பி⁴க்கு² வஸ்ஸூபக³தோ, அஸுகவிஹாரே த்³வே தயோ சத்தாரோ பஞ்ச த³ஸ வீஸதி திங்ஸங் சத்தாலீஸங் பஞ்ஞாஸங் ஸதங் ஸஹஸ்ஸங் பி⁴க்கூ² வஸ்ஸூபக³தா, எத்தெ²த்த² டா²னே அய்யானங் ஆரக்க²ங் ஸுஸங்விஹிதங் கரோதா²தி ஏவங் வஸ்ஸூபனாயிகஸங்க³ஹோ கதோ ஹோதி.
282.Sannipatitāti kasmā sannipatitā? Te kira catūhi kāraṇehi sannipatanti. Vassūpanāyikasaṅgahatthaṃ, pavāraṇāsaṅgahatthaṃ, dhammasavanatthaṃ, pāricchattakakīḷānubhavanatthanti. Tattha sve vassūpanāyikāti āsāḷhīpuṇṇamāya dvīsu devalokesu devā sudhammāya devasabhāya sannipatitvā mantenti asukavihāre eko bhikkhu vassūpagato, asukavihāre dve tayo cattāro pañca dasa vīsati tiṃsaṃ cattālīsaṃ paññāsaṃ sataṃ sahassaṃ bhikkhū vassūpagatā, etthettha ṭhāne ayyānaṃ ārakkhaṃ susaṃvihitaṃ karothāti evaṃ vassūpanāyikasaṅgaho kato hoti.
ததா³பி ஏதேனேவ காரணேன ஸன்னிபதிதா. இத³ங் தேஸங் ஹோதி ஆஸனஸ்மிந்தி இத³ங் தேஸங் சதுன்னங் மஹாராஜானங் ஆஸனங் ஹோதி. ஏவங் தேஸு நிஸின்னேஸு அத² பச்சா² அம்ஹாகங் ஆஸனங் ஹோதி.
Tadāpi eteneva kāraṇena sannipatitā. Idaṃ tesaṃ hoti āsanasminti idaṃ tesaṃ catunnaṃ mahārājānaṃ āsanaṃ hoti. Evaṃ tesu nisinnesu atha pacchā amhākaṃ āsanaṃ hoti.
யேனத்தே²னாதி யேன வஸ்ஸூபனாயிகத்தே²ன. தங் அத்த²ங் சிந்தயித்வா தங் அத்த²ங் மந்தயித்வாதி தங் அரஞ்ஞவாஸினோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரக்க²த்த²ங் சிந்தயித்வா. எத்தெ²த்த² வுட்ட²பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரக்க²ங் ஸங்வித³ஹதா²தி சதூஹி மஹாராஜேஹி ஸத்³தி⁴ங் மந்தெத்வா. வுத்தவசனாபி தந்தி தெத்திங்ஸ தே³வபுத்தா வத³ந்தி, மஹாராஜானோ வுத்தவசனா நாம. ததா² தெத்திங்ஸ தே³வபுத்தா பச்சானுஸாஸந்தி, இதரே பச்சானுஸிட்ட²வசனா நாம. பத³த்³வயேபி பன தந்தி நிபாதமத்தமேவ. அவிபக்கந்தாதி அக³தா.
Yenatthenāti yena vassūpanāyikatthena. Taṃ atthaṃ cintayitvā taṃ atthaṃ mantayitvāti taṃ araññavāsino bhikkhusaṅghassa ārakkhatthaṃ cintayitvā. Etthettha vuṭṭhabhikkhusaṅghassa ārakkhaṃ saṃvidahathāti catūhi mahārājehi saddhiṃ mantetvā. Vuttavacanāpi tanti tettiṃsa devaputtā vadanti, mahārājāno vuttavacanā nāma. Tathā tettiṃsa devaputtā paccānusāsanti, itare paccānusiṭṭhavacanā nāma. Padadvayepi pana tanti nipātamattameva. Avipakkantāti agatā.
283. உளாரோதி விபுலோ மஹா. தே³வானுபா⁴வந்தி யா ஸா ஸப்³ப³தே³வதானங் வத்தா²லங்காரவிமானஸரீரானங் பபா⁴ த்³வாத³ஸ யோஜனானி ப²ரதி. மஹாபுஞ்ஞானங் பன ஸரீரப்பபா⁴ யோஜனஸதங் ப²ரதி. தங் தே³வானுபா⁴வங் அதிக்கமித்வா.
283.Uḷāroti vipulo mahā. Devānubhāvanti yā sā sabbadevatānaṃ vatthālaṅkāravimānasarīrānaṃ pabhā dvādasa yojanāni pharati. Mahāpuññānaṃ pana sarīrappabhā yojanasataṃ pharati. Taṃ devānubhāvaṃ atikkamitvā.
ப்³ரஹ்முனோ ஹேதங் புப்³ப³னிமித்தந்தி யதா² ஸூரியஸ்ஸ உத³யதோ ஏதங் புப்³ப³ங்க³மங் ஏதங் புப்³ப³னிமித்தங் யதி³த³ங் அருணுக்³க³ங், ஏவமேவ ப்³ரஹ்முனோபி ஏதங் – ‘‘புப்³ப³னிமித்த’’ந்தி தீ³பேதி.
Brahmunohetaṃ pubbanimittanti yathā sūriyassa udayato etaṃ pubbaṅgamaṃ etaṃ pubbanimittaṃ yadidaṃ aruṇuggaṃ, evameva brahmunopi etaṃ – ‘‘pubbanimitta’’nti dīpeti.
ஸனங்குமாரகதா²வண்ணனா
Sanaṅkumārakathāvaṇṇanā
284. அனபி⁴ஸம்ப⁴வனீயோதி அபத்தப்³போ³, ந தங் தே³வா தாவதிங்ஸா பஸ்ஸந்தீதி அத்தோ². சக்கு²பத²ஸ்மிந்தி சக்கு²பஸாதே³ ஆபாதே² வா. ஸோ தே³வானங் சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாதே² ஸம்ப⁴வனீயோ பத்தப்³போ³ ந ஹோதி, ந அபி⁴ப⁴வதீதி வுத்தங் ஹோதி. ஹெட்டா² ஹெட்டா² ஹி தே³வதா உபரூபரி தே³வானங் ஓளாரிகங் கத்வா மாபிதமேவ அத்தபா⁴வங் பஸ்ஸிதுங் ஸக்கொந்தி, வேத³படிலாப⁴ந்தி துட்டி²படிலாப⁴ங். அது⁴னாபி⁴ஸித்தோ ரஜ்ஜேனாதி ஸம்பதி அபி⁴ஸித்தோ ரஜ்ஜேன. அயங் பனத்தோ² து³ட்ட²கா³மணிஅப⁴யவத்து²னா தீ³பேதப்³போ³ –
284.Anabhisambhavanīyoti apattabbo, na taṃ devā tāvatiṃsā passantīti attho. Cakkhupathasminti cakkhupasāde āpāthe vā. So devānaṃ cakkhussa āpāthe sambhavanīyo pattabbo na hoti, na abhibhavatīti vuttaṃ hoti. Heṭṭhā heṭṭhā hi devatā uparūpari devānaṃ oḷārikaṃ katvā māpitameva attabhāvaṃ passituṃ sakkonti, vedapaṭilābhanti tuṭṭhipaṭilābhaṃ. Adhunābhisitto rajjenāti sampati abhisitto rajjena. Ayaṃ panattho duṭṭhagāmaṇiabhayavatthunā dīpetabbo –
ஸோ கிர த்³வத்திங்ஸ த³மிளராஜானோ விஜித்வா அனுராத⁴புரே பத்தாபி⁴ஸேகோ துட்ட²ஸோமனஸ்ஸேன மாஸங் நித்³த³ங் ந லபி⁴, ததோ – ‘‘நித்³த³ங் ந லபா⁴மி, ப⁴ந்தே’’தி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆசிக்கி². தேன ஹி, மஹாராஜ, அஜ்ஜ உபோஸத²ங் அதி⁴ட்டா²ஹீதி. ஸோ ச உபோஸத²ங் அதி⁴ட்டா²ஸி. ஸங்கோ⁴ க³ந்த்வா – ‘‘சித்தயமகங் ஸஜ்ஜா²யதா²’’தி அட்ட² ஆபி⁴த⁴ம்மிகபி⁴க்கூ² பேஸேஸி. தே க³ந்த்வா – ‘‘நிபஜ்ஜ த்வங், மஹாராஜா,’’தி வத்வா ஸஜ்ஜா²யங் ஆரபி⁴ங்ஸு. ராஜா ஸஜ்ஜா²யங் ஸுணந்தோவ நித்³த³ங் ஓக்கமி. தே²ரா – ராஜானங் மா பபோ³த⁴யித்தா²தி பக்கமிங்ஸு. ராஜா து³தியதி³வஸே ஸூரியுக்³க³மனே பபு³ஜ்ஜி²த்வா தே²ரே அபஸ்ஸந்தோ – ‘‘குஹிங் அய்யா’’தி புச்சி². தும்ஹாகங் நித்³தோ³க்கமனபா⁴வங் ஞத்வா க³தாதி. நத்தி², போ⁴, மய்ஹங் அய்யகஸ்ஸ தா³ரகானங் அஜானநகபே⁴ஸஜ்ஜங் நாம, யாவ நித்³தா³பே⁴ஸஜ்ஜம்பி ஜானந்தி யேவாதி ஆஹ.
So kira dvattiṃsa damiḷarājāno vijitvā anurādhapure pattābhiseko tuṭṭhasomanassena māsaṃ niddaṃ na labhi, tato – ‘‘niddaṃ na labhāmi, bhante’’ti bhikkhusaṅghassa ācikkhi. Tena hi, mahārāja, ajja uposathaṃ adhiṭṭhāhīti. So ca uposathaṃ adhiṭṭhāsi. Saṅgho gantvā – ‘‘cittayamakaṃ sajjhāyathā’’ti aṭṭha ābhidhammikabhikkhū pesesi. Te gantvā – ‘‘nipajja tvaṃ, mahārājā,’’ti vatvā sajjhāyaṃ ārabhiṃsu. Rājā sajjhāyaṃ suṇantova niddaṃ okkami. Therā – rājānaṃ mā pabodhayitthāti pakkamiṃsu. Rājā dutiyadivase sūriyuggamane pabujjhitvā there apassanto – ‘‘kuhiṃ ayyā’’ti pucchi. Tumhākaṃ niddokkamanabhāvaṃ ñatvā gatāti. Natthi, bho, mayhaṃ ayyakassa dārakānaṃ ajānanakabhesajjaṃ nāma, yāva niddābhesajjampi jānanti yevāti āha.
பஞ்சஸிகோ²தி பஞ்சஸிக²க³ந்த⁴ப்³ப³ஸதி³ஸோ ஹுத்வா. பஞ்சஸிக²க³ந்த⁴ப்³ப³தே³வபுத்தஸ்ஸ கிர ஸப்³ப³தே³வதா அத்தபா⁴வங் மமாயந்தி. தஸ்மா ப்³ரஹ்மாபி தாதி³ஸங்யேவ அத்தபா⁴வங் நிம்மினித்வா பாதுரஹோஸி. பல்லங்கேன நிஸீதீ³தி பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸீதி³.
Pañcasikhoti pañcasikhagandhabbasadiso hutvā. Pañcasikhagandhabbadevaputtassa kira sabbadevatā attabhāvaṃ mamāyanti. Tasmā brahmāpi tādisaṃyeva attabhāvaṃ nimminitvā pāturahosi. Pallaṅkena nisīdīti pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdi.
விஸ்ஸட்டோ²தி ஸுமுத்தோ அபலிபு³த்³தோ⁴. விஞ்ஞெய்யோதி அத்த²விஞ்ஞாபனோ. மஞ்ஜூதி மது⁴ரோ முது³. ஸவனீயோதி ஸோதப்³ப³யுத்தகோ கண்ணஸுகோ². பி³ந்தூ³தி ஏகக்³க⁴னோ. அவிஸாரீதி ஸுவிஸதோ³ அவிப்பகிண்ணோ. க³ம்பீ⁴ரோதி நாபி⁴மூலதோ பட்டா²ய க³ம்பீ⁴ரஸமுட்டி²தோ, ந ஜிவ்ஹாத³ந்தஒட்ட²தாலுமத்தப்பஹாரஸமுட்டி²தோ. ஏவங் ஸமுட்டி²தோ ஹி அமது⁴ரோ ச ஹோதி, ந ச தூ³ரங் ஸாவேதி. நின்னாதீ³தி மஹாமேக⁴முதி³ங்க³ஸத்³தோ³ விய நின்னாத³யுத்தோ. அபிசெத்த² பச்சி²மங் பச்சி²மங் பத³ங் புரிமஸ்ஸ புரிமஸ்ஸ அத்தோ²யேவாதி வேதி³தப்³போ³. யதா²பரிஸந்தி யத்தகா பரிஸா, தத்தகமேவ விஞ்ஞாபேதி. அந்தோ பரிஸாயங் யேவஸ்ஸ ஸத்³தோ³ ஸம்பரிவத்ததி, ந ப³ஹித்³தா⁴ விதா⁴வதி. யே ஹி கேசீதி ஆதி³ ப³ஹுஜனஹிதாய படிபன்னபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் வத³தி. ஸரணங் க³தாதி ந யதா² வா ததா² வா ஸரணங் க³தே ஸந்தா⁴ய வத³தி. நிப்³பே³மதிகக³ஹிதஸரணே பன ஸந்தா⁴ய வத³தி. க³ந்த⁴ப்³ப³காயங் பரிபூரெந்தீதி க³ந்த⁴ப்³ப³தே³வக³ணங் பரிபூரெந்தி. இதி அம்ஹாகங் ஸத்து² லோகே உப்பன்னகாலதோ பட்டா²ய ச² தே³வலோகாதீ³ஸு பிட்ட²ங் கொட்டெத்வா பூரிதனாளி விய ஸரவனநளவனங் விய ச நிரந்தரங் ஜாதபரிஸாதி ஆஹ.
Vissaṭṭhoti sumutto apalibuddho. Viññeyyoti atthaviññāpano. Mañjūti madhuro mudu. Savanīyoti sotabbayuttako kaṇṇasukho. Bindūti ekagghano. Avisārīti suvisado avippakiṇṇo. Gambhīroti nābhimūlato paṭṭhāya gambhīrasamuṭṭhito, na jivhādantaoṭṭhatālumattappahārasamuṭṭhito. Evaṃ samuṭṭhito hi amadhuro ca hoti, na ca dūraṃ sāveti. Ninnādīti mahāmeghamudiṅgasaddo viya ninnādayutto. Apicettha pacchimaṃ pacchimaṃ padaṃ purimassa purimassa atthoyevāti veditabbo. Yathāparisanti yattakā parisā, tattakameva viññāpeti. Anto parisāyaṃ yevassa saddo samparivattati, na bahiddhā vidhāvati. Ye hi kecīti ādi bahujanahitāya paṭipannabhāvadassanatthaṃ vadati. Saraṇaṃ gatāti na yathā vā tathā vā saraṇaṃ gate sandhāya vadati. Nibbematikagahitasaraṇe pana sandhāya vadati. Gandhabbakāyaṃ paripūrentīti gandhabbadevagaṇaṃ paripūrenti. Iti amhākaṃ satthu loke uppannakālato paṭṭhāya cha devalokādīsu piṭṭhaṃ koṭṭetvā pūritanāḷi viya saravananaḷavanaṃ viya ca nirantaraṃ jātaparisāti āha.
பா⁴விதஇத்³தி⁴பாத³வண்ணனா
Bhāvitaiddhipādavaṇṇanā
287. யாவஸுபஞ்ஞத்தா சிமே தேன ப⁴க³வதாதி தேன மய்ஹங் ஸத்தா²ரா ப⁴க³வதா யாவ ஸுபஞ்ஞத்தா யாவ ஸுகதி²தா. இத்³தி⁴பாதா³தி எத்த² இஜ்ஜ²னட்டே²ன இத்³தி⁴, பதிட்டா²னட்டே²ன பாதா³தி வேதி³தப்³பா³. இத்³தி⁴பஹுதாயாதி இத்³தி⁴பஹோனகதாய. இத்³தி⁴விஸவிதாயாதி இத்³தி⁴விபஜ்ஜனபா⁴வாய, புனப்புனங் ஆஸேவனவஸேன சிண்ணவஸிதாயாதி வுத்தங் ஹோதி. இத்³தி⁴விகுப்³ப³னதாயாதி இத்³தி⁴விகுப்³ப³னபா⁴வாய, நானப்பகாரதோ கத்வா த³ஸ்ஸனத்தா²ய. ச²ந்த³ஸமாதி⁴ப்பதா⁴னஸங்கா²ரஸமன்னாக³தந்திஆதீ³ஸு ச²ந்த³ஹேதுகோ ச²ந்தா³தி⁴கோ வா ஸமாதி⁴ ச²ந்த³ஸமாதி⁴, கத்துகம்யதாச²ந்த³ங் அதி⁴பதிங் கரித்வா படிலத்³த⁴ஸமாதி⁴ஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். பதா⁴னபூ⁴தா ஸங்கா²ரா பதா⁴னஸங்கா²ரா. சதுகிச்சஸாத⁴கஸ்ஸ ஸம்மப்பதா⁴னவீரியஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ஸமன்னாக³தந்தி ச²ந்த³ஸமாதி⁴னா ச பதா⁴னஸங்கா²ரேன ச உபேதங். இத்³தி⁴பாத³ந்தி நிப்ப²த்திபரியாயேன இஜ்ஜ²னட்டே²ன வா, இஜ்ஜ²ந்தி ஏதாய ஸத்தா இத்³தா⁴ வுத்³தா⁴ உக்கங்ஸக³தா ஹொந்தீதி இமினா வா பரியாயேன இத்³தீ⁴தி ஸங்க்²யங் க³தானங் அபி⁴ஞ்ஞாசித்தஸம்பயுத்தானங் ச²ந்த³ஸமாதி⁴பதா⁴னஸங்கா²ரானங் அதி⁴ட்டா²னட்டே²ன பாத³பூ⁴தோ ஸேஸசித்தசேதஸிகராஸீதி அத்தோ². வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘இத்³தி⁴பாதோ³தி ததா²பூ⁴தஸ்ஸ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴ விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴’’தி (விப⁴॰ 434). இமினா நயேன ஸேஸேஸுபி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. யதே²வ ஹி ச²ந்த³ங் அதி⁴பதிங் கரித்வா படிலத்³த⁴ஸமாதி⁴ ச²ந்த³ஸமாதீ⁴தி வுத்தோ, ஏவங் வீரியங், சித்தங், வீமங்ஸங் அதி⁴பதிங் கரித்வா படிலத்³த⁴ஸமாதி⁴ வீமங்ஸாஸமாதீ⁴தி வுச்சதி. அபிச உபசாரஜ்ஜா²னங் பாதோ³, பட²மஜ்ஜா²னங் இத்³தி⁴. ஸஉபசாரங் பட²மஜ்ஜா²னங் பாதோ³, து³தியஜ்ஜா²னங் இத்³தீ⁴தி ஏவங் புப்³ப³பா⁴கே³ பாதோ³, அபரபா⁴கே³ இத்³தீ⁴தி ஏவமெத்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. வித்தா²ரேன இத்³தி⁴பாத³கதா² விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ ச விப⁴ங்க³ட்ட²கதா²ய ச வுத்தா.
287.Yāvasupaññattā cime tena bhagavatāti tena mayhaṃ satthārā bhagavatā yāva supaññattā yāva sukathitā. Iddhipādāti ettha ijjhanaṭṭhena iddhi, patiṭṭhānaṭṭhena pādāti veditabbā. Iddhipahutāyāti iddhipahonakatāya. Iddhivisavitāyāti iddhivipajjanabhāvāya, punappunaṃ āsevanavasena ciṇṇavasitāyāti vuttaṃ hoti. Iddhivikubbanatāyāti iddhivikubbanabhāvāya, nānappakārato katvā dassanatthāya. Chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgatantiādīsu chandahetuko chandādhiko vā samādhi chandasamādhi, kattukamyatāchandaṃ adhipatiṃ karitvā paṭiladdhasamādhissetaṃ adhivacanaṃ. Padhānabhūtā saṅkhārā padhānasaṅkhārā. Catukiccasādhakassa sammappadhānavīriyassetaṃ adhivacanaṃ. Samannāgatanti chandasamādhinā ca padhānasaṅkhārena ca upetaṃ. Iddhipādanti nipphattipariyāyena ijjhanaṭṭhena vā, ijjhanti etāya sattā iddhā vuddhā ukkaṃsagatā hontīti iminā vā pariyāyena iddhīti saṅkhyaṃ gatānaṃ abhiññācittasampayuttānaṃ chandasamādhipadhānasaṅkhārānaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena pādabhūto sesacittacetasikarāsīti attho. Vuttañhetaṃ – ‘‘iddhipādoti tathābhūtassa vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho’’ti (vibha. 434). Iminā nayena sesesupi attho veditabbo. Yatheva hi chandaṃ adhipatiṃ karitvā paṭiladdhasamādhi chandasamādhīti vutto, evaṃ vīriyaṃ, cittaṃ, vīmaṃsaṃ adhipatiṃ karitvā paṭiladdhasamādhi vīmaṃsāsamādhīti vuccati. Apica upacārajjhānaṃ pādo, paṭhamajjhānaṃ iddhi. Saupacāraṃ paṭhamajjhānaṃ pādo, dutiyajjhānaṃ iddhīti evaṃ pubbabhāge pādo, aparabhāge iddhīti evamettha attho veditabbo. Vitthārena iddhipādakathā visuddhimagge ca vibhaṅgaṭṭhakathāya ca vuttā.
கேசி பன ‘‘நிப்ப²ன்னா இத்³தி⁴. அனிப்ப²ன்னோ இத்³தி⁴பாதோ³’’தி வத³ந்தி, தேஸங் வாத³மத்³த³னத்தா²ய அபி⁴த⁴ம்மே உத்தரசூளிகவாரோ நாம ஆப⁴தோ – ‘‘சத்தாரோ இத்³தி⁴பாதா³ ச²ந்தி³த்³தி⁴பாதோ³, வீரியித்³தி⁴பாதோ³, சித்தித்³தி⁴பாதோ³, வீமங்ஸித்³தி⁴பாதோ³. தத்த² கதமோ ச²ந்தி³த்³தி⁴பாதோ³? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்கா²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங். யோ தஸ்மிங் ஸமயே ச²ந்தோ³ ச²ந்தி³கதா கத்துகம்யதா குஸலோ த⁴ம்மச்ச²ந்தோ³, அயங் வுச்சதி ச²ந்தி³த்³தி⁴பாதோ³, அவஸேஸா த⁴ம்மா ச²ந்தி³த்³தி⁴பாத³ஸம்பயுத்தா’’தி (விப⁴॰ 458). இமே பன லோகுத்தரவஸேனேவ ஆக³தா. தத்த² ரட்ட²பாலத்தே²ரோ ச²ந்த³ங் து⁴ரங் கத்வா லோகுத்தரங் த⁴ம்மங் நிப்³ப³த்தேஸி. ஸோணத்தே²ரோ வீரியங் து⁴ரங் கத்வா, ஸம்பூ⁴தத்தே²ரோ சித்தங் து⁴ரங் கத்வா, ஆயஸ்மா மோக⁴ராஜா வீமங்ஸங் து⁴ரங் கத்வாதி.
Keci pana ‘‘nipphannā iddhi. Anipphanno iddhipādo’’ti vadanti, tesaṃ vādamaddanatthāya abhidhamme uttaracūḷikavāro nāma ābhato – ‘‘cattāro iddhipādā chandiddhipādo, vīriyiddhipādo, cittiddhipādo, vīmaṃsiddhipādo. Tattha katamo chandiddhipādo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhāpaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ. Yo tasmiṃ samaye chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando, ayaṃ vuccati chandiddhipādo, avasesā dhammā chandiddhipādasampayuttā’’ti (vibha. 458). Ime pana lokuttaravaseneva āgatā. Tattha raṭṭhapālatthero chandaṃ dhuraṃ katvā lokuttaraṃ dhammaṃ nibbattesi. Soṇatthero vīriyaṃ dhuraṃ katvā, sambhūtatthero cittaṃ dhuraṃ katvā, āyasmā mogharājā vīmaṃsaṃ dhuraṃ katvāti.
தத்த² யதா² சதூஸு அமச்சபுத்தேஸு டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா ராஜானங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தேஸு ஏகோ உபட்டா²னே ச²ந்த³ஜாதோ ரஞ்ஞோ அஜ்ஜா²ஸயஞ்ச ருசிஞ்ச ஞத்வா தி³வா ச ரத்தோ ச உபட்ட²ஹந்தோ ராஜானங் ஆராதெ⁴த்வா டா²னந்தரங் பாபுணி. யதா² ஸோ, ஏவங் ச²ந்த³து⁴ரேன லோகுத்தரத⁴ம்மனிப்³ப³த்தகோ வேதி³தப்³போ³.
Tattha yathā catūsu amaccaputtesu ṭhānantaraṃ patthetvā rājānaṃ upanissāya viharantesu eko upaṭṭhāne chandajāto rañño ajjhāsayañca ruciñca ñatvā divā ca ratto ca upaṭṭhahanto rājānaṃ ārādhetvā ṭhānantaraṃ pāpuṇi. Yathā so, evaṃ chandadhurena lokuttaradhammanibbattako veditabbo.
ஏகோ பன – ‘‘தி³வஸே தி³வஸே உபட்டா²துங் கோ ஸக்கோதி, உப்பன்னே கிச்சே பரக்கமேன ஆராதெ⁴ஸ்ஸாமீ’’தி குபிதே பச்சந்தே ரஞ்ஞா பஹிதோ பரக்கமேன ஸத்துமத்³த³னங் கத்வா டா²னந்தரங் பாபுணி. யதா² ஸோ, ஏவங் வீரியது⁴ரேன லோகுத்தரத⁴ம்மனிப்³ப³த்தகோ வேதி³தப்³போ³.
Eko pana – ‘‘divase divase upaṭṭhātuṃ ko sakkoti, uppanne kicce parakkamena ārādhessāmī’’ti kupite paccante raññā pahito parakkamena sattumaddanaṃ katvā ṭhānantaraṃ pāpuṇi. Yathā so, evaṃ vīriyadhurena lokuttaradhammanibbattako veditabbo.
ஏகோ – ‘‘தி³வஸே தி³வஸே உபட்டா²னம்பி உரேன ஸத்திஸரபடிச்ச²ன்னம்பி பா⁴ரோயேவ, மந்தப³லேன ஆராதெ⁴ஸ்ஸாமீ’’தி க²த்தவிஜ்ஜாய கதபரிசயத்தா மந்தஸங்விதா⁴னேன ராஜானங் ஆராதெ⁴த்வா டா²னந்தரங் பாபுணாதி. யதா² ஸோ, ஏவங் சித்தது⁴ரேன லோகுத்தரத⁴ம்மனிப்³ப³த்தகோ வேதி³தப்³போ³.
Eko – ‘‘divase divase upaṭṭhānampi urena sattisarapaṭicchannampi bhāroyeva, mantabalena ārādhessāmī’’ti khattavijjāya kataparicayattā mantasaṃvidhānena rājānaṃ ārādhetvā ṭhānantaraṃ pāpuṇāti. Yathā so, evaṃ cittadhurena lokuttaradhammanibbattako veditabbo.
அபரோ – ‘‘கிங் இமேஹி உபட்டா²னாதீ³ஹி, ராஜானோ நாம ஜாதிஸம்பன்னஸ்ஸ டா²னந்தரங் தெ³ந்தி, தாதி³ஸஸ்ஸ தெ³ந்தோ மய்ஹங் த³ஸ்ஸதீ’’தி ஜாதிஸம்பத்திமேவ நிஸ்ஸாய டா²னந்தரங் பாபுணி, யதா² ஸோ, ஏவங் ஸுபரிஸுத்³த⁴ங் வீமங்ஸங் நிஸ்ஸாய வீமங்ஸது⁴ரேன லோகுத்தரத⁴ம்மனிப்³ப³த்தகோ வேதி³தப்³போ³.
Aparo – ‘‘kiṃ imehi upaṭṭhānādīhi, rājāno nāma jātisampannassa ṭhānantaraṃ denti, tādisassa dento mayhaṃ dassatī’’ti jātisampattimeva nissāya ṭhānantaraṃ pāpuṇi, yathā so, evaṃ suparisuddhaṃ vīmaṃsaṃ nissāya vīmaṃsadhurena lokuttaradhammanibbattako veditabbo.
அனேகவிஹிதந்தி அனேகவித⁴ங். இத்³தி⁴வித⁴ந்தி இத்³தி⁴கொட்டா²ஸங்.
Anekavihitanti anekavidhaṃ. Iddhividhanti iddhikoṭṭhāsaṃ.
திவித⁴ஓகாஸாதி⁴க³மவண்ணனா
Tividhaokāsādhigamavaṇṇanā
288. ஸுக²ஸ்ஸாதி⁴க³மாயாதி ஜா²னஸுக²ஸ்ஸ மக்³க³ஸுக²ஸ்ஸ ப²லஸுக²ஸ்ஸ ச அதி⁴க³மாய. ஸங்ஸட்டோ²தி ஸம்பயுத்தசித்தோ. அரியத⁴ம்மந்தி அரியேன ப⁴க³வதா பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதங் த⁴ம்மங். ஸுணாதீதி ஸத்து² ஸம்முகா² பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீஆதீ³ஹி வா தே³ஸியமானங் ஸுணாதி. யோனிஸோ மனஸிகரோதீதி உபாயதோ பத²தோ காரணதோ ‘அனிச்ச’ந்திஆதி³வஸேன மனஸி கரோதி. ‘‘யோனிஸோ மனஸிகாரோ நாம உபாயமனஸிகாரோ பத²மனஸிகாரோ, அனிச்சே அனிச்சந்தி து³க்கே² து³க்க²ந்தி அனத்தனி அனத்தாதி அஸுபே⁴ அஸுப⁴ந்தி ஸச்சானுலோமிகேன வா சித்தஸ்ஸ ஆவட்டனா அன்வாவட்டனா ஆபோ⁴கோ³ ஸமன்னாஹாரோ மனஸிகாரோ, அயங் வுச்சதி யோனிஸோமனஸிகாரோ’’தி. ஏவங் வுத்தே யோனிஸோமனஸிகாரே கம்மங் ஆரப⁴தீதி அத்தோ². அஸங்ஸட்டோ²தி வத்து²காமேஹிபி கிலேஸகாமேஹிபி அஸங்ஸட்டோ² விஹரதி. உப்பஜ்ஜதி ஸுக²ந்தி உப்பஜ்ஜதி பட²மஜ்ஜா²னஸுக²ங். ஸுகா² பி⁴ய்யோ ஸோமனஸ்ஸந்தி ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ ஜா²னஸுக²பச்சயா அபராபரங் ஸோமனஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜதி. பமுதா³தி துட்டா²காரதோ து³ப்³ப³லபீதி. பாமோஜ்ஜந்தி ப³லவதரங் பீதிஸோமனஸ்ஸங். பட²மோ ஓகாஸாதி⁴க³மோதி பட²மஜ்ஜா²னங் பஞ்சனீவரணானி விக்க²ம்பெ⁴த்வா அத்தனோ ஓகாஸங் க³ஹெத்வா திட்ட²தி, தஸ்மா ‘‘பட²மோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ’’தி வுத்தங்.
288.Sukhassādhigamāyāti jhānasukhassa maggasukhassa phalasukhassa ca adhigamāya. Saṃsaṭṭhoti sampayuttacitto. Ariyadhammanti ariyena bhagavatā buddhena desitaṃ dhammaṃ. Suṇātīti satthu sammukhā bhikkhubhikkhunīādīhi vā desiyamānaṃ suṇāti. Yoniso manasikarotīti upāyato pathato kāraṇato ‘anicca’ntiādivasena manasi karoti. ‘‘Yoniso manasikāro nāma upāyamanasikāro pathamanasikāro, anicce aniccanti dukkhe dukkhanti anattani anattāti asubhe asubhanti saccānulomikena vā cittassa āvaṭṭanā anvāvaṭṭanā ābhogo samannāhāro manasikāro, ayaṃ vuccati yonisomanasikāro’’ti. Evaṃ vutte yonisomanasikāre kammaṃ ārabhatīti attho. Asaṃsaṭṭhoti vatthukāmehipi kilesakāmehipi asaṃsaṭṭho viharati. Uppajjati sukhanti uppajjati paṭhamajjhānasukhaṃ. Sukhā bhiyyo somanassanti samāpattito vuṭṭhitassa jhānasukhapaccayā aparāparaṃ somanassaṃ uppajjati. Pamudāti tuṭṭhākārato dubbalapīti. Pāmojjanti balavataraṃ pītisomanassaṃ. Paṭhamo okāsādhigamoti paṭhamajjhānaṃ pañcanīvaraṇāni vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhati, tasmā ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ.
ஓளாரிகாதி எத்த² காயவசீஸங்கா²ரா தாவ ஓளாரிகா ஹொந்து, சித்தஸங்கா²ரா கத²ங் ஓளாரிகாதி? அப்பஹீனத்தா. காயஸங்கா²ரா ஹி சதுத்த²ஜ்ஜா²னேன பஹீயந்தி, வசீஸங்கா²ரா து³தியஜ்ஜா²னேன, சித்தஸங்கா²ரா நிரோத⁴ஸமாபத்தியா. இதி காயவசீஸங்கா²ரேஸு பஹீனேஸுபி தே திட்ட²ந்தியேவாதி பஹீனே உபாதா³ய அப்பஹீனத்தா ஓளாரிகா நாம ஜாதா. ஸுக²ந்தி நிரோதா⁴ வுட்ட²ஹந்தஸ்ஸ உப்பன்னங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னிகப²லஸமாபத்திஸுக²ங். ஸுகா² பி⁴ய்யோ ஸோமனஸ்ஸதி ப²லஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ அபராபரங் ஸோமனஸ்ஸங். து³தியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோதி சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் ஸுக²ங் து³க்க²ங் விக்க²ம்பெ⁴த்வா அத்தனோ ஓகாஸங் க³ஹெத்வா திட்ட²தி, தஸ்மா ‘‘து³தியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ’’தி வுத்தங். து³தியததியஜ்ஜா²னானி பனெத்த² சதுத்தே² க³ஹிதே க³ஹிதானேவ ஹொந்தீதி விஸுங் ந வுத்தானீதி.
Oḷārikāti ettha kāyavacīsaṅkhārā tāva oḷārikā hontu, cittasaṅkhārā kathaṃ oḷārikāti? Appahīnattā. Kāyasaṅkhārā hi catutthajjhānena pahīyanti, vacīsaṅkhārā dutiyajjhānena, cittasaṅkhārā nirodhasamāpattiyā. Iti kāyavacīsaṅkhāresu pahīnesupi te tiṭṭhantiyevāti pahīne upādāya appahīnattā oḷārikā nāma jātā. Sukhanti nirodhā vuṭṭhahantassa uppannaṃ catutthajjhānikaphalasamāpattisukhaṃ. Sukhā bhiyyo somanassati phalasamāpattito vuṭṭhitassa aparāparaṃ somanassaṃ. Dutiyo okāsādhigamoti catutthajjhānaṃ sukhaṃ dukkhaṃ vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhati, tasmā ‘‘dutiyo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Dutiyatatiyajjhānāni panettha catutthe gahite gahitāneva hontīti visuṃ na vuttānīti.
இத³ங் குஸலந்திஆதீ³ஸு குஸலங் நாம த³ஸகுஸலகம்மபதா². அகுஸலந்தி த³ஸஅகுஸலகம்மபதா². ஸாவஜ்ஜது³காத³யோபி ஏதேஸங் வஸேனேவ வேதி³தப்³பா³. ஸப்³ப³ஞ்சேவ பனேதங் கண்ஹஞ்ச ஸுக்கஞ்ச ஸப்படிபா⁴க³ஞ்சாதி கண்ஹஸுக்கஸப்படிபா⁴க³ங். நிப்³பா³னமேவ ஹேதங் அப்படிபா⁴க³ங். அவிஜ்ஜா பஹீயதீதி வட்டபடிச்சா²தி³கா அவிஜ்ஜா பஹீயதி. விஜ்ஜா உப்பஜ்ஜதீதி அரஹத்தமக்³க³விஜ்ஜா உப்பஜ்ஜதி. ஸுக²ந்தி அரஹத்தமக்³க³ஸுக²ஞ்சேவ ப²லஸுக²ஞ்ச. ஸுகா² பி⁴ய்யோ ஸோமனஸ்ஸந்தி ப²லஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ அபராபரங் ஸோமனஸ்ஸங். ததியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோதி அரஹத்தமக்³கோ³ ஸப்³ப³கிலேஸே விக்க²ம்பெ⁴த்வா அத்தனோ ஓகாஸங் க³ஹெத்வா திட்ட²தி, தஸ்மா ‘‘ததியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ’’தி வுத்தோ. ஸேஸமக்³கா³ பன தஸ்மிங் க³ஹிதே அந்தோக³தா⁴ ஏவாதி விஸுங் ந வுத்தா.
Idaṃ kusalantiādīsu kusalaṃ nāma dasakusalakammapathā. Akusalanti dasaakusalakammapathā. Sāvajjadukādayopi etesaṃ vaseneva veditabbā. Sabbañceva panetaṃ kaṇhañca sukkañca sappaṭibhāgañcāti kaṇhasukkasappaṭibhāgaṃ. Nibbānameva hetaṃ appaṭibhāgaṃ. Avijjā pahīyatīti vaṭṭapaṭicchādikā avijjā pahīyati. Vijjā uppajjatīti arahattamaggavijjā uppajjati. Sukhanti arahattamaggasukhañceva phalasukhañca. Sukhā bhiyyo somanassanti phalasamāpattito vuṭṭhitassa aparāparaṃ somanassaṃ. Tatiyo okāsādhigamoti arahattamaggo sabbakilese vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhati, tasmā ‘‘tatiyo okāsādhigamo’’ti vutto. Sesamaggā pana tasmiṃ gahite antogadhā evāti visuṃ na vuttā.
இமே பன தயோ ஓகாஸாதி⁴க³மா அட்ட²திங்ஸாரம்மணவஸேன வித்தா²ரெத்வா கதே²தப்³பா³. கத²ங்? ஸப்³பா³னி ஆரம்மணானி விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வுத்தனயேனேவ உபசாரவஸேன ச அப்பனாவஸேன ச வவத்த²பெத்வா சதுவீஸதியா டா²னேஸு பட²மஜ்ஜா²னங் ‘‘பட²மோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ’’தி கதே²தப்³ப³ங். தேரஸஸு டா²னேஸு து³தியததியஜ்ஜா²னானி, பன்னரஸஸு டா²னேஸு சதுத்த²ஜ்ஜா²னஞ்ச நிரோத⁴ஸமாபத்திங் பாபெத்வா ‘‘து³தியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ’’தி கதே²தப்³ப³ங். த³ஸ உபசாரஜ்ஜா²னானி பன மக்³க³ஸ்ஸ பத³ட்டா²னபூ⁴தானி ததியங் ஓகாஸாதி⁴க³மங் ப⁴ஜந்தி. அபிச தீஸு ஸிக்கா²ஸு அதி⁴ஸீலஸிக்கா² பட²மங் ஓகாஸாதி⁴க³மங் ப⁴ஜதி, அதி⁴சித்தஸிக்கா² து³தியங், அதி⁴பஞ்ஞாஸிக்கா² ததியந்தி ஏவங் ஸிக்கா²வஸேனபி கதே²தப்³ப³ங். ஸாமஞ்ஞப²லேபி சூளஸீலதோ யாவ பட²மஜ்ஜா²னா பட²மோ ஓகாஸாதி⁴க³மோ , து³தியஜ்ஜா²னதோ யாவ நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனா து³தியோ , விபஸ்ஸனாதோ யாவ அரஹத்தா ததியோ ஓகாஸாதி⁴க³மோதி ஏவங் ஸாமஞ்ஞப²லஸுத்தந்தவஸேனபி கதே²தப்³ப³ங். தீஸு பன பிடகேஸு வினயபிடகங் பட²மங் ஓகாஸாதி⁴க³மங் ப⁴ஜதி, ஸுத்தந்தபிடகங் து³தியங், அபி⁴த⁴ம்மபிடகங் ததியந்தி ஏவங் பிடகவஸேனபி கதே²தப்³ப³ங்.
Ime pana tayo okāsādhigamā aṭṭhatiṃsārammaṇavasena vitthāretvā kathetabbā. Kathaṃ? Sabbāni ārammaṇāni visuddhimagge vuttanayeneva upacāravasena ca appanāvasena ca vavatthapetvā catuvīsatiyā ṭhānesu paṭhamajjhānaṃ ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti kathetabbaṃ. Terasasu ṭhānesu dutiyatatiyajjhānāni, pannarasasu ṭhānesu catutthajjhānañca nirodhasamāpattiṃ pāpetvā ‘‘dutiyo okāsādhigamo’’ti kathetabbaṃ. Dasa upacārajjhānāni pana maggassa padaṭṭhānabhūtāni tatiyaṃ okāsādhigamaṃ bhajanti. Apica tīsu sikkhāsu adhisīlasikkhā paṭhamaṃ okāsādhigamaṃ bhajati, adhicittasikkhā dutiyaṃ, adhipaññāsikkhā tatiyanti evaṃ sikkhāvasenapi kathetabbaṃ. Sāmaññaphalepi cūḷasīlato yāva paṭhamajjhānā paṭhamo okāsādhigamo , dutiyajjhānato yāva nevasaññānāsaññāyatanā dutiyo , vipassanāto yāva arahattā tatiyo okāsādhigamoti evaṃ sāmaññaphalasuttantavasenapi kathetabbaṃ. Tīsu pana piṭakesu vinayapiṭakaṃ paṭhamaṃ okāsādhigamaṃ bhajati, suttantapiṭakaṃ dutiyaṃ, abhidhammapiṭakaṃ tatiyanti evaṃ piṭakavasenapi kathetabbaṃ.
புப்³பே³ கிர மஹாதே²ரா வஸ்ஸூபனாயிகாய இமமேவ ஸுத்தங் பட்ட²பெந்தி. கிங் காரணா? தீணி பிடகானி விப⁴ஜித்வா கதே²துங் லபி⁴ஸ்ஸாமாதி. தேபிடகேன ஹி ஸமோதா⁴னெத்வா கதெ²ந்தஸ்ஸ து³க்கதி²தந்தி ந ஸக்கா வத்துங். தேபிடகங் ப⁴ஜாபெத்வா கதி²தமேவ இத³ங் ஸுத்தங் ஸுகதி²தங் ஹோதீதி.
Pubbe kira mahātherā vassūpanāyikāya imameva suttaṃ paṭṭhapenti. Kiṃ kāraṇā? Tīṇi piṭakāni vibhajitvā kathetuṃ labhissāmāti. Tepiṭakena hi samodhānetvā kathentassa dukkathitanti na sakkā vattuṃ. Tepiṭakaṃ bhajāpetvā kathitameva idaṃ suttaṃ sukathitaṃ hotīti.
சதுஸதிபட்டா²னவண்ணனா
Catusatipaṭṭhānavaṇṇanā
289. குஸலஸ்ஸாதி⁴க³மாயாதி மக்³க³குஸலஸ்ஸ சேவ ப²லகுஸலஸ்ஸ ச அதி⁴க³மத்தா²ய. உப⁴யம்பி ஹேதங் அனவஜ்ஜட்டே²ன கே²மட்டே²ன வா குஸலமேவ. தத்த² ஸம்மாஸமாதி⁴யதீதி தஸ்மிங் அஜ்ஜ²த்தகாயே ஸமாஹிதோ ஏகக்³க³சித்தோ ஹோதி. ப³ஹித்³தா⁴ பரகாயே ஞாணத³ஸ்ஸனங் அபி⁴னிப்³ப³த்தேதீதி அத்தனோ காயதோ பரஸ்ஸ காயாபி⁴முக²ங் ஞாணங் பேஸேதி. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². ஸப்³ப³த்தே²வ ச ஸதிமாதி பதே³ன காயாதி³பரிக்³கா³ஹிகா ஸதி, லோகோதி பதே³ன பரிக்³க³ஹிதகாயாத³யோவ லோகோ. சத்தாரோ சேதே ஸதிபட்டா²னா லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகா கதி²தாதி வேதி³தப்³பா³.
289.Kusalassādhigamāyāti maggakusalassa ceva phalakusalassa ca adhigamatthāya. Ubhayampi hetaṃ anavajjaṭṭhena khemaṭṭhena vā kusalameva. Tattha sammāsamādhiyatīti tasmiṃ ajjhattakāye samāhito ekaggacitto hoti. Bahiddhā parakāye ñāṇadassanaṃ abhinibbattetīti attano kāyato parassa kāyābhimukhaṃ ñāṇaṃ peseti. Esa nayo sabbattha. Sabbattheva ca satimāti padena kāyādipariggāhikā sati, lokoti padena pariggahitakāyādayova loko. Cattāro cete satipaṭṭhānā lokiyalokuttaramissakā kathitāti veditabbā.
