| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੫. ਜਰਾવਗ੍ਗੋ
5. Jarāvaggo
੧. ਜਰਾਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
੫੧੧. ਪਞ੍ਚਮવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਪਚ੍ਛਾਤਪੇਤਿ ਪਾਸਾਦਚ੍ਛਾਯਾਯ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਾਗੇ ਆਤਪੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤવਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ । ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਓਤਾਪਯਮਾਨੋਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਪਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਸਰੀਰੇ ਉਣ੍ਹਕਾਲੇ ਉਣ੍ਹਂ ਹੋਤਿ, ਸੀਤਕਾਲੇ ਸੀਤਂ, ਅਯਞ੍ਚ ਹਿਮਪਾਤਸੀਤਸਮਯੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਚੀવਰਂ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮੀਹਿ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਓਤਾਪਯਮਾਨੋ ਨਿਸੀਦਿ।
511. Pañcamavaggassa paṭhame pacchātapeti pāsādacchāyāya puratthimadisaṃ paṭicchannattā pāsādassa pacchimadisābhāge ātapo hoti, tasmiṃ ṭhāne paññattavarabuddhāsane nisinnoti attho . Piṭṭhiṃ otāpayamānoti yasmā sammāsambuddhassapi upādinnakasarīre uṇhakāle uṇhaṃ hoti, sītakāle sītaṃ, ayañca himapātasītasamayo. Tasmā mahācīvaraṃ otāretvā sūriyarasmīhi piṭṭhiṃ otāpayamāno nisīdi.
ਕਿਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮਿਯੋ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿ ਅਨ੍ਤੋ ਪવਿਸਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ? ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਕਿਂ ਤਾਪੇਤੀਤਿ? ਰਸ੍ਮਿਤੇਜਂ। ਯਥੇવ ਹਿ ਠਿਤਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾਯ ਛਾਯਾਯ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਯੋ ਸਰੀਰਂ ਨ ਫੁਸਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਪਨ ਤੇਜੋ ਫਰਤਿ, ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ વਿਯ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮੀਸੁ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮਿਯੋ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪવਿਸਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਨ੍ਤੀਸੁਪਿ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਜਂ ਤਾਪੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Kiṃ pana buddharasmiyo madditvā sūriyarasmi anto pavisituṃ sakkotīti? Na sakkoti. Evaṃ sante kiṃ tāpetīti? Rasmitejaṃ. Yatheva hi ṭhitamajjhanhike parimaṇḍalāya chāyāya rukkhamūle nisinnassa kiñcāpi sūriyarasmiyo sarīraṃ na phusanti, sabbadisāsu pana tejo pharati, aggijālāhi parikkhitto viya hoti, evaṃ sūriyarasmīsu buddharasmiyo madditvā anto pavisituṃ asakkuṇantīsupi satthā tejaṃ tāpento nisinnoti veditabbo.
ਅਨੋਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਰਣવਸੇਨ ਅਨੁਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ। ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਥੇਰੋ ਭਗવਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਮਹਾਚੀવਰਂ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਂਸਕੂਟਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸੁવਣ੍ਣਾવਟ੍ਟਂ વਿਯ ਕੇਸਗ੍ਗਪ੍ਪਮਾਣਂ વਲਿਯਾવਟ੍ਟਂ ਦਿਸ੍વਾ – ‘‘ਏવਰੂਪੇਪਿ ਨਾਮ ਸਰੀਰੇ ਜਰਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਸਂવੇਗੋ ਜਰਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਗਰਹਨਚ੍ਛਰਿਯਂ ਨਾਮ ਕਿਰੇਤਂ।
Anomajjantoti piṭṭhiparikammakaraṇavasena anumajjanto. Acchariyaṃ bhanteti thero bhagavato piṭṭhito mahācīvaraṃ otāretvā nisinnassa dvinnaṃ aṃsakūṭānaṃ antare suvaṇṇāvaṭṭaṃ viya kesaggappamāṇaṃ valiyāvaṭṭaṃ disvā – ‘‘evarūpepi nāma sarīre jarā paññāyatī’’ti sañjātasaṃvego jaraṃ garahanto evamāha. Garahanacchariyaṃ nāma kiretaṃ.
