| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៨. ជរាមរណំ វិបាកោតិកថាវណ្ណនា
8. Jarāmaraṇaṃ vipākotikathāvaṇṇanā
៤៩៥. ឥទានិ ជរាមរណំ វិបាកោតិកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យេសំ ‘‘អត្ថិ ទុព្ពណ្ណសំវត្តនិយំ កម្មំ អប្បាយុកសំវត្តនិយំ កម្ម’’ន្តិ ឯត្ថ ទុព្ពណ្ណតា នាម ជរា។ អប្បាយុកតា នាម មរណំ។ តំសំវត្តនិយញ្ច កម្មំ អត្ថិ។ តស្មា ជរាមរណំ វិបាកោតិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ អន្ធកានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ បដិលោមបញ្ហេ អនារម្មណន្តិ រូបធម្មានំ តាវ អនារម្មណមេវ, អរូបានំ បន ជរាមរណំ សម្បយោគលក្ខណាភាវា អនារម្មណមេវ។
495. Idāni jarāmaraṇaṃ vipākotikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘atthi dubbaṇṇasaṃvattaniyaṃ kammaṃ appāyukasaṃvattaniyaṃ kamma’’nti ettha dubbaṇṇatā nāma jarā. Appāyukatā nāma maraṇaṃ. Taṃsaṃvattaniyañca kammaṃ atthi. Tasmā jarāmaraṇaṃ vipākoti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Paṭilomapañhe anārammaṇanti rūpadhammānaṃ tāva anārammaṇameva, arūpānaṃ pana jarāmaraṇaṃ sampayogalakkhaṇābhāvā anārammaṇameva.
៤៩៦. អកុសលានំ ធម្មានំ ជរាមរណំ អកុសលានំ ធម្មានំ វិបាកោតិ បញ្ហេ ជរាមរណេន នាម អនិដ្ឋវិបាកេន ភវិតព្ពន្តិ លទ្ធិយា បដិជានាតិ ។ តេនេវ ការណេន កុសលានំ ធម្មានំ ជរាមរណស្ស កុសលវិបាកតំ បដិក្ខិបតិ។ បរតោ ចស្ស អកុសលវិបាកតញ្ញេវ បដិជានាតិ។
496. Akusalānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ vipākoti pañhe jarāmaraṇena nāma aniṭṭhavipākena bhavitabbanti laddhiyā paṭijānāti . Teneva kāraṇena kusalānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇassa kusalavipākataṃ paṭikkhipati. Parato cassa akusalavipākataññeva paṭijānāti.
កុសលានញ្ច អកុសលានញ្ចាតិ បុច្ឆាវសេន ឯកតោ កតំ, ឯកក្ខណេ បន តំ នត្ថិ។ អព្យាកតានំ អវិបាកានំ ជរាមរណំ វិបាកោតិ វត្តព្ពតាយ បរិយាយោ នត្ថិ, តស្មា អព្យាកតវសេន បុច្ឆា ន កតា។
Kusalānañca akusalānañcāti pucchāvasena ekato kataṃ, ekakkhaṇe pana taṃ natthi. Abyākatānaṃ avipākānaṃ jarāmaraṇaṃ vipākoti vattabbatāya pariyāyo natthi, tasmā abyākatavasena pucchā na katā.
៤៩៧. ទុព្ពណ្ណសំវត្តនិយន្តិ ឯត្ថ ទុព្ពណ្ណិយំ នាម អបរិសុទ្ធវណ្ណតា។ អប្បាយុកតា នាម អាយុនោ ចិរំ បវត្តិតុំ អសមត្ថតា។ តត្ថ អកុសលកម្មំ កម្មសមុដ្ឋានស្ស ទុព្ពណ្ណរូបស្ស កម្មបច្ចយោ ហោតិ, អសទិសត្តា បនស្ស តំវិបាកោ ន ហោតិ។ ឧតុសមុដ្ឋានាទិនោ បន តំបដិលាភវសេន អាយុនោ ច ឧបច្ឆេទកវសេន បច្ចយោ ហោតិ។ ឯវមេតំ បរិយាយេន តំសំវត្តនិកំ នាម ហោតិ, ន វិបាកផស្សាទីនំ វិយ ជនកវសេន, តស្មា វិបាកភាវេ អសាធកំ។ សេសមេត្ថ ហេដ្ឋា វុត្តសទិសមេវាតិ។
497. Dubbaṇṇasaṃvattaniyanti ettha dubbaṇṇiyaṃ nāma aparisuddhavaṇṇatā. Appāyukatā nāma āyuno ciraṃ pavattituṃ asamatthatā. Tattha akusalakammaṃ kammasamuṭṭhānassa dubbaṇṇarūpassa kammapaccayo hoti, asadisattā panassa taṃvipāko na hoti. Utusamuṭṭhānādino pana taṃpaṭilābhavasena āyuno ca upacchedakavasena paccayo hoti. Evametaṃ pariyāyena taṃsaṃvattanikaṃ nāma hoti, na vipākaphassādīnaṃ viya janakavasena, tasmā vipākabhāve asādhakaṃ. Sesamettha heṭṭhā vuttasadisamevāti.
ជរាមរណំ វិបាកោតិកថាវណ្ណនា។
Jarāmaraṇaṃ vipākotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៧០) ៨. ជរាមរណំ វិបាកោតិកថា • (70) 8. Jarāmaraṇaṃ vipākotikathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៨. ជរាមរណំវិបាកោតិកថាវណ្ណនា • 8. Jarāmaraṇaṃvipākotikathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៨. ជរាមរណំវិបាកោតិកថាវណ្ណនា • 8. Jarāmaraṇaṃvipākotikathāvaṇṇanā
