| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi |
၉. ဇန္တာဃရဝတ္တာဒိကထာ
9. Jantāgharavattādikathā
၃၇၁. ဇန္တာဃရဝတ္တေ ဧဝံ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ ဗဟိဇဂတီတိ ဗဟိအာလိန္ဒော။
371. Jantāgharavatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Bahijagatīti bahiālindo.
၃၇၃. အာစမနဝတ္ထုသ္မိံ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ နီဟရိတ္ဝာတိ ဥဒကံ နီဟရိတ္ဝာ။ အာစမိတဗ္ဗန္တိ ဓောဝိတဗ္ဗံ။ ‘‘အာပုဗ္ဗော စမု ဓောဝနေ’’တိ ဟိ ဓာတုပာဌေသု ဝုတ္တံ။ ဣဒံ အတိဝိဝဋန္တိ ဣဒံ ဌာနံ အတိဝိဝဋံ, န ကေနစိ ပဋိစ္ဆန္နန္တိ အတ္ထော။ ဥဒကံ အလဘန္တသ္သေဝာတိ ဥဒကံ အလဘန္တေယေဝ။
373. Ācamanavatthusmiṃ evamattho veditabboti yojanā. Nīharitvāti udakaṃ nīharitvā. Ācamitabbanti dhovitabbaṃ. ‘‘Āpubbo camu dhovane’’ti hi dhātupāṭhesu vuttaṃ. Idaṃ ativivaṭanti idaṃ ṭhānaṃ ativivaṭaṃ, na kenaci paṭicchannanti attho. Udakaṃ alabhantassevāti udakaṃ alabhanteyeva.
၃၇၄. ဝစ္စကုဋိဝတ္တေ ဧဝံ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ အယန္တိ ဒန္တကဋ္ဌံ ခာဒတော ဝစ္စကရဏံ။ သဗ္ဗတ္ထေဝာတိ သဗ္ဗသ္မိံ ဧဝ ဌာနေ။ ‘‘န ဖရုသေန ကဋ္ဌေနာ’’တိ ဧတ္ထ န ကေဝလံ ခရကဋ္ဌမေဝ, ဖာလိတကဋ္ဌာဒယောပိ ဆဝိအဝလေခနကဋ္ဌာ ဖရုသာယေဝ နာမာတိ ဒသ္သေန္တော အာဟ ‘‘ဖာလိတကဋ္ဌေန ဝာ’’တိအာဒိ။ ပဝိဋ္ဌသ္သာတိ ဝစ္စကုဋိံ ပဝိဋ္ဌသ္သ။
374. Vaccakuṭivatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Ayanti dantakaṭṭhaṃ khādato vaccakaraṇaṃ. Sabbatthevāti sabbasmiṃ eva ṭhāne. ‘‘Na pharusena kaṭṭhenā’’ti ettha na kevalaṃ kharakaṭṭhameva, phālitakaṭṭhādayopi chaviavalekhanakaṭṭhā pharusāyeva nāmāti dassento āha ‘‘phālitakaṭṭhena vā’’tiādi. Paviṭṭhassāti vaccakuṭiṃ paviṭṭhassa.
သဗ္ဗသာဓာရဏဋ္ဌာနန္တိ သဗ္ဗေသံ ဘိက္ခူနံ, သဗ္ဗေဟိ ဝာ သာဓာရဏံ ဝစ္စကုဋိသင္ခာတံ ဌာနံ။ တတ္ရာတိ တသ္မိံ သဗ္ဗသာဓာရဏေ ဌာနေ။ နိဗဒ္ဓဂမနတ္ထာယာတိ အတ္တနော နိဗဒ္ဓဂမနတ္ထာယ ကတံ ယံ ဌာနံ ဝာ ယံ ပုဂ္ဂလိကဋ္ဌာနံ ဝာ ဟောတီတိ ယောဇနာ။
Sabbasādhāraṇaṭṭhānanti sabbesaṃ bhikkhūnaṃ, sabbehi vā sādhāraṇaṃ vaccakuṭisaṅkhātaṃ ṭhānaṃ. Tatrāti tasmiṃ sabbasādhāraṇe ṭhāne. Nibaddhagamanatthāyāti attano nibaddhagamanatthāya kataṃ yaṃ ṭhānaṃ vā yaṃ puggalikaṭṭhānaṃ vā hotīti yojanā.
ဥဟတာတိ ဧတ္ထ ဥပုဗ္ဗော ဟဒဓာတူတိ ဒသ္သေန္တော အာဟ ‘‘ဥဟဒိတာ’’တိ။ ‘‘ဟဒ ကရီသောသ္သဂ္ဂေ’’တိ ဓာတုပာဌေသု (ပာဏိနီ ၉၇၇ ဓာတုပာဌေ; သဒ္ဒနီတိဓာတုမာလာယံ ၁၅ ဒကာရန္တဓာတု) ဝုတ္တတ္တာ ဝစ္စကူပတော ဗဟိ ကရီသသ္သ ဩသ္သဇ္ဇနန္တိ အာဟ ‘‘ဗဟိ ဝစ္စမက္ခိတာ’’တိ။ ဓောဝိတဗ္ဗာတိ ဥဒကေန ဓောဝိတဗ္ဗာ။ ဧတမ္ပီတိ ဥဒကသ္သ အဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ။ သဗ္ဗတ္ထာတိ သဗ္ဗသ္မိံ ဝတ္တက္ခန္ဓကေ။
Uhatāti ettha upubbo hadadhātūti dassento āha ‘‘uhaditā’’ti. ‘‘Hada karīsossagge’’ti dhātupāṭhesu (pāṇinī 977 dhātupāṭhe; saddanītidhātumālāyaṃ 15 dakārantadhātu) vuttattā vaccakūpato bahi karīsassa ossajjananti āha ‘‘bahi vaccamakkhitā’’ti. Dhovitabbāti udakena dhovitabbā. Etampīti udakassa avijjamānampi. Sabbatthāti sabbasmiṃ vattakkhandhake.
ဣတိ ဝတ္တက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာယ ယောဇနာ သမတ္တာ။
Iti vattakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi
၉. ဇန္တာဃရဝတ္တကထာ • 9. Jantāgharavattakathā
၁၀. ဝစ္စကုဋိဝတ္တကထာ • 10. Vaccakuṭivattakathā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ဇန္တာဃရဝတ္တာဒိကထာ • Jantāgharavattādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဝစ္စကုဋိဝတ္တကထာဝဏ္ဏနာ • Vaccakuṭivattakathāvaṇṇanā