ஸத்தஸமாதி⁴பரிக்கா²ரவண்ணனா
Sattasamādhiparikkhāravaṇṇanā
290. ஸமாதி⁴பரிக்கா²ராதி எத்த² தயோ பரிக்கா²ரா. ‘‘ரதோ² ஸீலபரிக்கா²ரோ ஜா²னக்கோ² சக்கவீரியோ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.4) ஹி எத்த² அலங்காரோ பரிக்கா²ரோ நாம. ‘‘ஸத்தஹி நக³ரபரிக்கா²ரேஹி ஸுபரிக்க²தங் ஹோதீ’’தி (அ॰ நி॰ 7.67) எத்த² பரிவாரோ பரிக்கா²ரோ நாம. ‘‘கி³லானபச்சயஜீவிதபரிக்கா²ரோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.182) எத்த² ஸம்பா⁴ரோ பரிக்கா²ரோ நாம. இத⁴ பன பரிவாரபரிக்கா²ரவஸேன ‘‘ஸத்த ஸமாதி⁴பரிக்கா²ரா’’தி வுத்தங். பரிக்க²தாதி பரிவாரிதா. அயங் வுச்சதி ஸோ அரியோ ஸம்மாஸமாதீ⁴தி அயங் ஸத்தஹி ரதனேஹி பரிவுதோ சக்கவத்தீ விய ஸத்தஹி அங்கே³ஹி பரிவுதோ ‘‘அரியோ ஸம்மாஸமாதீ⁴’’தி வுச்சதி. ஸஉபனிஸோ இதிபீதி ஸஉபனிஸ்ஸயோ இதிபி வுச்சதி, ஸபரிவாரோ யேவாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸம்மாதி³ட்டி²ஸ்ஸாதி ஸம்மாதி³ட்டி²யங் டி²தஸ்ஸ. ஸம்மாஸங்கப்போ பஹோதீதி ஸம்மாஸங்கப்போ பவத்ததி. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³பதே³ஸு. அயங் பனத்தோ² மக்³க³வஸேனாபி ப²லவஸேனாபி வேதி³தப்³போ³. கத²ங்? மக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி²யங் டி²தஸ்ஸ மக்³க³ஸம்மாஸங்கப்போ பஹோதி…பே॰… மக்³க³ஞாணே டி²தஸ்ஸ மக்³க³விமுத்தி பஹோதி. ததா² ப²லஸம்மாதி³ட்டி²யங் டி²தஸ்ஸ ப²லஸம்மாஸங்கப்போ பஹோதி…பே॰… ப²லஸம்மாஞாணே டி²தஸ்ஸ ப²லவிமுத்தி பஹோதீதி.
290.Samādhiparikkhārāti ettha tayo parikkhārā. ‘‘Ratho sīlaparikkhāro jhānakkho cakkavīriyo’’ti (saṃ. ni. 5.4) hi ettha alaṅkāro parikkhāro nāma. ‘‘Sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hotī’’ti (a. ni. 7.67) ettha parivāro parikkhāro nāma. ‘‘Gilānapaccayajīvitaparikkhāro’’ti (dī. ni. 3.182) ettha sambhāro parikkhāro nāma. Idha pana parivāraparikkhāravasena ‘‘satta samādhiparikkhārā’’ti vuttaṃ. Parikkhatāti parivāritā. Ayaṃ vuccati so ariyo sammāsamādhīti ayaṃ sattahi ratanehi parivuto cakkavattī viya sattahi aṅgehi parivuto ‘‘ariyo sammāsamādhī’’ti vuccati. Saupaniso itipīti saupanissayo itipi vuccati, saparivāro yevāti vuttaṃ hoti. Sammādiṭṭhissāti sammādiṭṭhiyaṃ ṭhitassa. Sammāsaṅkappo pahotīti sammāsaṅkappo pavattati. Esa nayo sabbapadesu. Ayaṃ panattho maggavasenāpi phalavasenāpi veditabbo. Kathaṃ? Maggasammādiṭṭhiyaṃ ṭhitassa maggasammāsaṅkappo pahoti…pe… maggañāṇe ṭhitassa maggavimutti pahoti. Tathā phalasammādiṭṭhiyaṃ ṭhitassa phalasammāsaṅkappo pahoti…pe… phalasammāñāṇe ṭhitassa phalavimutti pahotīti.
ஸ்வாக்கா²தோதிஆதீ³னி விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வண்ணிதானி. அபாருதாதி விவடா. அமதஸ்ஸாதி நிப்³பா³னஸ்ஸ. த்³வாராதி பவேஸனமக்³கா³. அவேச்சப்பஸாதே³னாதி அசலப்பஸாதே³ன. த⁴ம்மவினீதாதி ஸம்மானிய்யானேன நிய்யாதா.
Svākkhātotiādīni visuddhimagge vaṇṇitāni. Apārutāti vivaṭā. Amatassāti nibbānassa. Dvārāti pavesanamaggā. Aveccappasādenāti acalappasādena. Dhammavinītāti sammāniyyānena niyyātā.
அத்தா²யங் இதரா பஜாதி அனாகா³மினோ ஸந்தா⁴யாஹ, அனாகா³மினோ ச அத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி. புஞ்ஞபா⁴கா³தி புஞ்ஞகொட்டா²ஸேன நிப்³ப³த்தா. ஒத்தப்பந்தி ஒத்தப்பமானோ. தேன கதா³சி நாம முஸா அஸ்ஸாதி முஸாவாத³ப⁴யேன ஸங்கா²துங் ந ஸக்கோமி, ந பன மம ஸங்கா²துங் ப³லங் நத்தீ²தி தீ³பேதி.
Atthāyaṃ itarā pajāti anāgāmino sandhāyāha, anāgāmino ca atthīti vuttaṃ hoti. Puññabhāgāti puññakoṭṭhāsena nibbattā. Ottappanti ottappamāno. Tena kadāci nāma musā assāti musāvādabhayena saṅkhātuṃ na sakkomi, na pana mama saṅkhātuṃ balaṃ natthīti dīpeti.
291. தங் கிங் மஞ்ஞதி ப⁴வந்தி இமினா கேவலங் வெஸ்ஸவணங் புச்ச²தி, ந பனஸ்ஸ ஏவரூபோ ஸத்தா² நாஹோஸீதி வா ந ப⁴விஸ்ஸதீதி வா லத்³தி⁴ அத்தி². ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி அபி⁴ஸமயே விஸேஸோ நத்தி².
291.Taṃ kiṃ maññati bhavanti iminā kevalaṃ vessavaṇaṃ pucchati, na panassa evarūpo satthā nāhosīti vā na bhavissatīti vā laddhi atthi. Sabbabuddhānañhi abhisamaye viseso natthi.
292. ஸயங்பரிஸாயந்தி அத்தனோ பரிஸாயங். தயித³ங் ப்³ரஹ்மசரியந்தி தங் இத³ங் ஸகலங் ஸிக்க²த்தயப்³ரஹ்மசரியங். ஸேஸங் உத்தானமேவ. இமானி பன பதா³னி த⁴ம்மஸங்கா³ஹகத்தே²ரேஹி ட²பிதானீதி.
292.Sayaṃparisāyanti attano parisāyaṃ. Tayidaṃ brahmacariyanti taṃ idaṃ sakalaṃ sikkhattayabrahmacariyaṃ. Sesaṃ uttānameva. Imāni pana padāni dhammasaṅgāhakattherehi ṭhapitānīti.
இதி ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங்
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
ஜனவஸப⁴ஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Janavasabhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 5. ஜனவஸப⁴ஸுத்தங் • 5. Janavasabhasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 5. ஜனவஸப⁴ஸுத்தவண்ணனா • 5. Janavasabhasuttavaṇṇanā
