Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
5. ජන්තුසුත්තවණ්ණනා
5. Jantusuttavaṇṇanā
106. පඤ්චමෙ කොසලෙසු විහරන්තීති භගවතො සන්තිකෙ කම්මට්ඨානං ගහෙත්වා තත්ථ ගන්ත්වා විහරන්ති. උද්ධතාති අකප්පියෙ කප්පියසඤ්ඤිතාය ච කප්පියෙ අකප්පියසඤ්ඤිතාය ච අනවජ්ජෙ සාවජ්ජසඤ්ඤිතාය ච සාවජ්ජෙ අනවජ්ජසඤ්ඤිතාය ච උද්ධච්චපකතිකා හුත්වා. උන්නළාති උග්ගතනළා, උට්ඨිතතුච්ඡමානාති වුත්තං හොති. චපලාති පත්තචීවරමණ්ඩනාදිනා චාපල්ලෙන යුත්තා. මුඛරාති මුඛඛරා, ඛරවචනාති වුත්තං හොති. විකිණ්ණවාචාති අසංයතවචනා, දිවසම්පි නිරත්ථකවචනපලාපිනො. මුට්ඨස්සතිනොති නට්ඨස්සතිනො සතිවිරහිතා, ඉධ කතං එත්ථ පමුස්සන්ති. අසම්පජානාති නිප්පඤ්ඤා. අසමාහිතාති අප්පනාඋපචාරසමාධිරහිතා, චණ්ඩසොතෙ බද්ධනාවාසදිසා. විබ්භන්තචිත්තාති අනවට්ඨිතචිත්තා, පන්ථාරුළ්හබාලමිගසදිසා. පාකතින්ද්රියාති සංවරාභාවෙන ගිහිකාලෙ විය විවටඉන්ද්රියා.
106. Pañcame kosalesu viharantīti bhagavato santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā tattha gantvā viharanti. Uddhatāti akappiye kappiyasaññitāya ca kappiye akappiyasaññitāya ca anavajje sāvajjasaññitāya ca sāvajje anavajjasaññitāya ca uddhaccapakatikā hutvā. Unnaḷāti uggatanaḷā, uṭṭhitatucchamānāti vuttaṃ hoti. Capalāti pattacīvaramaṇḍanādinā cāpallena yuttā. Mukharāti mukhakharā, kharavacanāti vuttaṃ hoti. Vikiṇṇavācāti asaṃyatavacanā, divasampi niratthakavacanapalāpino. Muṭṭhassatinoti naṭṭhassatino sativirahitā, idha kataṃ ettha pamussanti. Asampajānāti nippaññā. Asamāhitāti appanāupacārasamādhirahitā, caṇḍasote baddhanāvāsadisā. Vibbhantacittāti anavaṭṭhitacittā, panthāruḷhabālamigasadisā. Pākatindriyāti saṃvarābhāvena gihikāle viya vivaṭaindriyā.
ජන්තූති එවංනාමකො දෙවපුත්තො. තදහුපොසථෙති තස්මිං අහු උපොසථෙ, උපොසථදිවසෙති අත්ථො. පන්නරසෙති චාතුද්දසිකාදිපටික්ඛෙපො. උපසඞ්කමීති චොදනත්ථාය උපගතො. සො කිර චින්තෙසි – ‘‘ඉමෙ භික්ඛූ සත්ථු සන්තිකෙ කම්මට්ඨානං ගහෙත්වා නික්ඛන්තා, ඉදානි පමත්තා විහරන්ති, න ඛො පනෙතෙ පාටියෙක්කං නිසින්නට්ඨානෙ චොදියමානා කථං ගණ්හිස්සන්ති, සමාගමනකාලෙ චොදිස්සාමී’’ති උපොසථදිවසෙ තෙසං සන්නිපතිතභාවං ඤත්වා උපසඞ්කමි. ගාථාහි අජ්ඣභාසීති සබ්බෙසං මජ්ඣෙ ඨත්වා ගාථා අභාසි.
Jantūti evaṃnāmako devaputto. Tadahuposatheti tasmiṃ ahu uposathe, uposathadivaseti attho. Pannaraseti cātuddasikādipaṭikkhepo. Upasaṅkamīti codanatthāya upagato. So kira cintesi – ‘‘ime bhikkhū satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā nikkhantā, idāni pamattā viharanti, na kho panete pāṭiyekkaṃ nisinnaṭṭhāne codiyamānā kathaṃ gaṇhissanti, samāgamanakāle codissāmī’’ti uposathadivase tesaṃ sannipatitabhāvaṃ ñatvā upasaṅkami. Gāthāhi ajjhabhāsīti sabbesaṃ majjhe ṭhatvā gāthā abhāsi.
