| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
९. जन्ताघरवत्तादिकथा
9. Jantāgharavattādikathā
३७१. जन्ताघरवत्ते एवं विनिच्छयो वेदितब्बोति योजना। बहिजगतीति बहिआलिन्दो।
371. Jantāgharavatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Bahijagatīti bahiālindo.
३७३. आचमनवत्थुस्मिं एवमत्थो वेदितब्बोति योजना। नीहरित्वाति उदकं नीहरित्वा। आचमितब्बन्ति धोवितब्बं। ‘‘आपुब्बो चमु धोवने’’ति हि धातुपाठेसु वुत्तं। इदं अतिविवटन्ति इदं ठानं अतिविवटं, न केनचि पटिच्छन्नन्ति अत्थो। उदकं अलभन्तस्सेवाति उदकं अलभन्तेयेव।
373. Ācamanavatthusmiṃ evamattho veditabboti yojanā. Nīharitvāti udakaṃ nīharitvā. Ācamitabbanti dhovitabbaṃ. ‘‘Āpubbo camu dhovane’’ti hi dhātupāṭhesu vuttaṃ. Idaṃ ativivaṭanti idaṃ ṭhānaṃ ativivaṭaṃ, na kenaci paṭicchannanti attho. Udakaṃ alabhantassevāti udakaṃ alabhanteyeva.
३७४. वच्चकुटिवत्ते एवं विनिच्छयो वेदितब्बोति योजना। अयन्ति दन्तकट्ठं खादतो वच्चकरणं। सब्बत्थेवाति सब्बस्मिं एव ठाने। ‘‘न फरुसेन कट्ठेना’’ति एत्थ न केवलं खरकट्ठमेव, फालितकट्ठादयोपि छविअवलेखनकट्ठा फरुसायेव नामाति दस्सेन्तो आह ‘‘फालितकट्ठेन वा’’तिआदि। पविट्ठस्साति वच्चकुटिं पविट्ठस्स।
374. Vaccakuṭivatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Ayanti dantakaṭṭhaṃ khādato vaccakaraṇaṃ. Sabbatthevāti sabbasmiṃ eva ṭhāne. ‘‘Na pharusena kaṭṭhenā’’ti ettha na kevalaṃ kharakaṭṭhameva, phālitakaṭṭhādayopi chaviavalekhanakaṭṭhā pharusāyeva nāmāti dassento āha ‘‘phālitakaṭṭhena vā’’tiādi. Paviṭṭhassāti vaccakuṭiṃ paviṭṭhassa.
सब्बसाधारणट्ठानन्ति सब्बेसं भिक्खूनं, सब्बेहि वा साधारणं वच्चकुटिसङ्खातं ठानं। तत्राति तस्मिं सब्बसाधारणे ठाने। निबद्धगमनत्थायाति अत्तनो निबद्धगमनत्थाय कतं यं ठानं वा यं पुग्गलिकट्ठानं वा होतीति योजना।
Sabbasādhāraṇaṭṭhānanti sabbesaṃ bhikkhūnaṃ, sabbehi vā sādhāraṇaṃ vaccakuṭisaṅkhātaṃ ṭhānaṃ. Tatrāti tasmiṃ sabbasādhāraṇe ṭhāne. Nibaddhagamanatthāyāti attano nibaddhagamanatthāya kataṃ yaṃ ṭhānaṃ vā yaṃ puggalikaṭṭhānaṃ vā hotīti yojanā.
उहताति एत्थ उपुब्बो हदधातूति दस्सेन्तो आह ‘‘उहदिता’’ति। ‘‘हद करीसोस्सग्गे’’ति धातुपाठेसु (पाणिनी ९७७ धातुपाठे; सद्दनीतिधातुमालायं १५ दकारन्तधातु) वुत्तत्ता वच्चकूपतो बहि करीसस्स ओस्सज्जनन्ति आह ‘‘बहि वच्चमक्खिता’’ति। धोवितब्बाति उदकेन धोवितब्बा। एतम्पीति उदकस्स अविज्जमानम्पि। सब्बत्थाति सब्बस्मिं वत्तक्खन्धके।
Uhatāti ettha upubbo hadadhātūti dassento āha ‘‘uhaditā’’ti. ‘‘Hada karīsossagge’’ti dhātupāṭhesu (pāṇinī 977 dhātupāṭhe; saddanītidhātumālāyaṃ 15 dakārantadhātu) vuttattā vaccakūpato bahi karīsassa ossajjananti āha ‘‘bahi vaccamakkhitā’’ti. Dhovitabbāti udakena dhovitabbā. Etampīti udakassa avijjamānampi. Sabbatthāti sabbasmiṃ vattakkhandhake.
इति वत्तक्खन्धकवण्णनाय योजना समत्ता।
Iti vattakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi
९. जन्ताघरवत्तकथा • 9. Jantāgharavattakathā
१०. वच्चकुटिवत्तकथा • 10. Vaccakuṭivattakathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / जन्ताघरवत्तादिकथा • Jantāgharavattādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / वच्चकुटिवत्तकथावण्णना • Vaccakuṭivattakathāvaṇṇanā
