Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
5. ජරාවග්ගො
5. Jarāvaggo
1. ජරාධම්මසුත්තවණ්ණනා
1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
511. පමුඛෙ , පාසාදස්ස ච පච්ඡිමභාගෙ ආතපො පච්ඡාතපො, තස්මිං පච්ඡාතපෙ. සො හි පාසාදස්ස පමුඛභාවෙන කතො. කිං පන භගවතො වජිරසාරං සරීරං ඔතාපෙතබ්බං හොතීති ආහ – ‘‘සම්මාසම්බුද්ධස්සා’’තිආදි . අයඤ්ච ඉමං සුත්තං දෙසිතසමයෙ. න සක්කොති බ්යාමප්පභාය කායචි පභාය අනභිභවනීයත්තා. කිඤ්චාපි බුද්ධාභා සූරියාභාය අනභිභවනීයා, ඝම්මසභාවතාය පන රස්මීනං පරිතො ඵරන්තී සූරියාභා තිඛිණා උණ්හාති ආහ ‘‘රස්මිතෙජ’’න්ති. ඉදානි තමත්ථං උපමාය විභාවෙතුං ‘‘යථෙව හී’’තිආදි වුත්තං.
511. Pamukhe , pāsādassa ca pacchimabhāge ātapo pacchātapo, tasmiṃ pacchātape. So hi pāsādassa pamukhabhāvena kato. Kiṃ pana bhagavato vajirasāraṃ sarīraṃ otāpetabbaṃ hotīti āha – ‘‘sammāsambuddhassā’’tiādi . Ayañca imaṃ suttaṃ desitasamaye. Na sakkoti byāmappabhāya kāyaci pabhāya anabhibhavanīyattā. Kiñcāpi buddhābhā sūriyābhāya anabhibhavanīyā, ghammasabhāvatāya pana rasmīnaṃ parito pharantī sūriyābhā tikhiṇā uṇhāti āha ‘‘rasmiteja’’nti. Idāni tamatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yatheva hī’’tiādi vuttaṃ.
සුවණ්ණාවට්ටං වියාති අච්ඡෙ සුවණ්ණපත්තෙ විනිවත්තආවට්ටං විය. ගරහණච්ඡරියං නාම කිරෙතං ‘‘අච්ඡරියමෙතං අවිසිච්ඡෙඵලවද’’න්තිආදීසු විය. න එවමෙතරහීති අත්තනො පාකටවසෙන වදති, න ඉතරෙසම්පීති. සිරාජාලාති සිරාසන්තානා. එවරූපං න හොතීති අඤ්ඤෙසං පාකතිකසත්තානං වුත්තාකාරං විය න හොති පුඤ්ඤසම්භාරස්ස උළාරතමත්තා විපච්චනස්ස පරියන්තගතත්තා. තෙනාහ ‘‘අඤ්ඤෙසං අපාකට’’න්ති. වලියාවට්ටකන්ති අප්පකං වලියාවට්ටං. තෙනාහ ‘‘කෙසග්ගප්පමාණ’’න්ති. සබ්බානීති සිරාජාලානි. පුරතො වඞ්කොති ථොකං පුරතො නතමත්තං සන්ධායාහ. තෙන වුත්තං ‘‘ස්වායං අඤ්ඤෙසං අපාකටො’’ති. නයග්ගාහතොති අනුමානතො. ධී තන්ති ධී-සද්දයොගෙ උපයොගවචනං. ධීති ජිගුච්ඡනත්ථෙ නිපාතො. ධික්කාරොති ජිගුච්ඡාපයොගො. තං ඵුසතූති තුය්හං පාපුණාතු.
Suvaṇṇāvaṭṭaṃ viyāti acche suvaṇṇapatte vinivattaāvaṭṭaṃ viya. Garahaṇacchariyaṃ nāma kiretaṃ ‘‘acchariyametaṃ avisicchephalavada’’ntiādīsu viya. Na evametarahīti attano pākaṭavasena vadati, na itaresampīti. Sirājālāti sirāsantānā. Evarūpaṃ na hotīti aññesaṃ pākatikasattānaṃ vuttākāraṃ viya na hoti puññasambhārassa uḷāratamattā vipaccanassa pariyantagatattā. Tenāha ‘‘aññesaṃ apākaṭa’’nti. Valiyāvaṭṭakanti appakaṃ valiyāvaṭṭaṃ. Tenāha ‘‘kesaggappamāṇa’’nti. Sabbānīti sirājālāni. Purato vaṅkoti thokaṃ purato natamattaṃ sandhāyāha. Tena vuttaṃ ‘‘svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo’’ti. Nayaggāhatoti anumānato. Dhī tanti dhī-saddayoge upayogavacanaṃ. Dhīti jigucchanatthe nipāto. Dhikkāroti jigucchāpayogo. Taṃ phusatūti tuyhaṃ pāpuṇātu.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. ජරාධම්මසුත්තං • 1. Jarādhammasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. ජරාධම්මසුත්තවණ්ණනා • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā