Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၅. ဇရာဝဂ္ဂော
5. Jarāvaggo
၁. ဇရာဓမ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
၅၁၁. ပမုခေ , ပာသာဒသ္သ စ ပစ္ဆိမဘာဂေ အာတပော ပစ္ဆာတပော, တသ္မိံ ပစ္ဆာတပေ။ သော ဟိ ပာသာဒသ္သ ပမုခဘာဝေန ကတော။ ကိံ ပန ဘဂဝတော ဝဇိရသာရံ သရီရံ ဩတာပေတဗ္ဗံ ဟောတီတိ အာဟ – ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’’တိအာဒိ ။ အယဉ္စ ဣမံ သုတ္တံ ဒေသိတသမယေ။ န သက္ကောတိ ဗ္ယာမပ္ပဘာယ ကာယစိ ပဘာယ အနဘိဘဝနီယတ္တာ။ ကိဉ္စာပိ ဗုဒ္ဓာဘာ သူရိယာဘာယ အနဘိဘဝနီယာ, ဃမ္မသဘာဝတာယ ပန ရသ္မီနံ ပရိတော ဖရန္တီ သူရိယာဘာ တိခိဏာ ဥဏ္ဟာတိ အာဟ ‘‘ရသ္မိတေဇ’’န္တိ။ ဣဒာနိ တမတ္ထံ ဥပမာယ ဝိဘာဝေတုံ ‘‘ယထေဝ ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။
511. Pamukhe , pāsādassa ca pacchimabhāge ātapo pacchātapo, tasmiṃ pacchātape. So hi pāsādassa pamukhabhāvena kato. Kiṃ pana bhagavato vajirasāraṃ sarīraṃ otāpetabbaṃ hotīti āha – ‘‘sammāsambuddhassā’’tiādi . Ayañca imaṃ suttaṃ desitasamaye. Na sakkoti byāmappabhāya kāyaci pabhāya anabhibhavanīyattā. Kiñcāpi buddhābhā sūriyābhāya anabhibhavanīyā, ghammasabhāvatāya pana rasmīnaṃ parito pharantī sūriyābhā tikhiṇā uṇhāti āha ‘‘rasmiteja’’nti. Idāni tamatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yatheva hī’’tiādi vuttaṃ.
သုဝဏ္ဏာဝဋ္ဋံ ဝိယာတိ အစ္ဆေ သုဝဏ္ဏပတ္တေ ဝိနိဝတ္တအာဝဋ္ဋံ ဝိယ။ ဂရဟဏစ္ဆရိယံ နာမ ကိရေတံ ‘‘အစ္ဆရိယမေတံ အဝိသိစ္ဆေဖလဝဒ’’န္တိအာဒီသု ဝိယ။ န ဧဝမေတရဟီတိ အတ္တနော ပာကဋဝသေန ဝဒတိ, န ဣတရေသမ္ပီတိ။ သိရာဇာလာတိ သိရာသန္တာနာ။ ဧဝရူပံ န ဟောတီတိ အညေသံ ပာကတိကသတ္တာနံ ဝုတ္တာကာရံ ဝိယ န ဟောတိ ပုညသမ္ဘာရသ္သ ဥဠာရတမတ္တာ ဝိပစ္စနသ္သ ပရိယန္တဂတတ္တာ။ တေနာဟ ‘‘အညေသံ အပာကဋ’’န္တိ။ ဝလိယာဝဋ္ဋကန္တိ အပ္ပကံ ဝလိယာဝဋ္ဋံ။ တေနာဟ ‘‘ကေသဂ္ဂပ္ပမာဏ’’န္တိ။ သဗ္ဗာနီတိ သိရာဇာလာနိ။ ပုရတော ဝင္ကောတိ ထောကံ ပုရတော နတမတ္တံ သန္ဓာယာဟ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘သ္ဝာယံ အညေသံ အပာကဋော’’တိ။ နယဂ္ဂာဟတောတိ အနုမာနတော။ ဓီ တန္တိ ဓီ-သဒ္ဒယောဂေ ဥပယောဂဝစနံ။ ဓီတိ ဇိဂုစ္ဆနတ္ထေ နိပာတော။ ဓိက္ကာရောတိ ဇိဂုစ္ဆာပယောဂော။ တံ ဖုသတူတိ တုယ္ဟံ ပာပုဏာတု။
Suvaṇṇāvaṭṭaṃ viyāti acche suvaṇṇapatte vinivattaāvaṭṭaṃ viya. Garahaṇacchariyaṃ nāma kiretaṃ ‘‘acchariyametaṃ avisicchephalavada’’ntiādīsu viya. Na evametarahīti attano pākaṭavasena vadati, na itaresampīti. Sirājālāti sirāsantānā. Evarūpaṃ na hotīti aññesaṃ pākatikasattānaṃ vuttākāraṃ viya na hoti puññasambhārassa uḷāratamattā vipaccanassa pariyantagatattā. Tenāha ‘‘aññesaṃ apākaṭa’’nti. Valiyāvaṭṭakanti appakaṃ valiyāvaṭṭaṃ. Tenāha ‘‘kesaggappamāṇa’’nti. Sabbānīti sirājālāni. Purato vaṅkoti thokaṃ purato natamattaṃ sandhāyāha. Tena vuttaṃ ‘‘svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo’’ti. Nayaggāhatoti anumānato. Dhī tanti dhī-saddayoge upayogavacanaṃ. Dhīti jigucchanatthe nipāto. Dhikkāroti jigucchāpayogo. Taṃ phusatūti tuyhaṃ pāpuṇātu.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁. ဇရာဓမ္မသုတ္တံ • 1. Jarādhammasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. ဇရာဓမ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā