๑. ชราธมฺมสุตฺตวณฺณนา

1. Jarādhammasuttavaṇṇanā

๕๑๑. ปมุเข , ปาสาทสฺส จ ปจฺฉิมภาเค อาตโป ปจฺฉาตโป, ตสฺมิํ ปจฺฉาตเปฯ โส หิ ปาสาทสฺส ปมุขภาเวน กโตฯ กิํ ปน ภควโต วชิรสารํ สรีรํ โอตาเปตพฺพํ โหตีติ อาห – ‘‘สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสา’’ติอาทิ ฯ อยญฺจ อิมํ สุตฺตํ เทสิตสมเยฯ น สโกฺกติ พฺยามปฺปภาย กายจิ ปภาย อนภิภวนียตฺตาฯ กิญฺจาปิ พุทฺธาภา สูริยาภาย อนภิภวนียา, ฆมฺมสภาวตาย ปน รสฺมีนํ ปริโต ผรนฺตี สูริยาภา ติขิณา อุณฺหาติ อาห ‘‘รสฺมิเตช’’นฺติฯ อิทานิ ตมตฺถํ อุปมาย วิภาเวตุํ ‘‘ยเถว หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ

511. Pamukhe , pāsādassa ca pacchimabhāge ātapo pacchātapo, tasmiṃ pacchātape. So hi pāsādassa pamukhabhāvena kato. Kiṃ pana bhagavato vajirasāraṃ sarīraṃ otāpetabbaṃ hotīti āha – ‘‘sammāsambuddhassā’’tiādi . Ayañca imaṃ suttaṃ desitasamaye. Na sakkoti byāmappabhāya kāyaci pabhāya anabhibhavanīyattā. Kiñcāpi buddhābhā sūriyābhāya anabhibhavanīyā, ghammasabhāvatāya pana rasmīnaṃ parito pharantī sūriyābhā tikhiṇā uṇhāti āha ‘‘rasmiteja’’nti. Idāni tamatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yatheva hī’’tiādi vuttaṃ.

สุวณฺณาวฎฺฎํ วิยาติ อเจฺฉ สุวณฺณปเตฺต วินิวตฺตอาวฎฺฎํ วิยฯ ครหณจฺฉริยํ นาม กิเรตํ ‘‘อจฺฉริยเมตํ อวิสิเจฺฉผลวท’’นฺติอาทีสุ วิยฯ น เอวเมตรหีติ อตฺตโน ปากฎวเสน วทติ, น อิตเรสมฺปีติฯ สิราชาลาติ สิราสนฺตานาฯ เอวรูปํ น โหตีติ อเญฺญสํ ปากติกสตฺตานํ วุตฺตาการํ วิย น โหติ ปุญฺญสมฺภารสฺส อุฬารตมตฺตา วิปจฺจนสฺส ปริยนฺตคตตฺตาฯ เตนาห ‘‘อเญฺญสํ อปากฎ’’นฺติฯ วลิยาวฎฺฎกนฺติ อปฺปกํ วลิยาวฎฺฎํฯ เตนาห ‘‘เกสคฺคปฺปมาณ’’นฺติฯ สพฺพานีติ สิราชาลานิฯ ปุรโต วโงฺกติ โถกํ ปุรโต นตมตฺตํ สนฺธายาหฯ เตน วุตฺตํ ‘‘สฺวายํ อเญฺญสํ อปากโฎ’’ติฯ นยคฺคาหโตติ อนุมานโตฯ ธี ตนฺติ ธี-สทฺทโยเค อุปโยควจนํฯ ธีติ ชิคุจฺฉนเตฺถ นิปาโตฯ ธิกฺกาโรติ ชิคุจฺฉาปโยโคฯ ตํ ผุสตูติ ตุยฺหํ ปาปุณาตุฯ

Suvaṇṇāvaṭṭaṃ viyāti acche suvaṇṇapatte vinivattaāvaṭṭaṃ viya. Garahaṇacchariyaṃ nāma kiretaṃ ‘‘acchariyametaṃ avisicchephalavada’’ntiādīsu viya. Na evametarahīti attano pākaṭavasena vadati, na itaresampīti. Sirājālāti sirāsantānā. Evarūpaṃ na hotīti aññesaṃ pākatikasattānaṃ vuttākāraṃ viya na hoti puññasambhārassa uḷāratamattā vipaccanassa pariyantagatattā. Tenāha ‘‘aññesaṃ apākaṭa’’nti. Valiyāvaṭṭakanti appakaṃ valiyāvaṭṭaṃ. Tenāha ‘‘kesaggappamāṇa’’nti. Sabbānīti sirājālāni. Purato vaṅkoti thokaṃ purato natamattaṃ sandhāyāha. Tena vuttaṃ ‘‘svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo’’ti. Nayaggāhatoti anumānato. Dhī tanti dhī-saddayoge upayogavacanaṃ. Dhīti jigucchanatthe nipāto. Dhikkāroti jigucchāpayogo. Taṃ phusatūti tuyhaṃ pāpuṇātu.

Next: ๒. อุณฺณาภพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā

Related texts:

ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑. ชราธมฺมสุตฺตํ • 1. Jarādhammasuttaṃ

อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. ชราธมฺมสุตฺตวณฺณนา • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact