| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
8. ජරාමරණං විපාකොතිකථාවණ්‌ණනා
8. Jarāmaraṇaṃ vipākotikathāvaṇṇanā
495. ඉදානි ජරාමරණං විපාකොතිකථා නාම හොති. තත්‌ථ යෙසං ‘‘අත්‌ථි දුබ්‌බණ්‌ණසංවත්‌තනියං කම්‌මං අප්‌පායුකසංවත්‌තනියං කම්‌ම’’න්‌ති එත්‌ථ දුබ්‌බණ්‌ණතා නාම ජරා. අප්‌පායුකතා නාම මරණං. තංසංවත්‌තනියඤ්‌ච කම්‌මං අත්‌ථි. තස්‌මා ජරාමරණං විපාකොති ලද්‌ධි, සෙය්‍යථාපි අන්‌ධකානං; තෙ සන්‌ධාය පුච්‌ඡා සකවාදිස්‌ස, පටිඤ්‌ඤා ඉතරස්‌ස. පටිලොමපඤ්‌හෙ අනාරම්‌මණන්‌ති රූපධම්‌මානං තාව අනාරම්‌මණමෙව, අරූපානං පන ජරාමරණං සම්‌පයොගලක්‌ඛණාභාවා අනාරම්‌මණමෙව.
495. Idāni jarāmaraṇaṃ vipākotikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘atthi dubbaṇṇasaṃvattaniyaṃ kammaṃ appāyukasaṃvattaniyaṃ kamma’’nti ettha dubbaṇṇatā nāma jarā. Appāyukatā nāma maraṇaṃ. Taṃsaṃvattaniyañca kammaṃ atthi. Tasmā jarāmaraṇaṃ vipākoti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Paṭilomapañhe anārammaṇanti rūpadhammānaṃ tāva anārammaṇameva, arūpānaṃ pana jarāmaraṇaṃ sampayogalakkhaṇābhāvā anārammaṇameva.
496. අකුසලානං ධම්‌මානං ජරාමරණං අකුසලානං ධම්‌මානං විපාකොති පඤ්‌හෙ ජරාමරණෙන නාම අනිට්‌ඨවිපාකෙන භවිතබ්‌බන්‌ති ලද්‌ධියා පටිජානාති . තෙනෙව කාරණෙන කුසලානං ධම්‌මානං ජරාමරණස්‌ස කුසලවිපාකතං පටික්‌ඛිපති. පරතො චස්‌ස අකුසලවිපාකතඤ්‌ඤෙව පටිජානාති.
496. Akusalānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ vipākoti pañhe jarāmaraṇena nāma aniṭṭhavipākena bhavitabbanti laddhiyā paṭijānāti . Teneva kāraṇena kusalānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇassa kusalavipākataṃ paṭikkhipati. Parato cassa akusalavipākataññeva paṭijānāti.
කුසලානඤ්‌ච අකුසලානඤ්‌චාති පුච්‌ඡාවසෙන එකතො කතං, එකක්‌ඛණෙ පන තං නත්‌ථි. අබ්‍යාකතානං අවිපාකානං ජරාමරණං විපාකොති වත්‌තබ්‌බතාය පරියායො නත්‌ථි, තස්‌මා අබ්‍යාකතවසෙන පුච්‌ඡා න කතා.
Kusalānañca akusalānañcāti pucchāvasena ekato kataṃ, ekakkhaṇe pana taṃ natthi. Abyākatānaṃ avipākānaṃ jarāmaraṇaṃ vipākoti vattabbatāya pariyāyo natthi, tasmā abyākatavasena pucchā na katā.
497. දුබ්‌බණ්‌ණසංවත්‌තනියන්‌ති එත්‌ථ දුබ්‌බණ්‌ණියං නාම අපරිසුද්‌ධවණ්‌ණතා. අප්‌පායුකතා නාම ආයුනො චිරං පවත්‌තිතුං අසමත්‌ථතා. තත්‌ථ අකුසලකම්‌මං කම්‌මසමුට්‌ඨානස්‌ස දුබ්‌බණ්‌ණරූපස්‌ස කම්‌මපච්‌චයො හොති, අසදිසත්‌තා පනස්‌ස තංවිපාකො න හොති. උතුසමුට්‌ඨානාදිනො පන තංපටිලාභවසෙන ආයුනො ච උපච්‌ඡෙදකවසෙන පච්‌චයො හොති. එවමෙතං පරියායෙන තංසංවත්‌තනිකං නාම හොති, න විපාකඵස්‌සාදීනං විය ජනකවසෙන, තස්‌මා විපාකභාවෙ අසාධකං. සෙසමෙත්‌ථ හෙට්‌ඨා වුත්‌තසදිසමෙවාති.
497. Dubbaṇṇasaṃvattaniyanti ettha dubbaṇṇiyaṃ nāma aparisuddhavaṇṇatā. Appāyukatā nāma āyuno ciraṃ pavattituṃ asamatthatā. Tattha akusalakammaṃ kammasamuṭṭhānassa dubbaṇṇarūpassa kammapaccayo hoti, asadisattā panassa taṃvipāko na hoti. Utusamuṭṭhānādino pana taṃpaṭilābhavasena āyuno ca upacchedakavasena paccayo hoti. Evametaṃ pariyāyena taṃsaṃvattanikaṃ nāma hoti, na vipākaphassādīnaṃ viya janakavasena, tasmā vipākabhāve asādhakaṃ. Sesamettha heṭṭhā vuttasadisamevāti.
ජරාමරණං විපාකොතිකථාවණ්‌ණනා.
Jarāmaraṇaṃ vipākotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (70) 8. ජරාමරණං විපාකොතිකථා • (70) 8. Jarāmaraṇaṃ vipākotikathā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 8. ජරාමරණංවිපාකොතිකථාවණ්‌ණනා • 8. Jarāmaraṇaṃvipākotikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 8. ජරාමරණංවිපාකොතිකථාවණ්‌ණනා • 8. Jarāmaraṇaṃvipākotikathāvaṇṇanā