තත්ථ යස්මා ගුණකථාය සද්ධිං නිග්ගුණස්ස අගුණො පාකටො හොති, තස්මා ගුණං තාව කථෙන්තො සුඛජීවිනො පුරෙ ආසුන්තිආදිමාහ. තත්ථ සුඛජීවිනො පුරෙ ආසුන්ති පුබ්බෙ භික්ඛූ සුප්පොසා සුභරා අහෙසුං, උච්චනීචකුලෙසු සපදානං චරිත්වා ලද්ධෙන මිස්සකපිණ්ඩෙන යාපෙසුන්ති අධිප්පායෙන එවමාහ. අනිච්ඡාති නිත්තණ්හා හුත්වා.
Tattha yasmā guṇakathāya saddhiṃ nigguṇassa aguṇo pākaṭo hoti, tasmā guṇaṃ tāva kathento sukhajīvino pure āsuntiādimāha. Tattha sukhajīvino pure āsunti pubbe bhikkhū supposā subharā ahesuṃ, uccanīcakulesu sapadānaṃ caritvā laddhena missakapiṇḍena yāpesunti adhippāyena evamāha. Anicchāti nittaṇhā hutvā.
එවං පොරාණකභික්ඛූනං වණ්ණං කථෙත්වා ඉදානි තෙසං අවණ්ණං කථෙන්තො දුප්පොසන්තිආදිමාහ. තත්ථ ගාමෙ ගාමණිකා වියාති යථා ගාමෙ ගාමකුටා නානප්පකාරෙන ජනං පීළෙත්වා ඛීරදධිතණ්ඩුලාදීනි ආහරාපෙත්වා භුඤ්ජන්ති, එවං තුම්හෙපි අනෙසනාය ඨිතා තුම්හාකං ජීවිකං කප්පෙථාති අධිප්පායෙන වදති. නිපජ්ජන්තීති උද්දෙසපරිපුච්ඡාමනසිකාරෙහි අනත්ථිකා හුත්වා සයනම්හි හත්ථපාදෙ විස්සජ්ජෙත්වා නිපජ්ජන්ති. පරාගාරෙසූති පරගෙහෙසු, කුලසුණ්හාදීසූති අත්ථො. මුච්ඡිතාති කිලෙසමුච්ඡාය මුච්ඡිතා.
Evaṃ porāṇakabhikkhūnaṃ vaṇṇaṃ kathetvā idāni tesaṃ avaṇṇaṃ kathento dupposantiādimāha. Tattha gāme gāmaṇikā viyāti yathā gāme gāmakuṭā nānappakārena janaṃ pīḷetvā khīradadhitaṇḍulādīni āharāpetvā bhuñjanti, evaṃ tumhepi anesanāya ṭhitā tumhākaṃ jīvikaṃ kappethāti adhippāyena vadati. Nipajjantīti uddesaparipucchāmanasikārehi anatthikā hutvā sayanamhi hatthapāde vissajjetvā nipajjanti. Parāgāresūti paragehesu, kulasuṇhādīsūti attho. Mucchitāti kilesamucchāya mucchitā.
එකච්චෙති වත්තබ්බයුත්තකෙයෙව. අපවිද්ධාති ඡඩ්ඩිතකා. අනාථාති අපතිට්ඨා. පෙතාති සුසානෙ ඡඩ්ඩිතා කාලඞ්කතමනුස්සා. යථා හි සුසානෙ ඡඩ්ඩිතා නානාසකුණාදීහි ඛජ්ජන්ති, ඤාතකාපි නෙසං නාථකිච්චං න කරොන්ති, න රක්ඛන්ති, න ගොපයන්ති, එවමෙවං එවරූපාපි ආචරියුපජ්ඣායාදීනං සන්තිකා ඔවාදානුසාසනිං න ලභන්තීති අපවිද්ධා අනාථා, යථා පෙතා, තථෙව හොන්ති. පඤ්චමං.
Ekacceti vattabbayuttakeyeva. Apaviddhāti chaḍḍitakā. Anāthāti apatiṭṭhā. Petāti susāne chaḍḍitā kālaṅkatamanussā. Yathā hi susāne chaḍḍitā nānāsakuṇādīhi khajjanti, ñātakāpi nesaṃ nāthakiccaṃ na karonti, na rakkhanti, na gopayanti, evamevaṃ evarūpāpi ācariyupajjhāyādīnaṃ santikā ovādānusāsaniṃ na labhantīti apaviddhā anāthā, yathā petā, tatheva honti. Pañcamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. ජන්තුසුත්තං • 5. Jantusuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5. ජන්තුසුත්තවණ්ණනා • 5. Jantusuttavaṇṇanā