ਨ ਚੇવਂ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਤਾવ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਯਥਾ ਪਕਤਿਯਾ ਛવਿવਣ੍ਣੋ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ, ਨ ਏવਮੇਤਰਹੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਹਿ ਦਹਰਕਾਲੇ ਸਙ੍ਕੁਸਤਸਮਬ੍ਭਾਹਤਂ ਉਸਭਚਮ੍ਮਂ વਿਯ વਿਹਤવਲਿਕੋ ਕਾਯੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਪਿਤੋ ਹਤ੍ਥੋ ਭਸ੍ਸਤੇવ, ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤੇਲਪੁਞ੍ਛਨਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਨ ਸਿਰਾਜਾਲਾ ਮਿਲਾਯਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਧਿਪਬ੍ਬਾਨਿ ਸਿਥਿਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਂਸਂ ਅਟ੍ਠਿਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍વਾ ਸਿਥਿਲਭਾવਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਓਲਮ੍ਬਤਿ। ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਏવਰੂਪਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਪਾਕਟਂ, ਸਨ੍ਤਿਕਾવਚਰਤ੍ਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਪਾਕਟਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ।
Na cevaṃ dāni, bhante, bhagavato tāva parisuddhoti yathā pakatiyā chavivaṇṇo parisuddho, na evametarahīti dīpento evamāha. Tathāgatassa hi daharakāle saṅkusatasamabbhāhataṃ usabhacammaṃ viya vihatavaliko kāyo hoti, tasmiṃ ṭhapito hattho bhassateva, na santiṭṭhati, telapuñchanākārappatto viya hoti. Mahallakakāle pana sirājālā milāyanti, sandhipabbāni sithilāni honti, maṃsaṃ aṭṭhito muccitvā sithilabhāvaṃ āpajjitvā tattha tattha olambati. Buddhānaṃ pana evarūpaṃ na hoti. Aññesaṃ apākaṭaṃ, santikāvacarattā ānandattherasseva pākaṭaṃ hoti, tasmā evamāha.
ਸਿਥਿਲਾਨਿ ਚ ਗਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਮੁਖੇ ਅਂਸਕੂਟਨ੍ਤਰੇਹਿ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ વਲਿਯੋ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਸਤ੍ਥੁ ਪਨੇਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਥੇਰੋ ਚ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਂਸਕੂਟਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ વਲਿਯਾવਟ੍ਟਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਮਾਹ। ਸਬ੍ਬਾਨਿ વਲਿਯਜਾਤਾਨੀਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਕਟવਸੇਨ ਏવਮਾਹ – ਸਤ੍ਥੁ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ વਿਯ વਲਿਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਪੁਰਤੋ ਪਬ੍ਭਾਰੋ ਚ ਕਾਯੋਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਜੁਗਤ੍ਤੋ, ਦੇવਨਗਰੇ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਸੁવਣ੍ਣਤੋਰਣਂ વਿਯਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਉਜੁਕਮੇવ ਉਗ੍ਗਤੋ। ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਨ ਕਾਯੋ ਪੁਰਤੋ વਙ੍ਕੋ ਹੋਤਿ, ਸ੍વਾਯਂ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਪਾਕਟੋ, ਸਨ੍ਤਿਕਾવਚਰਤ੍ਤਾ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਪਾਕਟੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਨਾਮ ਨ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਿ। ਯਤੋ ਪਨ ਪਕਤਿਯਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛવਿવਣ੍ਣੋ, ਇਦਾਨਿ ਨ ਤਥਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ, ਅਂਸਕੂਟਨ੍ਤਰੇ વਲਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ , ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਜੁਕਾਯੋ ਪੁਰਤੋ વਙ੍ਕੋ, ਇਮਿਨਾવ ਕਾਰਣੇਨ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਞ੍ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨਯਗ੍ਗਾਹਤੋ ਏવਮਾਹ। ਧੀ ਤਂ ਜਮ੍ਮਿ ਜਰੇ ਅਤ੍ਥੂਤਿ ਲਾਮਕੇ ਜਰੇ ਧੀ ਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਹੋਤੁ, ਧਿਕ੍ਕਾਰੋ ਤਂ ਫੁਸਤੁ। ਬਿਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ।
Sithilāni ca gattānīti aññesaṃ mukhe aṃsakūṭantarehi tesu tesu ṭhānesu valiyo santiṭṭhanti, satthu panetaṃ natthi, thero ca dvinnaṃ aṃsakūṭānaṃ antare valiyāvaṭṭakaṃ disvā evamāha. Sabbāni valiyajātānīti idampi attano pākaṭavasena evamāha – satthu pana aññesaṃ viya valiyo nāma natthi. Purato pabbhāro ca kāyoti satthā brahmujugatto, devanagare samussitasuvaṇṇatoraṇaṃ viyassa kāyo ujukameva uggato. Mahallakakāle pana kāyo purato vaṅko hoti, svāyaṃ aññesaṃ apākaṭo, santikāvacarattā pana therasseva pākaṭo, tasmā evamāha. Dissati ca indriyānaṃ aññathattanti indriyāni nāma na cakkhuviññeyyāni. Yato pana pakatiyā parisuddho chavivaṇṇo, idāni na tathā parisuddho, aṃsakūṭantare vali paññāyati , brahmujukāyo purato vaṅko, imināva kāraṇena cakkhādīnañca indriyānaṃ aññathattena bhavitabbanti nayaggāhato evamāha. Dhī taṃ jammi jare atthūti lāmake jare dhī taṃ tuyhaṃ hotu, dhikkāro taṃ phusatu. Bimbanti attabhāvo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਜਰਾਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Jarādhammasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਜਰਾਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Jarādhammasuttavaṇṇanā
