| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៥. ជរាវគ្គោ
5. Jarāvaggo
១. ជរាធម្មសុត្តវណ្ណនា
1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
៥១១. បញ្ចមវគ្គស្ស បឋមេ បច្ឆាតបេតិ បាសាទច្ឆាយាយ បុរត្ថិមទិសំ បដិច្ឆន្នត្តា បាសាទស្ស បច្ឆិមទិសាភាគេ អាតបោ ហោតិ, តស្មិំ ឋានេ បញ្ញត្តវរពុទ្ធាសនេ និសិន្នោតិ អត្ថោ ។ បិដ្ឋិំ ឱតាបយមានោតិ យស្មា សម្មាសម្ពុទ្ធស្សបិ ឧបាទិន្នកសរីរេ ឧណ្ហកាលេ ឧណ្ហំ ហោតិ, សីតកាលេ សីតំ, អយញ្ច ហិមបាតសីតសមយោ។ តស្មា មហាចីវរំ ឱតារេត្វា សូរិយរស្មីហិ បិដ្ឋិំ ឱតាបយមានោ និសីទិ។
511. Pañcamavaggassa paṭhame pacchātapeti pāsādacchāyāya puratthimadisaṃ paṭicchannattā pāsādassa pacchimadisābhāge ātapo hoti, tasmiṃ ṭhāne paññattavarabuddhāsane nisinnoti attho . Piṭṭhiṃ otāpayamānoti yasmā sammāsambuddhassapi upādinnakasarīre uṇhakāle uṇhaṃ hoti, sītakāle sītaṃ, ayañca himapātasītasamayo. Tasmā mahācīvaraṃ otāretvā sūriyarasmīhi piṭṭhiṃ otāpayamāno nisīdi.
កិំ បន ពុទ្ធរស្មិយោ មទ្ទិត្វា សូរិយរស្មិ អន្តោ បវិសិតុំ សក្កោតីតិ? ន សក្កោតិ។ ឯវំ សន្តេ កិំ តាបេតីតិ? រស្មិតេជំ។ យថេវ ហិ ឋិតមជ្ឈន្ហិកេ បរិមណ្ឌលាយ ឆាយាយ រុក្ខមូលេ និសិន្នស្ស កិញ្ចាបិ សូរិយរស្មិយោ សរីរំ ន ផុសន្តិ, សព្ពទិសាសុ បន តេជោ ផរតិ, អគ្គិជាលាហិ បរិក្ខិត្តោ វិយ ហោតិ, ឯវំ សូរិយរស្មីសុ ពុទ្ធរស្មិយោ មទ្ទិត្វា អន្តោ បវិសិតុំ អសក្កុណន្តីសុបិ សត្ថា តេជំ តាបេន្តោ និសិន្នោតិ វេទិតព្ពោ។
Kiṃ pana buddharasmiyo madditvā sūriyarasmi anto pavisituṃ sakkotīti? Na sakkoti. Evaṃ sante kiṃ tāpetīti? Rasmitejaṃ. Yatheva hi ṭhitamajjhanhike parimaṇḍalāya chāyāya rukkhamūle nisinnassa kiñcāpi sūriyarasmiyo sarīraṃ na phusanti, sabbadisāsu pana tejo pharati, aggijālāhi parikkhitto viya hoti, evaṃ sūriyarasmīsu buddharasmiyo madditvā anto pavisituṃ asakkuṇantīsupi satthā tejaṃ tāpento nisinnoti veditabbo.
អនោមជ្ជន្តោតិ បិដ្ឋិបរិកម្មករណវសេន អនុមជ្ជន្តោ។ អច្ឆរិយំ ភន្តេតិ ថេរោ ភគវតោ បិដ្ឋិតោ មហាចីវរំ ឱតារេត្វា និសិន្នស្ស ទ្វិន្នំ អំសកូដានំ អន្តរេ សុវណ្ណាវដ្ដំ វិយ កេសគ្គប្បមាណំ វលិយាវដ្ដំ ទិស្វា – ‘‘ឯវរូបេបិ នាម សរីរេ ជរា បញ្ញាយតី’’តិ សញ្ជាតសំវេគោ ជរំ គរហន្តោ ឯវមាហ។ គរហនច្ឆរិយំ នាម កិរេតំ។
Anomajjantoti piṭṭhiparikammakaraṇavasena anumajjanto. Acchariyaṃ bhanteti thero bhagavato piṭṭhito mahācīvaraṃ otāretvā nisinnassa dvinnaṃ aṃsakūṭānaṃ antare suvaṇṇāvaṭṭaṃ viya kesaggappamāṇaṃ valiyāvaṭṭaṃ disvā – ‘‘evarūpepi nāma sarīre jarā paññāyatī’’ti sañjātasaṃvego jaraṃ garahanto evamāha. Garahanacchariyaṃ nāma kiretaṃ.
ន ចេវំ ទានិ, ភន្តេ, ភគវតោ តាវ បរិសុទ្ធោតិ យថា បកតិយា ឆវិវណ្ណោ បរិសុទ្ធោ, ន ឯវមេតរហីតិ ទីបេន្តោ ឯវមាហ។ តថាគតស្ស ហិ ទហរកាលេ សង្កុសតសមព្ភាហតំ ឧសភចម្មំ វិយ វិហតវលិកោ កាយោ ហោតិ, តស្មិំ ឋបិតោ ហត្ថោ ភស្សតេវ, ន សន្តិដ្ឋតិ, តេលបុញ្ឆនាការប្បត្តោ វិយ ហោតិ។ មហល្លកកាលេ បន សិរាជាលា មិលាយន្តិ, សន្ធិបព្ពានិ សិថិលានិ ហោន្តិ, មំសំ អដ្ឋិតោ មុច្ចិត្វា សិថិលភាវំ អាបជ្ជិត្វា តត្ថ តត្ថ ឱលម្ពតិ។ ពុទ្ធានំ បន ឯវរូបំ ន ហោតិ។ អញ្ញេសំ អបាកដំ, សន្តិកាវចរត្តា អានន្ទត្ថេរស្សេវ បាកដំ ហោតិ, តស្មា ឯវមាហ។
Na cevaṃ dāni, bhante, bhagavato tāva parisuddhoti yathā pakatiyā chavivaṇṇo parisuddho, na evametarahīti dīpento evamāha. Tathāgatassa hi daharakāle saṅkusatasamabbhāhataṃ usabhacammaṃ viya vihatavaliko kāyo hoti, tasmiṃ ṭhapito hattho bhassateva, na santiṭṭhati, telapuñchanākārappatto viya hoti. Mahallakakāle pana sirājālā milāyanti, sandhipabbāni sithilāni honti, maṃsaṃ aṭṭhito muccitvā sithilabhāvaṃ āpajjitvā tattha tattha olambati. Buddhānaṃ pana evarūpaṃ na hoti. Aññesaṃ apākaṭaṃ, santikāvacarattā ānandattherasseva pākaṭaṃ hoti, tasmā evamāha.
សិថិលានិ ច គត្តានីតិ អញ្ញេសំ មុខេ អំសកូដន្តរេហិ តេសុ តេសុ ឋានេសុ វលិយោ សន្តិដ្ឋន្តិ, សត្ថុ បនេតំ នត្ថិ, ថេរោ ច ទ្វិន្នំ អំសកូដានំ អន្តរេ វលិយាវដ្ដកំ ទិស្វា ឯវមាហ។ សព្ពានិ វលិយជាតានីតិ ឥទម្បិ អត្តនោ បាកដវសេន ឯវមាហ – សត្ថុ បន អញ្ញេសំ វិយ វលិយោ នាម នត្ថិ។ បុរតោ បព្ភារោ ច កាយោតិ សត្ថា ព្រហ្មុជុគត្តោ, ទេវនគរេ សមុស្សិតសុវណ្ណតោរណំ វិយស្ស កាយោ ឧជុកមេវ ឧគ្គតោ។ មហល្លកកាលេ បន កាយោ បុរតោ វង្កោ ហោតិ, ស្វាយំ អញ្ញេសំ អបាកដោ, សន្តិកាវចរត្តា បន ថេរស្សេវ បាកដោ, តស្មា ឯវមាហ។ ទិស្សតិ ច ឥន្ទ្រិយានំ អញ្ញថត្តន្តិ ឥន្ទ្រិយានិ នាម ន ចក្ខុវិញ្ញេយ្យានិ។ យតោ បន បកតិយា បរិសុទ្ធោ ឆវិវណ្ណោ, ឥទានិ ន តថា បរិសុទ្ធោ, អំសកូដន្តរេ វលិ បញ្ញាយតិ , ព្រហ្មុជុកាយោ បុរតោ វង្កោ, ឥមិនាវ ការណេន ចក្ខាទីនញ្ច ឥន្ទ្រិយានំ អញ្ញថត្តេន ភវិតព្ពន្តិ នយគ្គាហតោ ឯវមាហ។ ធី តំ ជម្មិ ជរេ អត្ថូតិ លាមកេ ជរេ ធី តំ តុយ្ហំ ហោតុ, ធិក្ការោ តំ ផុសតុ។ ពិម្ពន្តិ អត្តភាវោ។
Sithilāni ca gattānīti aññesaṃ mukhe aṃsakūṭantarehi tesu tesu ṭhānesu valiyo santiṭṭhanti, satthu panetaṃ natthi, thero ca dvinnaṃ aṃsakūṭānaṃ antare valiyāvaṭṭakaṃ disvā evamāha. Sabbāni valiyajātānīti idampi attano pākaṭavasena evamāha – satthu pana aññesaṃ viya valiyo nāma natthi. Purato pabbhāro ca kāyoti satthā brahmujugatto, devanagare samussitasuvaṇṇatoraṇaṃ viyassa kāyo ujukameva uggato. Mahallakakāle pana kāyo purato vaṅko hoti, svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo, santikāvacarattā pana therasseva pākaṭo, tasmā evamāha. Dissati ca indriyānaṃ aññathattanti indriyāni nāma na cakkhuviññeyyāni. Yato pana pakatiyā parisuddho chavivaṇṇo, idāni na tathā parisuddho, aṃsakūṭantare vali paññāyati , brahmujukāyo purato vaṅko, imināva kāraṇena cakkhādīnañca indriyānaṃ aññathattena bhavitabbanti nayaggāhato evamāha. Dhī taṃ jammi jare atthūti lāmake jare dhī taṃ tuyhaṃ hotu, dhikkāro taṃ phusatu. Bimbanti attabhāvo.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ជរាធម្មសុត្តំ • 1. Jarādhammasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. ជរាធម្មសុត្តវណ្ណនា • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
